دکتر مارال قرقانی، دکترای تخصصی قارچ شناسی پزشکی و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج در این باره در گفت و گو با خبرنگار ایسنا گفت: خطرات قارچهای سمی بسیار جدی و گاهی اوقات مرگبار هستند. سموم موجود در این قارچها میتوانند به اندامهای مختلف بدن از جمله کبد، کلیهها، سیستم عصبی و دستگاه گوارش آسیبهای جبرانناپذیری وارد کنند.
وی افزود: برخی از سموم در قارچها میتوانند باعث نارسایی حاد کبدی و کلیوی شوند که در صورت عدم درمان سریع، منجر به فوت فرد خواهد شد. همچنین برخی دیگر از سموم میتوانند علائم عصبی شدید مانند تشنج، توهم و اختلالات هوشیاری ایجاد کنند.
دکتر قرقانی اظهار کرد: مهمترین نکته برای پیشگیری از مسمومیت با قارچهای خودرو، اجتناب کامل از مصرف قارچهایی است که توسط افراد غیرمتخصص و بدون شناسایی دقیق جمعآوری شدهاند.
این متخصص قارچ شناسی خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه هنوز در ابتدای فصل بهار هستیم گزارشهای رسمی و گستردهای از مسمومیتها منتشر نشده است. اما با توجه به تجربه سالهای گذشته پیشبینی میشود که با افزایش رویش قارچها و عدم رعایت نکات ایمنی توسط برخی افراد، شاهد مواردی از مسمومیت باشیم. به همین دلیل، تاکید بر پیشگیری از هم اکنون بسیار مهم است.
قرقانی تصریح کرد: بیتوجهی به هشدارهای بهداشتی میتواند عواقب بسیار وخیمی به دنبال داشته باشد چراکه مسمومیت با قارچهای سمی میتواند منجر به آسیبهای جدی به اندامهای حیاتی، بستری شدن در بیمارستان برای مدت طولانی، انجام پیوند کبد یا کلیه در موارد شدید، و حتی مرگ فرد مسموم شود. علاوه بر این، این مسمومیتها بار سنگینی را بر دوش سیستم بهداشت و درمان نیز تحمیل میکنند.
وی ادامه داد: برخی از سموم موجود در قارچهای سمی، مقاوم به گرما بوده و فرآیندهای آمادهسازی غذا مانند کباب کردن، آب پز کردن، سرخ کردن و یا بخار پز کردن قادر به تخریب کامل مواد سمی موجود در آن نیستند. مردم باید این باور را داشته باشند که تشخیص قارچ سمی از غیرسمی کار افراد عادی نیست و نیازمند دانش و تجربه تخصصی است. توصیه مهم ما اینست که تنها از قارچهای پرورشی و بستهبندی شده که از مراکز معتبر تهیه شدهاند، استفاده شود.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج عنوان کرد: تعداد گونههای قارچ سمی بسیار زیاد است و در مناطق مختلف جغرافیایی متفاوت هستند و نمیتوان عدد دقیقی برای تعداد کل آنها ارائه داد. اثرات سمی قارچها نیز بسته به نوع سم موجود در آنها متفاوت است. برخی از قارچها علائم مسمومیت مانند تهوع، استفراغ و دلپیچه را در عرض چند ساعت پس از مصرف نشان میدهند در حالی که برخی دیگر ممکن است علائم را پس از گذشت ۱۲ تا ۲۴ ساعت یا حتی بیشتر ظاهر کنند.
قرقانی تاکید کرد: این تاخیر در بروز علائم میتواند بسیار خطرناک باشد، زیرا در این مدت سموم به اندامهای داخلی آسیب میرسانند و ممکن است فرصت برای درمان موثر از دست برود.
وی اظهارکرد: علائم مسمومیت با قارچهای سمی بسیار متنوع است و بسته به نوع قارچ و سم موجود در آن متفاوت خواهد بود. در مرحله اول که از چهار ساعت تا ۱۲ ساعت بعد از مصرف قارچ سمی است فرد دچار تهوع، استفراغ، ضعف و بیحالی و درد شکم میشود و در مرحله دوم وقتی علائم تا ۲۴ساعت ادامه یابد سطح هوشیاری کاهش مییابد و سم کبد و کلیه را درگیر می کند.
این متخصص قارچ شناسی تصریح کرد: مشکلات گوارشی همچون تهوع، استفراغ، اسهال و دردهای شکمی شدید و یا علائم عصبی مثل سرگیجه، سردرد، ضعف، بیحالی، تشنج، توهم و اختلال در هوشیاری برخی از علائم شایع مسمومیت با قارچ های خود رو هستند.
قرقانی ادامه داد: مسمومیت با قارچ علائم کبدی و کلیوی هم دارد که شامل؛ زردی پوست و چشمها، درد در ناحیه بالای راست شکم، کاهش میزان ادرار و درد در ناحیه پهلوها می شود. همچنین علائم دیگری مثل تعریق زیاد، آبریزش دهان و بینی، مشکلات تنفسی، افت فشار خون و نامنظمی ضربان قلب می توانند شواهدی بر مسمومیت بر اثر قارچهای سمی باشند که در صورت مشاهده هر یک از این علائم پس از مصرف قارچ خود رو، باید بلافاصله به نزدیکترین مرکز درمانی مراجعه شود.
وی با بیان اینکه در صورت مشکوک شدن به مسمومیت با قارچ باید اقداماتی همچون تماس فوری با اورژانس، حفظ آرامش فرد مسموم و جلوگیری از هرگونه فعالیت بدنی انجام شود، تاکید کرد: در صورت امکان، نمونهای از قارچ مصرف شده (حتی تکههای کوچک یا استفراغ) را برای شناسایی به بیمارستان ببرید. این کار میتواند به پزشکان در تشخیص نوع سم و انتخاب روش درمان مناسب کمک کند.
متخصص قارچ شناسی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج بیان کرد: اگر فرد مسموم هوشیار است و در مدت کمتر از یک ساعت قارچ مصرف کرده است ممکن است پزشکان اقدام به شستشوی معده کنند. این کار باید حتماً توسط پرسنل پزشکی انجام شود و نباید به صورت خودسرانه اقدام به القای استفراغ کرد.
قرقانی با بیان اینکه متاسفانه هیچ روش خانگی علمی و قابل اعتمادی برای تشخیص قارچهای سمی از غیرسمی وجود ندارد، یادآور شد: باورهای عامیانه مانند تغییر رنگ قاشق نقرهای، سیاه شدن سیر هنگام پختن با قارچ سمی، یا خورده شدن قارچ توسط حیوانات، همگی باورهای بیاساس و خطرناک هستند. تکیه بر این روشها میتواند منجر به مصرف قارچهای سمی و عواقب جبرانناپذیر شود.
وی تاکید کرد: تشخیص قطعی نوع قارچ تنها از طریق بررسیهای تخصصی توسط افراد مجرب و با استفاده از روشهای علمی امکانپذیر است.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج عنوان کرد: توصیه اکید و نهایی من به مردم عزیز این است که به هیچ عنوان اقدام به جمعآوری و مصرف قارچهای خودروی کوهی نکنند، شناسایی انواع خوراکی قارچ از انواع سمی تنها بر اساس خصوصیات ظاهری مانند شکل، رنگ، بو، قوام و مزه مشکل بوده مگر اینکه توسط افراد متخصص و قارچشناسان مجرب شناسایی و تایید شده باشند.
قرقانی با بیان اینکه از مصرف قارچهای خودرو مخصوصاً قارچهایی که در کنار تنه درختان، به ویژه درختان خشک شده میرویند یا قارچهای جمعآوری شده توسط افراد بومی، خودداری شود، بیان کرد: بهترین و ایمنترین راه برای لذت بردن از طعم قارچ، استفاده از قارچهای پرورشی و بستهبندی شده است که از فروشگاهها و مراکز معتبر تهیه میشوند.
انتهای پیام
نظرات