به گزارش ایسنا، به نقل از روابط عمومی سازمان بسیج علمی، پژوهشی و فناوری، سلسله نشست‌هایی با عنوان «هزار راه رفته» با محوریت تجربه‌نگاری و طراحی آینده علم و فناوری ایران در سازمان بسیج علمی، پژوهشی و فناوری برگزار می‌شود.

«هزار راه رفته» عنوان سلسله‌نشست‌هایی است که با هدف مرور تجربه‌های مدیریتی، نهادی، و میدانی فعالان زیست‌بوم علم، فناوری و نوآوری ایران برگزار می‌شود.

 در این نشست‌ها، با دعوت از صاحب‌نظران و کنشگران باسابقه، ضمن تحلیل آسیب‌شناسانه و انتقادی از مسیر طی‌شده، تلاش می‌شود تا راه‌حل‌هایی برای آینده طراحی شود. راه‌هایی که نه صرفاً تکرار گذشته‌اند و نه از آن گسسته، بلکه بر شانه تجربه‌های زیسته ایستاده‌اند.

 به گفته دکتر یاسین کیخا، جانشین سازمان بسیج علمی، پژوهشی و فناوری، مرور و تحلیل انتقادی مسیر طی‌شده در «سیاست‌گذاری علم و فناوری»؛ «واکاوی تجربه‌های نهادسازی، سیاست‌گذاری، اجرا و میدان در زیست‌بوم فناوری کشور»، «انتقال تجربه‌های عملیاتی و فکری به نسل جدید مدیران، پژوهشگران و کنشگران»، خلق زمینه‌ای برای اندیشه‌ورزی جمعی و طراحی مسیرهای نو و استخراج توصیه‌ها و راهکارهایی برای آینده علم و فناوری ایران از جمله اهداف این نشست‌هاست.

کیخا در خصوص مخاطبان این نشست گفت: مدیران جوان حوزه علم و فناوری, دانشجویان تحصیلات تکمیلی، پژوهشگران، و نخبگان و فعالان نهادهای فناور، مراکز نوآوری و پارک‌های علم و فناوری همچنین اعضای هیئت علمی، مشاوران و سیاست‌گذاران حوزه علم، فناوری و نوآوری از جمله مخاطبان «هزار راه رفته » هستند.

تجربه‌روایی با روایت فرد مدعو از تجربیات کلیدی در مدیریت یا اجرای پروژه‌های کلان، تحلیل انتقادی از طریق  آسیب‌شناسی نهادی، ساختاری و روشی از تجربه‌های گذشته همچنین اندیشه‌ورزی آینده‌نگر با ارائه چشم‌انداز و راهکارهایی برای مسیر آینده و گفت‌وگوی تعاملی با طرح پرسش و پاسخ و مشارکت فعال حاضران در نقد و توسعه موضوع از دیگر توضیحاتی بود که کیخا برشمرد.

تمرکز بر اندیشه و تجربه، نه صرفاً بازخوانی تاریخی، دعوت از افرادی که هم تجربه میدان دارند و هم اندیشه نظام‌مند و مستندسازی و استفاده ثانویه از خروجی‌ها برای آموزش و سیاست‌پژوهی را از ویژگی‌های مهم این سلسله نشست‌هاست که به صورت هفتگی در سازمان بسیج علمی، پژوهشی و فناوری برگزار می‌شود.

نشست نخست؛ جهاد علمی و مردمی سازی حوزه علم و فناوری

در نخستین نشست از سلسله‌ نشست‌های «هزار راه رفته» که با حضور دکتر عباس جهانبخش، عضو هیات علمی دانشکده هنر دانشگاه اصفهان برگزار شد، به موضوع جهاد علمی و مردمی‌سازی علم و فناوری و نیز دوگانه «خصوصی سازی» و «مردمی‌سازی» پرداخته شد.

دکتر جهانبخش مطرح کرد: مسئله پیشرفت تمدن اسلامی قرن‌هاست ذهن اندیشمندان نه فقط ایرانی بلکه کل جهان اسلام را به خود مشغول کرده است. برخی اولویت را به مبارزه با سلاطین خودکامه داده و معتقدند  باید با استبداد داخلی جنگید. برخی اولویت را در مبارزه با استعمار خارجی
دانسته‌اند.

وی با تاکید بر منظومه فکری امام خمینی (ره)، افزود: امام خمینی (ره) در این میان مفهوم مبارزه با استکبار را مطرح می‌کنند، این استکبار می‌تواند از نفس ما شروع شود و به مقیاس ملی و جهانی گسترش یابد.

این استاد دانشگاه عنوان کرد: امام خمینی (ره) مفاهیمی مثل استضعاف و استکبار را به عنوان یکی از محوری‌ترین مفاهیم در فعالیت‌های اجتماعی مطرح کرده‌اند. امام بر این باور بودند که انقلاب اسلامی، آغاز انقلاب مستضعفین عالم در مقابل مستکبرین عالم است.

وی به این تعبیر رهبر کبیر انقلاب اسلامی نیز اشاره کرد که مستکبرین، عالم را از دید استکباری خودشان می‌بینند. اگر می‌خواهید ببینید کسی دچار استکبار است یا خیر، باید ببینید نسبتش با عموم مردم و توده‌های مردم و مردم جهان و توده‌های مردمی جهان چگونه است. در دید استکباری نوعی خود برتر بینی وجود دارد. حال اینکه حتی فرد ممکن است اهل نماز و روزه هم باشد اما در برخورد با عموم مردم آن بیماری و حالت استکباری را داشته باشد. بین انواع روابط استکباری از نظامی و سیاسی، اقتصادی و ... امام ریشه اصلی را استکبار فکری و علمی می‌دانند.

دکتر جهانبخش سپس به توصیف علم و تخصص سازنده و مهلک پرداخت و گفت: تخصص مهلک در خدمت استکبار است، تخصص سازنده در خدمت ملت است. با این ادبیات، بیانیه گام دوم ما را به جهاد علمی دعوت می‌کند. جهاد یک شرطش تلاشگری است اما انگیزه یا نیت آن است که در مقابله با دشمن باشد حالا دشمن با همان ادبیاتی که امام داشتند، در ادبیات مقام معظم رهبری هم هست. دشمن دستگاه استکبار است، کمپانی‌ها و  غارتگران و ستمگران عالم این‌ها دشمن هستند. اگر می‌خواهیم کار درست و جهاد علمی انجام دهیم ، همانطور که امام می‌گویند بر عهده علمای اسلام و محققین و کارشناسان است که طرح‌ها و برنامه‌های سازنده و دربرگیرنده منافع محرومین و پابرهنگان را ارائه کنند و این بزرگترین بشارت آزادیست که انقلاب اسلامی می‌تواند نه فقط به مردم خودش بلکه به بشریت بدهد.

وی به فرمایش مقام معظم رهبری در خصوص حضور مردم در صحنه اشاره کرده و گفت: رهبر معظم انقلاب می‌فرمایند هرجا هر کاری به مردم سپرده شد پیروز شده‌ایم . یک روی سکه این پیروزی  علم است، باید به محرومین و پابرهنگان و عموم مردم توجه کرده  و علم را در خدمت آنها قرار دهیم.

جهانبخش در ادامه در مصاف با فناوری‌های غرب از توسعه تکاثری و توسعه کوثری سخن گفته و ادامه داد: در نظام توسعه غرب افراد اجیر می‌شوند یک نفر بالا قرار می‌گیرد و سایرین اجیر او هستند، اما اسلام اینگونه نیست. هیچ کشوری در جهان اصلی معادل اصل ۴۳ قانون اساسی ندارد. اوج رویای انقلاب اسلامی را می‌توان در اصل ۴۳ قانون اساسی دید.
 
وی افزود: اقتصاد اسلامی در مقابل اقتصاد سرمایه‌داری است . جهاد علمی این کار را به صورت نظام‌مند باید برای همه مستضعفین عالم انجام دهد. یعنی کاری کند که بازی جهانی مستکبرین به هم بخورد . جمهوری اسلامی اکنون تا حدی تکنولوژی قیام مستضعفین عالم در مقابل مستکبرین را در عرصه نظامی فراهم نموده، در عرصه‌های دیگر چون رسانه و اقتصاد و .. نیز باید برنامه بدهد، تا قیام کامل باشد.

این استاد دانشگاه با تاکید بر دو بال فناوری و صنعت ادامه داد: در جامعه ساختارهای تولید قدرت، اطلاع و ثروت وجود دارد که به نحوی می‌شود این‌ها را تقسیم کرد که به نفع مستضعفین و رد مستکبرین یا به نفع عموم مردم و  مستضعفین عالم باشد. جهاد علمی می‌تواند در خدمت هر یک از این‌ها قرار گیرد.

مدیرعامل اندیشکده مطالعات راهبردی زیست شهر اسلامی عنوان کرد: در نظام دینی ما نهادهایی وظیفه دارند، دانش را برای مردم فراهم کند. یکی از آنها دولت اسلامی است، دیگری وقف و تعاون است. این سه  می‌توانند بستری فراهم کنند تا دانش به نفع عموم مردم باشد.

دکتر جهانبخش همچنین به ابزارهایی چون شرکت‌های دانش‌بنیان و پتنت در فضای رقابتی اشاره کرد و با استناد به دیدگاه امام خمینی (ره)، تصریح کرد که مبارزه با استکبار جهانی نیازمند رویکردی فراتر از ایجاد مزیت رقابتی صرف از طریق پتنت است. با علم و ابزار استکباری نمی‌توان به جنگ استکبار جهانی رفت.

این استاد دانشگاه با اشاره به حدیثی از پیامبر اکرم (ص) مبنی بر اینکه هر کس دانش خود را از مردم پنهان کند با لجامی از آتش محشور می‌شود، بر لزوم به‌ اشتراک‌گذاری دانش تاکید.

 وی در واقع، مسیر صحیح جهاد علمی را در خدمت به محرومین و مقابله ریشه‌ای با استکبار، نه در سازوکارهای رقابتی صرف، دانست. این سخنان در حالی مطرح شد که پارک‌های علم و فناوری نیز در این چارچوب ارزیابی شدند.

مدیرعامل اندیشکده مطالعات راهبردی زیست شهر اسلامی تاکید کرد: در نظام اسلامی هر که بهره‌مندتر باشد مسئولیتش بیشتر می‌شود. شبیه خانواده که در آن پدر و مادر قوی‌ترند و امتیاز بالاتری دارند؛ اما مسئولیت بیشتر دارند و بیشترین امکانات را نوزادی دارد که به دنیا می‌آید. این هرم وارونه است، اما نظام رایج جهانی چه می‌گوید؟ می‌گوید توانایی بالاتری حق بهره‌مندی بالاتر می‌آورد.

وی همچنین از انسان‌حماسه در فرهنگ اسلامی و غربی سخن گفت و افزود: انسان‌حماسه ما شهید حاج قاسم سلیمانی است و انسان‌حماسه غرب ایلان ماسک است. این را می‌شود در روحیه انسان حماسه‌ها درک کرد. روحیه انسان حماسه در کل بدنه جامعه جاری می‌شود و در بزنگاه‌ها ایثار می‌آفریند.

در ادامه حاضران به بحث و تبادل نظر پرداخته و به صورت پرسش و پاسخ مباحث دنبال شد.

انتهای پیام