وحید طهماسبی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: از مجموع حدود ۵۰ هزار نخبه و استعداد برتر ثبت‌شده در بانک اطلاعاتی بنیاد ملی نخبگان کشور، که سرآمد علمی با درجات مختلف هستند، حدود ۱۵۰۰ نفر متعلق به استان مرکزی هستند که معادل ۴ تا ۵ درصد کل نخبگان کشور است. این نخبگان شامل رتبه‌های زیر ۱۰۰ کنکور، مدال‌آوران المپیادهای دانش‌آموزی، اساتید دانشگاه با مقالات علمی برجسته، پژوهشگران دوره‌های پسادکتری و دانشجویان ممتاز با معدل‌های بالا و طرح‌های دانشگاهی نوآورانه هستند.

وی ادامه داد: از سال ۱۳۸۰ تاکنون، ۷۰ نفر از نخبگان استان رتبه‌های زیر ۱۰۰ کنکور سراسری را کسب کرده‌اند و ۳۵ نفر مدال‌آور طلا، نقره و برنز المپیادهای کشوری دانش‌آموزی بوده‌اند. با این حال، در سال‌های اخیر عملکرد استان در این زمینه متوسط بوده و پس از استان‌هایی نظیر تهران، اصفهان و خراسان رضوی قرار داریم.

طهماسبی با اشاره به جایگاه تاریخی استان مرکزی در تولید مفاخر علمی، گفت: در گذشته، استان مرکزی سهم قابل‌توجهی در پرورش نخبگان علمی کشور داشت و حدود یک‌چهارم مفاخر علمی کشور از این منطقه بودند. اما اکنون، با وجود پتانسیل‌های موجود، نیاز به تلاش بیشتری برای بازگشت به جایگاه گذشته داریم.

وی تأکید کرد: این ۱۵۰۰ نخبه، سرمایه‌ای ارزشمند برای توسعه علمی، صنعتی و اقتصادی استان هستند، اما حفظ و بهره‌گیری از توان آن‌ها نیازمند رفع موانع موجود است.

اجرای ۱۶ طرح برای شناسایی، حمایت و نگهداشت نخبگان

رئیس بنیاد نخبگان استان مرکزی، از اجرای ۱۶ طرح ملی در دولت چهاردهم برای شناسایی، حمایت و نگهداشت نخبگان خبر داد و گفت: پنج طرح از این مجموعه نیازمند عزم جدی در سطح استان است و تحقق آن‌ها به حمایت جدی و عملی دستگاه‌های اجرایی استانی وابسته است.

وی توضیح داد: طرح های بنیاد ملی نخبگان شامل برنامه‌هایی برای حمایت از نخبگان در زمینه‌های مسکن، اشتغال، خدمت سربازی پسران، ادامه تحصیل و جوایز علمی است که در سطح ملی طراحی شده‌اند، اما اجرای موفق برخی از آن‌ها در استان به همکاری دستگاه‌های محلی بستگی دارد.

چالش مسکن از مهم‌ترین موانع ماندگاری نخبگان

طهماسبی چالش مسکن را یکی از مهم‌ترین موانع ماندگاری نخبگان در استان دانست و افزود: در فراخوان‌های اخیر، ۳۱۹ نخبه برای دریافت مسکن ثبت‌نام کرده‌اند که ۲۶۸ نفر از آن‌ها دارای فرم «ج» سبز هستند، به این معنا که شرایط اولیه دریافت مسکن را دارند. در مجموع، ۲۲۱ واحد مسکونی مورد نیاز است که ۱۷۰ واحد در شهر اراک و ۵۱ واحد در سایر نقاط کشور تأمین خواهد شد.

وی ادامه داد: از این تعداد، ۱۹ نفر از اعضای هیئت علمی با سابقه کمتر از پنج سال و ۱۸۹ نخبه غیرهیئت علمی در اولویت دریافت مسکن قرار دارند. این موضوع نشان‌دهنده نیاز فوری به زیرساخت‌های مسکن برای نخبگان است.

پیگیری مسکن برای نخبگان

وی با اشاره به پیگیری‌های مقامات ارشد برای رفع این چالش، گفت: معاونت علمی ریاست جمهوری و استاندار مرکزی با جدیت پیگیر تأمین ۲۳۰ الی ۲۴۰ واحد مسکونی  یا زمین برای نخبگان هستند. این واحدها شامل ۱۷۰ واحد در اراک و ۵۱ واحد در خارج از این شهر است. تأمین این تعداد مسکن می‌تواند انگیزه نخبگان برای ماندگاری در استان را به‌طور قابل‌توجهی افزایش دهد.

طهماسبی از موفقیت‌های استان در حوزه فعالیت‌های نخبگانی خبر داد و اظهار کرد: استان مرکزی در تشکیل اتاق های فکر یا  هیئت‌های اندیشه‌ورز نخبگانی رتبه اول کشور و در برگزاری نشست‌های نخبگانی رتبه سوم را کسب کرده است. این دستاوردها نتیجه تلاش برای ایجاد شبکه‌های تخصصی و بهره‌گیری از توان نخبگان در حل مسائل استانی و ملی است.

وی افزود: تشکیل اتاق‌های فکر تخصصی با حمایت استانداری، به شبکه‌سازی نخبگان و تقویت ارتباط آن‌ها با دستگاه‌های اجرایی کمک کرده و استان مرکزی را در این زمینه به الگویی برای سایر استان‌ها تبدیل کرده است.

وی به اقدامات حمایتی بنیاد نخبگان اشاره کرد و گفت: طرح‌هایی مانند استفاده از اعتبار مالیاتی قانون جهش تولید دانش‌بنیان، طرح همیار صنعت و جذب بدون آزمون نخبگان در دستگاه‌های اجرایی، از جمله برنامه‌های کلیدی برای حمایت از نخبگان هستند.

طهماسبی تصریح کرد: در طرح اعتبار مالیاتی، شرکت‌های خصوصی می‌توانند با استخدام نخبگان، تا دو برابر حقوق مرسوم را از اعتبار مالیاتی خود تأمین کنند. این طرح نه‌تنها به ماندگاری نخبگان در بخش خصوصی کمک می‌کند، بلکه برای شرکت‌ها نیز از نظر اقتصادی مقرون‌به‌صرفه است.

وی همچنین طرح همیار صنعت را تشریح کرد و گفت: این طرح به شرکت‌های صنعتی امکان می‌دهد بدون تشریفات پیچیده، مشکلات خود را با همکاری نخبگان و اساتید دانشگاه حل کنند. این ابتکار هم به رفع نیازهای صنعت کمک می‌کند و هم فرصت‌های شغلی پایداری برای نخبگان فراهم می‌آورد. با توجه به ظرفیت صنعتی بالای استان مرکزی، این طرح می‌تواند نقش مهمی در توسعه اقتصادی منطقه ایفا کند. نکته اصلی این طرح، استفاده شرکت ها و صنایع از محل اعتبار مالیاتی است.

طهماسبی با تأکید بر سه چالش اصلی نخبگان، اظهار کرد: مسکن، اشتغال و شبکه‌سازی، مهم‌ترین موانع پیش روی اثربخشی و مانایی نخبگان هستند. ما با تشکیل اتاق‌های فکر تخصصی و همکاری با دستگاه‌های اجرایی، در مسیر رفع این چالش‌ها گام برمی‌داریم، اما نیاز به حمایت‌های بیشتری داریم.

وی افزود: استان مرکزی با دارا بودن زیرساخت‌های صنعتی و کشاورزی قوی، پتانسیل بالایی برای بهره‌گیری از توان نخبگان دارد. اگر بتوانیم چالش‌های مسکن و اشتغال را برطرف کنیم، نه‌تنها نخبگان در استان ماندگار می‌شوند، بلکه می‌توانیم از ظرفیت آن‌ها برای توسعه پایدار منطقه استفاده کنیم.

رئیس بنیاد نخبگان در پاسخ به پرسشی درباره حضور نخبگان در جشنواره‌های علمی مانند خوارزمی یا قرار گرفتن در فهرست یک درصد دانشمندان برتر جهان، گفت: آمار دقیق این رتبه ها در حال حاضر در دسترس نیست، اما اطلاعات مربوط به جشنواره‌های علمی و پژوهشگران برتر هر ساله در بانک داده‌های بنیاد ثبت می‌شود. ما در حال پیگیری این موضوع هستیم و به‌زودی آمار دقیق را ارائه خواهیم کرد.

طرح همیار صنعت می‌تواند پلی بین نخبگان و صنایع باشد

وی همچنین به نقش دستگاه‌های اجرایی در حمایت از نخبگان اشاره کرد و گفت: استان مرکزی با داشتن صنایعی مانند پتروشیمی، پالایشگاه و کشاورزی پیشرفته، می‌تواند از توان علمی نخبگان برای حل مشکلات و ارتقای بهره‌وری استفاده کند. به‌عنوان مثال، طرح همیار صنعت می‌تواند پلی بین نخبگان و صنایع باشد تا پروژه‌های تحقیقاتی و نوآورانه با همکاری دو طرف اجرایی شود.

طهماسبی از دستگاه‌های اجرایی برای همکاری بیشتر دعوت و تأکید کرد: حمایت از نخبگان یک سرمایه‌گذاری بلندمدت برای آینده استان و کشور است. اگر بتوانیم با همکاری دستگاه‌های اجرایی، زیرساخت‌های لازم برای مسکن و اشتغال نخبگان را فراهم کنیم، نه‌تنها از مهاجرت این استعدادها جلوگیری می‌شود، بلکه می‌توانیم شاهد شکوفایی علمی و اقتصادی منطقه باشیم. از همه مسئولین و نهادهای استانی دعوت می‌کنم با هم‌افزایی بیشتر، در این مسیر همراه ما باشند.

انتهای پیام