به گزارش ایسنا، سالمندی، پایانی آرام و باوقار در داستان پرپیچوخم زندگی است و فصل جدیدی از روزگار انسان محسوب میشود که در آن رنگهای مختلفی از تجربه، دلتنگی، آرامش و حکمت به هم میآمیزند. این دوران، نه پایان راه، بلکه شروعی برای بازنگری گذشته و نگاهی عمیقتر به معنای زندگی است که در نگاه اول ممکن است به یادآوری دردهای جسمانی و از دست دادن تواناییهای سابق به نظر برسد، اما در عمق خود، گنجینهای از خاطرات، تفکرات ناب و آرزوهای ناتمام باشد که در تار و پود این دوران در هم میتنند. دستهایی که روزگاری قدرت کارهای سنگین را داشتند، اکنون به آرامی در جستجوی لمس لحظات شیرین گذشته هستند. چشمهایی که سالها به جهان نگریستهاند، حالا به دنبال زیباییهای نهفته در سکوت لحظات هستند؛ در این سن و سال، درختان پرثمر زندگی، میوههای خود را برای آخرین بار در آغوش میگیرند و برگهای زردِ تجربه، به آرامی در باد میرقصند. شاید که در نگاه دیگران، این دوران مملو از دلتنگی باشد، اما برای خود آنها، این لحظات، در حقیقت، فرصتی برای تماشای دنیا از زاویهای دیگر، بیسر و صدا و بیهیاهوست؛ سالمندی میتواند همچون کتابی قدیمی و آکنده از داستانهای فراموششده باشد که در آن هر صفحه، سرشار از حکمتهایی است که در روزهای شتابزده گذشته از دست رفته بودند. این حکمتها دیگر نیازی به فریاد ندارند؛ در سکوتی عمیق و دلنشین، به دل و ذهن دیگران راه مییابند. این دوران، دوران تامل و بازنگری است. فرد سالمند به خود و گذشتهاش مینگرد و در میان سایههای خاکستری ایام، به روشناییهایی از گذشته میرسد که شاید در دوران جوانی، از آنها غافل بوده است. در این مرحله از زندگی، انسانها به دنبال این نیستند که دنیا را دوباره فتح کنند؛ بلکه به دنبال درک و فهم آنچه در طول این سالها آموختهاند، میروند. در نهایت، سالمندی نه فقط سنوسال است، بلکه نوعی پذیرش است. پذیرش محدودیتها، اما نه از سر تسلیم، بلکه از سر درک عمیقتر از هستی؛ سالمندی یعنی فهمیدن اینکه هیچچیز در این دنیا دائمی نیست و درک این که لحظات، بیوقفه در حال گذرند، درست مانند برگهای خزان که به آرامی از درخت میافتند، اما هیچگاه از زیباییشان کم نمیشود.
ایده شهر دوستدار سالمندان در راستای سالمندی فعال بوده است
در خصوص بحران سالمندی امین روشنپور دانشجوی دکتری جامعهشناس به ایسنا گفت: سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۰۲ چارچوب سیاستی سالمندی فعال را برای هدایت کشورها برای توسعه سیاستهایی که کیفیت زندگی سالمندان را ارتقاء میبخشد پیشنهاد کرد.
وی با بیان اینکه سالمندی فعال فرآیندی برای بهینهسازی فرصتها برای سلامت، مشارکت و امنیت به منظور بهبود کیفیت زندگی سالمندان است، اظهار کرد: این تئوری از ضرورت فعال نگه داشتن سالمندان در جامعه دفاع میکند؛ براساس این رویکرد، فعالیت و مشغولیت برای رضایت از زندگی در دوران سالمندی لازم و ضروری است؛ سالمندان در صورتی که به نقش فعال خود در اجتماع ادامه داده و نقشهای سازندهای همچون کارهای درآمدزا، داوطلبانه و مشارکت در گروههای اجتماعی یا مذهبی به جای نقشهای قبلی خود در جامعه به عهده بگیرند احتمال اینکه دوران سالمندی موفقی را تجربه کنند بیشتر خواهد بود و فعالیت و درگیری اجتماعی برای این فرآیند، مهم و کلیدی برای خوشبختی است.
این دانشجوی دکتری جامعهشناسی با بیان اینکه نظریه فعالیت، حفظ نقش و روابط اجتماعی سالمندان را به عنوان کلیدی برای یک سالمندی موفقیتآمیز عنوان و تصریح میکند که نقشها و فعالیتهای جدیدی باید اتخاذ شود تا فقدانهای دوره بازنشستگی یا گذارهای دیگری مانند بیوگی جبران شود، گفت: بنابراین از این منظر، حفظ روابط اجتماعی و تقویت مشارکت اجتماعی در دوران سالمندی به عنوان محوری برای سالمندی موفقیتآمیز است. این چشمانداز نخستین نظریه معاصر برای ارتقاء ایده سالمندی موفقیتآمیز است.
روشنپور سالمندی موفقیتآمیز را شامل حفظ فعالیتها و نگرشهای میانسالی از جمله درگیریها و تعاملات اجتماعی برشمرد و با بیان اینکه نقشهای از دست رفته مانند بهرهوری و کمک به اقتصاد کشور و نقشهای مولدگونه باید با فعالیتهای دیگری مانند کار داوطلبانه و فعالیتهای تفریحی جایگزین شود، اظهار کرد: همچنین یک چرخش ایدئولوژیکی از فهم مسئلهمحور سالمندی به عنوان تقلیل، فقدان و ناتوانی، به سمت اتخاذ رویکردی مثبت به سالهای پایانی زندگی و سنین سالمندی، پیشگیری از ناتوانی یا به تاخیر انداختن ناتوانی و در نهایت ترویج سالمندی سالم یا موفق، سلامتی خوب و زندگی فعال در سالمندی رخ داده است.
وی در ادامه با بیان اینکه شهر دوستدار سالمندان یکی از ابزارهای پرکاربرد شهرها برای تطبیق سیاستها، خدمات و محیطها با نیازهای جمعیت سالمندان است، تصریح کرد: با توجه به افزایش جمعیت سالمندان و تغییرات ساختار سنی جمعیت و گسترش شهرنشینی، سازمان بهداشت جهانی (۲۰۰۷) ایده سازگاری شهرها را با تغییرات ساختار سنی جمعیت به ویژه سالمندی جمعیت مطرح کرده و هدف اصلی از ارائه این ایده، ارتقاء رفاه و مشارکت اجتماعی افراد مسن در شهرها بوده و ایده شهر دوستدار سالمندان در راستای سالمندی فعال بوده است.
هشت مولفه اصلی شهر دوستدار سالمند
این دانشجوی دکتری جامعهشناسی گفت: سازمان بهداشت جهانی شهر دوستدار سالمند را بر اساس هشت مولفه اصلی شامل فضاها و ساختمانهای بیرونی، حملونقل، مسکن، مشارکت اجتماعی، احترام و شمول اجتماعی، مشارکت مدنی و اشتغال، ارتباطات و اطلاعات، و حمایت اجتماعی و خدمات بهداشتی درمانی، تعریف میکند و این مدل به عنوان یک استاندارد جهانی برای ایجاد جوامع دوستدار سالمند و ارزیابی شهرهای دوستدار سالمند مورد استفاده قرار میگیرد.
روشنپور ادامه داد: سازمان بهداشت جهانی شهر دوستدار سالمند را به عنوان شهری تعریف میکند که فرصتهای سلامت، مشارکت و امنیت را بهینه میکند تا کیفیت زندگی انسانها را با افزایش سن و ورود به دوره زندگی بهبود بخشد و بر اهمیت این شهر برای دسترسیپذیری برای افراد مسن و انطباق با نیازها و تواناییهای مختلف افراد مسن تأکید میکند؛ بنابراین شهرهای دوستدار سالمند یک محیط اجتماعی فراگیر، در دسترس و سازگار هستند که در نهایت به ارتقاء کیفیت زندگی افراد مسن کمک میکند و مشارکت سالمندان را در بسیاری از زمینههای زندگی اجتماعی ترویج میکند.
وی با اشاره به اینکه در سال ۲۰۰۶، سازمان بهداشت جهانی ابتکار شهرهای دوستدار سالمند را مطرح کرد که این شاخصها منعکسکننده ویژگیهای شهرهای دوستدار سالمندان است و از ایجاد محیطهای شهری حمایت میکند که سلامت، مشارکت و امنیت سالمندان را به دنبال دارد و کیفیت زندگی آنها را ارتقاء میدهد، بیان کرد: این شاخصها شامل ساختمانها و فضاهای بیرونی، حمل و نقل، مسکن، احرتام و شمول اجتماعی، مشارکت اجتماعی، مشارکت مدنی و اشتغال، ارتباطات و اطلاعات و حمایت جامعه و سلامت هستند.
این دانشجوی دکتری جامعهشناسی با تاکید براینکه دسترسی و ایمنی در ساختمانها و فضاهای عمومی برای افراد مسن بسیار مهم است تا آنان بتوانند به راحتی و ایمن در فضاهای عمومی شهری مانند پارکها، پیادهروها، اماکن عمومی و ... حرکت کنند. برای مثال میتوان به مواردی مانند وجود رمپ برای ویلچر، نیمکتهای استراحت در پارکها، روشنایی کافی در معابر اشاره کرد، بیان کرد: دسترسی به گزینههای حمل و نقل ایمن و مقرون به صرفه برای سالمندان بسیار اهمیت دارد و استقلال و تحرک سالمندان را تسهیل میکند. برای مثال میتوان به مواردی چون اتوبوسهای همسطح و بدون پله، اتوبوسهای سازگار با ویلچر، ایستگاههای نزدیک به مراکز مهم، اطلاعات واضح درباره مسیرها اشاره کرد.
روشنپور ادامه داد: دسترسی به گزینههای مسکن مقرون به صرفه، امن و متناسب با سنین سالمندی که نیازهای افراد مسن را تامین کند نیاز است برای مثال میتوان به مواردی مانند آپارتمانهای مجهز به آسانسور، دستگیرههای حمام و توالت و ... اشاره کرد.
وی بر ایجاد محیطی که در آن افراد مسن احساس ارزشمندی و احترام داشته باشند و احساس نکنند که مورد تبعیض قرار گرفتهاند تاکید داشت و با بیان اینکه این بعد نگرشها و رفتارهایی را ارزیابی میکند که شمول و احترام به سالمندان را ترویج میکند. در این زمینه برنامههای آگاهیبخشی و مبارزه با تبعیض سنی و سالمندآزاری مفید است، اضافه کرد: باید امکان و فرصت مشارکت در فعالیتهای اجتماعی، فرهنگی و تفریحی در زندگی اجتماعی برای افراد مسن فراهم شود. برای مثال میتوان به شرکت افراد مسن در کلاسهای آموزشی، گروههای هنری و ... اشاره کرد.
۱۴.۶۵ درصد جمعیت لرستان سالمند است
این دانشجوی دکتری جامعهشناسی بیان کرد: ایجاد فضایی به منظور تشویق افراد مسن برای انجام فعالیتهای داوطلبانه و همچنین فعالیتهای شغلی در جامعه و عدم احساس تبعیضهای شغلی در محیطهای کاری مورد نظر است؛ همچنین ضرورت دارد امکان دسترسی به اطلاعات و شبکههای ارتباطی و خدمات مرتبط و متناسب با افراد مسن در جامعه فراهم باشد. در رسانه ملی اطلاعات باید به گونهای ارائه شود که برای افراد مسن جامعه قابل فهم و استفاده باشد. همچنین در رسانههای محلی بهتر است که برخی از برنامهها به زبان محلی ارائه شود. علاوه بر این، افراد مسن باید بتوانند تاحدودی از ابزارهای ارتباطی و اطلاعاتی جدید استفاده کنند. در این زمینه برگزاری کارگاههای آموزشی درباره نحوه استفاده از تلفنهای هوشمند، اینترنت و دیگر برنامهها میتواند مفید باشد. علاوه بر همه اینها، ایجاد خط تلفنی ویژه افراد مسن به منظور دریافت اطلاعات و همچنین برنامههای رادیویی یا تلویزیونی ویژه افراد مسن راهکارهای موثری است تا از این طریق اطلاعات مفید و سرگرمیهای مناسب و سازگار با سن خود دریافت کنند.
روشنپور بیان کرد: دسترسی افراد مسن به خدمات بهداشتی درمانی و حمایتهای اجتماعی به منظور پاسخگویی به نیازهای افراد مسن را ارزیابی میکند. علاوه بر دسترسی، کیفیت خدمات بهداشتی و اجتماعی و همچنین مقرون به صرفه بودن این خدمات مورد نظر است. در این زمینه میتوان به مواردی چون خدمات مراقبت در منزل، برنامههای پیشگیری از بیماریها اشاره کرد.
وی با بیان اینکه جمعیت جهان به سرعت در حال سالمند شدن است و این رشد سریع جمعیت سالمندی به پدیدهای جهانی و اجتماعی تبدیل شده است، گفت: رشد جمعیت، مهاجرت بینالمللی و شهرنشینی، دارای تأثیرات عمیق اقتصادی و اجتماعی است. پیشبینیهای جمعیتی نشان میدهند که در سال ۱۴۳۰ هجری شمسی حدود یکچهارم جمعیت ایران را سالمندان تشکیل خواهند داد و بر اساس گزارش بهداشت جهانی درصد افراد بالای ۶۰ سال جمعیت ایران در سال ۲۰۵۰ به ۳۳ درصد خواهد رسید.
این دانشجوی دکتری جامعهشناسی تصریح کرد: افزایش جمعیت سالمند به خودی خود اهمیت چندانی ندارد، بلکه پیامدهای آن بر ابعاد اجتماعی، اقتصادی، بهداشتی و درمانی، اهمیت موضوع را دوچندان میکند؛ سالمندی جمعیت هرچند ناشی از پیشرفتهای پزشکی و فناوری، توسعه علمی و دستاوردهای بهداشتی و رفاهی است، اما با چالشهای جدی برای دولت، نظام رفاهی و اقتصاد هر کشور همراه است و ایران و لرستان نیز از این روند مستثنی نیستند. طبق آخرین سرشماری در سال ۱۳۹۵، حدود ۹ درصد جمعیت لرستان سالمند بوده است و برآوردها نشان میدهد که این رقم در حال حاضر نزدیک به ۱۱ درصد است.
روشنپور اظهار کرد: اطلاعات سامانه سیب دانشگاه علوم پزشکی لرستان، نشان میدهد که در سال ۱۴۰۳ حدود ۲۷۹ هزار و ۸۳۷ نفر از جمعیت استان سالمند (بالای ۶۰ سال) بودهاند که معادل ۱۴.۶۵ درصد جمعیت استان است. بر اساس همین آمار، درصد سالمندی استان از ۱۳.۷۵ در سال ۱۴۰۲ به ۱۴.۶۵ در سال ۱۴۰۳ افزایش یافته است.
وی گفت: در لرستان، علاوه بر افزایش جمعیت سالمند، چالشهایی مانند کاهش نرخ باروری، مهاجرت جوانان به سایر مناطق و کاهش حمایتهای اجتماعی در خانوادهها نیز وضعیت سالمندان را پیچیدهتر کرده است. این عوامل باعث بروز مشکلاتی در حوزههای بهداشتی، اقتصادی و اجتماعی شده و نیازمند برنامهریزیهای هدفمند و علمی برای ارتقای کیفیت زندگی سالمندان هستند و با توجه به این روند و چالشهای متعدد پیشرو، انجام پژوهشهای علمی و کاربردی برای شناسایی دقیق مشکلات، نیازها و اولویتهای سالمندان استان و ارائه راهکارهای مؤثر ضروری است. بنابراین، بررسی وضعیت سالمندی در لرستان با رویکرد احصاء چالشها و ارائه راهکارهای ساماندهی سالمندان، گامی مؤثر در جهت ارتقای کیفیت زندگی این قشر آسیبپذیر جامعه بهشمار میرود.
سالمندی ﭘﺪﻳﺪهای اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎی ﻛﻼن اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و اﻗﺘﺼﺎدی اﺳﺖ
دکتر شیوا پروایی، استادیار گروه جمعیتشناسی، دانشگاه تهران، نیز در پژوهشی تحت عنوان «سالمندی در جامعه پرمخاطره؛ سویههای چالش برانگیز تجربه سالمندی» گفته است: در دﻫﻪﻫﺎی اﺧﻴﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ اﻳﺮاﻧﻲ ﺷﺎﻫﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﻬﻤﻲ ﺑﻮده ﻛﻪ در ﻛﺸﺎﻛﺶ اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮات، ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺳﺎﻟﻤﻨﺪی ﻫﻢ ﻇﻬﻮر ﻛﺮده و ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﭼﺎﻟﺶ ﻋﻤﺪه در آﻳﻨﺪه ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﻮد.
وی با بیان اینکه ﺷﻨﺎﺧﺖ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺳﺎﻟﻤﻨﺪی در اﻳﺮان ﺑﺪون ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ در ﺳﻄﻮح ﻣﺘﻌﺪد ﻣﻴﺴﺮ ﻧﻴﺴﺖ ﭼﺮا ﻛﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺳﺎﻟﻤﻨﺪی ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر اﻗﺘﺼﺎدی، اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ، ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ و اﻗﺘﺼﺎد ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺟﺎﻣﻌﻪای ﻛﻪ ﺳﺎﻟﻤﻨﺪان در آن زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد، افزود: ﺳﺎﻟﻤﻨﺪی ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ واﻗﻌﻴﺖ زﻳﺴﺘﻲ و ﺑﻴﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﻳﻚ واﻗﻌﻴﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ اﺳﺖ. زﻣﻴﻨﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ و اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻛﻪ ﺳﺎﻟﻤﻨﺪان در آن زﻳﺴﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﺑﺮ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺳﺎﻟﻤﻨﺪی ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬار اﺳﺖ و ﻣﺴﺌﻠﻪﺷﻨﺎﺳﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﺳﺎﻟﻤﻨﺪی، نیازمند ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻻﻳﻪﻫﺎی ﻣﺘﻌﺪد ﺑﺎﻓﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ، ﺳﻴﺎﺳﻲ، اﻗﺘﺼﺎدی و ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ اﺳﺖ.
این استادیار گروه جمعیتشناسی دانشگاه تهران بیان کرد: براساس اینکه ﺟﺎﻣﻌﻪای از ﭼﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻧﻈﺎم رﻓﺎﻫﻲ، ﺳﻼﻣﺖ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ از ﭼﻪ ﻧﻈﺎم اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ و اﻗﺘﺼﺎد ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ، ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺳﺎﻟﻤﻨﺪی در آن ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﻲﺷﻮد. ﻫﻤﻪ اﻳﻦﻫﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﺳﺎﻟﻤﻨﺪی ﭘﺪﻳﺪهای ﺻﺮﻓﺎ زﻳﺴﺘﻲ و ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﭘﺪﻳﺪهای اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎی ﻛﻼن اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و اﻗﺘﺼﺎدی اﺳﺖ و ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺎﻟﻤﻨﺪی را ﺑﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪای ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
پروایی اضافه کرد: ﺳﺎﻟﻤﻨﺪی ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ ﻣﺴﺌﻠﻪ زﻳﺴﺘﻲـﭘﺰﺷﻜﻲ و روانﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﭘﺪﻳﺪهای اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺑﺴﺘﺮ ﺳﺎﺧﺘﺎر اﻗﺘﺼﺎدی، اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻌﻨﺎ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ و در ﻣﺴﻴﺮ زﻳﺴﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ دﭼﺎر ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﻲﺷﻮد.
وی میگوید: ﺷﺮاﻳﻂ ﺳﺎﺧﺘﺎری و ﻧﻴﺮوﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ، ﻧﺤﻮه ﺑﺮوز و ﻇﻬﻮر زﻧﺪﮔﻲ ﺳﺎﻟﻤﻨﺪی را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲﻛﻨﺪ؛ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﺳﺎﻟﻤﻨﺪی در ﻛﺸﺎﻛﺶ ﺗﻐﻴﻴﺮات اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ در ﻣﺴﻴﺮاﻓﺖ و ﺧﻴﺰﻫﺎﻳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ.
این استادیار گروه جمعیتشناسی دانشگاه تهران گفت: ﺳﺎﻟﻤﻨﺪی در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﭘﺮﻣﺨﺎﻃﺮه، ﻳﻌﻨﻲ ﺟﺎﻣﻌﻪای ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮات اﻗﺘﺼﺎدی و ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮات اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺟﺎﻣﻌﻪ اﻳﺮاﻧﻲ و در ﻓﻘﺪان ﻧﻬﺎد دوﻟﺖ ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﻧﻬﺎد اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و ﺣﻤﺎﻳﺘﮕﺮ، درﻣﺠﻤﻮع ﺑﻪ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻧﺎاﻣﻦ و ﭘﺮﻣﺨﺎﻃﺮه در زﻧﺪﮔﻲ ﺷﻐﻠﻲ، زﻧﺪﮔﻲ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ و ﺗﻌﺎﻣﻼت ﺑﻴﻦﻧﺴﻠﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲﺷﻮد و در ﭼﻨﻴﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪای، ﺳﺎﻟﻤﻨﺪان ﻃﺒﻘﺎت ﺗﻬﻴﺪﺳﺖ ﺑﻴﺶ از ﻫﻤﻪ آﺳﻴﺐ ﻣﻲﺑﻴﻨﻨﺪ.
۱۴ درصد جمعیت شهرستان خرمآباد سالمند هستند
همایون عمودیزاده مدیرکل بهزیستی لرستان در گفتوگو با ایسنا با بیان اینکه پدیده سالمندی هم فرصت است هم تهدید، اظهار کرد: این پدیده با کاهش تدریجی توانایی جسمی و روانی افراد ایجاد میشود.
وی با بیان اینکه در کشور سن ۶۰ تا ۷۰ سالگی را سالمند جوان، ۷۰ تا ۸۰ سالمندمیانسال و ۸۰ سال به بالا را سالمند سالخورده تعریف کردند، گفت: پدیده سالمندی چندوجهی است و شامل سالمند معلول، سالمند فاخر و شاد، سالمند بیمار و فاقد مسکن هستند.
مدیرکل بهزیستی لرستان بیان کرد: براساس آمار سرشماری نفوس و مسکن در سال ۹۵، جمعیت ۶۰ سال از سال ۱۳۷۵ روندی صعودی داشته است؛ در لرستان در سال ۱۳۹۵، درصد جمعیت ۶۰ سال بیش از ۹ درصد اعلام شده است و پیشبینی میشود ایران پس از امارات و بحرین سومین کشور جهان به لحاظ سرعت پیری جمعیت باشد.
عمودی زاده افزود: این مهم تلنگری برای ۲۰ دستگاه اجرایی متولی امر سالمندی است تا برنامههای لازم را برای این افراد اجرایی کنند.
وی گفت: براساس سامانه سیب دانشگاه علوم پزشکی لرستان، آمار جمعیت سالمند در شهرستان بروجرد ۱۸ درصد، ازنا ۱۶.۲۵ درصد، چگنی ۱۶.۱۸ درصد و خرمآباد ۱۴ درصد جمعیت سالمند را دارند.
مدیرکل بهزیستی لرستان اضافه کرد: براساس شاخص سازمان بهداشت جهانی از ۱۴ درصد به بالا ورود به زندگی سالمندی اعلام شده است.
عمودی زاده تصریح کرد: در سال ۱۴۳۰ بیش از ۳۱ درصد کشورمان دچار سالمندی میشود که این پدیده سالمندی به شدت روبه افرایش است که ۸.۷ درصد سالمندان ساکنین در شهرها و ۹ درصد سالمندان در روستاها ساکن هستند.
بیش از ۶۰ درصد از مددجویان لرستان سالمندان هستند
جلال شیخپور مدیرکل کمیته امداد امام خمینی(ره) لرستان نیز گفت: بیش از ۸۱ هزار سالمند تحت پوشش کمیته امداد استان قرار دارد، یعنی بالغ بر ۶۰ درصد از مددجویان استان را سالمندان تشکیل میدهند.
مدیرکل کمیته امداد امام خمینی(ره) لرستان گفت: این سالمندان خدمات مختلفی همچون خدمات درمانی دریافت میکنند؛ البته د رکنار ارائه خدمات، آنچه مهم است مشاورهای است که به سالمندان ارائه میشود چون یکی از نیازهای پنهان محسوب شده و خانواده و فرزندان آنها نیز از مشاوره بهرهمند میشوند.
وزارت تعاون مکلف به ایجاد بانک زمان برای ارائه خدمات به اقشار آسیبپذیر جامعه است
سعید پورعلی، معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری لرستان نیز در خصوص حمایت از اقشار آسیبپذیر جامعه همچون معلولان و سالمندان، بیان کرد: در برنامه هفتم توسعه در خصوص استفاده از ظرفیتهای مردمی برای مقابله با آسیبها پیشبینی شده که براساس آن وزارت تعاون، کار ورفاه اجتماعی موظف است در چهارچوب سیاستهای کلی تأمین اجتماعی با بهرهگیری از ظرفیت مردمی نسبت به ایجاد بانک زمان برای ارائه خدمات رایگان به افرادی که نیاز به مراقبتهای ویژه از جمله نگهداری سالمندان و معلولین دارند، اقدام کنند تا پس از جذب افراد علاقمند به ارائه خدمات اقدام و به میزان و نوع ارائه خدمات در هنگام نیاز خود یا افراد معرفی شده از سوی آنان مورد حمایت قرار گیرند.
وی اضافه کرد: در این برنامه نگاه به اقشار آسیبپذیر و معلول بسیار برجسته بوده است.
معاون استاندار بیان کرد: تخصصیترین نهاد در حوزه حمایتهای اجتماعی بهزیستی است که از تجربههای بینالمللی آگاه است و آنها را بومی سازی کرده و استفاده میکند.
پورعلی تصریح کرد: نرخ جوانی جمعیت به ۲.۱ درصد خواهد رسید و این نشان میدهد که در آینده نزدیک با یک جامعه سالمند روبرو خواهیم بود که این امر هزینههای زیادی را بر دولت تحمیل میکند و از طرفی جمعیت فعال اقتصادی کاهش و جمعیت نیازمند به حمایت افزایش پیدا خواهد کرد؛ پس بنابراین باید شاخصها اولویتبندی و در مورد آنها تصمیمگیری صورت گیرد.
ایجاد شهرک سالمندان در لرستان
سید جواد حسینی، رئیس سازمان بهزیستی کشور در سفر به لرستان در جمع خبرنگاران گفته بود: برای ایجاد شهرک سالمندان در لرستان آمادگی داریم که مجوز را صادر کنیم و تسهیلات و یارانه لازم را تامین میکنیم.
وی ادامه داد: اکنون ۱۰.۵ میلیون نفر از جمعیت کشور ۶۰ سال به بالا هستند که هفت میلیون نفر آنها به طور مستمر از خدمات سازمانهای حمایتی برخوردارند. در سازمان بهزیستی ۲۲ عنوان خدمت ارائه میدهیم.
رئیس سازمان بهزیستی کشور گفت: کانونها و خدمات را در هفت محور ارائه میدهیم، شورای ملی سالمندان ۱۸ عنوان برنامه را برای برنامهریزی آینده سالمندان تصویب کرده است که ایجاد مرکز نوین و شهرکهای رفاه سالمندی یکی از آنهاست.
حسینی بیان کرد: برای ایجاد شهرکهای سالمندی در استانهای قم، آذربایجان شرقی، اصفهان و مشهد ۱۰۰ هکتار زمین در نظر گرفته شده و سرمایهگذار نیز پای کار است؛ این در حالیست که مجوز شهرک سالمندی داده نشده است و در نهایت در جلسه شورای سالمندان این مهم را تصویب کردیم.
به گزارش ایسنا، سالمندی بخشی جداناپذیر و طبیعی از چرخه زندگی انسان محسوب میشود که همراه با تغییرات فراوانی است؛ برای برخورد با این تغییرات، آگاهی، برنامهریزی و استفاده از فرصتهای موجود میتواند به سالمندان کمک کند تا زندگی پربار و رضایتبخشی داشته باشند. افزایش توجه به نیازهای این گروه سنی و فراهم آوردن شرایط مناسب میتواند افزایش کیفیت زندگی آنها را به دنبال داشته باشد؛ در این مسیر نقش سیاستگذاران و دولتمردان برای بهبود کیفیت زندگی این گنجینه ارزشمند که روزگاری نیروی فعال جامعه بودند بسیار تاثیرگذار خواهد بود.
انتهای پیام
نظرات