علی فرضی‌نژاد با حضور در ایسنا اظهار کرد: با آمدن فصل بهار برداشت گیاهان دارویی و خوراکی از دل طبیعت زیبای ایلام آغاز می‌شود،گیاهانی مانند ازبوه (زوفایی)، ترگ (تره‌کوهی)، تشنه‌داری (گل میمون سازویی) چویر، شنگ، کنگر، پاقازه (غازیاقی)، ونگی (آوندول)، گل‌گاوزبان، ریواس پنیرک (تولیه)، از جمله گیاهان خوراکی است که این روزها علاوه بر مصرف خوراکی به‌منبع درآمدی برای برخی از مردم تبدیل شده است.
وی خاطرنشان کرد: مراتع و عرصه‌های جنگلی استان ایلام رویشگاه بیش از یک هزار گونه گیاهی است که حدود ۳۰۰ گونه آن مصرف خوراکی دارد یا خواص آن به اثبات رسیده است، استان ایلام با قرار گرفتن در غرب کشور و در بین سلسله جبال زاگرس از طبیعت بکر و اکوسیستم منحصر به فردی برخوردار است به گونه‌ای که آب و هوای این منطقه چهار فصل و طبیعت آن زیست بوم انواع مختلفی از گیاهان است، تنوع گونه‌های مختلف این محصولات در جغرافیای استان، قابلیت مصرف در فصول مختلف از طریق خشک‌کردن و خواص دارویی و خوراکی از جمله ویژگی‌های منحصر به‌فرد این گیاهان است.
مدیر مرکز خدمات تخصصی گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی واحد استان ایلام افزود: این استان با دارا بودن یک میلیون و ۷۰۰ هزار هکتار عرصه طبیعی، رویشگاه انواع گیاهان دارویی و خوراکی است که همه‌ساله جوامع محلی را برای برداشت و چیدن این گیاهان در ایام بهار و نوروز به دامنه کوه‌ها می‌کشاند.
فرضی‌نژاد توضیح داد: فرهنگ مصرف گیاهان دارویی، شناخت و علاقه مردم به استفاده از این گیاهان برای سلامتی و خصوصاً به‌عنوان وعده‌های خوراکی در سفره‌های مردم در دسترس بودن این گیاهان و قیمت مناسب آن‌ها از اصلی‌ترین عوامل روی‌آوردن مردم به مصرف آن‌ها است اما از سوی دیگر همین مسئله موجب سودجویی برخی از افراد شده و شاهد برداشت بی‌رویه و غیراصولی این گیاهان هستیم که این پدیده، نه‌تنها به بقای گونه‌های گیاهی و تنوع زیستی منطقه آسیب می‌زند، بلکه می‌تواند به مشکلات دیگری همچون فرسایش خاک و بروز سیل نیز منجر شود.یکی از نکات حائز اهمیت افزایش آگاهی‌های عمومی است که باید با آموزش و فرهنگ‌سازی، مردم را از اهمیت حفظ گیاهان بهاری و عواقب برداشت بی‌رویه آن‌ها آگاه و از سوی دیگر نظارت‌ها را در مناطق در معرض آسیب بیشتر تشدید کرد.
وی تشریح کرد: دقت در شناسایی اندام‌های تکثیری و مراقبت از آن‌ها در زمان برداشت خیلی میتوان به حفظ و پایداری این گونه‌ها در یک منطقه کمک کرد.مثال در زمان برداشت کنگر سعی شود اگر منطقه ای دارای مقداری بوته کنگر است سعی شود حداقل ۳۰ درصد آن بوته‌ها برای سال بعد حفظ کرد تا بذرآن‌ها در سال‌های آتی تکثیر شود، در مورد گیاه تشنه‌داری باید مراقب بود ریشه آن‌ها برداشت نشود، در زمان برداشت گیاهان پیازی مانند پیچگ و تره‌کوهی هم سعی شود پیاز این گونه‌ها برداشت نشود.
فرضی‌نژاد افزود: متأسفانه در سال‌های اخیراکثر افراد بدون داشتن اطلاع و آگاهی لازم در مورد گیاهان خوراکی و دارویی طبیعی، اقدام به برداشت آن‌ها با وسایل نامناسب همچون بیل‌دستی و تیشه‌های بزرگ می‌کنند، این مورد منجر به تخریب و ریشه‌کنی کامل گیاه شده و امکان رشد آن در سنوات آتی را از بین می‌برد.
مدیر مرکز خدمات تخصصی گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی واحد استان ایلام اضافه کرد: در درازمدت، آنچنان که شاهدیم منجر به کاهش دائمی سطح رویشی گیاهان مختلف شده و چه‌بسا در سالیان آینده قسمت اعظم آن‌ها از بین رفته و صرفاً تبدیل به خاطره‌ای برای آیندگان شوند.
وی گفت: از راهکارهایی که میتوان این گنجینه عظیم را حفظ کرد، جلوگیری از برداشت بی‌رویه با آگاهی و فرهنگ‌سازی، کشت گیاهان دارویی سازگار با شرایط اقلیمی در هر منطقه، اهلی‌سازی گیاهان بومی توسط دانشگاها و مراکز تحقیقاتی، تشدید نظارت‌ها توسط یگان حفاظت منابع طبیعی، همکاری سایر سازمان‌ها جهت حفظ این گونه‌ها از عواملی است که میتوان نام برد.
انتهای پیام
نظرات