"در كمتر از يكسال از آغاز پر سر و صداي فعاليت حزب اسلامگراي اخوانالمسلمين، اين حزب توانست خود را از يك گروه اپوزيسيون ممنوعه، به كرسي قدرت در يكي از بزرگترين كشورهاي عربي برساند. با اين حال بسياري از تحليلگران سياسي و ناظران انتخاباتي بينالمللي ميگويند، پيچ و تاب سياستهاي مصر حاكي از آن است كه هنوز هم كشور زير نفوذ گسترده ارتش قرار دارد."
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، هفتهنامه انگليسي تايم مينويسد: «اولين بار است كه يك اسلامگرا توانسته است در انتخابات رياست جمهوري مصر پيروز شود. پس از يك هفته تاخير در اعلام نتايج و سخنراني حدودا يك ساعته رئيس كميسيون انتخابات رياست جمهوري در روز يكشنبه، محمد مرسي، يكي از اعضاي گروه اخوانالمسلمين به عنوان پيروز انتخابات اعلام شد. وي توانست احمد شفيق، رقيب خود را كه آخرين نخستوزير دوران رياست جمهوري حسني مبارك بود، با اختلاف كمي شكست دهد.
هزاران تن از حاميان اخوانالمسلمين پس از اعلام نتايج در ميدان التحرير تجمع كردند و با ريختن اشك شوق و آتش بازي و در آغوش كشيدن يكديگر شادي اين پيروزي را با يكديگر سهيم شدند. قيامي مردمي 25 ژانويه كه به حكومت 30 ساله حسني مبارك خاتمه داد، با ماهها تنش و سركوب در دوران كنترل شوراي نظامي مصر بر كشور همراه شد. با اين حال امروز حاميان محمد مرسي ميگويند، آراء صندوقهاي راي حاكي از يك پيروزي بزرگ براي انقلاب مصر است. بسياري از ناظران معتقدند كه اولين انتخابات دموكراتيك مصر در واقع مبارزهاي ميان احمد شفيق به عنوان نماد رژيم سابق و شوراي نظامي مصر و حزب مخالف اخوانالمسلمين بوده و حال اين حقيقت كه دولتي غير نظامي جانشين رژيم نظامي شده است و سكان هدايت كشور را به عنوان رئيس دولت به عهده گرفته است، فصل تازهاي در داستان به ياد ماندني و در حال تكامل بهار عربي است.
با اين حال، سياستهاي گنگ مصر نشان ميدهد كه ارتش همچنان قدرت را در دست دارد. چند روز پيش از آنكه انتخابات رياست جمهوري مصر به دور دوم كشيده شود، ديوان عالي اين كشور كه از همان ابتدا ابزار رژيم سرنگون شده بود، دستور انحلال پارلماني را صادر كرد كه براي اولين بار به صورت دموكراتيك انتخاب شده بود و اكثرا از اعضاي اخوانالمسلمين بود. مدت كوتاهي پس از آن، در آستانه شمارش آراء، حكومت خونتا با صدور فرمان ديگري، كنترل پارلمان منحل شده را بدست گرفت. پس از آن خونتا طرحهاي خود را براي حفظ كنترل كامل نيروهاي مسلح و تعيين كميتهاي را براي تهيه پيشنويس قانون اساسي جديد اعلام كرد.
در همان زمان كه صدها هزار تن از حاميان اخوانالمسلمين پيش از اعلام نتايج رسمي در ميدان التحرير تجمع كرده بودند، برخي از رهبران اين گروه نسبت به ادامه اختيارات خونتا به مردم هشدار داده و از آنها ميخواستند تا زمان لغو كامل اين اختيارات به تجمع و تحصن خود ادامه دهند. يكي از رهبران حزب اپوزيسيون مصر ميگفت: 'اين يك نقطه عطف براي مصر است. اما اين بدان معنا نيست كه ماموريت ما به اتمام رسيده باشد و بتوانيم هماكنون به خانههايمان برويم. ما ميخواهيم پارلمان بار ديگر تشكيل شود و رئيسجمهوري تمام اختيارات و قدرت را بدست بگيرد.' حال چنانچه چنين الفاظي در آينده نيز تكرار شود، ميتواند به برخورد خشونتآميز ارتش با معترضان ختم شود.
از سوي ديگر برخي از تحليلگران ميگويند، بعيد است اخوانالمسلمين بتواند از شانس خود براي تحت فشار قرار دادن ارتش استفاده كند. محمد مرسي انتخابات را با اختلافي كمتر از يك ميليون راي از مجموع 50 ميليون راي بدست آورد و همين امر سهم قابل توجهي از مصريان را كه حدود 48 درصد از رايدهندگان را تشكيل ميدهد، از چشمانداز يك دولت اسلامي دور كرده و به حاشيه ميكشاند. يك ژنرال بازنشسته ارتش كه از تحليلگران سياسي مصر است، ميگويد: 'يك سيستم اسلامي اجرا خواهد شد و يك دولت مذهبي با محوريت اخوانالمسلمين قدرت را بدست ميگيرد.' چنين اظهاراتي بازگو كننده هراس مردم است كه با تبليغات تلويزيون دولتي و كمپين احمد شفيق اوج گرفته است؛ تبليغاتي كه ميگويد "او (شفيق) قوانين اسلامي را تحميل ميكند".
با اين حال، جاشوا استاچر، تحليلگر علوم سياسي و كارشناس امور مصر در دانشگاه ايالت كنت ميگويد: با توجه به وجود قوه مقننه، نيروهاي مسلح و احتمالا حضور مردمي كه از كنترل اخوانالمسلمين خارج شدهاند، بعيد است محمد مرسي بتواند چيزي را تحميل كند.
وي ميافزايد: نه تنها ارتش مولفههاي اصلي رياست جمهوري را حذف كرده است بلكه بروكراسي گستردهاي كه از رژيم پيشين به مرسي ارث رسيده است، خود مانعي بر سر اقدامات وي خواهد شد. اين تحليلگر معتقد است كه چنين شرايطي موجب ميشود كه شوراي نيروهاي مسلح مصر همانند يك پادشاه عمل كند و به رئيسجمهوري منتخب اجازه دهد تا حدي اختيارات قوه مجريه و مقننه را افزايش دهد، با اين حال در اين ميان هر مشكلي كه پيش بيايد مردم اخوانالمسلمين را عامل آن قلمداد خواهند كرد.
استاچر در ادامه ميگويد: اين امر موجب ميشود تا اخوانالمسلمين و خصوصا مرسي همواره مورد سرزنش مشكلاتي از جمله در خصوص مشكلات ساختاري در اقتصاد و صنعت گردشگري قرار بگيرد.
اين تحليلگر امور مصر همچنين معتقد است: اگر چه پيروزي مرسي به فجايع خياباني و درگيريهاي پياپي خاتمه ميدهد اما ممكن است اخوان المسلمين در تله شوراي نظامي به دام افتاده و از پيگيري آرمانهاي انقلاب باز بماند.
مرسي كه مهندسي تحصلكرده در آمريكاست، در سخنراني پس از اعلام پيروزي خود با اشاره به ايجاد وحدت ملي، دست دوستي به سمت ارتش دراز كرد و گفت: مصر با چنين مردمي، با چنين ارتش و با چنين تاريخ غنياي ميتواند در مقابل هرگونه تجاوزي واكنش قاطع نشان دهد.
با اين حال اين تحليلگر معتقد است كه محمد مرسي در انجام اين امر ناكام خواهد ماند و از سوي ديگر اعتباري را كه در ميان مردم انقلابي دارد نيز از ميان ميرود. اما وي در ادامه ميگويد: چنانچه مرسي بتواند از اختيارات رياست جمهوري خود براي جلب حمايتهاي بينالمللي و نيز ايجاد ائتلاف در داخل بهره ببرد، اين امر تهديدي براي شوراي نظامي نيروهاي مسلح مصر محسوب ميشود و آنها از هر نوع تله حقوقي براي تضعيف كردن وي استفاده خواهند كرد.
يك قاضي ارشد در باشگاه قضات با نفود مصر نيز ميگويد: ميتوان جريان مصر را با يك مثال روشن توضيح داد: مساله پارلمان. ارتش پارلمان را منحل كرد چرا كه اعضاي گروه اخوانالمسلمين دادگاهها را به چالش ميكشيدند و در اين ميان برخي از قانونگذاران سعي داشتند تا مردم را در مقابل قوه قضائيه قرار دهند. به خصوص پس از آنكه ارتش سعي كرد تا از بيماري مبارك به نفع وي و براي كوتاه كردن مدت حبس او استفاده كند.
وي ميافزايد: با اين حال به نظر ميرسد كه ارتش قوانين را به بازي گرفته است تا يك رئيس جمهوري بيدندان (بيخطر) ايجاد كند. با اين وجود برخي از مصريان ميگويند كه اولين تلاش خود را انجام دادهاند و اولين رئيسجمهوري منتخب را روي كار آوردهاند.»
انتهاي پيام
نظرات