طبق نتایج پژوهش جدید موسسه فناوری فدرال سوییس (ETH) زوریخ و دانشگاه علوم کاربردی شرق سوییس (OST)، پاسخ این سوال ممکن است مثبت باشد. نتایج این دو پژوهش نشان میدهد که «بازی-ورزش»، نوعی بازی تناسب اندام که حرکات بدنی را با چالشهای ذهنی ترکیب کند، نه فقط مهارتهای حافظه و تفکر را در بزرگسالان مسنتر که علائم اولیه زوال عقل را نشان میدهند، بهبود میبخشد، بلکه به تغییرات قابل اندازهگیری در خود مغز نیز منجر میشود.
اکنون، زوال عقل به یکی از مهمترین چالشهای سلامتی زمان ما تبدیل شده است. در اروپا، تقریبا از هر ۱۰ نفر بالای ۷۰ سال، یک نفر با این بیماری زندگی میکند و پیشبینی میشود، موارد ابتلا به این بیماری تا سال ۲۰۵۰ با افزایش امید به زندگی، سه برابر شود.
بیماری زوال عقل با ربودن حافظه در گذشت زمان، استقلال و حتی حس خودشناسی افراد را از بین میبرد، در حالی که داروهای جدید برای کاهش سرعت بیماری آلزایمر در حال ظهور هستند اما هنوز بهطور گسترده در دسترس قرار ندارند و فقط برای گروه محدودی از بیماران مفید هستند. این مورد، جایگزینهای ایمن و در دسترس مانند «بازی-ورزش» را به ویژه مهم کرده است.
«بازی-ورزش» در سالهای اخیر، بهعنوان راهی برای ترکیب حرکت و آموزش مغز مورد توجه قرار گرفته است و برخلاف داروها، هیچ عارضه جانبی عمدهای به همراه ندارند و حتی میتوانند سلامت جسمی و کیفیت زندگی را بهبود ببخشند.
نتایج پژوهش محققان موسسه فناوری فدرال سوییس در سال ۲۰۲۱ نشان داد که چنین بازیهایی به افراد مبتلا به زوال عقل شدید کمک میکند. اکنون، نتایج دو پژوهش جدید نشان میدهد که این بازیها همچنین میتوانند برای افراد مبتلا به اختلال شناختی خفیف، مرحله اولیه زوال عقل نیز مفید باشند.
در این پژوهش، حدود ۴۰ شرکتکننده با میانگین سنی ۷۳ سال، روزانه به مدت ۲۵ دقیقه و پنج بار در هفته، طی یک دوره ۱۲ هفتهای در خانه آموزش دیدند. این مجموعه ورزشی شامل یک صفحه نمایش با نرمافزار بازی و یک پنل مخصوص کف بود که مراحل حرکات آنان را ردیابی میکرد.
از شرکتکنندگان خواسته شد تا با حرکت دادن پاهای خود در جهات خاص، وظایفی را انجام دهند، بهعنوان مثال آنان ممکن بود فهرست خرید را به خاطر بسپارند و سپس بر اساس اینکه آیا یک مورد روی صفحه با فهرست خرید مطابقت دارد یا خیر، به چپ یا راست قدم بگذارند.
این تمرینها، تواناییهایی مانند حافظه، توجه و مهارتهای بصری-فضایی را هدف قرار دادند که اغلب اولین مواردی محسوب میشوند که در زوال عقل کاهش مییابند. شرکتکنندگان پس از هر جلسه تمرینی، همچنین تنفس آهسته و کنترلشده را تمرین کردند تا عصب واگ را تحریک کنند، مسیری که بر فعالیت مغز مرتبط با شناخت تاثیر میگذارد.
نتایج پژوهش اول که در مجله «آلزایمر و زوال عقل» (Alzheimer’s & Dementia) منتشر شد، نشان داد که شرکتکنندگان مهارتهای حافظه و تفکر خود را بهطور قابلتوجهی بهبود بخشیدند. این پیشرفتها، فقط اعداد در یک آزمون نبودند بلکه در زندگی روزمره، مانند به خاطر سپردن اقلام هنگام خرید، دنبال کردن راحتتر مکالمات یا مدیریت موقعیتهای استرسزا، قابل توجه بودند.
در مقابل، افراد گروه کنترل که به درمانهای معمول خود ادامه دادند، علائم بدتری را نشان دادند که منعکسکننده سیر معمول زوال عقل است.
در پژوهش دوم که نتایج آن در مجله «تحقیقات و درمان آلزایمر» (Alzheimer’s Research & Therapy) منتشر شد، محققان اسکنهای مغزی را بررسی کردند. آنان در شرکتکنندگانی که این بازیها را انجام دادند، افزایش اندازه هیپوکامپ و تالاموس، مناطق کلیدی مغز که در حافظه و توجه نقش دارند مشاهده کردند. همچنین تغییراتی در ناحیه قدامی سینگولیت مغز و بهبود جزئی در قشر جلوی مغز ثبت شد. در افرادی که تمرین نکرده بودند، همین مناطق کوچک شدند که در زوال عقل رایج است.
الینگ دی. دِ بروین، یکی از پژوهشگران این پژوهش گفت: این یافتهها قابلتوجه هستند. ما فقط پس از ۱۲ هفته، تغییرات ساختاری واقعی در مغز مشاهده کردیم که ثابت میکند، مغز حتی در سنین بالاتر نیز قابل انطباق است.
پژوهشگران تاکید کردند که برای تایید اینکه آیا «بازی-ورزش» میتوانند زوال عقل را در درازمدت آهسته یا حتی از آن پیشگیری کنند، پژوهشهای طولانیتری لازم است.
با این حال، نتایج دلگرمکننده است؛ برای افرادی که در مراحل اولیه کاهش حافظه هستند و برای خانوادههایشان، آموزش مبتنی بر بازی میتواند به ابزاری در دسترس برای بهبود کیفیت زندگی و حفظ استقلال تبدیل شود.
طبق گزارش سایت ساینس، دِ بروین گفت: این نتایج اعتماد به نفس بیشتری برای پژوهشهای آینده میدهد.
انتهای پیام
نظرات