کبری عزیزی در گفت و گو با ایسنا اظهار کرد: این جنگلها با وسعتی حدود ۳ تا ۴ میلیون هکتار، یکی از مهمترین منابع طبیعی ایران و خاورمیانه به شمار میروند و نقش حیاتی در حفظ منابع آب، کنترل فرسایش خاک و تأمین معیشت میلیونها نفر ایفا میکنند.
وی با اشاره به روند خشکیدگی درختان توضیح داد: مطالعات نشان میدهد که این پدیده از استانهای ایلام و لرستان آغاز شده و در صورت ادامه روند فعلی گرمایش و کاهش بارشها، بخشهای وسیعی از این رویشگاههای طبیعی در معرض مرگ تدریجی قرار خواهند گرفت.
عزیزی افزود: این روند نه تنها به تنوع زیستی منطقه آسیب میزند بلکه معیشت جمعیت محلی که وابسته به منابع طبیعی این جنگلها هستند را نیز به شدت تهدید میکند و بدون اتخاذ سیاستهای جدی حفاظتی و مقابله با تغییرات اقلیمی، جنگلهای زاگرس ممکن است در دهههای آینده به یکی از مناطق بحرانی زیستمحیطی تبدیل شوند.
وی با بیان اینکه افزایش دما، کاهش بارش و تغییرات الگوی باد، شرایط زیستمحیطی را به شکلی نامناسب تغییر داده و بیماریها و آفات جنگلی را تشدید کرده است، تشریح کرد: این منطقه در کنترل فرسایش خاک، حفظ منابع آبی و مقابله با گرد و غبار نقش کلیدی دارد و حفاظت از آن باید به اولویتهای ملی تبدیل شود.
دانشآموخته دکترای علوم و مهندسی جنگل ادامه داد: فناوریهای نوین پایش محیط زیست و اجرای برنامههای احیای جنگل میتواند در کاهش آسیبها و حفظ این میراث طبیعی ارزشمند مؤثر باشد.
عزیزی با اشاره به یافتههای علمی گفت: دمای منطقه زاگرس بیش از دو برابر میانگین گرمایش جهانی افزایش یافته است که این افزایش شدید دما باعث کاهش بارندگی و خشکیدگی تدریجی درختان شده است.
وی افزود: استانهای ایلام و لرستان به عنوان مناطقی که اولین نشانههای زوال جنگلها در آنها دیده شده، بیشترین آسیب را متحمل شدهاند.
این دانش آموخته علوم و مهندسی جنگل دانشگاه ایلام به اثرات تغییر اقلیم بر جنگلها اشاره کرد و گفت: حدود یک چهارم تا یک پنجم از جنگلهای زاگرس دچار زوال شدهاند، افزایش دما باعث گسترش آفات جنگلی شده که روند خشکیدگی را تسریع میکند.
عزیزی با اشاره به اینکه کاهش پوشش گیاهی، فرسایش خاک و کاهش کیفیت زمینهای کشاورزی را به دنبال دارد، گفت: جنگلهای زاگرس محل زندگی و تأمین معیشت حدود ۳۰ میلیون نفر هستند و تخریب آنها میتواند باعث کاهش منابع آب، تهدید معیشت کشاورزان و دامداران، افزایش مهاجرتهای روستایی و کاهش کیفیت هوا شود.
دانشآموخته رشته مهندسی جنگل با بیان اینکه توسعه و استفاده از فناوریهای نوین مقابله با تغییر اقلیم، یکی از کلیدهای اصلی حفظ آینده کره زمین است، افزود: این فناوریها میتوانند با کاهش انتشار گازهای گلخانهای، افزایش بازده انرژی و بازسازی اکوسیستمها، نقش مهمی در کنترل تبعات گرمایش جهانی ایفا کنند.
عزیزی با اشاره به فناوریهای کربنزدایی گفت: سیستمهای جذب و ذخیرهسازی کربن (CCS) از جمله فناوریهایی هستند که دیاکسیدکربن تولید شده توسط صنایع و نیروگاهها را مستقیماً از منابع انتشار گرفته و به صورت ایمن در اعماق زمین ذخیره میکنند.
وی خاطرنشان کرد:استفاده گستردهتر از انرژیهای تجدیدپذیر نظیر خورشیدی، بادی و زیستتوده، موجب کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی شده و انتشار گازهای گلخانهای را کاهش میدهد.
عزیزی گفت: اکوسیستمهای طبیعی به ویژه جنگلها، تالابها و اقیانوسها نقش حیاتی در جذب کربن دارند و فناوریهای نوین نقشهبرداری ماهوارهای و حسگرهای هوشمند به پایش دقیق سلامت این اکوسیستمها کمک میکنند.
این دانشآموخته دکترای دانشگاه ایلام اضافه کرد: پروژههای بازکاشت جنگل با استفاده از پهپادهای کاشت نهال و رباتهای خودکار به سرعت در حال گسترش هستند.
وی با اشاره به مدیریت منابع آبی گفت: خشکسالیهای مکرر و کاهش بارشها، نیازمند فناوریهای نوین مدیریت منابع آب است، سامانههای هوشمند آبیاری با استفاده از دادههای اقلیمی و حسگرهای خاک، مصرف آب را بهینه میکنند و فناوریهای کشاورزی دقیق نیز به افزایش بازده محصول و کاهش مصرف منابع کمک میکنند.
عزیزی گفت: استفاده از هوش مصنوعی و مدلسازیهای پیچیده اقلیمی برای پیشبینی روند تغییرات آب و هوایی و طراحی استراتژیهای مقابلهای، یکی از پیشرفتهترین حوزهها در مقابله با تغییر اقلیم است.
وی افزود: اگرچه جنگلهای زاگرس با تهدیدهای جدی مواجه هستند، اما با آگاهی، مدیریت علمی و استفاده از فناوریهای نوین میتوان از نابودی آنها جلوگیری کرد.
انتهای پیام
نظرات