حبیب عبدلی، در گفت‌وگو با ایسنا به تشریح وضعیت آب و هوای استان در سال زراعی گذشته و پیش‌بینی وضعیت جوی برای سال زراعی جدید پرداخت و گفت: آذربایجان شرقی، یکی از استان‌های شمال غربی کشور، در سال‌های اخیر با تغییرات اقلیمی گسترده‌ای روبه‌رو شده است که تأثیرات آن بر بخش‌های مختلف کشاورزی، منابع آبی و حتی زندگی روزمره مردم قابل مشاهده است. 

وی به وضعیت بارش‌ها در سال زراعی گذشته (۱۴۰۴-۱۴۰۳) اشاره کرد و گفت: در سال زراعی گذشته، میزان بارش‌ها در استان ۲۲۱.۳ میلی‌متر ثبت شد که این مقدار نسبت به دوره بلندمدت با کاهش ۲۹.۴ درصدی مواجه بوده است. این کاهش بارش‌ها در حالی است که استان در گذشته به‌طور میانگین بارش‌های بیشتری را تجربه کرده بود.

وی افزود: در سال زراعی جدید (۱۴۰۵-۱۴۰۴) نیز وضعیت بارش‌ها نگرانی‌هایی به همراه داشته است. از ابتدای مهرماه تا ۱۳ آبان ۱۴۰۴، میزان بارش‌ها تنها ۲.۲ میلی‌متر بوده که نشان‌دهنده کاهش قابل توجه نسبت به بلندمدت است. این کاهش بارش‌ها در فصول آینده نیز ادامه خواهد داشت.

عبدلی در خصوص تغییرات دمایی نیز توضیح داد: میانگین دمای استان در سال زراعی گذشته به ۱۱.۹ درجه رسید که نسبت به بلندمدت ۱.۱ درجه افزایش نشان می‌دهد. این افزایش دما در سال‌های اخیر به‌طور محسوس بر شرایط آب و هوای استان تأثیر گذاشته است.

وی ادامه داد: در سال زراعی جدید، پیش‌بینی می‌شود که میانگین دما به ۱۲.۷ درجه سلسیوس برسد که نسبت به دوره بلندمدت ۰.۸ درجه بیشتر است. این افزایش دما تأثیرات جدی بر بخش‌های مختلف کشاورزی و منابع آبی استان خواهد داشت.

پیش‌بینی وضعیت جوی در شش ماه آینده

مدیر کل هواشناسی آذربایجان شرقی در مورد پیش‌بینی وضعیت جوی استان در شش ماه آینده گفت: بر اساس پیش‌بینی‌های صورت گرفته، وضعیت بارش‌ها تا پایان آذرماه ۱۴۰۴ همچنان زیر نرمال خواهد بود و دما با افزایش یک تا دو درجه‌ای ادامه خواهد یافت. این پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند که بارش‌ها در این مدت در سطح پایینی قرار داشته و وضعیت خشکسالی در استان همچنان ادامه خواهد داشت.

عبدلی با اشاره به وضعیت بارش‌ها در زمستان ۱۴۰۴ توضیح داد: اما از اوایل دی‌ماه به بعد، بارش‌ها به سمت شرایط نرمال میل خواهند کرد و پیش‌بینی می‌شود که زمستان امسال با بارش‌هایی در حد نرمال همراه باشد. به‌طور کلی، این تغییرات جوی به‌ویژه در فصل‌های بهار و تابستان می‌تواند مشکلاتی جدی برای کشاورزی و منابع آبی استان ایجاد کند.

خشکسالی گسترده؛ تهدیدی برای کشاورزی و منابع آبی استان

عبدلی به بررسی بحران خشکسالی در استان پرداخت و گفت: بر اساس شاخص خشکسالی SPEI، در سال زراعی گذشته حدود ۸۹ درصد از مساحت استان تحت تأثیر خشکسالی قرار داشته است. از این میزان، حدود ۴۰ درصد از مساحت استان در شرایط خشکسالی شدید و خیلی شدید قرار داشته که موجب خسارات سنگینی به بخش‌های مختلف، به ویژه کشاورزی، منابع آبی و محیط زیست شده است.

وی افزود: این بحران خشکسالی باعث کاهش چشمگیر منابع آبی و کاهش تولیدات کشاورزی در استان شده است. تأثیرات آن بر کشاورزان به‌ویژه در مناطقی که وابستگی زیادی به منابع آبی دارند، شدیدتر بوده است.

مدیر کل هواشناسی آذربایجان شرقی در خصوص تدابیر مقابله با مشکلات ناشی از شرایط جوی و خشکسالی‌ها اظهار کرد: در راستای مدیریت بهتر منابع آبی و مقابله با مشکلات خشکسالی، یکی از پیشنهادات مهم نصب لایسمتر در دشت‌های استان است. این دستگاه‌ها می‌توانند اطلاعات دقیقی از رطوبت خاک و نیاز آبی گیاهان ارائه دهند که به کشاورزان کمک می‌کند تا مصرف آب را بهینه کنند.

وی افزود: علاوه بر این، ارزیابی و نظارت دقیق بر وضعیت منابع آبی و مدیریت بهینه مصرف آب در کشاورزی می‌تواند به کاهش اثرات منفی خشکسالی و افزایش بهره‌وری در این بخش کمک کند.

 عبدلی در ادامه به تأثیرات تغییرات اقلیمی بر وضعیت جوی استان اشاره کرد و گفت: تغییرات اقلیمی به‌طور واضح بر وضعیت آب و هوای استان تأثیر گذاشته است. در طول ۳۰ سال گذشته، میزان بارش‌ها به طور مداوم کاهش یافته است، به‌طوری‌که هر سال حدود ۰.۸ میلی‌متر از میزان بارش‌ها کاسته شده است. در همین مدت، دما نیز به طور متوسط سالانه ۰.۵ درجه سلسیوس افزایش داشته است.

وی اضافه کرد: همچنین، پدیده‌های جوی حدی همچون موج‌های گرما، سیل، تگرگ، گرد و غبار و خشکسالی در منطقه رو به افزایش بوده است. این تغییرات اقلیمی نه تنها بر کشاورزی و منابع آبی اثر گذاشته بلکه تهدیداتی برای سلامت عمومی و کیفیت زندگی مردم ایجاد کرده است.

پیشگیری از وقوع خسارات با اطلاع‌رسانی به‌موقع

مدیر کل هواشناسی آذربایجان شرقی همچنین به نقش مهم اطلاع‌رسانی به‌موقع وضعیت جوی، برای کاهش خسارات ناشی از بلایای جوی و افزایش بهره‌وری در کشاورزی و صنعت اشاره کرد و گفت: اطلاع‌رسانی دقیق و به‌موقع وضعیت جوی می‌تواند به کشاورزان، صنعتگران و گردشگران کمک کند تا برنامه‌ریزی بهتری برای فعالیت‌های خود داشته باشند و از وقوع خسارات جلوگیری کنند.

وی افزود: داده‌های هواشناسی به یک زیرساخت حیاتی اطلاعاتی تبدیل شده‌اند که بدون آن، مدیریت بهینه منابع در بخش‌های کشاورزی، صنعت و گردشگری عملاً ناممکن خواهد بود. این اطلاعات می‌توانند به کاهش هزینه‌ها، افزایش بهره‌وری و کاهش خسارات ناشی از بلایای جوی کمک کنند.

 عبدلی به برخی از برنامه‌های جدید برای بهبود پیش‌بینی وضعیت جوی اشاره کرد و گفت: سازمان هواشناسی کشور در حال استفاده از محصولات جدید برای ارتقاء پیش‌بینی‌های کوتاه‌مدت وضعیت جوی است. این محصولات به‌ویژه با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و پس‌پردازش مدل‌های عددی منطقه‌ای، دقت پیش‌بینی‌ها را به‌طور قابل توجهی افزایش داده‌اند.

وی افزود: این پیشرفت‌ها می‌توانند به پیش‌بینی دقیق‌تر وضعیت جوی در استان و به‌طور کلی در کشور کمک کنند تا برنامه‌ریزی‌های بهتری برای مقابله با بحران‌های جوی صورت گیرد.

انتهای پیام