صندوق‌های سرمایه‌گذاری به‌عنوان یکی از ابزارهای مهم و مؤثر در بازارهای مالی، نقش کلیدی در تجمیع منابع خرد و هدایت آن‌ها به سمت فرصت‌های سودآور اقتصادی ایفا می‌کنند، این صندوق‌ها با فراهم کردن امکان سرمایه‌گذاری غیرمستقیم و مدیریت حرفه‌ای دارایی‌ها به کاهش ریسک سرمایه‌گذاری، افزایش شفافیت و گسترش دسترسی عمومی به بازارهای مالی کمک می‌کنند. در ایران طی دهه‌های اخیر توسعه صندوق‌های سرمایه‌گذاری با استقبال نسبی روبه‌رو شده و انواعی از صندوق‌ها از جمله صندوق‌های سهامی، درآمد ثابت، مختلط، طلا و املاک و مستغلات راه‌اندازی شده‌اند.

با وجود رشد نسبی این نهادها در بازار سرمایه ایران، مقایسه ساختار، عملکرد و تنوع آن‌ها با نمونه‌های موفق جهانی نشان می‌دهد، فاصله محسوسی در زمینه‌های نوآوری، استفاده از فناوری‌های نوین، پوشش دارایی‌ها و تنوع استراتژی‌های سرمایه‌گذاری وجود دارد. در بسیاری از کشورها، صندوق‌های سرمایه‌گذاری به حوزه‌هایی همچون فناوری‌های پیشرفته، دارایی‌های دیجیتال، سرمایه‌گذاری الگوریتمی و معیارهای پایداری اجتماعی و محیط‌زیستی گسترش پیدا کرده و توانسته‌اند همگام با تحولات جهانی، پاسخ‌گوی نیازهای متنوع سرمایه‌گذاران باشند.

ضرورت بررسی تطبیقی میان وضعیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری در ایران و نمونه‌های موفق بین‌المللی، از آن‌رو اهمیت دارد که می‌تواند زمینه‌ساز بهبود زیرساخت‌ها، افزایش تنوع محصولات مالی، ارتقای کارایی بازار سرمایه و در نهایت رشد اقتصادی پایدار باشد، در این چارچوب، شناخت نقاط قوت و ضعف بازار سرمایه ایران و استفاده از تجارب جهانی می‌تواند، مسیر توسعه آینده این صنعت را هموار کند.

مونا حاجی‌علی‌اصغر، کارشناس بازار سرمایه درباره صندوق‌های سرمایه‌گذاری که به‌عنوان ابزارهای مهم جذب سرمایه و توزیع ریسک میان سرمایه‌گذاران شناخته می‌شود، می‌گوید: این صندوق‌ها به‌طور معمول در دسته‌بندی‌های مختلف همچون صندوق‌های سهامی، مختلط، با درآمد ثابت، سرمایه‌گذاری در طلا و صندوق‌های املاک و مستغلات قرار می‌گیرند.

وی در خصوص برخی از صندوق‌های معروف فعال در بازار ایران می‌افزاید: ازجمله این صندوق‌ها، صندوق‌های سهامی است که اشخاص بیشتر در بازار بورس سرمایه‌گذاری می‌کنند و بیشتر به سهام شرکت‌های بزرگ و معتبر بازار توجه دارند، این نوع صندوق‌ها برای افرادی که ریسک‌پذیری بیشتری دارند مناسب هستند.

کارشناس بازار سرمایه درباره صندوق‌های مختلط ادامه می‌دهد: این صندوق‌ها ترکیبی از سهام و اوراق با درآمد ثابت هستند که به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد تا با کاهش ریسک، بازدهی متعادلی کسب کنند.

حاجی‌علی‌اصغر درباره صندوق‌های درآمد ثابت می‌گوید: این نوع صندوق‌ها بیشتر در اوراق مشارکت و اوراق قرضه دولتی و شرکتی سرمایه‌گذاری می‌کنند و برای افرادی مناسب است که ریسک‌پذیری کمتری دارند و به‌دنبال حفظ ارزش سرمایه خود هستند.

وی در ادامه می ‌افزاید: سرمایه‌گذاری در طلا برای سرمایه‌گذاران، در صندوق‌های طلا مناسب است که در بازارهای متغیر طلا، نرخ‌های بالایی را به همراه دارد.

کارشناس بازار سرمایه در خصوص صندوق‌های املاک و مستغلات بیان می‌کند: صندوق‌های سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات با عنوان صندوق‌های سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار مبتنی‌بر دارایی‌های فیزیکی (REITs) طبق مقررات سازمان بورس و اوراق بهادار ایران فعالیت می‌کنند، این صندوق‌ها به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد که بدون خرید مستقیم ملک، در پروژه‌های ساختمانی و توسعه املاک سرمایه‌گذاری کنند، اگرچه این صندوق‌ها در ایران به‌طور رسمی مقررات‌گذاری و اجرایی شده‌اند، اما تعداد آن‌ها همچنان محدود است و هنوز پتانسیل بالایی برای رشد و توسعه دارند.

بررسی صندوق‌های سرمایه‌گذاری کارآمد در جهان

حاجی‌علی‌اصغر با اشاره به اینکه در سطح جهانی، صندوق‌های متنوعی وجود دارند که در سال‌های اخیر به‌دلیل کارآمدی، نوآوری و عملکرد خوب در جذب سرمایه‌گذاران شناخته شده‌اند و این صندوق‌ها به‌طور معمول با استفاده از تکنولوژی‌های نوین، تحلیل‌های داده‌محور و استراتژی‌های پیچیده‌تر به موفقیت رسیده‌اند، اظهار می‌کند: برخی از این صندوق‌ها در ایران هنوز اجرایی نشده‌اند که صندوق‌های سرمایه‌گذاری براساس فناوری‌های نوین(Tech Funds) یکی از آن‌ها است؛ در کشورهای پیشرفته، صندوق‌های سرمایه‌گذاری متمرکز بر فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی،

لاک‌چین، اینترنت اشیاء و بیوتکنولوژی بسیار محبوب شده‌اند، چراکه این صندوق‌ها به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد تا در شرکت‌های پیشرو و نوآور در بخش‌های تکنولوژیک سرمایه‌گذاری کنند. نمونه‌هایی از این صندوق‌ها در آمریکا و آسیا وجود دارد که از طریق تحلیل‌های پیچیده و الگوریتم‌های هوش مصنوعی به انتخاب بهترین سهام در صنعت فناوری می‌پردازند.

وی در ادامه درباره صندوق‌های سرمایه‌گذاری در دارایی‌های دیجیتال (Cryptocurrency Funds) می‌گوید: صندوق‌های سرمایه‌گذاری در دارایی‌های دیجیتال مانند بیت‌کوین و اتریوم در کشورهای پیشرفته، به‌خصوص آمریکا و اروپا بسیار محبوب شده‌اند، چراکه این صندوق‌ها به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد تا در دارایی‌های دیجیتال و بلاک‌چین‌ها سرمایه‌گذاری کنند. صندوق‌های بزرگ مانند Grayscale Bitcoin Trust در آمریکا به‌عنوان یک ابزار جذاب برای سرمایه‌گذاران پرخطر در نظر گرفته می‌شوند.

کارشناس بازار سرمایه در خصوص  صندوق‌های سرمایه‌گذاری پایدار (ESG Funds) بیان می‌کند: در جهان  صندوق‌های محیط‌زیستی، اجتماعی و حکمرانی (Environmental, Social, Governance - ESG) به سرعت در حال گسترش هستند، این صندوق‌ها به سرمایه‌گذاری در شرکت‌هایی می‌پردازند که با رعایت معیارهای اجتماعی، محیط‌زیستی و اخلاقی در فعالیت‌های خود به‌دنبال سودآوری و توسعه پایدار هستند، این صندوق‌ها در اروپا و آمریکا به‌عنوان یک رویکرد جدید و پایدار برای جذب سرمایه‌گذاران شناخته شده‌اند.

حاجی‌علی‌اصغر در ادامه درباره صندوق‌های مبتنی‌بر داده‌کاوی و الگوریتمی (Quantitative Funds) می‌افزاید: این صندوق‌ها از الگوریتم‌های پیچیده و مدل‌های آماری برای انتخاب بهترین سهام و اوراق بهادار استفاده می‌کنند. در بسیاری از صندوق‌های سرمایه‌گذاری بزرگ مانند Renaissance Technologies و Two Sigma در آمریکا، استفاده از داده‌کاوی و تحلیل‌های آماری موجب بهینه‌سازی استراتژی‌های سرمایه‌گذاری و افزایش بازدهی می‌شود.

مقایسه صندوق‌های سرمایه‌گذاری در ایران و جهان

وی اظهار می‌کند: با توجه به صندوق‌های سرمایه‌گذاری موجود در ایران و صندوق‌های موفق جهانی می‌توان، چند نکته کلیدی از جمله توسعه صندوق‌های مبتنی‌بر تکنولوژی‌های نوین، سرمایه‌گذاری در دارایی‌های دیجیتال، صندوق‌های ESG، صندوق‌های سرمایه‌گذاری الگوریتمی و داده‌کاوی، صندوق‌های املاک و مستغلات را بررسی کرد که در صورت اعمال در ایران می‌توانند به تقویت بازار سرمایه کمک کنند.

کارشناس بازار سرمایه درباره توسعه صندوق‌های مبتنی‌بر تکنولوژی‌های نوین می‌گوید: درحال‌حاضر، ایران در زمینه سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین همچون هوش مصنوعی، بلاک‌چین و بیوتکنولوژی عقب‌تر از بسیاری از کشورهای پیشرفته است، درصورتیکه این صندوق‌ها با جذب سرمایه‌گذاران خاص و تخصصی می‌توانند، رشد بسیاری را تجربه کنند.

حاجی‌علی‌اصغر با اشاره به سرمایه‌گذاری در دارایی‌های دیجیتال ادامه می‌دهد: با وجود پتانسیل بالای بازار ارزهای دیجیتال، ایران هنوز به‌طور کامل این نوع صندوق‌ها را وارد بازار نکرده است، در صورتی که پذیرش و راه‌اندازی صندوق‌های مبتنی بر ارزهای دیجیتال می‌تواند به‌عنوان یک روش نوآورانه برای جذب سرمایه‌گذاران جدید باشد.

وی در خصوص صندوق‌های ESG می‌افزاید: صندوق‌های سرمایه‌گذاری با رویکرد مسئولیت اجتماعی و محیط‌زیستی در ایران به‌طور گسترده به‌کار گرفته نشده‌اند، در حالی که توجه به اصول ESG می‌تواند به ایران در جذب سرمایه‌های خارجی و تطابق با استانداردهای جهانی کمک کند.

کارشناس بازار در ادامه درباره سرمایه صندوق‌های سرمایه‌گذاری الگوریتمی و داده‌کاوی بیان می‌کند: استفاده از تحلیل‌های داده‌محور و مدل‌های الگوریتمی می‌تواند به بهینه‌سازی انتخاب سهام و کاهش ریسک‌ها در صندوق‌های سرمایه‌گذاری ایرانی کمک کند.

حاجی‌علی‌اصغر در خصوص صندوق‌های املاک و مستغلات (REITS) که طبق مقررات سازمان بورس و اوراق بهادار ایران فعالیت می‌کنند، می‌گوید: این نوع صندوق‌ها به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد، تا در پروژه‌های ساختمانی و توسعه املاک سرمایه‌گذاری کنند، با این حال تعداد این صندوق‌ها در ایران محدود است، در حالی که پتانسیل بالا برای گسترش و جذب سرمایه‌گذاران بیشتر دارند.

وی متذکر می‌شود: برای رشد و توسعه بازار سرمایه ایران، ضروری است که مدل‌های صندوق‌های سرمایه‌گذاری پیشرفته‌ای که در کشورهای توسعه‌یافته به‌کار گرفته می‌شوند در ایران اجرایی شوند. توسعه صندوق‌های فناوری، سرمایه‌گذاری در دارایی‌های دیجیتال، صندوق‌های پایدار ESG و استفاده از الگوریتم‌های پیشرفته می‌تواند به تقویت این بازار کمک کرده و ایران را در مسیر جذب سرمایه‌گذاری‌های بین‌المللی قرار دهد، همچنین صندوق‌های سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات با وجود محدود بودن تعداد آن‌ها پتانسیل رشد بالایی در بازار ایران دارند و می‌توانند در آینده سهم بیشتری از بازار سرمایه کشور را به خود اختصاص دهند.

به گزارش ایسنا، صندوق‌های سرمایه‌گذاری به‌عنوان یکی از ابزارهای کلیدی در بازارهای مالی، نقش مهمی در تجمیع منابع، کاهش ریسک و توسعه بازار سرمایه ایفا می‌کنند، در سال‌های اخیر این نهادها در ایران رشد قابل توجهی داشته‌اند و انواع مختلفی از صندوق‌ها در بازار فعالیت دارند، اما مقایسه تطبیقی با نمونه‌های موفق جهانی نشان می‌دهد که هنوز فاصله قابل‌توجهی در زمینه نوآوری، استفاده از فناوری‌های نوین، تنوع دارایی‌ها و استراتژی‌های سرمایه‌گذاری وجود دارد.

برای ارتقای جایگاه این صندوق‌ها در اقتصاد ملی، لازم است که اقدامات جدی برای توسعه صندوق‌های فناورانه، دارایی‌های دیجیتال، ESG و الگوریتمی انجام شود، همچنین توسعه کمی و کیفی صندوق‌های املاک و مستغلات نیز می‌تواند سهم مهمی در جذب سرمایه و رونق بازار سرمایه داشته باشد؛ بهره‌گیری از تجارب بین‌المللی و بومی‌سازی مدل‌های موفق جهانی می‌تواند، ایران را در مسیر ایجاد یک صنعت صندوق سرمایه‌گذاری پیشرفته، متنوع و رقابتی قرار دهد که در نهایت به افزایش عمق بازار، جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی و رشد پایدار اقتصادی منجر شود.

انتهای پیام