به گزارش ایسنا و به نقل از ساینس، در ساعت ۸:۳۲ صبح به وقت اقیانوس آرام (۱۱:۳۲ صبح به وقت شرقی) در ۱۸ می ۱۹۸۰، زمینلرزهای به بزرگی ۵.۱ ریشتر باعث وقوع فورانی فاجعهبار در کوه سنت هلنز شد، یک آتشفشان چینهای فعال که در حدود ۹۰ مایل (۱۵۰ کیلومتر) جنوب سیاتل در ایالت واشنگتن قرار دارد، در ابتدا، قله و دامنه شمالی کوه فرو ریخت و بزرگترین رانش زمین زیرهوایی(روی خشکی) ثبتشده در تاریخ را ایجاد کرد. سپس، انفجاری عظیم، یک ستون آذرآواری غولپیکر را به آسمان فرستاد و سنگ، گدازه و خاکستر را در سراسر منطقه اطراف پخش کرد.
۵۷ نفر در اثر رانش زمین اولیه و ریزش مواد جان خود را از دست دادند و این حادثه را به مرگبارترین فوران آتشفشانی در تاریخ ایالات متحده تبدیل کردند. این فوران حدود یک میلیارد دلار خسارت وارد کرد که معادل حدود ۳.۸ میلیارد دلار امروزی است.
پیش از فوران، دریاچه اسپیریت«مساحت کمتری داشت و شامل دو بخش غربی و شرقی بود که با یک گذرگاه باریک آبی به هم متصل میشد، شکلی مشابه نیمه بالایی یک قلب»، بااینحال، رانش زمین و انفجار ناشی از آن، شکل دریاچه را تغییر داد و آن را وسیعتر و کمعمقتر کرد و شکل قلب را کامل کرد. سطح دریاچه که اکنون حدود ۴.۵ مایل مربع(۱۱.۵ کیلومتر مربع) را پوشش میدهد، همچنین حدود ۲۰۰ فوت(۶۰ متر) بالاتر از سطح پیشین خود قرار دارد.
بااینحال، باوجود بهبودی پس از فوران، دریاچه همچنان تا حد زیادی برای مردم غیرقابل دسترس باقیمانده و اکنون ماهیگیری و شنا در آن ممنوع است. طبق گزارش رصدخانه زمین، دلیل این محدودیتها این است که دانشمندان میخواهند بهدقت مطالعه کنند که چگونه اکوسیستم دریاچه از این فاجعه بهبود یافته است.
محققان بهویژه به تودهای از درختان روی سطح دریاچه(که در تصویر ماهوارهای بهصورت رگهای قهوهای دیده میشود) علاقهمند هستند؛ این درختان در جریان فوران از ریشه کنده شدند و اکنون احتمالاً «به بخشی مهم از اکوسیستم دریاچه تبدیل شدهاند.»
در جریان فوران، رانش زمین بیشتر آب دریاچه اسپیریت را جابهجا کرد و موجی تا ارتفاع ۸۰۰ فوت(۲۵۰ متر) ایجاد کرد که از ساحل دریاچه عبور کرد. در نهایت، آب دوباره به حوضه بازگشت و روی بقایای آتشفشانی نشست. بااینحال، گدازه حاصل از فوران مسیر خروج طبیعی دریاچه را که قبلاً به رودخانه North Fork Toutle میریخت، مسدود کرد. در نتیجه، سطح دریاچه همچنان بالا میآمد تا اینکه در سال ۱۹۸۵، مهندسان تونلی زهکشی به طول ۸,۵۰۰ فوت(۲,۵۰۰ متر) ساختند تا از سرریز شدن آن جلوگیری کنند. بدون این تونل، سد آتشفشانی ممکن بود در نهایت شکسته شود و سیلابهای ویرانگری را در دره رودخانه ایجاد کند.
در ماههای اولیه پس از فوران، تا ۴۰٪ از سطح دریاچه با درختان از ریشه کندهشده پوشیده شده بود. این وضعیت، همراه با گازهای آتشفشانی که از بستر دریاچه خارج میشدند، باعث شد آب دریاچه بیاکسیژن (آنُکسیک) شود و محیطی نامناسب برای حیات ایجاد کند.
دانشمندان در ابتدا پیشبینی میکردند که بازگشت حیات به دریاچه ممکن است دههها طول بکشد، اما در سال ۱۹۸۳، آنها فیتوپلانکتونهایی را روی سطح دریاچه شناسایی کردند که بهآهستگی اکسیژن را به آب بازگرداندند و روند بهبودی را آغاز کردند، روندی که اکنون بهطور کامل در جریان است.
انتهای پیام
نظرات