موسیقی، به‌ عنوان زبان جهانی احساسات و روایت‌گر داستان‌های زندگی، همواره نقشی اساسی در فرهنگ‌ها و جوامع مختلف ایفا کرده است؛ این هنر نه‌ تنها ابزار ارتباطی قدرتمندی برای بیان عواطف و تجربیات انسانی است، بلکه به‌عنوان یک عنصر کلیدی در شکل‌دهی به هویت فرهنگی و اجتماعی مردم عمل می‌کند.

موسیقی مقامی به ‌ویژه در خراسان رضوی، با ریشه‌های عمیق در تاریخ و سنت‌های محلی، نمادی از غنای فرهنگی و تنوع اجتماعی این سرزمین به شمار می‌آید.

حسن عابدینی یکی از پیشکسوتان موسیقی محلی در گفت و گو با ایسنا گفت: حفظ موسیقی مقامی به‌عنوان یک میراث فرهنگی ارزشمند، نه ‌تنها به معنای نگه‌ داشتن نغمه‌ها و ملودی‌ها، بلکه به معنای حفظ هویت، تاریخ و داستان‌های گذشتگان است.

وی افزود: در دنیای مدرن امروز که موسیقی‌های غربی به‌ سرعت در حال گسترش هستند، ضرورت حفظ و ترویج این نوع موسیقی بیش از پیش احساس می‌شود.

عابدینی با تأکید بر اینکه باید بیشتر به پیشکسوتان این هنر، به‌عنوان نگهبانان این میراث فرهنگی، توجه داشت، خاطرنشان کرد: پیشکسوتان موسیقی مقامی با تجربیات و تلاش‌های خود در راستای آموزش و انتقال این هنر به نسل‌های آینده، نقش حیاتی ایفا می‌کنند.

وی ادامه داد: موسیقی مقامی خراسان رضوی، با تاریخ و فرهنگی غنی، یکی از مهم‌ترین نمادهای هویتی مردم این منطقه به شمار می‌آید.

این پیشکسوت موسیقی مقامی خاطرنشان کرد: این موسیقی نه ‌تنها به‌عنوان یک هنر، بلکه به‌عنوان بخشی از زندگی اجتماعی و فرهنگی مردم خراسان، در مراسم‌ مختلف حضور دارد.

پیشینه و تأثیر موسیقی مقامی

وی اظهار کرد: موسیقی مقامی خراسان رضوی به‌ عنوان یک نوع موسیقی سنتی، ریشه در تاریخ کهن این سرزمین دارد؛ این نوع موسیقی با نغمه‌ها و مقامات مختلف، به‌ طور خاص در مراسم‌ و جشن‌ها اجرا می‌شود و نمادی از فرهنگ و هویت مردم این منطقه است و نه ‌تنها یک هنر، بلکه یک میراث فرهنگی است که باید به نسل‌های آینده منتقل شود.

وی با بیان اینکه موسیقی مقامی خراسان رضوی دارای ویژگی‌های خاصی است که آن را از دیگر انواع موسیقی متمایز می‌کند، افزود: این نوع موسیقی معمولاً با استفاده از سازهای محلی مانند تار، کمانچه، دف و دوتار اجرا می‌شود.

این پیشکسوت موسیقی مقامی بیان کرد: هر ساز در موسیقی مقامی، صدای خاص خود را دارد و به‌نوعی شخصیت موسیقی را شکل می‌دهد؛ به‌ عنوان مثال، صدای تار با نغمه‌های حزن‌انگیز و عاطفی ارتباط نزدیکی دارد.

وی از دیگر ویژگی‌های موسیقی مقامی خراسان رضوی را تنوع مقامات و نغمه‌ها دانست و گفت: مقامات مختلف در موسیقی مقامی، به ما این امکان را می‌دهد که احساسات مختلفی را بیان کنیم؛ مثلاً در جشن‌ها از مقامات شاد استفاده می‌شود و در مراسم سوگواری، نغمه‌های حزن‌آور به کار می‌رود.

جایگاه موسیقی مقامی در فرهنگ مردم خراسان رضوی

عابدینی معتقد است؛ موسیقی مقامی خراسان رضوی، به‌عنوان یک نماد هویتی برای مردم این دیار، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

وی افزود: موسیقی محلی به‌عنوان یک ابزار ارتباطی، احساسات و تجربیات مردم را به یکدیگر منتقل می‌کند و در فرآیند اجتماعی شدن و شکل‌گیری هویت فرهنگی نقش بسزایی دارد.

چالش‌های موجود در حفظ موسیقی مقامی

با وجود غنای تاریخی و فرهنگی موسیقی مقامی، اما این هنر با چالش‌های جدی مواجه است، تغییرات فرهنگی و اجتماعی، به‌ ویژه در عصر مدرنیته، تهدیدی برای بقای موسیقی محلی به شمار می‌آید.

عابدینی ادامه داد: جوانان امروزی بیشتر به سمت موسیقی‌های مدرن و جهانی گرایش پیدا کرده‌اند و این موضوع می‌تواند به فراموشی موسیقی مقامی منجر شود.

وی همچنین از عدم حمایت‌های مالی و معنوی از هنرمندان محلی گلایه کرد و گفت: بسیاری از هنرمندان با مشکلات مالی مواجه هستند و عدم حمایت مالی از طرف نهادهای دولتی و خصوصی، مانع از ادامه فعالیت‌های آن‌ها می‌شود؛ این در حالی است که موسیقی مقامی باید مورد توجه بیشتری قرار گیرد.

اهمیت حفظ موسیقی مقامی

این پیشکسوت موسیقی مقامی همچنین بر اهمیت حفظ موسیقی مقامی به‌عنوان یک میراث فرهنگی تأکید کرد و گفت: حفظ این موسیقی به حفظ هویت فرهنگی و تاریخی مردم خراسان رضوی کمک می‌کند؛ این موسیقی باید به نسل‌های آینده منتقل شود تا آن‌ها نیز بتوانند با این هنر آشنا شوند.

وی با بیان اینکه حفظ موسیقی مقامی به‌عنوان یک جزء اساسی از هویت فرهنگی مردم خراسان رضوی، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، اظهار کرد: موسیقی مقامی، داستان‌ها و تجربیات نسل‌های گذشته را به نسل‌های آینده منتقل می‌کند و از این‌رو، حفظ آن به معنای حفظ تاریخ و فرهنگ یک قوم است.

انتقال به نسل‌های آینده

عابدینی به نقش آموزش در حفظ موسیقی مقامی اشاره کرد و افزود: برگزاری کارگاه‌های آموزشی و جشنواره‌های موسیقی محلی می‌تواند به جذب جوانان به این هنر کمک کند؛ جوانان باید با فرهنگ و هنر خود آشنا شوند و این یک وظیفه همگانی است.

وی در ادامه به برخی از تجربیات شخصی و خاطراتش در زمینه موسیقی محلی اشاره کرد و افزود: یکی از خاطرات به ‌یاد ماندنی من، اجرای موسیقی در جشنواره‌ای بود که در آن تمام هنرمندان محلی گرد هم آمده بودند. آن شب، صدای سازها و آوازها به آسمان می‌رفت و همه ما احساس می‌کردیم که یک خانواده بزرگ هستیم؛ این نوع ارتباطات و احساسات، جزو زیبایی‌های موسیقی محلی است.

این پیشکسوت موسیقی محلی همچنین به تأثیر موسیقی بر روح و روان مردم اشاره کرد و گفت: موسیقی محلی می‌تواند به ‌عنوان یک منبع آرامش و تسکین روحی عمل کند.

نقش جامعه در حفظ موسیقی محلی

این پیشکسوت موسیقی محلی بر نقش جامعه در حفظ و ترویج موسیقی مقامی تأکید کرد و افزود: تمام افراد جامعه باید به این هنر توجه کنند؛ از خانواده‌ها گرفته تا نهادهای آموزشی و فرهنگی، همه باید در این راستا همکاری کنند تا موسیقی محلی به‌عنوان یک میراث فرهنگی حفظ شود.

عابدینی همچنین به اهمیت برگزاری رویدادها و جشنواره‌های فرهنگی اشاره کرد و گفت: جشنواره‌های موسیقی محلی می‌توانند فرصتی برای هنرمندان فراهم کنند تا آثار خود را به نمایش بگذارند و ارتباطات فرهنگی و اجتماعی را تقویت کنند؛ در واقع این رویدادها به‌عنوان یک پل ارتباطی میان نسل‌ها عمل می‌کند و موجب ترویج هنر می‌شود.

آینده موسیقی مقامی خراسان رضوی

عابدینی با امید به آینده موسیقی مقامی در خراسان رضوی، اظهار کرد: اگر همه ما دست به دست هم دهیم و به‌ طور جدی در حفظ و ترویج موسیقی محلی تلاش کنیم، می‌توانیم آینده‌ای روشن برای این هنر رقم بزنیم؛ جوانان باید به این هنر علاقه‌مند شوند و ما باید آن‌ها را در این مسیر حمایت کنیم.

وی با تأکید بر اینکه موسیقی مقامی باید با زمانه همگام شود، خاطرنشان کرد: ما باید به‌ نوعی موسیقی مقامی را با تکنیک‌ها و فناوری‌های جدید ترکیب کنیم تا بتوانیم نسل جوان را به خود جذب کنیم؛ موسیقی باید زنده و پویا باشد و تغییرات را به‌ خود بگیرد.

این پیشکسوت موسیقی مقامی همچنین به اهمیت ایجاد فضاهایی برای اجرای موسیقی مقامی اشاره کرد و تصریح کرد: برگزاری کنسرت‌ها و جشنواره‌های موسیقی در فضاهای عمومی می‌تواند به معرفی این هنر کمک کند.

این موسیقی، به‌عنوان یک میراث فرهنگی، نیاز به توجه و حمایت جدی دارد؛ ما باید به نسل‌های آینده بگوییم که موسیقی مقامی جزئی از وجود ماست. در واقع این موسیقی نه‌ تنها تاریخ ما، بلکه احساسات و داستان‌های زندگی ما را روایت می‌کند.

وی در ادامه بیان کرد: موسیقی محلی، با نغمه‌هایش، نه ‌تنها فرهنگ و هویت ما را زنده نگه می‌دارد، بلکه پلی برای ارتباط نسل‌ها و ابزاری برای ابراز احساسات و داستان‌ها است.

انتهای پیام