سید حسین موسویان تاکید کرد در زمانی که هیچ مناقشه ای بر سر اقدامات مربوط به معاهده ان‌پی‌تی وجود نداشته باشد این اشتباه بزرگ قدرت‌های جهانی است که بخواهند دستیابی به توافق هسته‌ای را متوقف کنند.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، سید حسین موسویان عضو سابق تیم مذاکره کننده هسته‌ای کشورمان در گفت و گو با روزنامه آلمانی دی ولت، در خصوص دور جدید مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه 1+5 در ژنو گفت: من نسبت به این موضوع امیدوارم چون هیچ مناقشه‌ای بر سر اقدامات در چهارچوب مربوط به معاهده ان پی تی وجود ندارد. مسائل باقیمانده در خصوص اقداماتی فراتر از ان‌پی‌تی و مدت زمان اجرای اقدامات اعتماد سازی است. اساس کار بر معاهده ان‌پی تی است و باید باشد پس تا زمانیکه مناقشه‌ای بر سر این اقدامات وجود ندارد توقف این توافق اشتباهی بزرگ از سوی قدرت‌های جهانی خواهد بود.

موسویان همچنین در پاسخ به این سوال که آیا از عدم حصول توافق و تمدید مذاکرات در 24 نوامبر ناامید شده بود، گفت: من می‌دانستم که آنها نمی‌توانند به یک توافق جامع با جزییات دست پیدا کنند اما بسیار امیدوار بودم که می‌توانند اصول دستیابی به این توافق را نهایی کنند. از نظر من آنها به نقطه‌ای رسیده‌اند که بتوانند یک توافق اساسی را که خود توافق سیاسی می‌نامند را امضا کنندکه اصول مهم توافق نهایی را تعیین می‌کند که شامل چارچوب اصلی توافق، به ویژه اقدامات شفاف سازی از طریق آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ان‌پی‌تی در بالاترین سطح ممکن، اقدامات مضاعف برای بررسی ابعاد نظامی احتمالی در برنامه‌ هسته‌ای ایران ( مطالعات ادعایی آژانس)، تغییرات فنی در راکتور آب سنگین اراک، تبدیل تاسیسات فردو از یک سایت غنی سازی به یک مرکز تحقیق و توسعه، محدودیت در ذخیره اورانیوم غنی شده و نگه داشتن غنی سازی اورانیوم در سطح پنج درصد خواهد بود. گروه 3+3 در ازاء حق غنی سازی اورانیوم در ایران برای رفع نیازهای عملی‌اش را به رسمیت می‌شناسد و تحریم‌ها را لغو خواهد کرد. آنها آماده بودند که توافق در این نقطه امضا و اعلام کنند که تمام طرف‌های مذاکره کننده به یک درک مشترک رسیده‌اند. تنها دو مساله باقی‌ مانده است: اولی ظرفیت غنی سازی و دیگری ترتیب لغو تحریم‌ها. در برنامه اقدام مشترک که در نوامبر 2013 میان این هفت کشور به امضاء رسید آمده است که ظرفیت غنی‌سازی ایران باید در حد رفع نیازهای عملی‌اش باشد.

وی ادامه داد: اکنون آنها در حال مذاکره برای تعریف نیازهای عملی هستند. ایران یک راکتور هسته‌ای در بوشهر دارد. قراردادی میان ایران و روسیه وجود دارد که سوخت مورد نیاز این راکتور را تامین می‌کند و در سال 2021 پایان خواهد یافت. بنابراین پس از آن ایران نیازمند تامین سوخت نیروگاه بوشهر در داخل است. آمریکا‌یی‌ها می‌گویند روسیه می‌تواند این قرارداد را تمدید کند. ایران می‌گوید قطعا که می‌تواند اما ایران خود دارای تاسیسات لازم، کارشناسان و تکنولوژی کافی برای این کار هست، بنابراین چرا باید این سوخت را بخرد. این یک نیاز عملی داخلی است چرا ما باید آن را از بیرون تامین می‌کنیم.

این عضو سابق تیم مذاکره کننده‌ هسته‌ای کشورمان در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این که چرا ایران تمدید این قرارداد را قبول نمی‌کند؟ چون گاهی قراردادهای هسته‌ای تا 60 سال ادامه دارند، اظهار کرد:‌ ما تاسیسات لازم را داریم،ما مهندسان را در اختیار داریم و ما روش را نیز بلدیم آن وقت شما می‌گویید که همه اینها را کنار بگذارید و سوخت را از بیرون تهیه کنید. برای نیروگاه‌های بعدی ممکن است این مذاکره منطقی باشد که اگر توافقی صورت گیرد ایران می‌تواند برنامه‌هایی را تعیین کند و سوخت را از بازار بین‌الملل تهیه کند و در نیروگاه‌های غنی سازی جدید سرمایه گذاری نکند. اما غرب 30 سال است که دسترسی ایران به بازارهای جهانی سوخت را محدود کرده است. ما خواهان غنی سازی اورانیوم توسط خودمان نبودیم. در دهه 1990 من یک سفیر ایرانی در آلمان بودم و بیش از 300 دیدار با مقامات آلمانی انجام دادم. به آنها گفتم اگر شما بوشهر را تکمیل کنید و سوخت بدهید در حالی‌که هزینه آن یعنی 7/8 میلیارد مارک را دریافت کرده‌اید، در این صورت نیازی نیست از روسیه بخواهیم این کار را انجام دهد و نیازی نداشتیم اورانیوم را خود غنی سازی کنیم. اما آمریکا و اروپا یک اشتباه استراتژیک بزرگ کردند و ما را علیرغم وجود این قرار داد و پولی که بابت آن پرداخته بودیم هدف تحریم قرار دادند. این اتفاق هیچ گزینه دیگری جز رفتن به سوی خودکفایی برای ایران نگذاشت. ما در این راه سرمایه‌گذاری کرده‌ایم و نمی توانیم نیروگاه نطنز را داخل خلیج فارس بیندازیم.

خبرنگار دی ولت در ادامه به سخنان حسن روحانی در سال 2005 اشاره کرد که گفته بود جامعه جهانی همانگونه که با پاکستان و برزیل رفتار کرده است تا زمانیکه شما به چرخه سوخت دست پیدا نکنید برای شما مشکل ساز خواهد بود و پس از آن نه!

موسویان در پاسخ به این سوال که آیا هنوز ایران این گونه فکر می‌کند تصریح کرد؟ قدرت‌های جهانی تاکنون مرتکب بزرگترین تخلفات از معاهده ان‌پی‌تی شده‌اند که هدف اصلی آن منع اشاعه هسته‌ای است اما اکنون 22 هزار بمب اتم در دستان قدرت‌های جهانی وجود دارد. حتی بعد از گذشت 50 سال از عمر ان‌پی‌تی آنها خواهان نابودی این تسلیحات هم نیستند. این در حالی است که ان‌پی‌تی اساسا برای منع اشاعه است اما پاکستان، هند و رژیم صهیونیستی خلاف آن عمل کردند و بمب ساختند. قدرت‌های جهانی نیز بهترین ارتباط را با آنها دارند و بیشترین فشارها را بر ایران قرار می‌دهد که این معاهده را امضاء کرده، بمبی در اختیار ندارد و بنابر گزارشات آژانش هیچ اسناد و شواهدی که ثابت کند ایران به سمت ساخت سلاح هسته‌ای انحرافی داشته است وجود ندارد. حتی ارزیابی‌های اطلاعات مالی آمریکا در سال 2007 و 2011 تایید کرد که هیچ شواهدی دال بر تصمیم سیاسی ایران برای ساخت بمب وجود ندارد.

وی افزود: ایران بیش از کره شالی هدف تحریم قرار گرفته است در حالی که پیونگ یانگ از معاهده خارج شده و سلاح هسته‌ای تولید کرده است. شما چطور می‌توانید به قدرت‌هایی که بمب در اختیار دارند اعتماد کنید ؟ ما ایرانی‌ها می‌گوییم، مشکل شما هستید! شمایی که می‌خواهید درباره‌ی صلح جهانی مذاکره کنید در حالیکه 22 هزار بمب در اختیار دارید! شما این تکنولوژی را تولید کرده و به دیگر کشورها دادید. شما ما را حتی بیشتر از کره شمالی تحریم می‌کنید و این مسخره است.

حسین موسویان در ادامه در پاسخ به سوالی درباره‌ی گزارش نوامبر آژانس که در آن گفته شده است ایران دست به تحقیق و توسعه برای تسلیحات هسته‌ای زده است و به نظر می‌آید به آن ادامه می‌دهد، گفت: نه ! این چیزی نیست که گزارش آژانس می‌گوید. در گزارش نوامبر آژانس آمده است: ایران دست به تحقیق و توسعه‌ای زده که می‌تواند کاربرد دوگانه شامل اهداف نظامی و غیر نظامی داشته باشد. آنها خواهان بازرسی‌هایی فرای ان‌پی‌تی برای راستی آزمایی هستند. علاوه بر این قابل توجه است که تحقیق و توسعه برای تسلیحات هسته‌ای طبق معاهده ان پی‌تی ممنوع نیست. ان پی‌تی از ساخت، ذخیره و استفاده از سلاح هسته‌ای جلوگیری می‌کند. آلمان سال‌ها است که در حال انجام تحقیق و توسعه برای تسلیحات هسته ای و عواقب استفاده از آن است. چون برلین خواهان اطلاع از پیامدهای استفاده احتمالی از بمب علیه کشورش است. این کار در شرایطی که قدرت‌های هسه‌ای هزاران بمب اتم در اختیار دارند قانونی است.

وی درباره‌ی این که یا این طرز تفکر موجب نمی‌شود ایران ظرفیت گریز هسته‌ای داشته باشد، تاکید کرد: نه! اگر ما بخواهیم ظرفیت آن را داریم. همه این را می‌دانند که اگر ایران بخواهد بمب تولید کند این کار را می‌کند. ما صراحتا گفته‌ایم که سلاح هسته‌ای نمی‌خواهیم چون عضو معاهده ان‌پی تی هستیم. ایران تنها کشوری است که با تکیه بر زمینه‌های دینی و از طریق بالاترین سطوح دینی سیاسی تولید این سلاح‌ها را ممنوع کرده است. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در این زمینه فتوایی صادر کرده‌اند. اگر کسی به این فتوا شکی دارد می‌تواند به مساله‌ای مشابه که در سالهای جنگ ایران و عراق اتفاق افتاد رجوع کند. در دهه 1980 صدام حسین از گازهای سمی علیه غیر نظامیان و نیروهای نظامی ایرانی استفاده کرد که تکنولوژی آن را از کشورهای غربی گرفته بود. آلمان نیز در میان این کشورها قرار داشت. آلمانی‌ها، آمریکایی‌ها و دیگر غربی‌ها این کار را کردند. شما با این روش بیش از 100 هزار ایرانی را کشته یا زخمی کردید. فرماندهان نظامی ایران در آن زمان به رهبر خود، یعنی آیت‌الله خمینی مراجعه کردند و از وی خواستند اجازه استفاده از تسلیحات شیمیایی را بدهد. اما امام خمینی گفتند این کار یعنی استفاده از سلاح‌های های کشتار جعی حرام ( ممنوع) است. آیا تضمین بهتری برای عدم استفاده از این گونه سلاح‌ها در حملات تلافی جویانه‌مان وجود دارد؟

خبرنگار دی ولت در اینجا این پرسش را مطرح کرد که به عنوان مثال اگر ایران آماده است بپذیرد که یک سال تا گریز هسته‌ای فاصله دارد، مدت زمانی که برای ساخت بمب کافی است. اما به نظر می‌آید کشور شما نمی‌خواهد این را بپذیرد.

موسویان در این باره گفت: در واقع این تنها یک مسأله سیاسی است. آمریکا می‌داند که ایران به سراغ غنی‌سازی اورانیوم رفت چون شما ما را از سوخت محروم کردید. شما به صدام حسین موشک دادید و وی از هزاران موشک دوربرد علیه ما استفاده کرد. بنابراین ما مجبور شدیم تا به سمت گسترش موشک برای دفاع از خود برویم. چون موشک‌ها سلاح‌های غیرهسته‌ای هستند و تسلیحات کشتار دسته جمعی نیستند. این در حالی است که شهروندان زیادی از ما هدف بیش از 1800 راکت قرار گرفتند. غرب به صدام مواد و تکنولوژی برای موشک داد و در ازا ما را برای برنامه موشکیمان تحریم کرد. امروز ما یکی از قویترین تولیدکنندگان موشک هستیم و اگر بخواهیم کلاهک هسته‌ای در موشک‌هایمان داشته باشیم این کار را می‌توانیم انجام دهیم.

وی افزود: مذاکره کننده ارشد انگلیس یک روز به من گفت ما انگلیسی‌ها اولین تسلیحات هسته‌ای خود را با 16 سانتریفیوژ تولید کردیم. همه می‌دانند که ساخت بمب حتی با 40 یا 50 سانتریفیوژ ساده است و آمریکایی‌ها می‌خواهند تنها به دلیل نقطه موسوم به گریز هسته‌ای ظرفیت غنی‌سازی‌مان را به 1000 تا 15 هزار سانتریفیوژ محدود کنند. این یک بازی است. 6 ماه یا یک سال، اگر تصمیمی سیاسی برای ساخت بمب وجود نداشته باشد این مدت زمان اصلاً مهم نیست و اگر ما بخواهیم می‌توانیم بمب تولید کنیم.

وی ادامه داد: اگر ایران با بالاترین سطوح شفاف‌سازی برای جلوگیری از ابعاد نظامی احتمالی موافقت کند و اگر محدود شدن غنی‌سازی را در سطح 5 درصد و عدم برخورداری از تأسیسات بازفرآوری را بپذیرد این اقدامات برای از بین بردن نگرانی‌ها بر سر برنامه هسته‌ای ایران کافی خواهد بود.

وی در پاسخ به این سوال که آیا این سطح از شفاف‌سازی شامل بازرسی از تأسیسات نظامی نیز می‌شود، اظهار کرد: بالاترین سطوح شفاف سازی به معنی بالاترین سطوح تعریف شده در معاهده ان‌پی‌تی و پروتکل الحاقی آن است. حتی شما آلمانی‌ها نیز به آژانس اجازه نمی‌دهید که از تأسیسات نظامی‌تان بازرسی کنند اما ایران از سال 2003 تاکنون بیش از 37 بار اجازه بازرسی به آژانس از سایت‌ها نظامی‌اش را داده است که این مسأله در طول تاریخ فعالیت آژانس بی‌سابقه بوده و تاکنون هیچ کشوری همانند ایران به آژانس اجازه بازرسی نداده است.

موسویان افزود: شاید شما آلمانی‌ها این کار را بکنید اما آمریکا، فرانسه و یا کشورهای بسیار دیگری این کار را نخواهند کرد. ما حتی دو بار به آژانس اجازه داده‌ایم به تأسیسات پارچین که یک مرکز نظامی است و اتهاماتی درباره وجود آزمایشات تسلیحاتی در آن مطرح می‌شود دسترسی پیدا کند.

وی ادامه داد: ما همچنین در یک توافق نهایی و نه الان به آژانس پیشنهاد می‌دهیم که به برخی از تأسیسات نظامی‌مان در صورت لزوم دسترسی داشته باشد تا بتواند مسائل مربوط به ابعاد نظامی احتمالی را حل کند.

این عضو سابق تیم مذاکره کننده هسته‌ای کشورمان بیان کرد: ایران و آژانس تا کنون تحت یک دسترسی مدیریت شده بر سر این بازرسی‌ها توافق کرده‌اند. ایران نیازمند لیستی از تأسیساتی است که آنها می‌خواهند از آن بازرسی کنند و سپس ما می‌توانیم به آن رسیدگی کنیم. اما در این صورت پرونده وجود ابعاد نظامی احتمالی باید کاملاً بسته شود. مسائل مربوط به این پرونده به دهه 1980 بازمی‌گردد بنابراین، این یک مقوله بزرگ نیست. این مسأله مربوط به گذشته و نه اکنون است. قدرت‌های جهانی پذیرفته‌اند که برنامه هسته‌ای کنونی ایران صلح‌آمیز است و این اقدامات برای تضمین آن کافی است.

خبرنگار روزنامه دی ولت در ادامه با اشاره به گزارشات پیشین آژانس این سوال را مطرح کرد که حدود سه سال قبل آژانس در تحقیقات خود درباره ساخت سلاح شامل تولید کلاهک‌های هسته‌ای و اشتعال گفت که ایران دست کم تا سال 2013 این فعالیت‌های خود را ادامه داده و ممکن است تا به امروز نیز ادامه داشته باشد.

موسویان در پاسخ به این سوال تصریح کرد: نه این چیزی نیست که آژانس گفته بود. مرکز ارزیابی اطلاعات ملی آمریکا اعلام کرد از پاییز سال 2003 تاکنون ایران برنامه تسلیحات هسته‌ای‌اش را متوقف کرده است. شاید آژانس نیز بر این باور باشد اما تاکنون اسناد و شواهدی که ثابت کند برنامه هسته‌ای ایران به سمت تسلیحات انحراف داشته پیدا نکرده است.

وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه اگر ظرفیت گریز هسته‌ای ارتباطی با این موضوع نداشته باشد پس کاهش سانتریفیوژهای ایران چه فایده‌ای دارد چون هزار تا شش هزار سانتریفیوژ برای سوخت بوشهر کافی نخواهد بود، گفت: سوال واقعی این است که شما نیاز عملی را چگونه تعریف کنید چون بعد از سال 2021 ما به سانتریفیوژهای بیشتری نیاز خواهیم داشت و تعریف نیازهای عملی از قبل مشخص می‌کند که ما در آن سال به چه تعداد سانتریفیوژ نیاز خواهیم داشت.

موسویان ادامه داد: تعداد سانتریفیوژها اصلی‌ترین موضوع مورد اختلاف است. برای تامین سوخت نیروگاه بوشهر ایران در صورت استفاده از سانتریفیوژهای نسل IR1 به 190 هزار تا و در صورت استفاده از نسل پیشرفته IR8 به 20 هزار سانتریفیوژ برای تامین سوخت بوشهر نیاز دارد که این نیاز عملی واقعی ایران است.

عضو سابق تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران درباره انتظارات ایران از اتحادیه اروپا در خصوص لغو تحریم‌ها بیان کرد: اروپایی‌ها برای این کار باید به اندازه کافی شجاع و صادق باشند. ایران در سال 2012 خواهان واردات میله‌های سوختی غنی شده در سطح 20 درصد برای راکتور تحقیقاتی تهران شد که توسط آمریکایی‌ها در سال 1967 برای اهداف پزشکی ساخته شد.

وی افزود: ایران خواهان تولید این سوخت به صورت بومی نبود. شما برای تولید میله‌های سوختی نیازمند غنی‌سازی اورانیوم 20 درصدی هستید. غرب گفت که ایران در حال بلوف زدن است و نمی‌تواند غنی سازی در سطح 20 درصد انجام دهد اما اتحادیه اروپا طی چند ماه متوجه شد که ایران غنی سازی 20 درصد انجام داد و این میله‌ها را تولید کرد. آنها به دلیل قضاوت نادرست‌شان از این موضوع شوکه شدند.

وی همچنین گفت: تنها به این دلیل بود که آنها بانک مرکزی ایران، صادرات نفت‌مان و عضویت‌مان در سیستم انتقال بانکی در سطوح بین‌الملل (سوئیفت) را هدف تحریم قرار دادند و این تنها به این دلیل بود که اروپایی‌ها می‌ترسیدند ایران به سمت غنی سازی ایران در سطح 90 درصد برود که برای استفاده‌های نظامی مناسب است. کشور ما در حال حاضر غنی سازی اورانیوم در سطح 20 درصد را نیز متوقف کرده و حاضر است به این کار خود ادامه دهد چون میله‌های سوختی را تولید کرده است بنابراین هیچ توجیه قانونی برای ادامه تحریم‌های اتحادیه اروپا وجود ندارد.

این عضو سابق تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای علاوه بر این در خصوص تاسیسات فردو و این ادعا که ایران در گذشته بخشی از فعالیت‌های هسته‌ای‌اش را پنهان کرده، گفت: تنها بر اساس پروتکل الحاقی ایران موظف بود تا این تاسیسات را پیش از سال 2009 آشکار کند اما ایران در آن سال پروتکل الحاقی را اجرا نمی‌کرد که هنوز این موضوع یک مساله مورد مناقشه است.

وی ادامه داد: آنچه آژانس تایید کرده است این است که ایران غنی سازی خود را در حال حاضر در سطح پنج درصد حفظ و بخش اعظم ذخیره اورانیوم با غنای 20 درصد را تبدیل کرده است. ما تا چندین سال آینده به این کار ادامه می‌دهیم و ظرفیت محدودی از اورانیوم 20 درصدی را برای نیاز داخلی در اختیار خواهیم داشت.

موسویان در پاسخ به این سوال که اروپا چه کاری باید انجام بدهد، اظهار کرد: اگر دولت آمریکا متقاعد شده باشد که ایران با کاهش دادن سطح غنی سازی اورانیوم خود و تبدیل ذخیره اورانیوم غنی شده‌اش حسن نیت نشان داده است اما نمی‌تواند کنگره خود را متقاعد کند پس دست کم نباید اروپایی‌ها را برای لغو تحریم‌ها در حوزه نفت، بانک مرکزی و سیستم سوئیفت مجازات کند.

این عضو سابق تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران همچنین گفت: به یاد داشته باشید اروپایی‌ها پیش از آمریکایی‌ها این تحریم‌ها را اجرا کردند بنابراین لغو تحریم‌های آنها حتی پیش از توافق نهایی کار آسانی است. ایران غنی سازی اورانیوم را در سطح پنج درصد نگه می‌دارد ذخیره اورانیوم 20 درصدی‌اش را محدود می‌کند و اتحادیه اروپا باید تحریم‌های سال 2011 - 2012 را لغو کند.

این عضو سابق تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران در پاسخ به آخرین سوال خبرنگار دی‌ولت در خصوص عادی‌سازی روابط با اسرائیل، بیان کرد: من متعجم که چرا مردم هنوز این سوال را مطرح می‌کنند. ما در دنیا 57 کشور مسلمان داریم که 50 تای آنها اسرائیل را به رسمیت نمی‌شناسند و برخی‌شان شامل عربستان سعودی از هم‌پیمانان آمریکا هستند.

وی ادامه داد: عربستان کسی است که بیشترین تجهیزات نظامی را از آمریکا دریافت می‌کند اما چرا زمانی که حتی پذیرفتن اسرائیل برای سعودی‌ها غیرممکن است ایران باید چنین کاری انجام دهد.

انتهای پیام