به گزارش ایسنا، برخی از ماموریت‌های ناسا برای کارهای بسیار خاصی طراحی شده‌اند و همه آنها به درک ما از جهان و در برخی موارد، زمین کمک می‌کنند. یک ماموریت جدید برای مطالعه یکی از بخش‌های مبهم‌تر جو با موفقیت در روز چهارشنبه ۲۴ سپتامبر (۲ مهر ۱۴۰۴) پرتاب شد و طی دو الی سه سال آینده، مناطق بیرونی جو سیاره ما را رصد خواهد کرد.

به نقل از لایوساینس‌، ماموریت «رصدخانه ژئوکورونای کاروترز» در ساعت ۷:۳۰ صبح به وقت منطقه زمانی شرقی از «مرکز فضایی کندی»(Kennedy Space Center) در فلوریدا پرتاب شد. این ماموریت به «کاوشگر نقشه‌برداری و شتاب میان‌ستاره‌ای»(IMAP) ناسا، «فضاپیمای پیگیری آب و هوای فضایی»(SWFO-L1) و «سازمان ملی اقیانوسی و جوی آمریکا»(NOAA) می‌پیوندد.

این رصدخانه، لایه بالایی جو زمین را که با نام «اگزوسفر»(exosphere) شناخته می‌شود، رصد خواهد کرد و به دنبال هاله‌ای خواهد بود که تنها در نور فرابنفش قابل مشاهده است. این پدیده موسوم به «ژئوکورونا» است و تا حدود نیمه مسیر ماه وسعت دارد. فضانوردان ماموریت آپولو در آوریل ۱۹۷۲ (فروردین ۱۳۵۱)، یک دوربین فرابفنش ابتدایی را روی ماه در طول بازدید خود قرار دادند. تصاویری که این دوربین از ژئوکورونا تولید کرد، بسیار خیره‌کننده بودند اما دکتر «جورج کاروترز»(George Carruthers) فقید مهندس و فیزیکدان پیشگام و مخترع دوربین متوجه شد که تصاویر کامل نیست. وی در سال ۲۰۲۰ در سن ۸۱ سالگی درگذشت.

«اگزوسفر» یا «برون‌سپهر»، بیرونی‌ترین لایه اتمسفر یا آخرین لایه پیش از فضای بیرون است. این لایه پنجمین لایهٔ تشکیل‌دهندهٔ اتمسفر زمین است که از ارتفاع حدود ۵۰۰ کیلومتر آغاز شده و تا ۱۰ هزار کیلومتری زمین ادامه دارد و در آن گازهای سبک مانند هیدروژن، امکان گریز از اتمسفر را پیدا می‌کنند. هوا در این لایه بسیار رقیق است و تفاوت چندانی با خلأ ندارد. تراکم ذرات در این لایه بسیار کم است. با افزایش ارتفاع دما زیاد می‌شود و افزایش دما در این لایه ناشی از فعالیت‌های خورشیدی است.

دکتر کاروترز متوجه شد که حتی دوربینی به فاصله ماه نیز نمی‌تواند اگزوسفر را به طور کامل ثبت کند. چشم‌انداز وی برای راه‌اندازی ماموریتی برای ثبت تصویر کامل بیش از ۵۰ سال طول کشید و سرانجام به زودی محقق خواهد شد. مدل جدید این دوربین، بسیار پیشرفته‌تر از مدل اصلی است و نشان‌دهنده ۵۰ سال پیشرفت در تصویربرداری فرابنفش است. این دوربین هم یک تصویرگر میدان وسیع و هم یک تصویرگر میدان نزدیک خواهد داشت.

تصویرگر اول از کل اگزوسفر عکس می‌گیرد در حالی که تصویرگر دوم جزئیاتی از نحوه تعامل آن با جو پایین‌تر و ذرات خورشید را ارائه می‌دهد. این تعامل خورشیدی یکی از جالب‌ترین بخش‌های ماموریت است زیرا یکی از روش‌های اصلی از دست دادن هیدروژن زمین است. هیدروژن، یکی از اجزای اصلی آب و برای حیات ما ضروری است. درک چگونگی از دست دادن آن می‌تواند به دانشمندان کمک کند تا جستجو برای سیارات فراخورشیدی بالقوه با مقادیر کافی آب جهت سکونت‌ را محدود کنند.

هنگامی که ماموریت رصدخانه ژئوکورونای کاروترز به نقطه لاگرانژ ۱ میان زمین و خورشید برسد، مراحل راه‌اندازی خود را آغاز خواهد کرد. این نقطه چهار برابر دورتر از ماه و ۱/۶ میلیون کیلومتر نزدیک‌تر به خورشید از زمین است. این رصدخانه باید از ماه مارس سال آینده (اسفند ۱۴۰۴) شروع به جمع‌آوری داده‌ها کند. عمر عملیاتی برنامه‌ریزی شده آن دو سال است و در صورت پیشرفت مناسب، این بازه زمانی می‌تواند به طور قابل توجهی افزایش یابد. تماشای درخشش آبی کم‌رنگ سیاره ما در این ماموریت، به ما کمک می‌کند تا سایر سیارات آبی کم‌رنگ پراکنده در سراسر کهکشان را بهتر درک کنیم و رویای یک مهندس و فیزیکدان پیشگام فقید را محقق کنیم.

این مطالعه در مجله Universe Today منتشر شده است.

انتهای پیام