نتایج تحقیق جدید به رهبری تریش فلمینگ، بوم‌شناس حیات وحش از دانشگاه «مرداک» (Murdoch) استرالیا، نشان می‌دهد که در حال حاضر این تاسیسات حدود ۱۴ هزار و ۷۰۰ مایل مربع زمین اشغال کرده‌اند و این مساحت به سرعت در حال گسترش است.  این تحقیق، نقش انرژی خورشیدی در کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای را مورد توجه قرار داده است، اما هشدار می‌دهد که پارک‌های خورشیدی با طراحی ضعیف می‌توانند به پرندگان، خفاش‌ها و سایر حیات وحش آسیب برسانند.

گمراهی حیات وحش با بازتاب‌ خورشیدی

پنل‌های خورشیدی تخت و تیره مانند آینه‌های غول‌پیکر، نور را قطبی کرده و منعکس می‌کنند. این پنل‌ها دقیقا مانند دریاچه عمل کرده و یک نشانه بصری برای بسیاری از حشرات و پرندگان و خفاش‌هایی محسوب می‌شوند که از آنها تغذیه می‌کنند. محققان دریافتند که پرندگان آبزی مهاجر گاهی اوقات دور پنل‌های خورشیدی می‌چرخند یا روی آنها فرود می‌آیند و این پنل‌ها را با آب اشتباه می‌گیرند.  همین کیفیت بازتاب، خطر اثر دریاچه‌ای را در نیروگاه‌های متمرکزکننده انرژی خورشیدی (CSP) ایجاد می‌کند و برخی از سایت‌های خورشیدی با بازتاب‌های شدید گرما یا نور که حیات وحش را گیج می‌کند، پرندگان را از بین می‌برند.

محدودیت مسیر حیوانات با حصارها 

توسعه‌دهندگان انرژی خورشیدی برای محافظت از تجهیزات گران‌قیمت، معمولا سایت‌های خود را با حصارهای زنجیره‌ای احاطه می‌کنند و این اقدام امنیتی می‌تواند عواقب ناخواسته‌ای به همراه داشته باشد.  گونه‌های ساکن زمین مانند خزندگان، پستانداران کوچک و پرندگانی که قادر به پرواز نیستند ممکن است مسیرهای معمول خود را مسدود شده بیابند. در بدترین حالت، حیوانات به دام می‌افتند و قادر به حرکت از میان پیچ و خم پنل‌ها و موانع نیستند. نظارت دوربین‌های حرکتی نشان داده است که لاک‌پشت‌های صحرایی، روباه‌های کوچک و خرگوش‌های صحرایی از این منافذ استفاده می‌کنند، بنابراین طراحی متفکرانه می‌تواند نیازهای امنیتی را برآورده کند و در عین حال به حیات‌وحش اجازه زندگی دهد.

تغییر زیستگاه با پنل‌های خورشیدی 

نیروگاه‌های فتوولتائیک در مقیاس بزرگ، معمولا به ازای هر مگاوات ظرفیت به دو تا ۶ هکتار زمین نیاز دارند. این فضا می‌تواند زیستگاه‌ها را تکه‌تکه کرده و گونه‌های حساس را به جاهای دیگر سوق دهد.  اینکه یک سایت خورشیدی به بیابان اکولوژیکی تبدیل شود یا به پناهگاهی شگفت‌انگیز، بستگی به این دارد که قبلا چه چیزی آنجا بوده، چگونه پوشش گیاهی پس از آن مدیریت می‌شود و پنل‌ها کجا قرار می‌گیرند.  در مناطق خشک، سایه زیر پنل‌ها می‌تواند رطوبت خاک را حفظ کند و از علف‌های بومی پشتیبانی کند.

طرح‌بندی هوشمندانه‌تر سایت خورشیدی

اصلاحات تکنولوژیکی می‌تواند تاثیر انرژی خورشیدی را بیشتر کاهش دهد. نتایج آزمایش‌ها نشان می‌دهد که پوشش‌های پنل با بافت نانو، سیگنال‌های نوری گمراه‌کننده برای حیات وحش را کاهش داده و راندمان خورشیدی را کمی بهبود می‌بخشند.  محققان دیگر در حال آزمایش مواردی هستند که بدون کاهش خروجی، فضاهای بازتابنده بزرگ را می‌شکنند.

نحوه قرارگیری نیز مهم است؛ جهت‌دهی پنل‌ها برای جلوگیری از تابش خیره‌کننده به سمت مسیرهای پرواز و ایجاد شکاف برای راهروهای حیات وحش می‌تواند با کمی هزینه اضافی، خطر را کاهش دهد و یکی از نگرانی‌هایی که دانشمندان بر آن تاکید کردند، خطر آتش‌سوزی است.  

دولت‌ها در مسیر تولید انرژی با انرژی خورشیدی قرار گرفتند و برخی پیش‌بینی‌ها حاکی از افزایش ۱۰ برابری ظرفیت تا سال ۲۰۵۰ برای دستیابی به اهداف‌اقلیمی است. این نتایج تاکید کرد که حفاظت از تنوع زیستی باید به طور همزمان انجام شود.

انرژی خورشیدی همچنان یکی از سبزترین گزینه‌های انرژی است که بشر در اختیار دارد اما فقط در صورتی گسترش آن مفید خواهد بود که به دیگر موجودات نیز احترام بگذارد. طراحی سایت‌های خورشیدی با در نظر گرفتن بوم‌شناسی می‌تواند از پرندگان، خفاش‌ها و تنوع زیستی محافظت و همچنین انرژی پاک تولید کند.

نتایج این تحقیق در مجله «بررسی‌های انرژی تجدیدپذیر و پایدار»  (Renewable and Sustainable Energy Reviews) منتشر شده است.

انتهای پیام