دکتر مجتبی خزایی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: وقتی اسپاستیسیتی رخ می‌دهد، ماهیچه‌ها سفت می‌مانند و این مسأله می‌تواند باعث درد، وضعیت غیرطبیعی و حرکات غیرقابل کنترل شود.

وی افزود: اسپاستیسیتی می‌تواند در هر یک از اندام‌های بدن رخ دهد اما بیشتر در بازو دیده می‌شود و ممکن است فعالیت‌هایی مانند لباس پوشیدن و غذا خوردن بسیار دشوار شود.

خزایی ادامه داد: انواع درمان‌ها از جمله داروها می‌توانند در رفع این مشکل کمک‌کننده باشند اما اینکه از کدام روش‌های درمانی استفاده می‌کنید بستگی به میزان و شدت اسپاستیسیته شما دارد؛ ممکن است برای درمان مشکل به بیش از یک نوع روش درمانی نیاز داشته باشید و برای بهترین نتایج در طول توانبخشی سکته مغزی، داروها در ترکیب با درمان‌هایی مانند تمرینات کششی و تقویتی بهترین کارآیی را داشته باشند و معمولاً نخستین خط درمان هستند.

وی بیان کرد: وقتی نوبت به توانبخشی سکته می‌رسد، یک دارو برای همه مناسب نیست؛ تیم توانبخشی سکته مغزی با شما همکاری خواهد کرد تا دریابند کدام داروها در صورت وجود می‌توانند سفتی پس از سکته را بهبود بخشند. مهم است که به یاد داشته باشید این داروها درمان نهایی نیستند بلکه درمان‌های مداومی هستند که علائم اسپاستیسیتی را تسکین می‌دهند، هیچ دارویی به طور کامل نمی‌تواند اسپاستیسته را درمان کند و در عین حال عارضه جانبی هم نداشته باشد.

دانشیار دانشگاه علوم پزشکی همدان تصریح کرد: بدون توانبخشی فیزیکی روزانه، ماهیچه‌ها منقبض می‌شوند و مفاصل بی‌حرکت می‌مانند؛ محققان می‌گویند اگر تون غیرطبیعی شدید دارید -افزایش غیرطبیعی در تنش عضلانی و کاهش توانایی عضلات برای کشش- و تمام اندام‌ها درگیر هستند، داروهای خوراکی ممکن است بهترین گزینه باشند.

وی اضافه کرد: این داروها به طور همزمان روی بسیاری از گروه‌های عضلانی اثر می‌گذارند اما با این حال آنها همچنین می‌توانند عوارض جانبی سیستمیک مانند خواب‌آلودگی ایجاد کنند. توجه شود بیماران قبل از اینکه مزایای این داروها را ببینند، عمدتاً خواب‌آلود می‌شوند و این بدان معنا نیست که آنها ارزش خاصی ندارند اما عوارض جانبی آن عموماً زودتر از مزایای بالینی‌اش ظاهر می‌شود.

خزایی با بیان اینکه داروهای خوراکی برای اسپاسم شامل باکلوفن، تیزانیدین هیدروکلراید، بنزودیازپین‌ها و دانترولن سدیم است، توضیح داد: داروی باکلوفن با اثر بر روی سیستم عصبی مرکزی عضلات را شل می‌کند و می‌تواند اسپاسم عضلانی، سفتی و درد را کاهش دهد و دامنه حرکتی را بهبود بخشد. عوارض جانبی این دارو ممکن است شامل گیجی یا توهم، آرام‌بخشی جزئی در مقایسه با سایر درمان‌ها، از دست دادن تون یا هماهنگی ماهیچه‌ها و ضعف در عضلات سالم باشد.

وی افزود: داروی تیزانیدین هیدروکلراید نیز با مسدود کردن تکانه‌های عصبی، اسپاستیسیتی را کاهش می‌دهد. با این حال، قدرت عضلانی را کاهش نمی‌دهد. از آنجایی‌ که تیزانیدین برای مدت کوتاهی دوام می‌آورد، بهتر است از تیزانیدین تنها زمانی استفاده شود که برای تسکین یا انجام فعالیت‌های خاص به آن نیاز دارید. عوارض جانبی این دارو ممکن است شامل فشارخون پایین، خشکی دهان و خواب‌آلودگی باشد.

این پزشک مطرح کرد: بنزودیازپین‌ها (دیازپام و کلونازپام) نیز عضلات را شل می‌کنند و اسپاستیسیتی را برای مدت کوتاهی کاهش می‌دهند. آنها این کار را برای اثر روی سیستم عصبی مرکزی انجام می‌دهند و عوارض جانبی همچون خواب‌آلودگی، ضعف عضلانی، اختلال ذهنی یا وابستگی داشته باشند.

وی بیان کرد: داروی دانترولن سدیم(دانتریوم) سیگنال‌هایی که باعث انقباض ماهیچه‌ها می‌شوند را مسدود می‌کند و این ممکن است توان عضلانی را کاهش دهد. عوارض جانبی این دارو ممکن است شامل افسردگی، ضعف، خواب‌آلودگی، تهوع، استفراغ، سرگیجه، اسهال و به ندرت نارسایی کبد باشد. تزریق برای کاهش اسپاستیسیتی پس از سکته مغزی است.

خزایی با بیان اینکه آیا اسپاسم تنها به یک بازو محدود می‌شود؟ پاسخ داد: اگر چنین است، تزریق بلوک عصبی ممکن است بهترین گزینه باشد، به این علت که آنها مؤثر هستند و عوارض جانبی کمتری نسبت به داروهای خوراکی دارند. معمولاً دو نوع اصلی تزریق شامل سم بوتولینوم و فنل استفاده می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: سم بوتولینوم (بوتاکس، میوبلوک، دیستون، دیسپورت، ماسپورت) یک نوروتوکسین است که با مسدود کردن مواد شیمیایی که عضلات را سفت می‌کنند، عمل می‌کند. این تزریق‌ها معمولاً سفتی عضلات را در عرض دو تا چهار هفته بهبود می‌بخشد. ممکن است به بیش از یک واکسن نیاز داشته باشید، اگرچه تزریق بیش از حد ممکن است نتیجه معکوس داشته باشد. سم بوتولینوم توسط FDA برای استفاده در اسپاستیسیتی اندام فوقانی تأیید شده و شایع‌ترین عوارض جانبی آن درد در محل تزریق یا درگیر شدن بر کل بدن، ضعف در عضلات تزریق شده، مشکل در بلع و راش قرمز است.

خزایی با بیان اینکه باکلوفن هم می‌تواند در فضای اطراف نخاع که به عنوان تزریق داخل نخاعی نیز شناخته می‌شود، تزریق شود، گفت: با این حال، این نیاز به کاشت یک پمپ جراحی دارد که دارو را به نخاع می‌رساند و عوارض جانبی آن ممکن است شامل مواردی چون خواب‌آلودگی، حالت تهوع یا استفراغ، سردرد یا سرگیجه، عضلات شل و مشکل در کاتتر ارائه‌دهنده دارو باشد.

وی با بیان اینکه فنل یک تزریق الکل است که سریع‌تر عمل می‌کند و ممکن است طولانی‌تر باشد، خاطرنشان کرد: فنل با از بین بردن مسیرهای عصبی خاص، اسپاسم را تسکین می‌دهد که شایع‌ترین عوارض جانبی آن درد هنگام تزریق، احساس سوزش یا سوزن سوزن شدن در محل تزریق و تورم در ناحیه تزریق است.

دانشیار دانشگاه علوم پزشکی همدان اظهار کرد: هنگامی‌ که اسپاستیسیتی پس از سکته مغزی ادامه می‌یابد، در موارد شدید جراحی آخرین راه‌حل است.

انتهای پیام