سومین دوره نمایشگاه «فن‌نما» و بیست‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی «اتوکام» از ۱۷ تا ۲۰ آبان ۱۴۰۴ در اصفهان برگزار شد؛ رویدادی که امسال با محوریت هوش مصنوعی برگزار شد و به محفلی برای هم‌افزایی میان دانشگاه، صنعت و مدیریت شهری بدل شد. در شرایطی که هوش مصنوعی در جهان به موتور محرک توسعه اقتصادی، خدمات عمومی و حتی فرهنگ تبدیل شده، اصفهان نیز تلاش دارد سهم خود را در این زیست‌بوم فناورانه بازتعریف کند.
نمایشگاه امسال در فضایی بالغ بر هشت‌هزار متر مربع میزبان بیش از ۳۸۰ شرکت و هسته فناور بود و حدود ۴۰ رویداد تخصصی در حاشیه آن برگزار شد. این گستره، از حضور پررنگ استارتاپ‌ها تا حضور نهادهای بزرگ صنعتی و دانشگاهی را شامل می‌شد و از دید کارشناسان، گامی جدی در جهت توسعه اقتصاد دانش‌بنیان استان به‌شمار می‌رود.
هوش مصنوعی در قلب سیاست‌گذاری شهری
امسال، «هوش مصنوعی» نه‌تنها در نام، بلکه در سیاست‌گذاری‌های نمایشگاه نیز حضور پررنگی داشت. به گفته سعید ابراهیمی، معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهردار اصفهان، سیاستگذاران فن‌نما و اتوکام تلاش کردند نمایشگاه را از قالب صرفِ عرضه فناوری خارج کرده و آن را به سکویی برای همکاری میان همه بازیگران زیست‌بوم نوآوری تبدیل کنند: «هدف این است که تعامل میان شرکت‌های دانش‌بنیان، نهادهای اجرایی، دانشگاه‌ها و صندوق‌های مالی به قراردادهای فناورانه واقعی منجر شود و دانش، در حل مسائل شهری به کار گرفته شود.»
این نگاه، در راستای حرکت شهرداری اصفهان به سمت تحول دیجیتال و شهر هوشمند است. سعید فردانی، مدیرعامل سازمان فاوا شهرداری اصفهان نیز با تأکید بر همین مسیر می‌گوید: «هدف ما استفاده مستقیم از فناوری نیست، بلکه بهره‌برداری از نوآوری در مدیریت شهری است تا زیرساخت تحقق شهر هوشمند فراهم شود.»
به گفته او، نقش اصلی فن‌نما پس از پایان نمایشگاه آغاز می‌شود، چرا که ارتباطات شکل‌گرفته میان ارائه‌دهندگان و دریافت‌کنندگان فناوری، می‌تواند به پروژه‌های واقعی شهری منتهی شود. راه‌اندازی اپلیکیشن «پاویون نتورک» و امکان ثبت‌نام غرفه شهر هوشمند از طریق QR، از جمله اقداماتی است که برای استمرار این ارتباطات طراحی شده است.
اصفهان؛ از نمایشگاه تا هاب فناوری
از نگاه مدیران استانی، فن‌نما ۱۴۰۴ تنها یک رویداد فناوری نبود، بلکه نشانه‌ای از تغییر زیست‌بوم اقتصادی استان به سوی فناوری‌محوری بود. مهدی جمالی‌نژاد، استاندار اصفهان، در حاشیه این نمایشگاه گفت: «سطح کیفی و تنوع این دوره از نمایشگاه‌ها نسبت به گذشته به‌مراتب افزایش یافته و حضور شرکت‌های بخش خصوصی بسیار پررنگ‌تر شده است. این استقبال، در شرایط سخت اقتصادی، پیامی روشن دارد؛ جوانان اصفهان ناامید نیستند و با خلاقیت خود آینده فناوری کشور را رقم می‌زنند.»
او اصفهان را استانی دانست که همواره در ظرافت، خلاقیت و نوآوری پیشتاز بوده و این ویژگی را سرمایه‌ای برای حرکت به سمت اقتصاد دیجیتال و هوش مصنوعی عنوان کرد. به گفته وی، حضور مجموعه‌هایی مانند شهرداری، اتاق بازرگانی و دانشگاه‌ها در کنار بخش خصوصی، جلوه‌ای از هم‌افزایی واقعی در مسیر توسعه فناورانه استان است.
در همین راستا، سعید ساکت، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار اصفهان، نیز بر اثرگذاری نمایشگاه در سیاست‌های شهری تأکید کرد: «در بازدید از نمایشگاه، حضور قابل‌توجه شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه حمل‌ونقل و ترافیک را دیدیم. این ظرفیت‌ها می‌توانند در ۲۰ سیاست هوشمندانه‌ای که برای مدیریت ترافیک طراحی کرده‌ایم، نقش مؤثر داشته باشند.»
او نمایشگاه را بستری برای تقویت همکاری‌های جدید میان مدیریت شهری و بخش خصوصی دانست؛ همکاری‌هایی که می‌تواند به تحقق «ترافیک هوشمند» و «حمل‌ونقل پایدار» در اصفهان منجر شود.
چالش‌ها و گذار از شهر هوشمند به شهر کوانتومی
در میان نگاه‌های خوش‌بینانه، برخی مدیران و کارشناسان نیز بر فاصله فناوری ایران با استانداردهای جهانی تأکید کردند.
مصطفی نباتی‌نژاد، رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان، در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه مرکز پژوهش‌ها پیشران سیاست‌های هوشمندسازی شهرداری بوده است، گفت: «در حوزه شهر هوشمند از جهان عقب افتاده‌ایم؛ فاصله ما با استانداردهای جهانی قابل‌توجه است، هرچند ظرفیت انسانی و انگیزه رشد در میان جوانان اصفهان بالاست.»
وی با اشاره به تحولات مفهومی جدید افزود: «جهان از شهر هوشمند به‌سوی شهر کوانتومی حرکت می‌کند و باید این گذار را درک کنیم. متأسفانه این گفتمان هنوز در سطح مطلوبی در جامعه علمی و مدیریتی ما شکل نگرفته است.»
نباتی‌نژاد، سیاست مشارکت‌محور و داده‌محور مرکز پژوهش‌ها را یکی از ابزارهای جبران این عقب‌ماندگی دانست و گفت: نمایشگاه فن‌نما نمونه‌ای از همین رویکرد است که در آن، شرکت‌های دانش‌بنیان در نقش «شهریانِ نوآور» در تصمیم‌سازی شهری حضور پیدا می‌کنند.
دانشگاه؛ پیشران ایده تا بازار
یکی از بخش‌های فعال فن‌نما، حضور دانشگاه‌ها و مراکز رشد بود. محمد شاهقلی، رئیس مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد، در گفت‌وگو با ایسنا گفت: «مرکز رشد محلی برای حمایت از دانشجویان و ایده‌های ابتدایی آن‌هاست تا بتوانند ایده را به محصول تبدیل کنند. حضور ما در فن‌نما با هدف نمایش دستاوردهای فناورانه دانشگاه و ایجاد انگیزه در دانشجویان برای ورود به بازار است.»
وی از حضور ۲۵ شرکت و هسته فناور و هفت واحد تحقیق و توسعه دانشگاه در این دوره خبر داد و افزود: «در این دوره شاهد استقبال گسترده‌تر مسئولان و توجه بیشتر ملی به نمایشگاه هستیم. این حضور برای دانشجویان انگیزه مضاعف ایجاد کرده تا محصولات خود را در سطح ملی عرضه کنند.»
به گفته شاهقلی، ادغام نمایشگاه فن‌نما با نمایشگاه بین‌المللی اتوکام، به پویایی و گستردگی این رویداد افزوده و آن را به بستری مؤثر برای تعامل صنعت و دانشگاه بدل کرده است.
از زیست‌بوم فناوری تا اقتصاد دانش‌بنیان
اگرچه آمارها نشان می‌دهد اصفهان حدود ۱۰ درصد از شرکت‌های دانش‌بنیان کشور را در خود جای داده، اما سهم آن از اقتصاد دیجیتال تنها سه تا پنج درصد است. ابراهیمی این فاصله را چالشی جدی می‌داند که باید با سیاست‌گذاری هوشمندانه رفع شود: «در حوزه عرضه فناوری، شرکت‌های توانمند حضور دارند، اما لازم است ساختار تقاضا نیز شفاف‌تر شود تا توازن میان عرضه و تقاضا برقرار گردد و از دل آن، قراردادهای واقعی شکل گیرد.»
وی تأکید کرد: رونق واقعی کسب‌وکارهای فناورانه زمانی محقق می‌شود که این شرکت‌ها بتوانند محصولات خود را بفروشند و وارد چرخه اقتصادی شوند؛ هدفی که به گفته او، فن‌نما می‌تواند نقطه شروع آن باشد.
هوش مصنوعی، فرصت تازه برای شهر آینده
فن‌نما ۱۴۰۴ را می‌توان بیش از هر چیز، نمادی از بلوغ زیست‌بوم نوآوری اصفهان دانست؛ شهری که در تلاش است از ظرفیت دانشگاه‌ها، نهادهای مدیریتی و بخش خصوصی برای حرکت به سمت شهری هوشمندتر بهره بگیرد.
در شرایطی که هوش مصنوعی به مهم‌ترین پیشران تحولات جهانی تبدیل شده، اصفهان نیز با نمایشگاه‌هایی از این دست، می‌کوشد خود را در مدار آینده نگه دارد؛ آینده‌ای که در آن، همکاری، داده و خلاقیت انسانی سه ضلع اصلی توسعه‌اند.
فن‌نما ۱۴۰۴ نشان داد که مسیر به‌سوی هوش مصنوعی در اصفهان آغاز شده، اما برای تبدیل این حرکت به یک زیست‌بوم پایدار، هنوز نیاز به گفت‌وگو، سیاست‌گذاری دقیق و حمایت مستمر وجود دارد، مسیری که اگر با تداوم رویدادهایی چون فن‌نما ادامه یابد، می‌تواند اصفهان را به هاب هوش مصنوعی ایران تبدیل کند.
انتهای پیام
نظرات