در دهه‌های اخیر، رشد فزاینده مصرف انرژی و نگرانی‌های زیست‌محیطی ناشی از استفاده بی‌رویه از سوخت‌های فسیلی، توجه جهانی را به سمت توسعه و بهره‌برداری از منابع انرژی‌های نو و تجدیدپذیر معطوف کرده است.
ایران نیز به‌عنوان کشوری با پتانسیل‌های اقلیمی متنوع، از فرصت‌های قابل‌توجهی در این حوزه برخوردار است.
استان ایلام، با دارابودن موقعیت جغرافیایی منحصربه‌فرد، تابش بالای خورشید، وزش باد در برخی نواحی، و منابع زمین گرمایی، یکی از مناطقی است که می‌تواند در مسیر تولید انرژی‌های پاک نقش مؤثری ایفا کند.
این گزارش باهدف بررسی ظرفیت‌ها، چالش‌ها و راهکارهای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در استان ایلام تهیه شده است و نظرات کارشناسان و مسئولان را در این زمینه منعکس می‌کند.
جمال خداکرمی عضو هیئت‌علمی دانشگاه ایلام در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: یکی از مباحثی که می‌توانیم در حوزه تولید انرژی بر روی آن تمرکز کنیم توسعه منابع انرژی‌های جدید مانند انرژی هسته‌ای و تجدیدپذیر است این منابع وابستگی ما را به سوخت‌های فسیلی کمتر می‌کند در حال حاضر عمده تولید انرژی به‌وسیله سوخت‌های فسیلی است.
این دانش‌آموخته دانشگاه کاردیف انگلستان گفت: انرژی‌های نو و تجدیدپذیر جایگزینی برای سوخت‌های فسیلی محسوب می‌شود، انرژی نو منبع تجدیدپذیری است که به‌راحتی در طبیعت در دسترس قرار دارد، انرژی نو و تجدیدپذیر برآمده از منابع طبیعی است و شامل باد، خورشید، زمین گرمایی، امواج و زیست‌توده است که به آن انرژی نو یا تجدیدپذیر می‌گویند.
خداکرمی ادامه داد: استان ایلام دارای ظرفیت مطلوبی در حوزه انرژی‌های نو و تجدیدپذیر است که شامل انرژی خورشیدی در مهران و دهلران است، با استفاده از انرژی خورشیدی می‌توان به‌راحتی بخشی از برق استان را تأمین کرد، همچنین انرژی زمین گرمایی که در دهلران قرار دارد نیز قابلیت سرمایه‌گذاری را دارد، این انرژی با استفاده از سیستم‌هایی که در حال حاضر در دنیا وجود دارد قابل‌استخراج است.
انرژی باد در ایلام قابلیت سرمایه‌گذاری دارد
عضو هیئت‌علمی دانشگاه ایلام افزود: انرژی باد نیز در ایلام قابلیت سرمایه‌گذاری را دارد، توپوگرافی ایلام مرز بین دشت و کوه‌هاست که این مرز معمولاً با سرعت‌های خوب باد برای تولید انرژی همراه است، در زمینه استفاده از انرژی‌های نو و تجدیدپذیر در ایلام وضعیت مطلوبی نداریم البته می‌توان گفت در ایران وضعیت مطلوبی در زمینه استفاده از انرژی نو وجود ندارد.
وی تصریح کرد: برای تولید انرژی‌های نو و تجدیدپذیر بهتر است به سمت خصوصی‌سازی برویم، به‌جای اینکه ما یارانه را در بین مردم پخش کنیم بهتر است این یارانه را در بین شرکت‌هایی که قرار است این انرژی را تولید کنند توزیع کنیم، یکی از ترس‌های شرکت‌هایی که قرار است در این زمینه سرمایه‌گذاری کنند قیمت پایین انرژی است، شرکت‌های تولیدکننده، نگرانند که انرژی تولید شده از آن‌ها باقیمت واقعی خریداری نشود.
حجت‌الله فتحی معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان ایلام در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: استان ایلام باتوجه‌به موقعیت جغرافیایی منحصربه‌فرد خود، ظرفیت‌های فوق‌العاده‌ای در حوزه انرژی‌های نو و تجدیدپذیر دارد، این استان با بهره‌مندی از تابش آفتاب طولانی‌مدت، وزش بادهای مداوم در برخی مناطق شرایط ایده‌آلی برای توسعه انرژی‌های نو فراهم کرده است، به طور خاص، مناطق جنوبی و غربی استان از پتانسیل بالایی در تولید انرژی خورشیدی برخوردارند، چرا که روزهای آفتابی در این مناطق بیش از ۳۰۰ روز در سال است.
انرژی خورشیدی مهم‌ترین منبع تجدیدپذیر در ایلام
وی گفت: انرژی خورشیدی یکی از مهم‌ترین منابع تجدیدپذیر در استان ایلام به شمار می‌رود، تابش مستقیم خورشید در بیشتر مناطق استان خصوصاً دهلران و مهران امکان نصب نیروگاه‌ها را فراهم کرده است، باتوجه‌به این ظرفیت به‌راحتی می‌توان مزارع خورشیدی احداث کرد که نه‌تنها به تأمین برق استان کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به یک منبع درآمد پایدار برای ساکنان محلی تبدیل شود.
وی در خصوص انرژی باد در استان ایلام گفت: این موضوع نیاز به تحقیق و پژوهش‌های بیشتری دارد؛ ولی بااین‌حال برخی از مناطق استان، به‌ویژه مناطق مرتفع و بادخیز مانند نواحی شمالی و مرزی، از قابلیت استفاده از انرژی باد برخوردارند، اگر سرمایه‌گذاری مناسبی در این زمینه صورت گیرد، این ظرفیت می‌تواند به منبع انرژی مهمی برای استان تبدیل شود، بااین‌حال تأکید می‌کنیم که قبل از اجرای هر کاری بهتر است در این زمینه پژوهش‌هایی انجام شود.
عدم حضور سرمایه‌گذار چالش اصلی حوزه انرژی نو در ایلام
فتحی به چالش‌های پیش‌روی توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در استان ایلام اشاره کرد و افزود: یکی از مهم‌ترین چالش‌ها، کمبود سرمایه‌گذاری‌های کلان در این بخش است، همچنین، عدم آگاهی کافی مردم و برخی مسئولان محلی از مزایای انرژی‌های تجدیدپذیر، مانعی بر سر راه گسترش این فناوری‌ها است، از سوی دیگر، زیرساخت‌های فنی و آموزشی نیز نیازمند توسعه و به‌روزرسانی هستند اگر این چالش‌ها مدیریت شوند، به‌راحتی می‌توان از این ظرفیت بزرگ که در استان ایلام وجود دارد استفاده کنیم.
دولت و بخش خصوصی همراه شوند
معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان ایلام گفت: برای توسعه این بخش، لازم است دولت و بخش خصوصی به طور مشترک سرمایه‌گذاری کنند، همچنین، برگزاری دوره‌های آموزشی برای کشاورزان و ساکنان محلی در مورد استفاده از انرژی‌های نو و مزایای آن می‌تواند تأثیرگذار باشد، از سوی دیگر، ارائه تسهیلات بانکی برای نصب سامانه‌های خورشیدی در مناطق روستایی می‌تواند انگیزه‌ای برای گسترش این فناوری‌ها ایجاد کند.
فتحی تأکید کرد: باتوجه‌به پتانسیل‌های طبیعی استان ایلام، اگر برنامه‌ریزی دقیق و سرمایه‌گذاری کافی انجام شود، استان ایلام می‌تواند در دهه آینده یکی از پیشروترین استان‌های کشور در تولید انرژی‌های تجدیدپذیر باشد، این امر نه‌تنها به تأمین انرژی پایدار کمک می‌کند، بلکه می‌تواند اشتغال‌زایی و رشد اقتصادی قابل‌توجهی برای منطقه به همراه داشته باشد.
فریدون همتی نماینده مردم ایلام در مجلس شورای اسلامی نیز در فروردین ۱۴۰۴ در نشست با تعدادی از مدیران دستگاه‌های اجرایی استان ایلام اظهار کرد: ما توانستیم در بودجه تصویب شده مجلس برای امسال، ۴۰۰ میلیارد تومان به پروژه‌های آبخیزداری و ۴۰۰ میلیارد تومان برای سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی خورشیدی استان در نظر بگیریم.
باتوجه‌به بررسی‌های انجام‌شده و اظهارات کارشناسان و مسئولان، استان ایلام از ظرفیت‌های قابل‌توجهی برای توسعه انرژی‌های نو و تجدیدپذیر برخوردار است. منابع غنی خورشیدی، پتانسیل انرژی باد و زمین گرمایی، این استان را به یکی از مناطق مستعد کشور در حوزه تولید انرژی‌های پاک تبدیل کرده است.
بااین‌حال، چالش‌هایی نظیر کمبود سرمایه‌گذاری، ضعف زیرساخت‌های فنی و آموزشی، و عدم آگاهی عمومی مانع از بهره‌برداری کامل از این ظرفیت‌ها شده‌اند.
برای غلبه بر این موانع، نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، سرمایه‌گذاری مشترک بخش دولتی و خصوصی، و سیاست‌گذاری هدفمند در راستای حمایت از تولیدکنندگان انرژی‌های تجدیدپذیر هستیم. بدون شک، استفاده هوشمندانه از این منابع می‌تواند نقش مهمی در تأمین پایدار انرژی، کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی، اشتغال‌زایی و توسعه اقتصادی استان ایفا کند و ایلام را به یکی از استان‌های پیشرو در این عرصه در سطح کشور بدل سازد.
انتهای پیام
نظرات