به گزارش ایسنا، در این نشست، دکتر احسان طوفانی‌نژاد؛ عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و برنده جایزه ملّی یادگیری الکترونیکی یونسکو به عنوان مدیر علمی نشست و همچنین پروفسور آکف کرکچی؛ رئیس مؤسسه آموزشی اکو Eco Educational Institute (ECOEI) و دکتر علی خورسندی؛ رئیس مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی و دانشیار دانشگاه علامه طباطبائی و دکتر امید رضایی‌فر؛ رئیس مرکز مطالعات و همکاری‌های علمی بین‌المللی وزارت عتف به‌عنوان سخنرانان در این نشست به ایراد نقطه‌نظرات خود پرداختند.

در ابتدای نشست دکتر احسان طوفانی‌نژاد؛ عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و برنده جایزه ملّی یادگیری الکترونیکی یونسکو به عنوان مدیر علمی نشست، گفت: همان‌طور که در حوزه هوش مصنوعی مخاطب ما افرادی هستند که می‌توانند در سیاست‌گذاری هوش مصنوعی تأثیر تسهیلگر داشته باشند، به همین دلیل عنوان نشست نقش و جایگاه هوش مصنوعی در نظام‌های آموزشی انتخاب شده است.

وی ادامه داد: ما در این نشست به این نمی‌پردازیم که هوش مصنوعی مهم است یا خیر بلکه برای همه ما واضح است که هوش مصنوعی مهم و مؤثر است و می‌تواند تحولات جدی را در نظام‌های آموزشی ایجاد کند؛ لذا ما به دنبال این هستیم که از چرایی به چگونگی برسیم، به اینکه چگونه هوش مصنوعی می‌تواند به دلیل گستردگی هوش مصنوعی در زمینه‌های مختلف موجب ایجاد تحول در حوزه‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و... شود.

برنده جایزه ملّی یادگیری الکترونیکی یونسکو تشریح کرد: یکی از سیاست‌های کلان در حوزه هوش مصنوعی که ما می‌توانیم به آن بپردازیم، صحبت‌های مقام معظم رهبری است که تقریباً اکثر صحبت‌های ایشان که مخاطب آن جوانان و دانشگاهیان هستند به هوش مصنوعی به عنوان یک ابزار مهم تأکید شده است.

در ادامه نشست پروفسور آکف کرکچی؛ رئیس مؤسسه آموزشی اکو Eco Educational Institute (ECOEI)  به عنوان سخنران نشست گفت: ما در مؤسسه آموزشی اکو به عنوان یک حلقه اتصال، تسهیلگر و پل ارتباطی عمل می‌کنیم و تلاش داریم تا چالش‌های مشترک را به دانش مشترک تبدیل کنیم و در ادامه دانش مشترک را به راهکارهای مشترک تبدیل کنیم.

وی افزود: ما در مؤسسه آموزشی اکو در حوزه هوش مصنوعی برای تقویت این حوزه در منطقه تلاش کردیم و علاوه بر این به نقاط ضعف خودمان حتی برای زمان‌هایی که ممکن است با بحران‌های متعدد مواجه شویم توجه کرده‌ایم و به همین دلیل یکی از راهکارهای ما استفاده از هوش مصنوعی است.

رئیس مؤسسه آموزشی اکو عنوان کرد: مزایای استفاده از هوش مصنوعی بسیار گسترده و عمیق است به‌طوری‌که ما در تمام دنیا می‌توانیم محتواهای آموزشی داشته باشیم که هم به‌روز باشد و هم بر طبق نیازها و سطح دانش‌آموزانی باشد که به این نوع از محتواها احتیاج دارند. همچنین سرمایه‌گذاری بسیار کلانی برای توسعه هوش مصنوعی در دنیا صورت گرفته است به‌طوری‌که میزان سرمایه‌گذاری در این حوزه از رقم ۳.۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳ به ۱.۳ تریلیارد در سال ۲۰۳۴ افزایش پیدا می کند.

پروفسور آکف کرکچی یادآور شد: به عنوان مثال کشور چین یکی از کشورهایی است که راهبرد هوش مصنوعی را در کشور خود با نیازهای نظام آموزشی همسو و همراه کرده است. چین یک راهبرد و برنامه جامعی برای ایجاد و خلق هوش مصنوعی دارد. این برنامه که در سال ۲۰۱۷ تصویب شد به گوده‌ای عمل می‌کند که قرار است هوش مصنوعی را وارد تک‌تک حوزه‌های زندگی بشری کند. نمونه این برنامه نظامی با عنوان آموزش هوشمند است که در سال ۲۰۲۲ برنامه‌ریزی شد که محتواهای آموزشی در حوزه هوش مصنوعی را به‌صورت دیجیتال در اختیار همه شهروندان قرار می‌دهد.

وی ادامه داد: در کنار تمام فواید استفاده از هوش مصنوعی ما یک‌سری مخاطرات و ریسک‌هایی نیز در استفاده از هوش مصنوعی داریم که در گزارشی که در سال ۲۰۲۱ در سازمان یونسکو منتشر شده است به مواردی همچون آسیب‌هایی که در مورد الگوریتم‌ها ممکن است به وجود بیاید، نظارت دقیق دیجیتال بر افراد، همچنین کاهش اثر و نقش نهادهای آموزشی و مواردی از جمله حفظ حریم خصوصی و استفاده نامناسب از حریم شخصی افراد اشاره شده است.

آکف کرکچی افزود: سامانه‌هایی هوش مصنوعی به اندازه داده‌هایی که به آنها داده می‌شود دقت عمل دارند و اگر داده‌هایی که وارد این سامانه می‌کنیم ضعیف باشد و سوگیری داشته باشد در نتیجه تصمیماتی که از این سامانه خارج می‌شود نیز ضعیف و دارای سوگیری خواهد بود. در مقابل در هوش مصنوعی نیز می‌تواند بر تصمیماتی که ما می‌گیریم نیز مؤثر واقع شود.

وی تشریح کرد: در قرن ۲۱ فناوری‌های هوش مصنوعی بسیار حائز اهمیت هستند و هوش مصنوعی ساختار پشتیبانی بسیار قوی برای نظام‌های آموزشی ما به شمار می‌رود؛ ولی باید بسیار دقت کنیم که در هوش مصنوعی که ما ایجاد می‌کنیم به فرهنگ و مسائل اجتماعی و تاریخی توجه ویژه داشته باشیم. زمانی که بخواهیم با رویه‌های هوش مصنوعی در جهان همسو بشویم باید ابتکار عمل را در دست بگیریم تا بتوانیم نیازها و ارزش‌های خود را وارد این الگوها کنیم.

در ادامه این نشست دکتر علی خورسندی؛ رئیس مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی و دانشیار دانشگاه علامه طباطبائی در خصوص سیاست‌گذاری در هوش مصنوعی گفت: از دیدگاه من در مباحث مربوط به هوش مصنوعی بسیار وسیع است و سطوح چندگانه‌ای دارد. طبق آمارهای جهانی در سال ۲۰۲۱ سرمایه‌گذاری در حوزه هوش مصنوعی حدود ۱۰۰ میلیارد دلار بود که در سال ۲۰۲۲ به ۲۳۰ میلیارد دلار رسید و پیش‌بینی می‌شود این رقم امسال از ۲ هزار میلیارد دلار عبور خواهد کرد و پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۲۵ حدود ۲۰ درصد از GDP جهان را به خود اختصاص خواهد داد.

این دانشیار دانشگاه علامه طباطبائی افزود: ما به لحاظ سیاست‌گذاری در هوش مصنوعی تقریباً کار خاصی انجام نداده‌ایم و در حقیقت جز ۱۰۰ کشور اول دنیا هم نیستیم درحالی‌که در کشورهای همسایه ما در سال ۲۰۱۹ دانشگاه‌های اختصاصی برای موضوع هوش مصنوعی تأسیس می‌شود.

رئیس مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی عنوان کرد: چهار دلیل موجب اهمیت و جذابیت هوش مصنوعی برای افراد در جامعه می‌شود که این چهار دلیل مواردی از جمله تنوع‌بخشی و یادگیری، متفاوت بودن محیط یادگیری، مداخله سریع و دقیق هوش مصنوعی در یادگیری و همچنین خدمات و پشتیبانی هوش مصنوعی از مدرسان را در بر می‌گیرد.

دکتر علی خورسندی این نکته را تأکید کرد که یک انقلاب مهمی که هوش مصنوعی در صنعت آموزش ایجاد کرده است موضوع منابع آموزشی است که منابع را از کتاب‌های سنتی و چاپی به کتاب‌های دیجیتال و هوشمند تبدیل کرده است. حال سؤال این است که آیا ما می‌توانیم در برابر این هژمونی هوش مصنوعی مقاومت کنیم؟ باید گفت که از منظر سرمایه‌گذاری در هوش مصنوعی ما نمی‌توانیم از هوش مصنوعی غافل شویم و سرمایه‌گذاری در حوزه هوش مصنوعی موردی است که حتماً باید انجام شود. باید در مواجهه با هوش مصنوعی یک بالانسی بین ابزارهای هوش مصنوعی و ابزارهایی که روزانه استفاده می‌کنیم ایجاد شود و باید یک سطح مناسبی را برای رشد هوش مصنوعی در نظر بگیریم.

در ادامه این نشست دکتر امید رضایی‌فر؛ رئیس مرکز مطالعات و همکاری‌های علمی بین‌المللی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در خصوص واقعیتی که در هوش مصنوعی با آن مواجه هستیم گفت: ما نیاز به یک سیاست‌گذاری جدی برای آینده هوش مصنوعی در کشور داریم. ما در هوش مصنوعی یک فرایند جدی توسعه احتیاج داریم تا بتوانیم دراین‌خصوص یک نظریه‌پردازی داشته باشیم و به واسطه این نظریه‌پردازی امکان پیش‌بینی آینده هوش مصنوعی را امکان‌پذیر کنیم.

وی ادامه داد: ما اگر بخواهیم در دنیا نگاه بکنیم می‌بینیم که حدود ۲۵ الی ۳۰ درصد از کل مجموعه‌هایی که در توسعه هوش مصنوعی فعال هستند در کشورهای توسعه‌یافته با محوریت آمریکا و چین مستقر هستند. یکی از مقوله‌هایی کشور چین به صورت جدی بر روی آن متمرکز شده است گذر از حوزه آموزش مجازی و ورود به حوزه آموزش دیجیتال است چیزی که فرایندهای هوشمندی را در عملکردهای خود نهادینه کرده است.

دکتر رضایی‌فر تشریح کرد: ما در فضای بین‌المللی به یک اشتراک‌گذاری جدی در فضای داده‌های هوش مصنوعی احتیاج داریم که باید این امر با احترام متقابل به فرهنگ‌های کشورها به یکدیگر صورت گیرد این موضوع می‌تواند ظرفیت‌هایی را برای ایجاد تعامل کشورها بو گسترش راه‌های ارتباطی کشورها و تعریف پروژه برای یکدیگر به وجود بیاورد.

در ادامه نشست دکتر احسان طوفانی‌نژاد؛ عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و برنده جایزه ملّی یادگیری الکترونیکی یونسکو به عنوان مدیر علمی نشست در جمع‌بندی نشست: در بیان شاخص‌های هوش مصنوعی ایران به ۴ مورد شامل حکمرانی، رهنمودها و مقررات توانمندسازها و صندوق‌های هوش مصنوعی و همچنین حمایت‌های مالی اشاره کرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی همچنین مواردی از جمله دانش هوش مصنوعی، مهارت‌های فنی، تفکر انتقادی، اخلاق و مسئولیت‌پذیری، همکاری و کار تیمی، خلاقیت و نوآوری، آمادگی شغلی و سلامت روان و اجتماعی را از ابعاد کلیدی توانایی زیست در عصر هوش مصنوعی یاد کرد.

وی در بیان اصول اخلاقی استفاده از هوش مصنوعی به اصولی همچون پاسخگویی، دقت، قابلیت حسابرسی، توضیح‌پذیری، انصاف، محوریت و رفاه انسان، همسویی با حقوق بشر، فراگیری و دسترسی، مسئولیت‌پذیری و شفافیت، امنیت و پایداری اشاره کرد.

دکتر طوفانی‌نژاد همچنین گفت: هوش مصنوعی در درون خود دارای پرهیزها و چالش‌های کلیدی همچون مقهور نشدن نسبت به هوش مصنوعی، پرهیز اتوماسیون کامل فرایندها و قضاوت انسانی، اجتناب از داده‌های سوگیرانه، غفلت از ملاحظات پداگوژیکی، استفاده از الگوریتم‌های جعبه سیاه، غفلت از ملاحظات محیط زیستی، مقایسه‌های اجرایی با کشورهای توسعه‌یافته و تمرکز بر هوش مصنوعی به صورت مستقل می‌باشد.

این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در انتهای سخنان خود در بیان توصیه‌های راهبردی به مواردی از قبیل تدوین چارچوب‌های سیاستی و اخلاقی، آگاه‌سازی و توانمندسازی نیروی انسانی، توجه چندبعدی، همکاری‌های بین‌رشته‌ای و صنعتی، ادغام در برنامه درسی، توسعه زیر ساخت‌ها، نوآوری در خدمات آموزشی، اجرای آزمایشی نظارت و ارزیان و تقویت نوآوری‌های محلی هوش مصنوعی اشاره کرد.
در ادامه نشست کارشناسان و صاحب‌نظران حاضر در نشست، به بیان نقطه‌نظرات و طرح سؤالات خود پرداختند.

به گزارش روابط‌عمومی مرکز، ششمین نشست بین‌المللی و دویست و نهمین نشست علمی-تخصّصی مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری تحت عنوان «نقش و جایگاه هوش مصنوعی در نظام‌های آموزشی» برگزار شد.

انتهای پیام