دکتر حکمت‌الله ملاصالحی امروز، ۲۸ اردیبهشت ماه، به مناسبت روز جهانی موزه و میراث فرهنگی در مراسم رونمایی از انتشار نخستین شماره فصلنامه مطالعات موزه‌ای زرین‌فام که در موزه بزرگ خراسان برگزار شد، اظهار کرد: شانه به شانه تبیین کیهان‌شناسی و چرخش‌های بنیادین در معرفت‌شناسی و انسان‌شناسی عالم جدید که در منطقه و در سده اخیر اتفاق افتاد، متعاقبا انسان به منابع شناخت بی‌سابقه و عظیمی دست یافت.
وی با بیان اینکه ارزش‌های بنیادین و کشف دسترسی به منابع جدید زمینه برآمدن و بر صحنه آمدن نهاد و تشکیلات موزه و همچنین رویکرد موزه‌ای و باستان‌شناسانه از گذشته فراهم آورد، افزود: موزه به مفهوم و مصداق مدرن آن در جوامع گذشته وجود نداشت.
سردبیر نشریه زرین‌فام تصریح کرد: در دوران بطلمیوس (از دانشمندان باستان) موزه به معنای مدرن وجود نداشت؛ در واقع کتابخانه و مدرسه بود. در دوران رُم باستان موزه هم کتابخانه و هم مدرسه بود که بحث‌های فلسفی در آن اتفاق افتاد. موزه‌ها در دوره جدید به تصادف پدید نیامدند؛ موزه‌ها به این دلیل در دوره جدید پدید آمدند که احساس کردیم زندگی، فرهنگ و نحوه بودن در زمان با اکتشافات و اختراعات جدید دستخوش تحول جدی شده است. همچنین احساس کردیم نوعی شکاف اتفاق افتاده و امکان بازگشت به شیوه سنتی وجود ندارد و سبک زندگی ما تغییر کرد.
وی اضافه کرد: اکنون قرآن‌هایی که توسط خوشنویسان نوشته می‌شد و در خانه‌های ما وجود داشت، در موزه‌ها نگهداری می‌شود. انسان روزگار ما دیگر آن سلوک معنوی را ندارد و به قدری گرفتار دغدغه‌ها و مشکلات روزمره است که از خود می‌پرسد جای خدا در زندگی من کجاست. زمانی که موزه‌ها بر صحنه می‌آیند، شاید تعجب کنیم که این موزه‌ها روی آواری از مسائل گذشتگان ساخته شدند که در گذشته گفتمان و رابطه‌هایی از بین رفته تا این موزه‌ها پس از سال‌ها و با اسناد و آثار آن زمان به وجود آید.
ملاصالحی خاطرنشان کرد: موزه‌ها فرا خوانده شدند تا آن میراث از دست رفته را زیر سقف خود حفظ و آن میراث را پاس دارند که این موضوع بسیار مهم و دارای اهمیت است. در حال حاضر خوشنویسانی نداریم که در زیر سقف مدرسه‌ها با سلوک معنوی نسخه‌های نفیس قرآن را بنگارند و بر سفره مردم قرار دهند. این میراث نفیس را می‌توان زیر سقف موزه‌ها قرار داد تا با آگاهی و عطشی که در بینش مردم وجود دارد، محافظت کرد.
وی بیان کرد: امروز ما برای هر موضوعی موزه‌های مختلف مانند مردم‌شناسی، تاریخ طبیعی و... داریم که هر کدام از این‌ها دارای پیام و نوعی نگاه تاریخی هستند که برای نخستین بار به صحنه آمده تا برای هر واقعیت و رویدادی ریشه آن را واکاوی کند.
نقش تعین‌کننده موزه‌ها در ارتقاء سطح فرهنگ و آگاهی مردم
ملاصالحی ادامه داد: موزه‌ها اکنون به پدیده‌هایی تبدیل شدند که هویت و گذشته نیاکان ما را معرفی می‌کنند و در ارتقاء سطح فرهنگ و آگاهی مردم نقش بسیار تعیین‌کننده‌ای دارند. آثار محفوظ‌مانده از موزه‌ها متعلق به نسل‌های گذشته ماست که به جای مانده و این امر برای ما درس بزرگی است که ما برای نسل آینده خود چه میراثی را به جای خواهیم گذاشت.
در این مراسم از اولین شماره دوفصلنامه مطالعات موزه‌ای زرین‌فام رونمایی و همچنین نمایشگاه آثار ثبتی موزه رضوی در فهرست آثار ملی ایران افتتاح شد.
در پایان این مراسم از اهداکنندگان، مشاوران، همیاران نوجوان و موزه‌داران فعال موزه رضوی تقدیر به عمل آمد.
انتهای پیام
نظرات