مصطفی معین امروز (شنبه ۱۳ اردیبهشت) در مراسم گرامی‌داشت روز استاد که در دانشگاه علوم پزشکی زنجان برگزار شد، با اشاره به توسعه چشمگیر دانشگاه‌های این استان، اظهار کرد: تأسیس و پیشرفت دانشگاه علمی در استان زنجان و رسیدن آن به مرحله شکوفایی، بسیار ارزشمند است و مایه خرسندی همه ماست.
وی با تأکید بر لزوم بازتعریف نقش استاد و دانشگاه در جامعه امروز، گفت: استاد تنها آموزش‌دهنده و پژوهشگر نیست، بلکه تربیت‌کننده و کنشگر اجتماعی است. در دنیای پیچیده امروز، دانشگاه نمی‌تواند منفعل باشد. با چالش‌هایی مانند تغییرات اقلیمی، نابرابری جهانی، فقر، سلامت و گسترش خشونت روبه‌رو هستیم که مستلزم نقش‌آفرینی دانشگاه‌ها و استادان در سطوح مختلف علمی، اخلاقی و اجتماعی است.
او با بیان نمونه‌هایی از شخصیت‌های برجسته مانند دکتر محمد قریب که پیوند علم و ایمان را در شخصیت خود متجلی کردند، افزود: استاد دانشگاه باید الگویی از علم، اخلاق و مسئولیت اجتماعی باشد، دانشگاه نیز باید نسبت به جامعه، مسئول و پاسخگو باشد.
معین با مرور سیر تحول دانشگاه‌ها در جهان، گفت: در قرن بیستم، الگوی آموزش‌محور دانشگاه فرانسوی و انگلیسی به دانشگاه پژوهش‌محور آلمانی تغییر یافت و از دهه ۷۰ میلادی به بعد، گرایش جدیدی تحت عنوان دانشگاه جامعه‌محور، خصوصاً در آمریکا و سپس اروپا شکل گرفت. امروز دیگر تنها آموزش و پژوهش کافی نیست، دانشگاه باید مستقیماً با مسائل جامعه درگیر شود.
وی با اشاره به ضرورت بین‌رشته‌ای شدن آموزش و پرورش دانشگاهی، ادامه داد: دانشجوی معماری نباید فقط با دانش فنی ساختمان آشنا باشد، بلکه باید بداند چگونه محیطی سالم، متناسب با فرهنگ و نیاز جامعه خلق کند. ترکیب مهندسی با روانشناسی، جامعه‌شناسی و هنر می‌تواند به پاسخ‌گویی بهتر به مسائل جامعه منجر شود.
وزیر اسبق علوم، تحقیقات و فناوری در ادامه افزود: از دوران گذشته، دانشگاه محلی برای تربیت مسئولانه افراد بوده است. همان‌طور که در فلسفه افلاطون، تربیت مقدمه‌ای برای اداره اجتماعی عادلانه بود، امروز نیز باید دانشگاه، فضایی برای پرورش شهروندانی مسئول، آگاه و اخلاق‌مدار باشد.
او همچنین نظریه‌هایی از متفکران جهانی مانند ارنست بویِر، جان دیویی و رونالد بارنت را در خصوص نقش اجتماعی دانشگاه یادآور شد و گفت: دانشگاه باید از برج عاج خود پایین بیاید و به مسائل جامعه ورود کند. تفکر انتقادی، اخلاق حرفه‌ای و مشارکت اجتماعی باید از مؤلفه‌های اصلی نظام آموزش عالی ما باشد.
وزیر اسبق علوم، تحقیقات و فناوری با اشاره به تجارب موفق دانشگاه‌های داخل کشور، گفت: دانشگاه‌هایی مانند صنعتی شریف، فردوسی مشهد، علامه طباطبایی توانسته‌اند در زمینه مسئولیت اجتماعی گام‌های خوبی بردارند، به‌ویژه دانشگاه علوم پایه زنجان که با اجرای طرح‌هایی مانند خانه علم و سفیران علم، به تقویت علوم پایه و آموزش عمومی و علمی کودکان و نوجوانان پرداخته است.
وی تأکید کرد: مسئولان آموزش عالی کشور باید در مسیر گسترش نقش اجتماعی دانشگاه‌ها، حمایت و برنامه‌ریزی لازم را داشته باشند. دانشگاه نباید تنها محل تولید مقاله باشد، بلکه باید زمینه‌ساز تحول اجتماعی، اخلاقی و فرهنگی در کشور شود.
در ادامه، مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه علوم پزشکی زنجان با اشاره به جایگاه رفیع معلم در نظام هستی، اظهار کرد: اجزای کائنات به‌گونه‌ای در هم تنیده شده‌اند که حرکت یا تأثیر بر یک جزء، همه اجزا را تحت تأثیر قرار می‌دهد. انسان نیز بخشی از این مجموعه هماهنگ است و نقشی حیاتی در آن ایفا می‌کند.
حجت‌الاسلام مجید نقی‌لو با بیان اینکه دانشجو هارد یا فضای ذخیره‌سازی داده‌ها نیست، افزود: ما باید به‌عنوان معلم، انسان تربیت کنیم، نه صرفاً اطلاعات منتقل کنیم. نقش‌آفرینی انسان در هستی وابسته به نگاهی است که ما به او داریم و مسئولیتی که در تربیت او بر دوش می‌کشیم.
او با اشاره به تأثیر تربیت انسان صالح بر کل هستی، گفت: اگر معلم، معلم خیر و نیکی باشد و انسان نیکی تربیت کند، حال همه کائنات خوب خواهد بود. ماهیان دریا، پرندگان آسمان و جمیع اهل زمین از محصول چنین تربیتی بهره‌مند می‌شوند.
ویمسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در ادامه با گلایه از وضعیت معیشتی برخی معلمان، تصریح کرد: گاهی معلمی خود را با یک کارگر مقایسه می‌کند و از دریافتی‌اش گلایه دارد. این در حالی است که نقش معلم در هستی بی‌بدیل است و باید تکریم شود. این تکریم تنها در کلام نیست، بلکه ابتدا باید حقوق و معیشت او به‌عنوان حق اولیه‌اش تأمین شود.
وی تأکید کرد: زمان آن رسیده است که با نگاه درست به جایگاه معلم، تکریم واقعی آنان را نه فقط در کلام بلکه در عمل محقق کنیم.
انتهای پیام
نظرات