صنایع‌دستی اصفهان با تاریخچه‌ای چند هزار ساله و هنری بی‌نظیر، یکی از ارکان اصلی هویت فرهنگی و اقتصادی این شهر به شمار می‌آید. از جمله صنایع‌دستی مشهور اصفهان می‌توان به قلم‌زنی، خاتم‌کاری، کاشی‌کاری، فیروزه‌کوبی و منبت‌کاری اشاره کرد که هرکدام در سطح جهانی شناخته شده و مورد توجه قرار دارند، این صنایع‌دستی نه تنها جلوه‌گر هنر و ذوق هنرمندان اصفهانی است، بلکه به‌عنوان یک منبع درآمد برای بسیاری از خانواده‌ها و کسب‌وکارهای کوچک در این شهر به حساب می‌آید. با این حال، صنایع‌دستی اصفهان در سال‌های اخیر با چالش‌های زیادی روبه‌رو شده که تأثیرات منفی بسیاری بر روند تولید، فروش و توسعه این بخش از اقتصاد شهر گذاشته است.
افزایش تورم و هزینه‌های تولید، کاهش تقاضا به‌دلیل مشکلات اقتصادی و محدودیت‌های موجود در زمینه صادرات، برخی از مهم‌ترین مشکلاتی هستند که فعالان این حوزه با آن‌ها روبه‌رو هستند؛ در این شرایط، نیاز به بازنگری در استراتژی‌ها و تدابیری برای حفظ و رونق صنایع‌دستی اصفهان بیش از پیش احساس می‌شود.
نجم‌الدین تاج، رئیس اتحادیه صنایع‌دستی استان اصفهان درباره چالش‌های بازار صنایع‌دستی این استان و راهکارهای بهبود آن به ایسنا می‌گوید: بازار صنایع‌دستی استان در سال جاری با مشکلات و چالش‌های متعددی روبه‌رو بوده که بر روند فروش و تولید محصولات تأثیرگذار بوده است. به‌طور کلی، چندین بحران به‌صورت هم‌زمان دست‌به‌دست هم داده‌اند تا این بازار را ضعیف‌تر از سال‌های گذشته کنند.
وی می‌افزاید: یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که صنایع‌دستی استان اصفهان با آن روبه‌رو شده، تورم بالا است که موجب افزایش شدید قیمت مواد اولیه شده، این افزایش قیمت‌ها موجب بالا رفتن هزینه‌های تولید و به تبع، قیمت نهایی محصولات نیز افزایش پیدا کرده است؛ همین امر موجب شده که برخی از محصولات صنایع‌دستی به قیمت‌هایی برسند که برای بسیاری از مشتریان قابل خرید نیستند.
کاهش تقاضا به‌دلیل وضعیت نامساعد اقتصادی
رئیس اتحادیه صنایع‌دستی استان اصفهان درباره دومین چالش اصلی که کاهش تقاضا در بازار است، بیان می‌کند: به‌دلیل وضعیت نامساعد اقتصادی، قدرت خرید مردم کاهش پیدا کرده و این امر موجب شده، تقاضا برای خرید محصولات صنایع‌دستی کاهش پیدا کند، حال با آنکه بسیاری از افراد علاقه‌مند به خرید صنایع‌دستی هستند، اما توان مالی لازم برای تهیه این محصولات را ندارند.
تاج ادامه می‌دهد: همان‌طور که در بررسی‌های میدانی از فروشگاه‌های صنایع‌دستی مشاهده شده، خریدهای بزرگ از سوی مشتریان کمتر و اغلب مردم تنها به خرید محصولات با قیمت‌های پایین‌تر(حدود ۵۰۰ هزار تومان تا دو میلیون تومان) روی می‌آورند و سال جاری شاهد کاهش تعداد محصولات بوده‌ایم.
وی در خصوص تأثیر بحران‌های سیاسی داخلی و خارجی و گردشگری بر بازار صنایع‌دستی می‌گوید: چنین بحران‌هایی ارتباط مستقیم و نزدیکی با صنایع‌دستی دارند و موجب کاهش فروش محصولات در سال‌های اخیر شده‌اند، گردشگری به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل رونق صنایع‌دستی شناخته می‌شود و هرچقدر که تعداد گردشگران کمتر باشد، صنایع‌دستی نیز متضرر می‌شوند.
ضرورت تبلیغات بیشتر برای معرفی صنایع‌دستی اصفهان
رئیس اتحادیه صنایع‌دستی استان اصفهان درباره بازارچه‌های صنایع‌دستی و مشکلات موجود مطرح می‌کند: نوروز ۱۴۰۴، میراث فرهنگی استان بازارچه‌های سنتی را در کنار کاخ چهل‌ستون برپا کرده بود، اما تمام تلاش ما بر این است که بتوانیم از داشته‌های خود همچون میدان نقش‌جهان استفاده کنیم، چراکه این میدان خود بزرگ‌ترین بازارچه سرپوشیده جهان است و باید سعی کنیم اول بازارچه‌های موجود حفظ شوند، چراکه خود دارای فروشگاه و فروشندگان معتبر هستند، تا اینکه ایده‌هایی در خصوص تأسیس بازارچه‌های کوچک با ارائه اجناس بی‌کیفیت داشته باشیم.
تاج اظهار می‌کند: در شرایط کنونی، تبلیغات برای معرفی صنایع‌دستی ضروری است، اگرچه برای تعطیلات اخیر تبلیغاتی همچون نصب بیلبورد در ورودی‌های شهر به وسیله شهرداری انجام شد، اما این اقدامات همچنان کافی نیست، با توجه به اینکه اصفهان به‌عنوان «شهر جهانی صنایع‌دستی» و «شهر خلاق صنایع‌دستی» شناخته شده است، پس نیاز به تبلیغات و معرفی بیشتر این ظرفیت‌ها در سطح جهانی احساس می‌شود.
وی درباره آمار فروش صنایع‌دستی و وضعیت کنونی بازار آن می‌گوید: براساس آمارهایی که از سوی مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان تا تاریخ ۱۴ فروردین اعلام شد، فروش صنایع‌دستی در تعطیلات سال جاری ۳۳۰ میلیارد ریال بوده، اگرچه این آمار ممکن است نشان‌دهنده افزایش فروش نسبت به سال گذشته باشد، اما به گفته فعالان این حوزه، این عدد به نظر بسیار کم است و پتانسیل فروش بسیار بالاتری وجود دارد و فعالان صنایع‌دستی معتقدند که با تبلیغات بیشتر و جذب گردشگران خارجی، می‌توان فروش را تا چهار برابر افزایش داد.
رئیس اتحادیه صنایع‌دستی استان اصفهان با اشاره به آموزش صنایع‌دستی و نقش آن در رونق بازار می‌افزاید: یکی از راهکارهای مهم برای بهبود وضعیت بازار صنایع‌دستی، توسعه آموزش‌های مرتبط با این حوزه است، این اتحادیه دوره‌های آموزشی متعددی را در رشته‌های مختلفی همچون قلم‌زنی، نگارگری، خاتم‌کاری، فیروزه‌کوبی برگزار کرده و سعی بر نظارت و آموزش هنرمندان خبره در این زمینه است که موجب گامی مؤثر در توسعه این صنعت می‌شود.
تاج در خصوص ضرورت جذب گردشگر خارجی و صادرات محصولات صنایع‌دستی و رفع موانع صادرات مطرح می‌کند: یکی از راه‌های اساسی برای رشد و رونق صنایع‌دستی، جذب گردشگران خارجی و توسعه صادرات است. برای این منظور، باید موانع قانونی موجود که مانع از صادرات برخی از محصولات می‌شود را برطرف کرد، به‌عنوان مثال محدودیت‌هایی در صادرات نقره و تخته‌نرد وجود دارد که مانع از بهره‌برداری کامل از بازارهای خارجی می‌شود. اصلاح این قوانین می‌تواند راه را برای گسترش صادرات محصولات صنایع‌دستی هموار و به رونق بیشتر این بازار کمک کند.
وی تأکید می‌کند: با توجه به چالش‌های متعدد موجود، بهبود وضعیت صنایع‌دستی نیاز به یک استراتژی جامع و هماهنگ در زمینه تبلیغات، آموزش، جذب گردشگر و اصلاح قوانین وجود دارد، امیدواریم که در ۱۴۰۴ شاهد تغییرات مثبت و رشد این صنعت باشیم.
انتهای پیام
نظرات