امام عسکری(ع) از سال 254 تا 260 سخت ترین روزهای زندگی‌اش را زیر نظر سه خلیفه غاصب (معتز و مهتدی و معتمد) گذراند. آنان هرگز به زندان بسنده نکردند؛ بلکه بارها اندیشه پلید از میان بردن حضرت در سر پروراندند و در پرتو قدرت الهی که با خلع از خلافت، قتل و یا دیگرمشکلات روبرو شدند.

توصیه‌های امام حسن عسکری (ع) برای مسلمانان

برای ولادت امام حسن عسکری (ع) تاریخ‌های متعددی ذکر شده است اما معروف‌ترین این تاریخ‌ها هشتم ربیع‌الثانی سال ۲۳۲ هجری قمری است.

ایشان به اجبار خلفای وقت در شهر سامرا که پایتخت عباسیان بود، ساکن شدند و زندگی خود را تحت نظر خلفای عباسی سپری کردند و به خاطر سکونت در محله عسکر در سامرا به عسکری ملقب شدند.

 امام حسن عسکری (ع) در توصیه‌های خود مسلمین رابه رعایت کردن در هشت فضیلت اخلاقی و تربیتی سفارش کرده‌اند چرا که عمل به این عوامل و قوانین، راه تکامل و سعادت فردی و اجتماعی را روشن می‌سازد.

 امام می‌فرمایند: پرهیزکاری، خداترسی، رعایت احتیاط، خود کنترلی، خویشتنداری، مهار نفس اماره، آراستگی به جهاد اکبر و وابسته به تقوی و ورع راه تکامل و سعادت فردی و اجتماعی است؛ با تقوا بودن، داشتن ورع در دین و مواظبت بر احکام و قوانین الهی و رعایت آنها اصل نخستین و هدف نهایی آموزه‌های دینی است.

همانطور که می‌دانید اهل بیت (ع) اهل عمل، کوشش و فعالیت در راه خدا بوده‌اند و پیروان خویش را از تنبیلی، بی‌حالی، سستی و ضعف بازداشته و به سعی و تلاش همه جانبه فرا خوانده‌اند.

امام عسگری (ع) مسلمین را به اجتهاد (سخت کوشی) در راه خدا و برای خدا دعوت کرده‌اند. صداقت در گفتار و دوری از دروغ یک امتیاز و فضیلت بزرگ زیباست که باید شخص مسلمان به آن آراسته و شناخته شوند، امام  می‌فرمایند: بازگرداندن امانت به هر کسی که نیکوکار باشد یا بد کار از صفات برجسته یک مسلمان تکامل یافته است.

از موضوعات مورد تاکید حضرت احترام به همسایگان و برخورد نیک و زیبا با آنها و تکریم و رعایت حقوق آنان می باشد.. یکی دیگر از توصیه‌های امام همزیستی مسالمت آمیر با کسانی است که در افکار، عقاید و باورها با ما سنخیتی ندارند و جزو مخالفان برشمرده می‌شوند. ایشان موکدا به مسلمانان توصیه  می‌کنند که به دور از تنش و درگیری زندگی کنند.

رفتار و گفتار زیبا، عامل رفع کینه‌ها، کدورت‌ها و موجب محبت، همدلی، همکاری و وحدت اسلامی می‌شود. همچنین حضرت  مسلمانان را به رفت و آمدها، مذاکرات، مناظرات و زندگی آرام در کنار یکدیگر و اقامه نماز درکنارهم و شرکت در تشییع جنازه یکدیگر و عیادت بیماران و ادای حقوق اسلامی یکدیگر نیز شفارش کرده‌اند. دشمنان اسلام همواره در صدد بوده‌اند با ایجاد و استمرار تنش و درگیری بین مذاهب اسلامی، مانع عزت و اقتدار اسلام و مسلمانان گردند برهمین اساس اتحاد مسلمانان آثار و برکات فراوانی برای جامعه اسلامی دارد لذا با دقت در توصیه‌های امام عسکری (ع) در می‌یبیم که ایشان چه توصیه‌های راهبردیی برای ما ونسل های آینده داشته‌اند.

مهمترین درس و الگوگیری از شخصیت و رفتار حضرت برای جامعه امروز

 به رغم جوانی امام یازدهم، کوتاه بودن مدت امامت آن حضرت و محدودیت‌های به وجود آمده توسط حکومت وقت برای ایشان و پیروانشان همچنین به دلیل آگاهی عباسیان از تفکرات ائمه (ع) مبنی بر مستحق دانستن خود بر رهبری مسلمین. امام حسن عسکری (ع) الگوهای رفتاری جذاب و بسیار کاربردی برای جامعه اسلامی به خصوص جوانان مسلمان به جای گذاشتند که می‌تواند الگوی همه‌ی مؤمنان، به خصوص جوانان متعهد باشد.

امامی که موافقان، مخالفان، غیرمعتقدان، دوستداران، همه وهمه، شهادت دادند و اعتراف کردند به فضل او، به علم او، به تقوای او، به طهارت او، به عصمت او، به شجاعت او در مقابل ظالم به صبر و استقامت او در برابر سختی‌ها. این انسان بزرگ و این امام مهربان بدون شک می‌تواند برای نسل جوان امروز ما الگو و اسوه‌ای جامع و کامل باشد.

می توان از سیره امام درس بزرگی گرفت و آن اینکه دیگران را زود قضاوت نکنیم، پیش داوری کردن کار خوبی نیست، امروزه فراوان مشاهده می‌کنیم که دیگران را به خاطر ظاهرشان قضاوت غلط می‌کنند، سیره ی امام حسن عسکری (ع) به ما می‌آموزد که از روی ظاهر قضاوت نکنید.

ویژگی‌های علمی امام حسن عسکری (ع)

امام حسن عسکری (ع) بر اثر نامساعد بودن زمان و محدودیت بسیار شدید که حکومت عباسی اعمال می‌کرد، موفق به گسترش دانش دامنه دار خود در سطح کل جامعه نشد، ولی در تربیت شاگردانی که هر کدام به سهم خود در نشر و گسترش معارف ناب تشییع و رفع شبهات دشمنان شیعه نقش مهم و به سزایی داشتند.

در زمان امام حسن عسکری (ع) با توجه به شرایط سیاسی و جو خفقان اجتماعی، ارتباط ایشـان بـا شیعیان آزادانه نبود و اصحابشان به صورت محرمانه با وی در ارتباط بودند در این شرایط اجتماعی، شیوه‌های نشر حدیث عموماً بـه صـورت مسائل و مکاتبه با حضرت بود، یا اینکه از طریق واسطه‌ها و وکلا مـورد اعتماد ایشان در مناطق شیعه نشین بود که احادیث ایشان را به شیعیان منتقل می‌کردند و مـشکلات و مسائل آنها را با امام در میان می گذاشتند.

آثاری نیز بـه امام حسن عسکری (ع)نسبت داده‌اند؛ که آثار بسیار گرانسنگی هستند از جمله این آثار: تـفسیر منسوب به امام عسکری (ع) است که البته برخی این انتساب را رد کرده‌اند اما با دقت در مبانی فکری آن امام همام و حتوای این اثر این انتساب دور از ذهن نمی‌باشد.

حرکت علمی امام حسن عسکری (ع) درآن برهه زمانی به مثابه آماده سازی جامعه برای دوره جدیدی از حیات تشیع بوده، دوره‌ای که در آن فقدان امام معصوم (ع) در ظاهر است و جامعه اسلامی باید با تکیه بر علما امورات خود را بگذرانند این پرورش شاگردان در حوزه‌های علمی مختلف در واقع پیش زمینه غیبت امام زمان بوده است.

شرایط سیاسی و مبارزات

در زمان امام حسن عسکری(ع) شیعه به صورت یک قدرت عظیم در عراق در آمده بود و همه مردم می دانستند که این گروه به خلفای وقت معترض بوده وحکومت هیچ یک از عباسیان را مشروع و قانونی نمی‌داند بلکه معتقدند که امامت الهی در فرزندان علی (ع) باقی است.

از آنجا که خاندان عباسی طبق روایات واخبار متواتر می دانستند که مهدی موعود تار و مار کننده همه حکومت‌های خودکامه است و از نسل امام حسن عسکری (ع) خواهد بود به همین جهت پیوسته مراقب وضع زندگی او بودند.

امام حسن عسکری (ع) با وجود تمام تدابیر امنیتی وکنترل‌هایی که به ایشان تحمیل می‌شد، یک سلسله فعالیت‌های سیاسی واجتماعی و علمی در جهت حفظ اسلام و مبارزه با افکار ضد اسلامی انجام دادند که می‌توان به مواردی از جمله؛ دفاع از آیین اسلام  و پاسخ به شبهات مخالفان، ایجاد شبکه ارتباطی وکالت با شیعیان مناطق مختلف، حمایت و پشتیبانی از شیعیان،  تقویت و توجیح سیاسی رجل وعناصر مهم شیعه،  آماده‌سازی شیعه برای دوران غیبت امام دوازدهم اشاره کرد.

انتهای پیام