تالاب‌ها مکان‌های در خور توجه‌ای در سراسر دنیا هستند که با توجه به ماندگاری آب در آنها و فراهم آوردن شرایط زندگی، زیستگاه موجودات کوچک و بزرگی چون دوزیستان، خزندگان و پستانداران هستند. تالاب بیشه دالان بروجرد منزلگه پرندگان مهاجر و بومی بسیاری است که هر ساله در فصل کوچ، به این تالاب می‌آیند و زمستان‌های خود را در خنکای دلپذیرِ آنجا می‌گذرانند.

در سال‌های اخیر به دلایل مختلف از جمله تغییر کاربری اراضی، استفاده بی‌رویه از منابع آبی این تالاب و نیز ورود فاضلاب روستاهای مجاور به درون آن، تالاب بیشه دالان مورد تهدید جدی قرار گرفته و مساحت آن به میزان چشمگیری کاهش یافته‌است.

بیشه‌دالان از جمله تالاب‌هایی است که از گزند شرایط نامساعد در امان نمانده و از یک سو تصرف‌های غیرقانونی اراضی اطراف آن توسط کشاورزان و جاری شدن فاضلاب‌های خانگی، صنعتی و کشاورزی در محیط زیست تالاب، استفاده بیش از حد سموم رفع آفات، بهره‌برداری تجاری از نیزار اطراف تالاب و شکار بی‌رویه و غیرمجاز اهالی منطقه و از سوی دیگر چندگانگی مدیریتی بین منابع طبیعی، جهاد کشاورزی، سازمان محیط زیست موجب شده تا وسعت آن تا حد زیادی کاسته شده و نمونه‌های نادر گیاهی و جانوری تالاب نابود شود.

تالاب بیشه دالان در تنظیم هیدرولوژی منطقه نقش کلیدی دارد. آبگیری و تخلیه آب‌های سطحی در تالاب باعث کاهش اثرات خشکسالی و سیل می‌شود. همچنین تالاب‌ها در جذب کربن نقش مهمی دارند و به عنوان مخازن زیستی کربن شناخته می‌شوند که به کنترل تغییرات اقلیمی کمک می‌کند.

تالاب بیشه دالان یکی از شانس‌های بروجرد است

فرهنگ طباطبایی یک فعال محیط زیست در بروجرد، اظهار کرد: برای حفاظت و نگهداری این ساختاری که در اختیار ما قرار گرفته مسئول هستیم، با پیشرفت زندگی‌های شهری دغدغه‌ها، اتفاقات و چالش‌های زیادی به وجود آمده که آن را تحت تاثیر قرار داده است.

وی خاطرنشان کرد: گرم شدن کره زمین، تغییرات اقلیمی، تخریب جنگل‌ها، ورود پسماندها به آب‌های آشامیدنی که در اختیار ما قرار گرفته و مشکلات عدیده دیگری که همه و همه دست به دست هم قرار داده‌اند تا این محیط زیستی را که در اختیار ما هست از بین ببریم.

این فعال محیط زیست اضافه کرد: در شهرستان بروجرد یکی از موهبت‌های الهی قرار گرفته و یکی از شانس‌هایی که شهرستان ما دارد این است که تالاب بیشه دالان در آن قرار گرفته که به واسطه اتفاقاتی که در دهه‌ها و سال‌های گذشته افتاده تقریبا دیگه چیزی ازش باقی نمانده است.

طباطبایی بیان کرد: در این راستا خیلی تلاش شده و خیلی از ارگان‌ها یک طرح مدیریتی واسه این تالاب نوشتند که می‌تواند تاب آوری شهری شهرستان بروجرد را در برابر همه آن نکاتی که گفته شد مثل تغییرات اقلیم، خشکسالی‌ها، ورود پسمان‌ها، آلودگی هوا و ... بالا ببرد و این بالا بردن و رشد تاب‌آوری شهری یعنی ریکاور شدن یک شخص بعد از یک بلای طبیعی است.

وی ادامه داد: این هم می‌تواند در بقای زندگی انسان‌ها خیلی موثر باشد و امید می‌رود که سازمان‌های ذیربط محیط زیست، فرمانداری و استانداری پس از تایید و تصویب طرح هرچه سریع‌تر دفتر تالابی را در استان لرستان و در فرمانداری تاسیس کنند تا هرچه سریع‌تر این تالاب بروجرد که نفس‌های آخرش را می‌زند احیا شود.

ایمان بهلولی تیمارگر حیات وحش شهرستان بروجرد نیز در این رابطه اظهار کرد: متولی محیط زیست سازمان محیط زیست است ولی ذینفعان آن ما هستیم و اول باید از خودمون شروع کنیم خودمون کار و سعی کنیم فرهنگ مردم ارتقا بدهیم.

وی خاطرنشان کرد: اگر آسیبی به محیط زیست برسد درست مثل اینه که چشم ما دارد آسیب می‌بیند و اولین کسی که در این موضوع متضرر می‌شود خود ما هستیم و خیلی افرادی که الان حالا به هر حال یه سری تخلفات محیط زیست انجام می‌دهند از کره مریخ که نیامده از مردم شهر هستند و کارخانه‌داری که پسماند را وارد تالاب یا سفره‌های زیرزمینی می‌کند از مردم همین شهر هستند.

تبدیل تالاب بیشه‌دالان به قطب اکوتوریسم

این تیمارگر اضافه کرد: آن فرد آنقدر توجیح نیست که آن آسیبی که می‌زند در مرحله اول در واقع متوجه او و خانواده‌اش است و مسئولین نیز محیط زیست را دریابند و امکانات به روز را در اختیار آن بگذارند که بتواند کار خود را به نحو احسن انجام دهیم و باید تلاش کنیم که تالاب بیشه دالان را با تمام وجود حفظ و از آن نگهداری کنیم.

قدرت الله ولدی معاون استاندار لرستان و فرماندار ویژه بروجرد نیز در این‌باره در گفت‌وگو با ایسنا، با تأکید بر اهمیت تالاب‌ها، به نقش آن‌ها در تقویت منابع آب زیرزمینی و تعدیل اقلیم اشاره کرد و افزود: تالاب بیشه‌دالان، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین تالاب‌های شهرستان، نیازمند برنامه‌ریزی دقیق برای حفاظت و احیا است.

وی بر ضرورت همکاری دستگاه‌های اجرایی و جوامع محلی برای حفاظت از تالاب‌ها و تبدیل تالاب بیشه‌دالان به قطب اکوتوریسم شهرستان تأکید و خاطرنشان کرد: این اقدام می‌تواند علاوه بر توسعه اقتصادی، حفاظت از محیط زیست را در اولویت قرار دهد.

علی کردی رئیس اداره حفاظت محیط زیست بروجرد در این باره، اضافه کرد: برخی افراد به منظور افزایش غیرمجاز مساحت اراضی زراعی خود اقدام به آتش زدن مراتع و بیشه زارهای مجاور کرده، که همواره مورد برخورد قانونی در این خصوص قرار می‌گیرند.

وی با بیان اینکه تالاب بیشه دالان در کنار روستای کپر جودکی در جاده بروجرد-آبسرده-چغلوندی قرار گرفته و در ۱۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر بروجرد و در دشت سیلاخور است، بیان کرد: بیشه دالان در انتقال آب سطحی به زیرسطحی نقش بسزایی دارد و به نفع مردم است که بهره‌برداری بهینه از این تالاب داشته باشند.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست بروجرد با اشاره به اینکه تالاب در جلوگیری از سیلاب نیز نقش بسزایی داشته و از آسیب به روستاهای پایین‌دست نیز جلوگیری می‌کند، ادامه داد: متاسفانه تاکنون چندین بار این تالاب توسط افراد سودجو به آتش کشیده شده است.

کردی اظهار کرد: مهمترین چالش زیست محیطی شهرستان در بخش طبیعی، تغییر کاربری و تبدیل اراضی و مراتع به خصوص در حاشیه تالاب بیشه دالان است که افرادی برای رسیدن به این مقصود به آتش سوزی‌های عمدی در حاشیه این تالاب اقدام می‌کنند.

وی ادامه داد: تالاب بیشه دالان ظرفیت طبیعی و قابل‌ملاحظه‌ای است که باید در حفاظت از آن جدی بود، ضمن اینکه منافع مردم محلی نیز باید مورد توجه قرار بگیرد.

تالاب بیشه دالان یک اکوسیستم ارزشمند طبیعی است که با توجه به اهمیت زیست‌محیطی و اقتصادی آن، حفظ و احیای آن برای آینده پایدار منطقه بسیار حیاتی است. مقابله با تهدیدات و اجرای برنامه‌های حفاظتی می‌تواند این تالاب را به یکی از نمادهای حفظ محیط زیست در لرستان و ایران تبدیل کند.

انتهای پیام