زینب رشیدی در گفتوگو با خبرنگار ایسنا، اظهارکرد: به نظر میرسد که شیوههای برقراری ارتباط در سالهای اخیر بسیار متفاوتتر از دهههای گذشته شده است. تا حدود دهه ۹۰ ارتباطات انسانی اغلب حقیقی، دیداری و کمتر تلفنی و... بود ولی کم کم با ایجاد و گسترش شبکه های مجازی و اجتماعی، نسل جدید به خلوت گزینی و برقراری ارتباط از طریق همین شبکهها و ابزارهای مجازی روی آورد و ارتباطات حقیقی به ویژه روابط فامیلی کم رنگتر شد و روابط مجازی و گاه حقیقی و دوستانه جایگزین آن گشت.
وی بیان کرد: با گسترش شبکه های مجازی، چنین به نظر میرسد که کیفیت و کمیت روابط انسانی دچار تحولهایی سریع و شگفت انگیز شده است؛ به گونه ای که نسل امروزی با حوصلهی کم و وقت کم البته با هوش بالا، قدرت تحلیل بهتر، تشخیص نسبتاً دقیقتر راست و دروغ به مسائل مختلف می پردازد.
استاد زبان و ادبیات فارسی ادامه داد: نسل جدید آگاهتر و باهوشتر است و می خواهد نهایت استفاده (گاه خوب و درست و گاه بد و نادرست) را از زندگی نسبتا کوتاه خود ببرد. نسل امروز به اختصار گویی و اختصار نویسی روی آورده است و می خواهد در یک عنصر زبانی کوتاه مفهومی کامل را منتقل کند یا از آن بگیرد؛ به همین دلیل فیلم کوتاه را بر سریالهای چند فصلی، داستان کوتاه را بر رمانهای چند صد صفحه ای، شعرهای کوتاه و ساده و هایکوها را بر شاهنامه و منظومه ترجیح می دهد.
وی با تأکید بر اینکه اختصار پسندی یا به نوعی گرایش انسان به مفاهیم کوتاه و مختصر منجر به بروز یک سری ویژگی ها در انسان امروزی شده است گفت: نبود تعمق و تمرکز در درک یک سری ویژگیها، انسان را از تفکر در دنیای خیالی خود باز میدارد، انسان از دنیای کتاب، غنی ترین سرمایه علمی و فرهنگی بشری فاصله میگیرد، خیال پردازیهای ذهنی و تجربههای غیر زیستی آن از دایره ارتباطاتش حذف میشود و تمرکز و تعمق از برخورد آن با برخی مسائل حذف میشود.
رشیدی گفت: به طور یقین تغییرات فرهنگی، تغییرات زبانی را به همراه آورده است؛ تا حدی که میتوان گفت زبانها از بومی و فولکلوریک بودن به سوی جهانی شدن در حرکت هستند. منتها آنچه مسلم است این است که این تغییر هم مزایا دارد و هم معایب! طبیعی است که با جهانیتر شدن زبان کاربردی تا حدودی میزان درک متقابل میان افراد نیز گسترش می یابد. از سوی دیگر با جهانی شدن زبان، زبان های بومی و مادری کم کم رنگ می بازد و اختلاط فرهنگی جایگزین فرهنگ های بومی می شود.
رشیدی با بیان اینکه بالا رفتن سطح هوش، آگاهی، تحصیلات، گسترش کاربرد ابزارها و شبکه های اجتماعی مهم ترین عامل ایجاد شکاف بین نسلی است، ادامه داد: یکی از راه های کاهش این شکاف به ویژه میان والدین جوان و نسل جدید این میتواند باشد که تا حد امکان والدین خود را با فرزندانشان هم سوتر و همراه تر کنند. طبیعی است که رودخانه ی نسل جدید رو به جلو حرکت خواهد کرد و تقریبا غیرممکن است که عقبگرد کند، ولی والدین این امکان را دارند که یاریگر، همراه و دوست خوبی برای فرزندانشان در این مسیر رو به جلو و البته پرخطر باشند.
استادیار زبان و ادبیات فارسی با بیان اینکه امروزه ایجاد تشکیلات و انجمن های فرهنگی، دوستانه، ادبی و... گفتوگو محور در حال گسترش، است، ادامه داد: ایجاد چنین مجالسی می تواند یکی از مهمترین راههای حفظ روابط اجتماعی و انسانی باشد؛ بنابراین بهتر است در تداوم، پیشرفت و پربارتر شدن آنها کوشا باشیم. فضای مشارکتی و در کنار آن گفتوگو های چند نفره، انسان را ملزم به این میکند که با ذهنیت درست صحبت کند چرا که همان لحظه قضاوت میشود و این الزام، انسان را به یادگیری بیشتر سوق میدهد.
انتهای پیام
نظرات