سحر کاوندی در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: از نگاه سهروردی، همه هستی مراتب نور هستند که از نورالانوار یعنی خداوند سرچشمه میگیرند و با شدت و ضعف در مراتب مختلف تا عالم ماده و تاریکی نزول میکنند. حتی عالم ماده نیز در واقع صورتِ کمنوری یا نبود نور است.
وی افزود: سهروردی برخلاف ملاصدرا که محور را وجود قرار میدهد، همه پدیدهها را نور میداند. او در تمثیلی زیبا، انسان را طاووس بهشتی میخواند که در قفس دنیا گرفتار شده و برای رهایی، ابتدا باید این قفس را بشناسد و سپس با شناخت خود و بازگشت به حقیقت، از آن عبور کند.
کاوندی با بیان اینکه غفلت، همچون غباری نور درونی انسان را میپوشاند، اضافه کرد: از نظر سهروردی، زدودن این غفلت و احیای روشنایی درونی، مسیر دستیابی به معرفت حقیقی است. او سکوت، آرامش و بازگشت به درون را از راهکارهای عملی برای زندهکردن نور درونی میداند.
استاد فلسفه دانشگاه زنجان تصریح کرد: حکمت اشراق علاوه بر عقل، بر شهود قلبی و نور باطنی نیز تأکید دارد. سهروردی ابتدا در حکمت مشاء و روش استدلالی ابنسینا فعالیت داشت، اما آن را کافی ندانست و با بهرهگیری از سنتهای فلسفی گوناگون، مکتب اشراق را پایهگذاری کرد. او از منابع معرفتی یونانی، افلاطونی، فیثاغوری، هندی و زرتشتی بهره برد و معتقد بود همه حکمتها از یک خمیره ازلی و منبع واحد سرچشمه میگیرند.
وی تاکید کرد: سهروردی آثار متعددی دارد که برخی به زبان رمزی و نمادین نوشته شدهاند، مانند عقل سرخ و سفیر سیمرغ، که در آنها مفاهیم فلسفی با تمثیل و رمز بیان شده است. او نمونهای از فیلسوفانی بود که تعصب معرفتی نداشت و از همه منابع معرفتی برای شکلدادن به یک حکمت جهانشمول بهره برد.
کاوندی تأکید کرد: از منظر سهروردی، هرچه موجودات به منبع نور نزدیکتر باشند، نورانیترند و هرچه فاصله بگیرند، به تاریکی نزدیکتر میشوند. بنابراین، انسان باید با مراقبه، سکوت و تزکیه، وجود خود را صیقل دهد تا همچون آینهای شفاف، نور حقیقت را منعکس کند.
انتهای پیام
نظرات