حامد امیری در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: در هنگامه‌ی بحران‌های امنیتی و تهدیدات خارجی، «انسجام ملی» نه‌تنها یک مزیت استراتژیک بلکه ضرورتی حیاتی برای حفظ موجودیت، اقتدار و ثبات یک ملت است. ملتی منسجم، چون پیکری یکپارچه، در برابر ضربات دشمن مقاوم‌تر بوده و دچار تفرقه، سردرگمی و گسست اجتماعی نمی‌شود.
وی خاطرنشان کرد: انسجام ملی با هم‌افزایی سرمایه اجتماعی، افزایش مشارکت عمومی، کاهش اضطراب روانی و ارتقای ظرفیت مدیریتی، قادر است پیامدهای منفی تهدیدات را به حداقل برساند و حتی آن‌ها را به فرصت‌های وحدت‌آفرین تبدیل کند.
رئیس دانشگاه پیام‌نور مرکز بروجرد اضافه کرد: حفظ انسجام ملی در مواجهه با تجاوزات بیرونی، ریشه در مؤلفه‌هایی دارد که از دل تاریخ، فرهنگ و تجربه‌های زیسته‌ی ملت ایران برآمده‌اند؛ ادراک جمعی از تهدید مشترک؛ یکی از این مولفه‌ها است و مردم ایران به‌درستی دریافتند که هدف دشمن، موجودیت و اقتدار ملی است نه صرفاً یک جناح یا نهاد خاص.
امیری یکی دیگر از مولفه‌ها را پیوند هویتی با مفهوم مقاومت برشمرد و افزود: فرهنگ دینی انقلابی، به‌ویژه آموزه‌های عاشورا و دفاع مقدس، ملتی مقاوم و هویت‌مدار پرورده است.
وی با اشاره به اقتدار نرم مبتنی بر شهادت‌طلبی و روحیه ایثار، بیان کرد: تجلی این سرمایه در واکنش عمومی به شهادت فرماندهان نظامی و قهرمانان ملی نمود یافت و وحدت نخبگان در روایت‌سازی صحیح و اقناع افکار عمومی از دیگر مولفه‌ها است؛ از سیاست‌گذاران تا کنشگران فرهنگی، تلاش کردند روایت دشمن را خنثی و انسجام داخلی را تقویت کنند.
رئیس دانشگاه پیام‌نور مرکز بروجرد با اشاره به نقش مراسم تشییع شهدای اقتدار و مناسک مذهبی مانند تاسوعا، عاشورا و اربعین در تقویت روحیه وحدت و همبستگی ملی، ادامه داد: مناسک مذهبی و آیین‌های شهادت‌محور، کارکردی فراتر از حوزه دیانت دارند؛ آن‌ها به‌مثابه پیوندگاه عاطفی، هویتی و فرهنگی، ملت را حول نمادهای مشترک همدل می‌کنند.
امیری تصریح کرد: تشییع شهدای اقتدار، تبدیل به میدان ظهور وفاداری ملی و نمایش وحدت اقوام، اقشار و جناح‌های مختلف می‌شود. همچنین، آیین‌هایی چون عاشورا و اربعین، بازآفرینی هویت جمعی حول مفهوم عدالت‌خواهی، ظلم‌ستیزی و استقامت‌اند و ظرفیت نادری برای ساخت همبستگی ملی در دل بحران‌ها فراهم می‌کنند.
وی با اشاره به راهکار برای پایداری و تقویت این انسجام در بلندمدت برای جلوگیری از نفوذ و تفرقه‌افکنی دشمنان، اظهار کرد: نهادینه‌سازی عدالت اجتماعی و اقتصاد یکی از این راهکارها بوده به طوری‌که فقر، تبعیض و احساس نابرابری، زمینه‌ساز گسل‌های اجتماعی هستند؛ عدالت‌محوری ضامن پایداری وحدت است.
رئیس دانشگاه پیام‌نور مرکز بروجرد توسعه عمیق سواد رسانه‌ای و تفکر انتقادی را از دیگر راهکارها برشمرد و اظهار کرد: تا جامعه در برابر جنگ روایت‌ها و شایعه‌پراکنی دشمنان ایمن بماند.
امیری خاطرنشان کرد: تقویت ارتباطات بین‌نسلی و بازآفرینی روایت‌های مشترک ملی از دیگر راهکارهاست که از طریق آموزش، هنر، و رسانه‌های متعهد، ایجاد بستر گفت‌وگوی اجتماعی و سیاسی بین اقشار مختلف ایجاد می‌شود تا اختلاف‌ها از مسیر تعامل حل شود نه تقابل و حمایت از نهادهای مدنی و فرهنگی مردم‌پایه؛ چرا که انسجام از دل جامعه می‌جوشد نه صرفاً از بالا.
وی اضافه کرد: رسانه‌ها و نخبگان، ستون‌های اصلی معماری وحدت ملی در عصر پیچیده اطلاعات هستند. رسانه ملی و جریان‌های فرهنگی درون‌زا باید با روایت‌سازی دقیق، امیدآفرینی و تمرکز بر اشتراکات ملی، گفتمان وحدت را بازتولید کنند.
رئیس دانشگاه پیام‌نور مرکز بروجرد بیان کرد: نخبگان سیاسی و فکری نیز باید از موضع صداقت و تحلیل مسئولانه، فضا را برای همدلی و اقناع عمومی فراهم آورند. آن‌گاه رسانه‌های معاند، با همه هزینه‌کرد خود، دروغ‌های‌شان در اذهان مردم جای نخواهد گرفت.
امیری ادامه داد: برای تبدیل حس همبستگی و انسجام به یک فرهنگ ملی پایدار باید بحران به اسطوره‌های ملی و بازتعریف آن در نظام آموزشی و رسانه‌ای تبدیل شود همچون آنچه در مورد دفاع مقدس رخ داد و ساخت و تداوم آیین‌های یادمان و مناسک ملی با محوریت اتحاد و مقاومت انجام شود تا حس غرور ملی تداوم یابد.
وی با بیان اینکه تقویت نهادهای حافظ حافظه جمعی صورت گیرد؛ موزه‌ها، فیلم‌های مستند، کتاب‌ها و تولیدات فرهنگی با رویکرد وحدت‌آفرین باشد و توسعه مشارکت مردم در سطوح مختلف تصمیم‌گیری و مدیریت بحران‌ها باشد تا حس مسئولیت و تعلق، به فرهنگ عمومی بدل شود.
رئیس دانشگاه پیام‌نور مرکز بروجرد با اشاره به تهدیدات و چالش‌های انسجام ملی، افزود: شکاف طبقاتی و تبعیض‌های منطقه‌ای و قومی، رشد بی‌اعتمادی عمومی نسبت به ساختارهای رسمی رواج روایت‌های متعارض در فضای مجازی و سوء‌مدیریت در بحران‌های اجتماعی و اقتصادی از جمله این تهدیدات است.
امیری اظهار کرد: راهکار این است که اجرای سیاست‌های توزیع عادلانه فرصت‌ها و منابع در کشور، افزایش شفافیت، پاسخ‌گویی و کارآمدی حاکمیت، سیاست‌گذاری فعال در عرصه فضای مجازی و تولید محتوای بومی قوی و تقویت نهادهای میانجی بین مردم و دولت، نظیر شوراهای اجتماعی و فرهنگی مردمی به کار گرفته شود.
وی خاطرنشان کرد: باز تعریف سیاست امنیت ملی با تکیه بر مشارکت عمومی و تقویت سرمایه اجتماعی، پرهیز از دوگانه‌سازی‌های سیاسی و رسانه‌ای که موجب شکاف در بدنه جامعه می‌شود، اتکای واقعی به ظرفیت‌های مردمی در تصمیم‌سازی و بحران‌زدایی، توسعه دیپلماسی عمومی و فرهنگی برای اقناع افکار داخلی و بین‌المللی و تقویت مدیریت جهادی در عرصه‌های اقتصادی و معیشتی به‌عنوان مطالبه اصلی جامعه مسئولان برای مدیریت بهتر انسجام ملی به کار بگیرند.
انتهای پیام
نظرات