کتاب دیاسپورا، تازه‌ترین اثر جواد رستم‌زاده، روزنامه‌نگار و مستندساز ورزشی، در سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران رونمایی شد. این کتاب سومین تجربه مستندنگارانه‌ی رستم‌زاده پس از آثار «تو خداداد عزیزی هستی» و «رازهای دوبلین» است که این‌بار با همکاری عادل فردوسی‌پور و آرین قاسمی و توسط نشر گلگشت منتشر شده و به زندگی فوتبالیست‌های ایرانی‌الاصلِ رشد یافته در خارج از کشور می‌پردازد؛ بازیکنانی که با وجود زیستن در جغرافیای دیگر، پیوند خود را با ایران حفظ کردند و پیراهن تیم ملی را با افتخار بر تن کردند.

جواد رستم‌زاده در گفت وگو با ایسنا، در خصوص انتخاب نام کتابش اظهار کرد: عنوان ابتدایی کتاب «دورگه» بود، اما در جریان پژوهش‌ها مشخص شد که این واژه برای بسیاری از این بازیکنان دقیق نیست؛ چرا که پدر و مادر ایرانی داشته‌اند. در نتیجه، به مفهومی عمیق‌تر رسیدیم و نام دیاسپورا را انتخاب کردیم. واژه‌ای که برای جوامعی به کار می‌رود که از وطن دور مانده‌اند، اما پیوند فرهنگی، احساسی و هویتی‌شان با سرزمین مادری همچنان زنده است.

وی افزود: در این اثر، «دیاسپورای ورزشی» به‌عنوان مفهومی تازه تعریف شده: ورزشکارانی که در اروپا یا آمریکای شمالی رشد کرده‌اند، اما در بزنگاه‌هایی چون دعوت به تیم ملی، دوباره با ایران و هویت ایرانی پیوند خورده‌اند.

اما فراتر از زندگی این بازیکنان، آن‌چه دیاسپورا را متمایز می‌کند، تحلیل اجتماعی آن از مهاجرت، تعلق، وطن و حتی سیاست ورزش است. در میان همه‌ روایت‌ها، یک نام برجسته‌تر از بقیه به چشم می‌آید: کارلوس کی‌روش.

رستم‌زاده در خصوص نقش کارلوس کی‌روش در دیاسپورا گفت: کی‌روش تنها دنبال ارتقای فنی تیم ملی نبود. او تلاش کرد نگاهی جهانی به تیم ملی ایران تزریق کند. بازیکنان دیاسپورا را نه به‌عنوان تهدیدی برای فوتبال داخلی، که به‌عنوان فرصتی برای رشد حرفه‌ای تیم ملی دید. او از تجربه زندگی حرفه‌ای این بازیکنان، از نظم تمرینی اروپایی، ذهنیت بین‌المللی و اتمسفر باشگاهی سطح بالا استفاده کرد تا تیمی بسازد که در جام جهانی، نه یک مهمان معمولی، که رقیبی جدی باشد.

وی تصریح کرد: بازیکنانی مثل اشکان دژاگه، رضا قوچان‌نژاد، سامان قدوس، استیون بیت‌آشور و فریدون زندی فقط مهره‌های فنی نبودند؛ آن‌ها حامل داستان‌هایی پیچیده از هویت، بازگشت و وفاداری بودند. داستان‌هایی که در دیاسپورا روایت شده‌اند؛ داستان انسان‌هایی که از ریشه جدا نشدند، حتی اگر در خاک دیگری قد کشیده باشند.

انتهای پیام