نشست تخصصی حکمرانی در عصر نوآوری و فناوری امروز دوشنبه ۱۹ آبان با حضور رؤسای اندیشکده‌ها، نهادهای سیاست‌گذاری و اندیشه‌ورزان در چارچوب برنامه‌های اولین پاویون حکمرانی، سیاست‌گذاری و اندیشه‌ورزی نمایشگاه فن‌نما در سالن همایش‌های نمایشگاه بین‌المللی اصفهان برگزار شد.
نوآوری محصول همکاری و هم‌افزایی اکوسیستم دانشی است
سعید ابراهیمی، معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهردار اصفهان در این نشست که هم‌زمان با امضای نخستین کنسرسیوم نهادهای حکمرانی و سیاست‌گذاری، اندیشکده‌ها و اندیشه‌ورزان برگزار شد، اظهار کرد: نوآوری محصول همکاری و تعامل میان اجزای یک اکوسیستم منسجم است؛ اکوسیستمی که بدون حضور و نقش‌آفرینی زیرسیستم‌های متنوع از دانشگاه‌ها و مراکز علمی گرفته تا نهادهای مالی و سرمایه‌گذاران خطرپذیر، کارکرد مؤثر خود را از دست می‌دهد.
وی با اشاره به جایگاه دانشگاه‌ها و مراکز علمی در این نظام افزود: نظام علمی و پژوهشی کشور، یکی از ارکان اصلی نظام نوآوری است؛ چرا که نیروی انسانی توانمند، موتور محرکه هر نظام دانشی است. دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی با تربیت نیروهای متخصص، بخش تأمین‌کننده سرمایه انسانی این زیست‌بوم را شکل می‌دهند.
معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهردار اصفهان در ادامه بیان کرد: در کنار نهادهای علمی، بخش تأمین مالی نیز نقشی حیاتی دارد. نوآوری بدون سرمایه‌گذاری ممکن نیست. صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر (VCها)، نهادهای مالی و بانک‌ها، بازیگران دیگری هستند که باید ریسک را بپذیرند تا چرخ نوآوری به گردش درآید. بدون جسارت در سرمایه‌گذاری، اکوسیستم نوآوری ناقص می‌ماند.
ابراهیمی از «متقاضیان نوآوری» به‌عنوان حلقه‌ای مهم یاد کرد و گفت: این چرخه زمانی کامل می‌شود که متقاضی وجود داشته باشد؛ نهادهای عمومی، سازمان‌ها و شرکت‌های خصوصی باید نیاز خود را به نوآوری اعلام کنند تا تقاضا در بازار شکل بگیرد و عرضه‌کنندگان نیز متناسب با آن وارد عمل شوند.
وی در توضیح نقش شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ‌ها در این نظام اظهار کرد: استارتاپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان، عرضه‌کنندگان نوآوری هستند. آن‌ها فاصله میان دانشگاه و صنعت را پر می‌کنند و ایده را از ذهن به عرصه عمل می‌برند. معمولاً نوآوران حرفه‌ای پس از طی دوره‌ای از تجربه عملی، در بازه پنج تا ۱۰ ساله به بلوغ می‌رسند و در آن مرحله است که می‌توانند تولیدکننده واقعی فناوری باشند.
معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهردار اصفهان با اشاره به اهمیت نقش سیاست‌گذاران و قانون‌گذاران در تسهیل فرایند نوآوری تصریح کرد: نظام سیاست‌گذاری باید زمینه روان و ارتباطی میان اجزای اکوسیستم را فراهم کند. قوانینی مانند قانون جهش تولید دانش‌بنیان دقیقاً در همین مسیر طراحی شده‌اند تا تعامل دانشگاه، بخش خصوصی و نهادهای مالی تسهیل شود.
ابراهیمی در ادامه با اشاره به حضور همه اجزای نظام نوآوری در نمایشگاه‌های فناورانه اصفهان گفت: در نمایشگاه امسال، دانشگاه‌ها، مراکز پژوهشی، استارتاپ‌ها، صندوق‌های مالی و سیاست‌گذاران در کنار هم قرار گرفتند؛ این هم‌نشینی در واقع بازنمایی زیست‌بوم نوآوری در مقیاس شهری است. اینکه ما در مدیریت شهری تا چه اندازه بتوانیم از این ظرفیت‌ها استفاده کنیم، تعیین‌کننده سرعت حرکت ما به سوی اقتصاد دانش‌بنیان خواهد بود.
وی افزود: البته هنوز در مسیر بهره‌برداری از ظرفیت‌های نوآوری فاصله داریم. اعتمادسازی و پیوند پایدار میان عرضه و تقاضای نوآوری نیازمند زمان و استمرار است، اما نشانه‌های امیدبخشی در حال شکل‌گیری است. امروز مدیران شهری خود متقاضی فناوری هستند؛ آن‌ها به‌دنبال راهکارهای فناورانه‌اند و این تغییر نگاه بسیار ارزشمند است.
معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهردار اصفهان گفت: این رویدادها فرصتی برای گفت‌وگوی مستقیم میان مدیران اجرایی و شرکت‌های دانش‌بنیان فراهم می‌کند تا نیازهای واقعی مدیریت شهری در حوزه فناوری، توسط فناوران شناسایی و پاسخ داده شود. این سطح از بلوغ، نشان‌دهنده رشد قابل‌توجه کاربرد نوآوری در مدیریت شهری اصفهان است.
ابراهیمی در بخش پایانی سخنان خود از رونمایی نخستین جایزه «حکمروایی شهری» خبر داد و اضافه کرد: شهر تنها با دست مهندسان ساخته نمی‌شود؛ بلکه اندیشه‌ورزان، پژوهشگران و سیاست‌پژوهان نیز در خلق آینده شهر سهمی هم‌سنگ دارند. جایزه حکمروایی شهری تلاشی است برای پیوند میان دانش و عمل، پژوهش و تصمیم، اندیشه و اقدام.
وی افزود: این جایزه با همکاری باشگاه شهراندیشان، بنیاد ملی نخبگان، جامعه اندیشکده‌های ایران، شهرداری و مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان طراحی شده و الگویی نوآورانه از اتاق فکر شهری را با رویکردی نظام‌مند به نمایش می‌گذارد. امیدواریم این جایزه به پایگاهی برای گفت‌وگو، تفکر و تولید سیاست‌های شهری بدل شود و مسیر ارتقای اندیشه‌های سیاستی و نوآورانه را هموار کند.
حکمرانی مطلوب بدون مشارکت معنا ندارد / نوآوری انتخاب نیست، الزام است
مصطفی نباتی‌نژاد، رئیس مرکز پژوهش‌های شورای شهر اصفهان نیز در این نشست با اشاره به پیوند میان نهادهای علمی، پژوهشی و نظام سیاست‌گذاری کشور اظهار کرد: ما در جایگاهی قرار داریم که نقش اتصال میان بخش پژوهش و توسعه (R&D) با نهادهای سیاست‌گذار دولتی را ایفا می‌کنیم؛ چه در سطح ملی و چه در سطح محلی، بنابراین مأموریت ما در حقیقت ایجاد پیوندی میان عرصه علم، نوآوری و نظام حکمرانی است.
وی با بیان اینکه کشور در مسیر فناوری و نوآوری مختار به حرکت نیست بلکه محکوم به حرکت است، افزود: نوآوری و فناوری دیگر انتخاب نیستند؛ این مسیر اجتناب‌ناپذیر است و هر میزان تأخیر در آن، عقب‌ماندگی در عرصه توسعه محسوب می‌شود.
رئیس مرکز پژوهش‌های شورای شهر اصفهان با اشاره به تعریف معروف «هربرت سایمون» درباره مدیریت بیان کرد: سایمون معتقد است مدیریت یعنی تصمیم‌گیری. من نیز بر این باورم که اگر بخواهیم حکمرانی را در یک واژه خلاصه کنیم، آن واژه مشارکت است. شفافیت و پاسخ‌گویی نیز در پرتو مشارکت محقق می‌شود و هر جا که مشارکت واقعی شکل گرفته، حکمرانی به معنای واقعی آن تحقق یافته است.
نباتی‌نژاد ادامه داد: یک حکمران خوب نمی‌تواند مدعی شفافیت باشد، اما در عمل مشارکت را نپذیرد. شفافیت در سایه مشارکت زاده می‌شود. هر جا مشارکت تقویت شده، کیفیت تصمیم‌ها، سیاست‌ها و خدمات نیز افزایش یافته است.
وی با اشاره به نظریه «نردبان مشارکت» و سلسله مراتب آن از «مشارکت‌ستیزی» تا «مشارکت‌جویی» تصریح کرد: هر مسئولی ـ خواه منتخب یا منصوب ـ باید بداند در کجای این نردبان ایستاده است. آیا در زمره مشارکت‌جویان است که به دنبال بهره‌گیری از ظرفیت دیگران برای ارتقای کیفیت خدمات عمومی است، یا در دسته مشارکت‌گریزان و مشارکت‌ستیزان قرار دارد که درهای تصمیم‌گیری را به روی جامعه بسته‌اند؟ این شاخص مهمی در ارزیابی مدیران و سیاست‌گذاران است.
رئیس مرکز پژوهش‌های شورای شهر اصفهان افزود: در عرصه کسب‌وکار نیز الگوی موفق، الگوی مشارکت‌محور است. نمونه روشن آن کسب‌وکارهایی هستند که با توسعه فرانچایزها و شبکه‌های همکاری در سطح کشور، منافع مشترک و مسیر برد-برد را تعریف می‌کنند. ادبیات غالب در این نوع حکمرانی، ادبیات شراکت راهبردی است، نه پیمانکاری.
نباتی‌نژاد با اشاره به نقش اندیشکده‌ها و مراکز پژوهشی در پیوند میان نظام حکمرانی و حوزه نوآوری گفت: اندیشکده‌ها وظیفه دارند واسطه‌ای میان حاکمیت و توسعه‌دهندگان فناوری باشند و در این مسیر باید دو مؤلفه کلیدی را همواره مدنظر قرار دهند: اخلاق و امنیت.
وی افزود: اخلاق، چه در بُعد فردی و چه در بُعد اجتماعی، اساس حرکت انسانی است. رسالت بعثت پیامبر(ص) نیز "تتمیم مکارم اخلاق" بود، بنابراین هرجا سخن از فناوری، داده و حریم خصوصی است، باید اخلاق به‌عنوان ستون اصلی در نظر گرفته شود. از سوی دیگر، مسئله امنیت نیز برای حاکمیت و جامعه حیاتی است؛ تجربه‌های اخیر نشان داد که تهدیدها می‌توانند به انسجام ملی بدل شوند. امروز جامعه ایران با وجود تکانه‌های بزرگ، به یک هسته سخت ۹۰ میلیونی تبدیل شده است که در کنار هم، مسیر ساختن ایران را ادامه می‌دهد.
رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان در پایان تأکید کرد: اگر حاکمیت مشارکت‌جو باشد، اعتماد عمومی را نیز به‌دست می‌آورد. در واقع، حکمرانی مشارکت‌محور به اعتماد اجتماعی می‌انجامد و اعتماد اجتماعی، بزرگ‌ترین سرمایه برای حکمرانی است. امیدوارم رویدادهایی مانند نمایشگاه فن‌نما، بتوانند به هم‌افزایی و هم‌آفرینی میان اندیشکده‌ها، نهادهای علمی و دستگاه‌های اجرایی منجر شوند.
انتهای پیام
نظرات