نتایج تحقیق جدید نشان می‌دهد که تمرین دوچرخه‌سواری می‌تواند کنترل مهاری عصبی در دانشجویانی که به اینترنت اعتیاد دارند را به‌طور قابل توجهی بهبود ببخشد. چنین بهبودی می‌تواند به‌طور بالقوه به دانشجویان کمک کند تا رفتارهای اعتیادآور خود را سرکوب کرده و در برابر حواس‌پرتی‌ها مقاومت کنند.

پیشینه تحقیق 

رشد سریع خدمات اینترنتی، اعتیاد به اینترنت را افزایش داده و به نگرانی عمده در مورد سلامت تبدیل شده است. این امر به‌ویژه در بین دانشجویان صادق است، دانشجویانی که هنوز مغز و مهارت‌های اجتماعی آنان در حال تکامل است و به‌طور کامل به بلوغ خودکنترلی نرسیدند.

شواهد موجود نشان می‌دهد که اعتیاد به اینترنت می‌تواند به‌طور قابل توجهی کنترل مهاری در نوجوانان را مختل کند و به ظهور علائم روانی مانند اضطراب و افسردگی و کاهش عملکرد تحصیلی و عملکرد اجتماعی منجر شود.  اعتیاد به اینترنت با نقص کنترل مهاری در دانشجویان دانشگاه مرتبط دانسته شده و مشخص شده است که مداخلات ورزشی مانند دوچرخه‌سواری و دویدن با بهبود کنترل مهاری، از اختلال شناختی مرتبط با اعتیاد به اینترنت جلوگیری می‌کنند.

کنترل مهاری، عملکرد اجرایی شناختی اصلی با دو زیر مولفه شامل مهار پاسخ که به فرد اجازه می‌دهد تا عمل برنامه‌ریزی‌شده را متوقف کند و مهار تداخل است که به فرد امکان می‌دهد در برابر حواس‌پرتی‌ها مقاومت کند. عدم کنترل در هر دو زیر مولفه می‌تواند به‌طور قابل توجهی آسیب‌پذیری فرد را به اعتیاد افزایش دهد.

در دانشکده تحصیلات تکمیلی دانشگاه ورزشی «شاندونگ» چین، ژیمین نی و همکارش هاینان فن به‌تازگی تاثیر مداخلات ورزشی مختلف را بر زیرمولفه‌های بازدارنده متمایز در دانشجویان دانشگاه با اعتیاد به اینترنت ارزیابی کردند.

طرح تحقیق

این تحقیق شامل ۱۲۰ دانشجوی کارشناسی بود که با توجه به میزان اعتیاد آنان به اینترنت، به سه گروه اعتیاد به اینترنت متوسط تا کم، متوسط تا زیاد و شدید تقسیم شدند. شرکت‌کنندگان در هر گروه به‌طور تصادفی به چهار دسته تقسیم شدند که شامل تمرین دوچرخه‌سواری، تمرین بسکتبال، تمرین شنا و گروه کنترل (بدون تمرین) بود. شرکت‌کنندگان در هر گروه تمرینی، تحت برنامه مداخله‌ای هشت هفته‌ای قرار گرفتند که هر جلسه ۴۵ دقیقه طول می‌کشید و دو بار در هفته انجام می‌شد.

قبل و بعد از مداخله، تکالیف شناختی استاندارد برای ارزیابی کارایی مهار پاسخ و مهار تداخل شرکت‌کنندگان بررسی و همچنین «طیف‌سنجی عملکردی فروسرخ نزدیک» از نواحی مغزی مرتبط با کنترل مهار (قشر خلفی‌جانبی پیش‌پیشانی، قشر پیشانی-قطبی و قشر اوربیتوفرونتال) در طول تکالیف کنترل مهاری برای نظارت بر عملکرد عصبی انجام شد.

یافته‌های کلیدی

این تحقیق، تمرین دوچرخه‌سواری را به‌عنوان موثرترین روش ورزشی در بهبود کنترل مهاری در بین دانشجویان دانشگاه معتاد به اینترنت شناسایی کرد. این مداخله به‌طور قابل‌توجهی کارایی مهار پاسخ و تداخل را بهبود بخشید و فعال‌سازی قشر خلفی‌جانبی پیش‌پیشانی و قشر پیشانی-قطبی را به‌شدت افزایش داد.

در میان سایر روش‌ها، مداخله بسکتبال به‌طور قابل‌توجهی مهار تداخل را بهبود بخشید و قشر اوربیتوفرونتال را به‌شدت فعال کرد. با این حال، تاثیر این مداخله بر مهار پاسخ معنادار بود اما کمتر از دوچرخه‌سواری یا شنا بود.

این پژوهش، در مورد مداخله شنا، بهبودهای قابل‌توجهی در مهار پاسخ و فعال‌سازی قوی قشر خلفی‌جانبی پیش‌پیشانی نشان داد، اما هیچ مزیت قابل توجهی برای مهار تداخل مشاهده نشد. در حالی که فعال‌سازی قشر خلفی‌جانبی پیش‌پیشانی قوی بود، محققان خاطرنشان کردند که این تاثیر عصبی به بهبود عملکرد مهار تداخل منجر نشد.

اهمیت تحقیق

این تحقیق، تمرین دوچرخه‌سواری را به‌عنوان مداخله بهینه برای بهبود نقص‌های مهار دوگانه در دانشجویان معتاد به اینترنت معرفی کرد و همچنین اثربخشی تمرین بسکتبال را در بهبود کنترل مهار تداخل در بین دانشجویان و شنا را در تقویت مهار پاسخ برجسته می‌کند. الگوهای فعال‌سازی عصبی متمایز مشاهده شده در انواع ورزش، مسیرهای عصبی-شناختی قابل تجزیه را برای افزایش مهار نشان می‌دهد.

حرکت دوچرخه‌سواری نیاز به حفظ تعادل پویا دارد که مستلزم کنترل دقیق وضعیت بدن از طریق فعال‌سازی هماهنگ عضلات تنه و اندام تحتانی برای تثبیت کل بدن است. در طول چنین حرکت پویایی، ورزشکاران باید به‌طور مداوم مرکز ثقل خود را تنظیم کنند و دقت عصبی-عضلانی و بینایی را در مغز افزایش دهند. چنین یکپارچگی مسیرهای عصبی چندحسی در طول تمرین دوچرخه‌سواری ممکن است به بهبود نقص‌های مهار دوگانه مرتبط با اعتیاد به اینترنت کمک کند.

شواهد موجود نشان می‌دهد که تمرین دوچرخه‌سواری باعث افزایش فعال شدن قشر پیشانی-قطبی حین انجام وظایف شناختی می‌شود و یافته‌های تحقیق حاضر نیز همین را نشان می‌دهد. این ناحیه از مغز در تصمیم‌گیری‌های پیچیده و تنظیم رفتارهای هدفمند نقش دارد.

افزایش فعال شدن قشر پیشانی-قطبی نیز به‌طور مستقیم با حفظ ثبات وضعیتی، پاسخ سریع به تداخل و بهبود دقت حرکتی مرتبط است و پیشرفت‌های قوی مشاهده شده در قابلیت‌های کنترل مهاری بین دانشجویان معتاد به اینترنت را توجیه می‌کند.

این تحقیق در مورد تمرین بسکتبال، بهبودهای قابل‌توجهی را در عملکرد مهار تداخل و فعال‌سازی همزمان قشر اوربیتوفرونتال، ناحیه‌ای از مغز که در تصمیم‌گیری راهبردی دخیل است، گزارش کرد. این اثر تعدیل عصبی، ممکن است با پویایی تیمی مهارت‌های باز بسکتبال مرتبط باشد که نیاز به ادغام بلادرنگ اطلاعات چندبعدی، از جمله موقعیت‌یابی هم‌تیمی‌ها، پیش‌بینی دفاع حریف و فشار امتیاز دارد.

به‌طور کلی، یافته‌ها نشان می‌دهد که دوچرخه‌سواری، بسکتبال و شنا، مهار پاسخ را بهبود می‌بخشند، در حالی که تمرین بسکتبال و دوچرخه‌سواری هر دو به‌طور قابل‌توجهی مهار تداخل را از طریق شبکه‌های عصبی مجزا افزایش می‌دهند. تمرین بسکتبال، شبکه‌های راهبردی را از طریق بهینه‌سازی تصمیم‌گیری با واسطه قشر اوربیتوفرونتال تقویت می‌کند، در حالی که تمرین دوچرخه‌سواری، مدارهای مقاوم در برابر تداخل را از طریق کنترل شناختی وابسته به قشر پیشانی-قطبی شکل می‌دهد. تمرین بسکتبال همچنین ارتباط داشتن با انتقال‌دهنده‌های عصبی دوپامین (سیگنالینگ دوپامینرژیک) را افزایش می‌دهد که از طریق تنظیم مجدد سیستم پاداش به پیشگیری از اعتیاد کمک می‌کند.

بر اساس گزارش مدیکال نیوز، این یافته‌ها اهمیت روش‌های ورزشی متفاوت را در بهبود نقص‌های مهار دوگانه از طریق شبکه‌های مغزی متمایز برجسته و  چارچوب عصبی شخصی‌سازی‌شده برای اعتیاد فراهم می‌کند. محققان همچنین پیشنهاد کردند که به احتمال زیاد تجویزهای ورزشی دقیق در کنار بازخورد عصبی در زمان واقعی، می‌توانند برای متناسب‌سازی مداخلات با پروفایل‌های عصبی-شناختی فردی مورد استفاده قرار گیرند.

یافته‌های این تحقیق در مجله «مرزهای روانشناسی»  (Frontiers in Psychology) منتشر شده است.

انتهای پیام