مهرداد شریفی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اهمیت غربالگری بیماری‌ها در نوزادان اظهار کرد: در مراکز غربالگری نوزادان در مراکز خدمات جامع سلامت، کودکان از نظر بیماری‌های کم‌کاری تیرویید، بیماری‌های متابولیک ارثی از جمله PKU و همچنین سلامت شنوایی غربالگری می‌شوند. 

وی افزود: برنامه کشوری غربالگری بیماری کم‌کاری تیرویید (Newborn Screening Program for Congenital Hypothyroidism) به عنوان زیرساخت غربالگری دیگر بیماری‌های مهم نوزادان، از مهرماه سال ۱۳۸۴ در سیستم سلامت کشور ادغام شد و از آن زمان، این برنامه با موفقیت کامل اجرا شده و به تمامی اهداف کوتاه‌مدت، میان‌مدت و درازمدت دست یافته است. این برنامه یکی از موفق‌ترین برنامه‌های ملی در حوزه سلامتی کودکان است.

غربالگری کم‌کاری تیرویید برای بیش از یک میلیون و ۴۰۰ نوزاد خوزستانی 

سرپرست معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: با اجرای برنامه کشوری بیماری کم‌کاری تیرویید نوزادان، هر ساله حداقل ۴ هزار تا ۴ هزار و ۵۰۰ کودک، از عقب‌ماندگی ذهنی نجات پیدا می‌کنند.

وی بیان کرد: از سال ۱۳۸۴ تاکنون در استان خوزستان بیش از یک میلیون و ۴۰۰ هزار نوزاد غربالگری و بیش از ۳ هزار و ۷۱۱ بیمار شناسایی و درمان شده‌اند. همه بیماران شناسایی و درمان‌شده از بهره هوشی طبیعی برخوردار هستند و هیچ بیماری، عقب‌مانده ذهنی نشده است و این موضوع بیانگر موفقیت چشمگیر اجرای برنامه و اثربخشی آن است.

چرا غربالگری فنیل کتونوری (PKU) مهم است؟ 

شریفی با اشاره به اهمیت غربالگری نوزادان در سه تا پنج روزگی گفت: باید توجه شود در مورد بیماری فنیل کتونوری (PKU)، اگر نوزاد به موقع غربالگری نشود و بیماری دیر تشخیص داده شود هر ماه ۴ نمره از ضریب هوشی نوزاد کم می‌شود به گونه‌ای که در پایان سال اول ضریب هوشی کودک به ۵۰ درصد می‌رسد و موجب عقب‌ماندگی ذهنی و گاه جسمی می‌شود.

وی افزود: غربالگری  PKU به عنوان یکی از بیماری‌های متابولیک ارثی از سال ۹۶ به صورت پایلوت در  استان خورستان اجرا شد. از بهار سال ۱۴۰۲ غربالگری بیش از ۵۰ بیماری متابولیک ارثی نیز به آزمایش‌های غربالگری نوزادان در دانشگاه جندی شاپور اهواز اضافه شد.

سرپرست معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: از ابتدای شروع  برنامه  غربالگری نوزادان  در استان بیش از  ۵۳۴ هزار نوزاد از نظر PKU، یک میلیون و ۴۵۰ هزار نوزاد از نظر کم‌کاری تیرویید و ۳ هزار و ۶۱۱ نوزاد از نظر متابولیک ارثی غربالگری شده‌اند. 

شریفی عنوان کرد: بیماری‌های متابولیک ارثی نوعی از بیماری‌ها هستند که از والدین به فرزندان به ارث می‌رسند. این بیماری‌ها در کشورهایی که در آن‌ها  ازدواج‌های فامیلی بیشتر رخ می‌دهد از جمله ایران، بیشتر بروز پیدا می‌کنند. تشنج، تاخیر در تکامل، بزرگی کبد، مشکلات قلبی و مشکلات عضلات اسکلتی برخی از علائم این بیماری‌ها هستند.

وی افزود: مشکلات شدید مغزی، عقب‌ماندگی ذهنی، فلج عضلانی، مشکلات کبدی، سنگ‌های ادراری، مشکلات چشمی مانند کاتاراکت و گلوکوم و بیماری‌های قلبی از عوارض این بیماری هستند.

سرپرست مرکز بهداشت خوزستان گفت: بهترین راه شناسایی بیماری، انجام غربالگری نوزادی در سن سه تا پنج روزگی برای بیماری‌های متابولیک ارثی است؛ در این صورت نوزادان بیمار در روزهای اول زندگی خود شناسایی می‌شوند و درمان آن‌ها از روزهای اول زندگی آغاز می‌شود.

وی افزود: اگر بیماری به موقع تشخیص داده نشود و زود درمان نشود، سبب ایجاد ناتوانی شدید و برگشت‌ناپذیر مانند عقب‌ماندگی ذهنی یا حتی مرگ ناگهانی در دوره شیرخوارگی می‌شود.

زمان طلایی تست شنوایی در نوزادان چه وقتی است؟ 

شریفی در خصوص غربالگری سلامت شنوایی نوزادان هم گفت: خوب شنیدن اساس تکامل رشد گفتار و زبان کودک محسوب می‌شود و یادگیری بر اساس آن شکل می‌گیرد.

وی با بیان اینکه ناشنوایی تنها معلولیت قابل درمان کامل است، اضافه کرد: ۶۰ درصد از کم‌شنوایی کودکان از طریق مداخله به موقع قابل پیشگیری است وکم شنوایی بزرگسالان هم تا ۵۰ درصد قابل پیشگیری است.

سرپرست مرکز بهداشت خوزستان گفت: زمان طلایی برای تست شنوایی بهنگام تا یک ماه پس از تولد و به ترجیح، سه تا پنج روزگی است. در صورت نتیجه مشکوک غربالگری، زمان انجام تست تشخیصی بهنگام تا سه ماهگی و انجام مداخله درمانی تا شش ماهگی است.

وی ادامه داد: باید توجه شود اقدام برای کم‌شنوایی یک سرمایه‌گذاری پرمنفعت است. پیشگیری از بروز کم‌شنوایی با کاهش منابع خطر، دوری از مواجهه و کاهش سر و صدا، افزایش سواد سلامت، شناسایی بموقع کم‌شنوایی با انجام غربالگری بموقع، مداخله درمانی و توانبخشی بموقع کم‌شنوایی، تسهیل ارتباط آموزش و توانمندسازی افراد کم‌شنوا ضروری است.

شریفی با بیان اینکه کاشت حلزون به صورت رایگان انجام می‌شود، افزود: اگر نوزاد در زمان ترخیص از بیمارستان از نظر کم‌شنوایی غربالگری نشده است، خانواده باید برای ارزیابی وضعیت شنوایی فرزند خود به مرکز خدمات جامع سلامت مراجعه کنند. 

انتهای پیام