حسین نورانی نژاد در گفت‌وگو با ایسنا، در ارتباط با موضوع سخنرانی اخیر رئیس جمهور مبنی بر لزوم توجه به اصل ۵۹ قانون اساسی اظهار کرد: بحث برگزاری رفراندوم را پیش از این هم آقای روحانی، یک سال پس از روی کار آمدن دولت یازدهم مطرح کرده بود و حالا کمتر از یک سال از شکل گیری دولت دوازدهم دوباره آن را مطرح کرده است.

وی ادامه داد: بار اول چندان مشخص نبود که مقصود آقای روحانی آیا طرح کلی رفراندوم و به نوعی تاکید بر ظرفیت های قانون اساسی برای اعمال حاکمیت مردم بر سرنوشت خود است یا موضوع خاصی را مد نظر قرار دارد. این بار هم دقیقا این هدف مشخص نیست، اما آنچه مسلم است، تاکید دوباره شخص دوم کشور بر موضوع رفراندوم است، با توجه به ویژگی های شخصیتی که از آقای روحانی می شناسیم همچون هوش و دقت حقوقی، ذهن ها  به سمت هدفی فراتر از گفتمان سازی صرف می رود. هرچند این هدف در حال حاضر مشخص و اعلام نشده باشد.

این فعال سیاسی اصلاح طلب گفت: بحث رفراندوم در قانون اساسی وجود دارد. این هدف، دو سوم رای نمایندگان را نیز لازم دارد، اما واقعیت حقیقی در این باره پیچیده تر از حقیقت حقوقی آن است. یعنی این گونه نیست که اولا بتوان موضوعات بسیار مهمی که اصل 59 جواز تصمیم گیری درباره آنها را تحت مکانیسم هایی در قالب رفراندوم صادر کرده احصا کرد. و ثانیا، پس از احصا نیز روند ساده ای برای اجرای رفراندوم وجود نخواهد داشت. این موضوعی پیچیده و سخت است که تعامل و اجماع درون حاکمیتی بالایی را می طلبد.

وی ادامه داد:شاید راه بهترِ شکسته شدن تابوی رفراندوم، همه پرسی درباره موضوعات ساده به عنوان دستگرمی برای تصمیمات بزرگ تر باشد. کاری که می تواند در سطح ملی هم نباشد و مثلا برای تصمیمات مربوط به مدیریت شهری، تمرین رفراندوم کرد. یعنی شهرداری ها برخی تصمیمات مربوط به حوزه مدیریت شهری را به رای عمومی بگذارند.

نورانی نژاد با بیان اینکه«ما کشوری نیستیم که با انتخابات بیگانه باشیم» گفت: تقریبا هر ساله انتخابات رقابتی در کشور برگزار می شود هرچند ممکن است که آزادی انتخابات به اندازه ای که انتظار می رود، فراهم نشده باشد. به هرحال اگر یکی از دستاوردهای نظام جمهوری اسلامی را برشماریم، حتما یکی از آنها جدی شدن مقوله انتخابات در کشور است. با این پیشینه، رفراندوم هم از زمینه فرهنگی و اجتماعی کافی در کشور برخوردار است. می ماند موضوع رفراندوم و اجماع حاکمیتی برای تحقق آن که خود موضوع ساده ای نیست.

وی در ادامه گفت: به هرحال آن چه مسلم است، طرح رفراندوم از سوی رئیس جمهور حقوقدان، کم ترین دستاوردی که دارد اشاره به ظرفیت های خوب قانون اساسی برای تحقق حاکمیت ملت بر سرنوشت خود است. موضوعی که توجه به آن می تواند چشم انداز خشونت و هرج و مرج را از کشور دور کند. هرجایی که منطق صندوق رای پذیرفته شود، یعنی اولا اختلاف نظر پذیرفته شده و ثانیا راه حل اختلافات، بر اساس رای و نظر مردم بنا نهاده شده است.

نورانی نژاد همچنین در پایان افزود: در برخی کشورهای استبدادی، این صندوق گهگاه در ظاهر برپا شده، اما از آن نه به عنوان راه دریافت رای و نظر مردم که به عنوان نمایش مدرن بیعت مردم با خواست حاکمیت و فخر فروشی حاکمان به دنیا استفاده شده است. اما ظرفیتی همچون اصل 59 قانون اساسی، عمق بیشتری به ظرفیت های حقوقی قانون اساسی برای نیفتادن به دام دموکراسی صوری و رسیدن به دموکراسی با استانداردهای لازم می دهد. توجه دادن به این ظرفیت ها و رویکردهای دموکراتیک قانون اساسی که ریشه در خاستگاه نظام جمهوری اسلامی در انقلاب اسلامی دارد، کم ترین دستاورد موضع بیان شده از سوی آقای روحانی است.

انتهای پیام