به گزارش ایسنا، خبرنگار واقعی زبانش شمشیر است اما بیانش مصلحانه و چون ناخواسته نگهبان تاریخ نیز هست به ناچار وجدانش نیز باید بر قوه امیالش بچربد با این وجود "خبرنگار واقعی کیست؟" و " رسانه حرفه‌ای چه ویژگی‌هایی دارد؟" سوالاتی بود که مدیران خبرگزاری‌های اصفهان به عنوان سکانداران عرصه خبر بدان پاسخ گفته‌اند.

خبرنگاری نه صرفاً یک شغل که یک هنر است

رییس خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (ایرنا) مرکز اصفهان با اشاره به روزآمد شدن برخی عناصر تعیین کننده خبر مانند سیستم‌های فنی، ابزارآلات جدید چاپ، نشر و تنوع پذیری محصولات خبری گفت: به رغم تغییرات ایجاد شده در طول تاریخ نوین مطبوعات، رسانه هنوز هم به خبرنگار به عنوان نیروی ورزیده و دانش محور متکی است و شاید از همین رو نیز خبرنگاری در زمره یکی از سخت‌ترین مشاغل دنیا محسوب می‌شود.

محمد سلطان مرادی با بیان اینکه تنها رکن ثابت کار خبری و خبر رسانی خبرنگار است، افزود: خبرنگار به این خاطر که در نظام اطلاع رسانی عامل موثری است به هر میزان که از قدرت دانش و تخصص بیشتری بهره‌مند باشد قادر خواهد بود اخبار با کیفیت‌تری نیز در فضای خبری جامعه خود تهیه کرده و مخابره کند.

وی ورود سهل و آسان افراد به حوزه رسانه‌ای را یکی از معضلات و آسیب‌های مهم عرصه خبر ارزیابی و تصریح کرد: فردی که در مقام خبرنگار پا به حوزه رسانه حرفه‌ای می‌گذارد به این خاطر که ناگزیر به مواجهه با افکار عمومی و ملزم به ساختار بخشی به اذهان جامعه است باید خود از ذهنی پویا و برتر برخوردار باشد با این وجود به واسطه کثرت فارغ التحصیلان بیکار در جامعه ورود افراد به عرصه خبر و رسانه راحت شده و این افراد نیز بعضاً به چشم درآمدزایی به این حرفه نگاه می‌کنند در حالی که خبرنگاری نه صرفاً یک شغل که یک هنر است؛ هنر هدایت افکار عمومی و تقویت و هموار سازی مسیرهای توسعه جامعه.

تولید انبوه دیگر هنر نیست

رییس ایرنا در اصفهان درباره علت حضور افراد غیر حرفه‌ای در سطح رسانه‌های مکتوب و مجازی استان گفت: رسانه‌ها اعم از جراید، خبرگزاری‌ها و حتی پایگاه‌های اطلاع رسانی امروزه با مشکل کمبود نیرو و درآمدهای محدود دست به گریبان هستند و از این رو تلاش می‌کنند تا نیروهای انسانی زیاد، بعضاً آموزش ندیده، فاقد شناسنامه روشن حرفه ای و کم توقع به لحاظ مالی را به خدمت بگیرند، مسأله ای که در طولانی مدت باعث افول جایگاه خبر و رسانه شده و این حوزه را با کمبود نیروی ماهر کارآزموده رو به رو می‌کند.

سلطان مرادی با اعتقاد به اینکه در عصر نوین ارتباطات، تولید انبوه دیگر هنر نیست، اضافه کرد: تولید انبوه غیر هوشمندانه حتی در مواردی ممکن است سرزنش‌هایی را نیز به همراه داشته باشد و رسانه‌های مطرح به جای تولید بی برنامه محتوا به سمت فرآوری خبر و تولید اطلاعات مفید و سودمند خبری حرکت کرده‌اند.

وی با بیان اینکه نیروهای رسمی و استخدامی فعال در خبرگزاری ایرنا همگی حرفه ای هستند، اظهار کرد: خبرنگاران رسمی ایرنا نه تنها برای شروع فعالیت در این خبرگزاری ناگزیر به شرکت در آزمون‌های مختلف هستند بلکه آموزش‌ها و کارگاه‌های حین خدمت متعددی نیز در طول سال برای آن‌ها ترتیب داده می‌شود  که نتایج آن‌ها در سابقه فعالیت حرفه ای هر یک از خبرنگاران درج می‌شود.

رییس خبرگزاری ایرنا در اصفهان درباره کمیت جریان سازی‌های مثبت رسانه متبوعش در یک سال گذشته گفت: جمع بندی ارزیابی فعالیت‌های فرهنگی یک رسانه مانند عملکرد مقطعی یک کارخانه قابل محاسبه سریع و به بررسی‌های دقیق‌ترکارشناسی در حوزه‌های مختلف نیازمند است و ایرنا در این مسیر نه آنکه بگوییم جریان سازی اما در مسیر متوجه ساختن مردم به منافع ملی از یک سو و ایجاد و تقویت روحیه اعتدال در جامعه از سوی دیگر به جد فعالیت کرده است.

سلطان مرادی در عین حال با اشاره به فعالیت هدفمند و مشترک اکثر رسانه‌های استان در برخی موضوعات خاص و کلیدی ادامه داد: در طول یک سال گذشته ایرنا در کنار سایر رسانه‌های استان موضوعات مهمی همچون گردشگری و میراث فرهنگی، فناوری از بعد تولید ثروت از دانش و تلاش برای تغییر الگوهای کشت به منظور رفع مشکلات آبی استان را در دستور کار خود قرار داد به همین دلیل نیز به اعتقاد من رسانه‌های استان به رغم نگاه‌های متفاوت به مسائل مختلف در تبیین پرداخت به موضوعات کلان موفق ظاهر شده‌اند.

انتقاد، سازنده و به دور از افراط و تفریط باشد

وی با تاکید بر اینکه نقد موضوعی رسانه‌ها باید منصفانه، عادلانه و ترجیحاً در فضای تعاملی با نهادهای مختلف صورت بگیرد، تصریح کرد: انتقاد باید سازنده، به دور از افراط و تفریط و با حفظ اعتدال در کلام مطرح شود؛ تنها در چنین شرایطی است که رسانه می‌تواند به شکلی منطقی مشکلات را مطرح کرده و برای رفع آن‌ها راهکارهایی را نیز ارایه دهد.

وی افزود: آنچه امروز بیش از هر چیز دیگری در فضای رسانه ای کشور و استان رواج یافته نقد یک سویه و بی نتیجه است این در حالی است که به اعتقاد من نقدی که عالمانه و آگاهانه صورت بگیرد به مانع بر نمی‌خورد؛ مشکل اینجاست که رسانه گاه مسأله‌ای را به کلی رد می‌کند و به کار خود نیز هیچ نقدی را وارد نمی‌بیند و موضوع مهم اینجاست که چگونه یک مجموعه خبری - رسانه ای خود نقد پذیر نیست و در مقابل توقع نقد پذیری دیگران را دارد؟!

عدم همراهی مسئولان با اهالی رسانه معضل فضای خبری است

مدیر خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) منطقه اصفهان، معتقد است خبرنگاری نه یک شغل که مسیری برای دنبال کردن یک علاقه است، وی در توضیح بیشتر این مطلب اظهار کرد: خبرنگار موفق کسی است که با روحیه دغدغه‌مندی قدم در مسیر اعتلای رسانه می‌گذارد و برای آگاه‌تر ساختن جامعه هدف، از دغدغه‌های درونی برای ایجاد واکنش‌های مثبت بیرونی استفاده می‌کند.

احمد مکاری با تاکید بر قابلیت اثر گذاری اخبار در جامعه افزود: فعالان حوزه خبر و رسانه هر چه به سمت حرفه‌ای‌تر شدن حرکت کنند نه تنها به پویایی این حوزه بلکه در آگاه سازی جامعه خود نیز مؤثر ظاهر شده‌اند.

وی عدم همراهی مسئولان با اهالی رسانه را یکی از معضلات فضای خبری شهر و استان اصفهان ارزیابی و خاطر نشان کرد: با وجود ظرفیت‌ها و توانمندی‌های فراوان موجود در استان اما عرصه خبر و رسانه با رشد کند و غیر قابل قبولی همراه بوده است علاوه بر این نبود دانش رسانه ای و حرفه ای نیز از چالش‌های دیگری است که به ویژه خبرنگاران تجربی رسانه‌ها در این دوره با آن دست به گریبان هستند.

مدیر منطقه خبری ایسنا اصفهان، اضافه کرد: متاسفانه خبرنگار جوان وآموزش ندیده در رسانه‌ها به خدمت گرفته می‌شود و خروجی خبر او نیز در کنار دیگر تولیدات رسانه به مخاطب عرضه می‌شود؛ آنچه مورد توجه قرار می‌گیرد محتوای خبر و پیام آن به مخاطب است و هیچ کس به میزان سواد یا رفتار حرفه ای نویسنده آن توجهی نمی‌کند در حالی که فضای رسانه ای اصفهان امروز بیش از گذشته به رسانه و خبرنگار حرفه ای نیازمند است.

مکاری به طور مشخص درباره مشی خبرگزاری ایسنا در اصفهان تصریح کرد: ایسنا در طول سال‌های گذشته تلاش کرده تا بسترهای لازم برای حرفه ای تر شدن خبرنگاران خود را فراهم کند. از نگاه مدیران ایسنا مهارت‌های خبری از یک سو و رفتارهای سنجیده و حرفه‌ای خبری از سوی دیگر ویژگی‌های لازم یک خبرنگار برای حرفه‌ای‌تر شدن است.

وی با بیان اینکه جذب جوانان علاقه مند به حوزه خبر و رسانه بخش مهم رسالت ذاتی ایسنا را تشکیل می‌دهد، خاطر نشان کرد: جوانان خلاق بسیاری در سال‌های گذشته با ورود به خبرگزاری ایسنا مراحل پیشرفت خبری را طی کرده و حتی به نیروهای حرفه‌ای در سطح شهر و استان اصفهان نیز تبدیل شده‌اند. با نگاه به این پشتوانه، ایسنا امیدواراست بیش از گذشته در مسیر پویایی خبر از طریق تربیت نیروهای کارآزموده و حرفه ای گام بردارد.

مدیر منطقه خبری ایسنا اصفهان، در توضیح کم و کیف حرکت‌های رسانه متبوعش در یک سال گذشته گفت: ایسنا به یک مجموعه مطرح دانشگاهی و علمی منتسب است و به همین دلیل نیز در یک سال گذشته تمرکز ویژه‌تر خود را به مباحث علمی، پژوهشی و تحقیقاتی معطوف ساخته، همچنین این رسانه با هدف بالا بردن روحیه نقد پذیری در مسئولان نه تنها نقدهای مصلحانه خود به مسائل بلکه نقاط قوت و مثبت حوزه‌های مختلف شهری و استانی را نیز مورد پوشش دهی مطلوب خبری قرار داده است.

مکاری تلاش برای بهبود سواد رسانه‌ای خبرنگاران ایسنا را دیگر اقدام مؤثر مدیران تصمیم ساز این رسانه تلقی کرد و افزود: این مسأله خود موجب افزایش کمی و کیفی مخاطبان رسانه شده و بر نفوذ کلام آن می‌افزاید.

 نبود سواد رسانه‌ای و فهم رسانه‌ای نهادها چالش بزرگ استان

سرپرست خبرگزاری تسنیم در اصفهان در تعریف خبرنگار با تاکید براینکه خبرنگار دیده بان جامعه است، اظهار کرد: خبرنگار به مسائل از ورای مشکلات و چالش‌هایش نگاه می‌کند و به همین دلیل نیز اطلاعات دقیق، سالم و صحیح را به مردم جامعه ارایه می‌کند. یک دیده بان خبری باید مافوق نگاه‌های دیگران به مسائل بنگرد اما امروزه دلایل خود محور و دگر محور بسیاری باعث شده تا خبرنگاران پله پله از این رسالت مهم خود فاصله بگیرند.

سعید ساکت با اعتقاد به اینکه خبرنگاران نباید از پله دیده بانی خبر لغزیده و یا ساقط شوند، افزود: در کنار مشکل سواد رسانه‌ای، بی بهره بودن دیگر نهادها از فهم رسانه‌ای درست نیز رسانه‌های استان را با چالش‌های عمیق‌تر و جدی‌تر بسیاری رو به رو کرده است. در بسیاری موارد نهادها و ارگان‌ها هنوز به ساحت رسانه و جایگاه حرفه‌ای معترف نیستند و همان گونه که به اشتباه در جام جهانی مطرح شد که رسانه‌ها را یار دوازدهم خود تصور می‌کنند در حالی که هیچ لزومی نیست تا رسانه در همه حال چشم گوش خود را در برابر مسائل و مشکلات یک نهاد یا یک مجموعه فعال شهری یا استانی ببندد.

وی با بیان اینکه نگاه انتقادی رسانه‌ها به مسائل راه گشا است، تصریح کرد: با وجود صحبت‌های احساسی و بعضاً شعارگونه مسئولان در خصوص استقبال از نقد و رسانه انتقادگر اما در عمل حمایتی از این گونه روش و گویش رسانه ای نمی‌شود در حالی که مسأله فهم رسانه ای به ویژه در باز تعریف نقش رسانه اهمیت خود را آشکار می‌سازد. رسانه‌ها ناگزیر به الگو برداری از مدل‌های بین المللی خود هستند و برای موفق شدن باید در این مسیر حرکت کنند.

تعریف خبرنگار حرفه‌ای تعریف مشکلی است

سرپرست خبرگزاری تسنیم اصفهان در پاسخ به این پرسش که چه تعداد خبرنگار حرفه ای در رسانه متبوعش قلم می‌زنند، خاطرنشان کرد: تعریف خبرنگار حرفه‌ای تعریف مشکلی است؛ اگر همه خبرنگاران خود را حرفه ای بدانم  دچار نوعی عدم فهم رسانه و خود شیفتگی رسانه‌ای شده‌ام اما می‌توانم این گونه بگویم که تسنیم در شهر و استان اصفهان از همه پتانسیل‌های خود برای تبدیل شدن به یک خبرگزاری حرفه ای استفاده کرده است.

ساکت با اشاره به دوره‌های آموزشی مختلف برای خبرنگاران تسنیم درباره تغییرات کیفی اخبار این رسانه اضافه کرد: در انتشار اخبار تولیدی تلاش کرده‌ایم با استفاده از گزارش‌های توصیفی، تحلیلی و انتقادی بار محتوایی و خروجی خبری خود را ارتقا ببخشیم به عنوان نمونه خبرگزاری تسنیم در طول یک سال گذشته با نگاهی انتقادی موضوع نقش جهان، آلایندگی‌های موجود در محدوده زاینده رود و بخش صنعت استان را مورد واکاوی و ارزیابی دقیق و موشکافانه قرار داده است.

خبرنگاری که نگاه مادی در خبر دخیل کند توفیق حرفه‌ای نخواهد داشت

سرپرست خبرگزاری مهر در اصفهان و سردبیر خبرگزاری ایمنا در استان اصفهان در تعریف خود از خبرنگار اظهار کرد: خبرنگار کسی است که دغدغه مردم و رفع مشکلات آن‌ها را داشته باشد اما در این بین خبرنگار نماهایی هم هستند که برای رفع حوائج شخصی خود به جامعه خبری می‌چسبند تا دغدغه‌های خود را پاسخ بگویند.

محمد قاسمی با بیان اینکه از نگاه او خبرنگاری خبرنگار است که دغدغه مردم و جامعه را داشته باشد، گفت: این یک قاعده مطلق است که هر گاه خبرنگار خبری را با نگاهی خیرخواهانه و صرفاً برای رفع مشکلات مردم می‌نویسد ماحصل کار مخاطب پذیر و موفق خواهد بود اما هر گاه نگاه مادی خود را در خبر دخیل کند توفیق حرفه‌ای چندانی به دست نخواهد آورد.

وی با انتقاد از اینکه برخی مسئولان باید نگرش ابزاری خود بر رسانه‌ها را تغییر دهند، ادامه داد: برای حل این معضل مسئولان رسانه از یک سو باید دغدغه‌های فرهنگی رسانه‌ها را به درستی پاسخ دهند و از سوی دیگر نیز خبرنگاران باید ذکاوت و تیز هوشی خود را در برخی مسائل ارتقا ببخشند.

سرپرست خبرگزاری مهر در استان اصفهان بدون پاسخ به این پرسش که چه تعداد خبرنگار حرفه ای در مجموعه‌های خبری متبوعش فعالیت می‌کنند، خاطر نشان کرد: در خبرگزاری ایمنا کمتر از دو هفته است که فعالیت خود را آغاز کرده‌ام اما خبرگزاری مهر را می‌توان جزء برترین خبرگزاری‌ها در سطح کشور و استان تلقی کرد، خبرنگاران مهر هم سوژه یابی و هم در پرداختن به موضوعات قوی ظاهر شده‌اند و گزارش‌های خوبی را نیز در طول یک سال گذشته ارایه کرده‌اند.

قاسمی فعالیت خبرگزاری‌ها را حرفه‌ای‌تر از روزنامه نگاری در اصفهان ارزیابی کرد و توضیح داد: خبرنگاران خبرگزاری‌ها بیش از فعالان حوزه روزنامه در استان دغدغه مشکلات مردم را دارند امروزه خبرگزاری‌ها خوراک روزنامه‌ها را فراهم می‌کنند.

وی مشخصاً درباره خبرگزاری ایمنا با تاکید دوباره بر اینکه به تازگی فعالیت خود را در این رسانه آغاز کرده است، گفت: در هر حال ایمنا بسترهایی که از پیش برای این رسانه فراهم شده را دنبال خواهد کرد و به عنوان نمونه تحقق سخنان مقام معظم رهبری در حوزه اقتصاد مقاومتی را در ادارات کل یا نهادهای مختلف استان به صورت دوره‌ای دنبال می‌کند همچنین "طرح نیمکت" در راستای نهادینه کردن فرهنگ پاسخ گویی در میان مسئولان قرار است از این پس مطالبات مردمی را از مسئولان جویا شود.

انتهای پیام