محمدرضا مخبر دزفولی امروز ۱۵ اردیبهشت، در افتتاحیه ششمین اجلاسیه کنگره جهانی امام رضا(ع) که در تالار قدس حرم رضوی برگزار شد، با تأکید بر جایگاه تمدن اسلامی و فلسفه کرامت انسانی اظهار کرد: تمدن اسلامی با تکیه بر تعالیم قرآن، انسان را موجودی برخوردار از کرامت ذاتی، حقوق فطری و مسئولیت اجتماعی معرفی میکند و این مفاهیم در بستر تحولات سیاسی و فرهنگی معنا و دلالت تمدنی خاصی مییابند.
وی با ترسیم سهگانه تاریخی حیات ائمه اطهار به عنوان یک انسان شامل دوره خلافت، تثبیت علمی و فرهنگی و دوران تقابل با دستگاههای طاغوت، افزود: شخصیت امام رضا(ع) آمیزهای از هر ۳ ویژگی تاریخی است و عصر ایشان به عنوان بستر مهم تمدنی، نیازمند مطالعات دقیق و عمیق است.
مخبر با انتقاد از تناقضگویی تمدن غرب در ادعای دفاع از حقوق بشر تصریح کرد: غرب با بهرهگیری از سازوکارهای استعمار نوین و افراط در مادیگرایی، نه تنها به کرامت انسانی پایبند نبوده بلکه آن را به حاشیه رانده است. در مقابل تمدن اسلامی با تأکید بر وحی و کرامت ذاتی انسان، الگویی برای نجات بشر از دوگانگی تمدنی ارائه میدهد.
وی ادامه داد: تمدن رضوی با تأکید بر کرامت انسانی و مسئولیتپذیری فردی و اجتماعی، راهکار نجات بشریت از بحرانهای اخلاقی و انسانی تمدن غرب است. بازخوانی این تمدن امری حیاتی برای ارتقاء حاکمیت دینی و بازسازی معنوی جوامع است.
رئیس فرهنگستان علوم با تبیین معنای کرامت انسانی از منظر قرآن و سنت گفت: کرامت تنها زمانی به انسان نسبت داده میشود که فعل و رفتار او مطابق با ارزشهای اخلاقی و الهی باشد. کرامت، عزت درونی انسان است که با غیر سنجیده نمیشود و قرآن این کرامت را امری فطری و جهانی، فارغ از نژاد، جنسیت و مذهب میداند.
وی با اشاره به دیدگاه علامه طباطبایی در تفسیر آیه « وَلَقَدۡ کَرَّمۡنَا بَنِیٓ ءَادَمَ وَحَمَلۡنَٰهُمۡ فِی ٱلۡبَرِّ وَٱلۡبَحۡرِ وَرَزَقۡنَٰهُم مِّنَ ٱلطَّیِّبَٰتِ وَفَضَّلۡنَٰهُمۡ عَلَیٰ کَثِیرࣲ مِّمَّنۡ خَلَقۡنَا تَفۡضِیلࣰا» خاطرنشان کرد: کرامت، شرافتی است که از عقل و قدرت تعقل انسان ناشی میشود؛ موهبتی که دیگر موجودات از آن بیبهرهاند. سجده فرشتگان بر آدم نماد این کرامت ذاتی و الهی است.
مخبر با تأکید بر نقش عقل در نظام کرامت انسان گفت: بر اساس روایتی از امام رضا(ع) «دوست هر کس عقل او و دشمنش جهل اوست». همین عقل و اختیار است که به انسان کرامت و مسئولیت میبخشد و در قرآن نیز بر این اختیار تأکید شده است. امام صادق(ع) نیز تصریح میکند که خداوند عادلتر از آن است که کسی را مجبور به گناه کند و سپس او را بازخواست نماید.
وی کرامت ذاتی انسان را مشروط به مسئولیتپذیری دانست و اظهار کرد: یکی از ارکان کرامت انسانی، مسئولیت اجتماعی است. در تعالیم اهل بیت(ع) بر حق معاش مردم، آزادی بیان و کرامت در برخورد با دشمنان تأکید شده است.
رئیس فرهنگستان علوم افزود: امام رضا(ع) در روایتی فرمودند «حق مسلمان بر مسلمان این است که اگر برادرش گرسنه است، او سیر نباشد». این نگاه بر عدالت اجتماعی، احترام به آزادی و مخالفت با تبعیض قومی و نژادی استوار است. در نامه ۵۳ نهجالبلاغه نیز بر حق مشورت و آزادی بیان تأکید شده است.
وی عنوان کرد: تمدن غرب با گسترش بحرانهای اخلاقی، تخریب سلامت معنوی و اجتماعی انسان در مسیر افول قرار دارد. این افول، فطرتهای انسانی را بیدار خواهد کرد و اکنون زمان آن است که تمدن اسلامی با تکیه بر الگوی رضوی، راه نجات بشریت را نشان دهد.
مخبر ادامه داد: امروز دوباره تاریکی جدیدی در قرن ۲۱ چشم و گوش بشریت را خاموش کرده و قطعا با معنویت الهی و تعالیم وحیانی و تمسک به اهلبیت(ع) این هدایت بشریت را شاهد هستیم.
نقش تاثیرگذار آستان قدس در ظلمستیزی
شیخ عبدالقادر آلوسی -رئیس انجمن علمای رباط محمدی عراق- در ادامه نشست اظهار کرد: کسی که پیش از همه ما از کرامت سخن گفته خداوند بوده که از کرامت انسان سخن گفته است.
وی افزود: ارزش انسان از طریق انتخاب راه اهل بیت (ع) و تعامل با انسانهای دیگری که در مسیر اهل بیت(ع) قرار دارند، محقق میشود. امام رضا (ع) جلوهگر مکتب قرآنی و نبوی هستند؛ احسان به یتیم و مسکین از جمله این جلوهها است. نقش امام رضا (ع) این بود که مکتب الهی و نبوی را زنده کرده و به دردها پرداختند.
رئیس انجمن علمای رباط محمدی عراق ادامه داد: در مناظرات امام رضا (ع) مبانی صحیح عقیدتی تبیین شده است. برای کسب معنویات و فیوضات روحی باید در حرم حاضر شویم و راه رسیدن به حق و عدالت را باید در این مکان پیدا کنیم. امروز نیاز داریم که به مکتب نبوی باز گردیم و از بحرانهایی که انسان امروز در آن به سر میبرد نجات پیدا کنیم.
شیخ عبدالقادر آلوسی با بیان اینکه آستان قدس نقش پررنگی برای ظلمستیزی و ستیز با انحراف دارد، تصریح کرد: باید سفارتهای فرهنگی داشته باشیم تا همه امت را در اینجا گرد هم جمع کنیم، چراکه امت اسلامی ایران امام رضا (ع) را به عنوان الگو و اسوه برای خود قرار داده است.
انتهای پیام
نظرات