سیدسعید منتظری، رئیس بنیاد نخبگان استان قم و عضو هیئت علمی دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران، در چارچوب سلسله نشست‌های «جنگ روایت‌ها» که امروز ۹ مهر به همت جهاددانشگاهی واحد قم برگزار شد، اظهار کرد: نقش نخبگان از اهمیت بالایی برخوردار بوده و پس از پایان جنگ ۱۲روزه افزایش یافته است؛ این قشر می‌توانند با پشتکار، صداقت، شجاعت، عمق درک، بینش و شناخت دقیق از مسائل مختلف، زخم‌های مردم را التیام بخشند و با گفتار و رفتار خود، الگوی اسوه، مقاومت و بصیرت باشند.

وی افزود: دشمنان ما در طول سالیان اخیر، تلاش‌های گسترده‌ای برای ترور نخبگان علمی کشور انجام داده‌اند، از همان ساعات اولیه حمله رژیم صهیونیستی به ایران، مشخص شد که مهم‌ترین هدف این تجاوز، ترور نخبگان علمی است، ترور افرادی چون شهید تهرانچی، شهید عباسی، شهید ذوالفقاری، شهید فقهی، شهید منوچهر و دیگر شهدا که نقش مؤثری در پیشرفت علمی کشور داشتند.

منتظری ادامه داد: البته نخبگان نظامی نیز مورد حمله قرار گرفته‌اند، بنابراین باید اهمیت و جایگاه نخبگان را به‌درستی درک کنیم و همواره از آنان به‌عنوان نقطه تکیه برای پیشرفت‌های آینده کشور سرمایه‌گذاری کنیم، اما آیا نخبگان فقط باید به‌صورت تئوریسین عمل کنند؟ یعنی تنها مسائل را مطرح کنند و کناره‌گیری کنند؟ یا باید وارد عرصه شوند و با تفکر و خلاقیت خود، گزاره‌ها را تغییر دهند و به چرخه علمی کشور شتاب بخشند؟

وی با بیان اینکه باید نخبگان در مرکز میدان تئوری‌های نظری و عملی قرار بگیرند، گفت: کشور ما سرشار از استعدادهای برتر و نخبه است، اما برای استفاده از این استعدادها باید نقش نخبگان در سطوح مختلف علمی، اقتصادی، اجتماعی و دینی تعریف شود. وظایف نخبه‌پروری در مراکز علمی و دانشگاهی در حال انجام است، اما نقش نخبگان نباید صرفاً به دانشگاه، پژوهش یا مقاله‌نویسی محدود شود بلکه آن‌ها باید در مسائل اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و نظام حکمرانی ورود پیدا کنند. 

رئیس بنیاد نخبگان استان قم تصریح کرد: جنگ اخیر، در واقع یک جنگ علمی بود که بیشتر بر پایه استفاده از فناوری‌های نوین از جمله هوش مصنوعی، ابزارآلات و تجهیزات پیشرفته شکل گرفت که این موارد، نشان‌دهنده پیشرفت‌های علمی جهانی بودند، ما نیز باید نقاط ضعف خود را شناسایی کرده و با استفاده از ظرفیت نخبگان، به تقویت علم و دانش در دانشگاه‌ها بپردازیم، همچنین باید از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان که نخبگان در آن‌ها نقش‌آفرینی می‌کنند، بهره ببریم.

منتظری بیان کرد: در کشورهای پیشرفته، شرکت‌های بزرگ سرمایه‌گذاری گسترده‌ای در علوم نوین و مرزهای دانش دارند و از نخبگان بهره می‌گیرند و نخبگان ایرانی نیز در بسیاری از شرکت‌های معتبر جهانی فعالیت دارند، اگر بتوانیم پژوهش‌های بنیادی و بخش (R&D) شرکت‌های داخلی را تقویت کنیم و از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان استفاده کنیم، بدون شک به پیشرفت‌های چشمگیری دست خواهیم یافت. به‌طور نمونه، رهبر معظم انقلاب از دهه ۸۰ شمسی بر جنبش نرم‌افزاری تأکید کردند و اولویت اول علم و فناوری کشور را در این حوزه قرار دادند که نتیجه این توجه، پیشرفت‌های چشمگیری در شاخه‌های مختلف از جمله فناوری موشکی، نانو، بیوتکنولوژی و پهپادها بود و با ورود نخبگان، سرمایه‌گذاری و تلاش ملی، به تعالی رسید.

رئیس بنیاد نخبگان استان قم با بیان اینکه این پیشرفت‌ها حاصل اعتماد به جوانان مستعد و نخبه کشور بود، افزود: بودجه‌های اختصاص‌یافته به دانشگاه‌ها به حدی نیست که بتواند کفاف هزینه‌های پژوهش، فناوری و تجهیزات روز را تأمین کند و طبق آماری که مسئولان وزارت علوم ارائه می‌دهند، حدود ۹۶ درصد از بودجه پژوهشی یک دانشگاه صرف حقوق، دستمزد و هزینه‌های تغذیه دانشجویان می‌شود. در عمل، منابع محدودی برای تحقیقات، خرید تجهیزات پیشرفته و پیگیری موضوعات روز علمی وجود دارد.

منتظری ادامه داد: این وضعیت نیازمند بازنگری جدی در سیاست‌های دولت نسبت به پژوهش، دانشگاه و نظام نخبگانی است، اگر قصد داریم در سطح جهانی صحبت داشته باشیم و پیشرفت علمی حاصل شود، باید از طریق علم حرکت کنیم زیرا علم، منشأ قدرت و سلطنت است و می‌تواند نیروبخش باشد، اما اگر همچنان با همین روند ادامه دهیم و تنها بگوییم «دانشگاه وظیفه خود را انجام می‌دهد»، پیشرفتی حاصل نخواهد شد. 

وی یادآور شد: در راستای تقویت علم و دانش و تحول در عرصه‌های مختلف کشور باید بخش خصوصی وارد عمل شود، شرکت‌های دانش‌بنیان از جامعه دانشگاهی و نخبگان علم و فناوری حمایت کند، اندیشکده‌ها تقویت شوند، افق‌های بلندمدت در حوزه علم و فناوری ترسیم شود، محورهای اصلی پیشرفت شناسایی و پروژه‌های کلان ملی تعریف شود و این پروژه‌ها به شرکت‌های بزرگ واگذار شود؛ همچنین تقویت اقتصاد دانش‌بنیان و دانش‌محور، می‌تواند نقش مهمی در پیشرفت کشور ایفا کند.

منتظری با بیان اینکه نخبگان وظایف اجتماعی را برعهده دارند، گفت: مسئولیت اجتماعی نخبگان شامل مجموعه‌ وظایفی است که آن‌ها نسبت به مردم و کشورشان دارند، از جمله آگاهی‌بخشی و روشنگری، مشارکت در حل مسائل جامعه، تبیین صحیح مباحث، حفظ منافع ملی و بیان واقعیت‌هاست. 

انتهای پیام