فسيل‌هاي به جا مانده از خرندگاني كه از بزرگترين دوره انقراض در تاريخ زمين جان به در بردند، حكايت از آن دارد كه تأثير اين فاجعه بر موجودات آبزي بسيار بيشتر از غير آبزيان بوده است. به گزارش ايسنا به نقل از شبكه خبري BBC اين اكتشاف نظريه اي را كه مي‌گويد انقراض بزرگ در نتيجه برخورد يك شهاب سنگ يا سيارك به كره زمين روي داد، نيازمند اصلاح خواهد كرد. دانشمندان پي برده‌اند كه دو سوم يك گروه از خزندگاني كه در خشكي زيست مي‌كرده‌اند، از اين انقراض جان به در بردند، در حالي كه 90 درصد موجودات آبزي از ميان رفتند. اين گروه از دانشمندان مي‌گويند اگر يك شيء فضايي به زمين برخورد كرده بود، دامنه تأثير آن بسيار وسيع‌تر مي‌بود، بنابراين علت انقراض بزرگ را بايد در پديده‌هاي ديگري جستجو كرد. تغييرات شديد در سطح آب درياها، سرد شدن ناگهاني زمين يا فعاليت‌هاي آتشفشاني تنها چند عدد از فرضيه‌هاي پر شماري است كه مي‌تواند انقراض بزرگ را كه به “مادر همه انقراض‌ها” مشهور است، توجيه كند. تغييرات شديد در سطح آب درياها، سرد شدن ناگهاني زمين يا فعاليت‌هاي آتشفشاني تنها چند عدد از فرضيه‌هاي پرشماري است كه مي‌تواند انقراض بزرگ را كه به “مادر همه انقراض‌ها” مشهور است، توجيه كند. اين در حالي است كه گروهي از دانشمندان در آمريكا اعلام كردند كه شواهدي يافته‌اند كه نشان مي‌دهد انقراض بزرگ هب دنبال برخورد يك ستاره دنباله دار يا سيارك به زمين روي داده است. پژوهشگران ژاپني نيز هفته گذشته گفتند كه كشف سولفور در دل صخر‌ه‌ها در جنوب چين شواهد بيشتري براي اثبات يك برخورد شديد فراهم مي‌كند. انقراض بزرگ حدود 251 ميليون سال قبل در پايان عصر “پرميان” روي داد. اين فاجعه از انقراضي كه حدود 200 ميليون سال بعد به سلطه دايناسورها بر زمين پايان داد بسيار ويرانگرتر بود. در عصر پرميان زمين شامل تنها يك ابرقاره عمدتا بياباني بود و باقي زمين را آب فراگرفته بود. پيش از وقوع حادثه (انقراض) حيات در حال شكوفا شدن بود. دو زيستان و خرندگان در حال تصرف خشكي‌ها بودند و كراينويدها (شامل ستاره و سوسن دريايي)، آمونايت‌ها (شامل نرم تنان)، مرجان ها و ماهي‌ها دريايي را تسخير مي‌كردند. در پي اين دوره نشر و نما، پديده‌اي ويرانگر روي داد كه تا كنون يك معماي سربسته باقي مانده است. شواهد فسيلي بر اين واقعيت دلالت دارد كه 96 درصد كل آبزيان در جريان اين حادثه از ميان رفتند، در حالي كه در خشكي‌ها بيش از سه چهارم كل گونه‌هاي مهره‌دار ناپديد شدند. اكنون دانشمندان در كانادا و آفريقاي ‌جنوبي موفق به تهيه شجره‌نامه گروهي از خرندگان تاريخي شده‌اند كه به گفته آنها مي‌تواند ماهيت اين حادثه را روشن كند. اين پژوهشگران فسيل‌هاي متعلق به گروه كوچكي از خزنده مارمولك مانند به نام “پروكلوفونوئيدز” را كه در عصر “پرميان” ظاهر شد، تحليل كرده‌اند. اين پژوهش نشان مي‌دهد كه از 6 تيره اين جانور 4 تيره از انقراض بزرگ جان به در بردند و تا عصر “ترياسيك” كه آغاز عصر پيدايش دايناسورها است بقا يافتند. “شان مودستو” هدايت كننده اين سلسله پژوهش‌ها به بي‌بي‌سي گفت: “مطالعات روي اين دسته از خزندگان و جمع بندي آن با ساير تحقيقات اخير نشان مي‌دهد كه انقراض جمع‌بندي آن با ساير تحقيقات اخير نشان مي‌دهد كه انقراض جمعي در فاصله دوره‌هاي پرميان و ترياسيك براي موجودات خشكي به اندازه آبزيان كشنده نبود.” وي اضافه كرد: “اين تحقيق همينطور بر اين موضوع دلالت دارد كه انقراض سرمنشا فراز ميني نداشته است.” دكتر مودستو، زيست‌شناس موزه سلطنتي آنتاريو در تورنتو كانادا، معتقد است كه در صورتي كه يك سيارك به زمين برخورد كرده بود، اكثريت موجودات خشكي نيز مانند آبزيان ناپديد مي‌شدند. اما برخي از دانشمندان پيرو نظريه‌اي هستند كه مي‌گويد اصابت بك سيارك عظيم به زمين علت انقراض مادر بوده است. اين گروه برآورد مي‌كنند كه قطر چنين سياركي احتمالا به 12 كيلومتر مي‌رسيده است. آنها مي‌گويند انرژي آزاد شده در اثر چنين برخوردي يك ميليون بار بزرگتر از قوي‌ترين زمين لرزه است كه در صد سال اخير ثبت شده است. يكي از پيروان نظريه برخورد آسماني “مارك بيلي” از رصد‌خانه “آرماگ” در ايرلند شمالي است كه مي‌گويد پيش بيني تاثير اصابت شيني در اين حد و اندازه بر خشكي‌ها يا درياها بسيار دشوار است. وي گفت: “زماني كه ستاره‌هاي دنباله‌دار يا سيارك‌ها به زمين اصابت مي‌كنند، محيط زيست دچار انحطاطي بسيار پيچيده مي‌شود.” به گفته وي چنين برخوردي مي‌تواند سبب ايجاد پديده‌هاي گوناگوني مانند باران اسيدي و تغيير درجه حرارت در سطح زمين شود. وي اشاره كرد كه بسياري از حيوانات، مانند پستانداران كوچك، كروكوديل‌ها، مارمولك‌ها و در واقع خزندگان، از تاثير برخورد شيني آسماني به زمين جان به در بردند در حالي كه دايناسورها منقرض شدند. مارك بيلي گفت: “ما با شاهده دايناسورها متوجه مي‌شويم كه برخي گونه‌ها بقا مي‌يابند و تقريبا شكي نيست كه سبب اين انقراض برخورد يك سياركم بوده‌ است.” اما دكتر مودستو مي‌گويد كه پژوهش اخير تنها بخشي از پاسخ يك معماي بزرك است. به گفته وي احتمال وجود توضيحات ديگري براي بقاي خزندگان وجود دارد. شايد اين موجودات كه در حفره‌ها نيست مي‌كرده‌اند، توانسته‌اند با پنهان شدن در زير زمين از پيامدهاي اين فاجعه زيستي جان به در برند. رشته تحقيقات اخير در نشريه “مجموعه مقالات انجمن سلطنتي علوم بريتانيا” چاپ شده است. انتهاي پيام