توجه به مقاوم‌سازی مساکن در روستاها نه تنها از جان و مال روستاییان محافظت می‌کند، بلکه از تحمیل هزینه‌های سنگین بازسازی پس از حوادث طبیعی جلوگیری کرده و به افزایش تاب‌آوری جامعه محلی منجر می‌شود. این امر همچنین به کاهش مهاجرت از روستا به شهر، حفظ جمعیت مولد در مناطق روستایی و ارتقاء کیفیت زندگی در این مناطق کمک شایانی می‌کند.
استان زنجان، با توجه به موقعیت جغرافیایی خاص خود، در معرض خطرات طبیعی مانند زلزله و سیلاب قرار دارد. در این راستا، مقاوم‌سازی مسکن‌های روستایی به‌عنوان یکی از راهکارهای اصلی برای کاهش آسیب‌های ناشی از این بلایا مورد توجه قرار گرفته است.
مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان زنجان، در این رابطه در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، می‌گوید: تاکنون حدود ۶۰ درصد واحدهای مسکونی روستایی مقاوم‌سازی شده‌اند و این روند با جدیت در حال پیگیری است و در آینده شاهد نتایج مثبت آن خواهیم بود،
رضا خواجه‌ای با بیان اینکه مقاوم‌سازی مسکن روستایی در استان جهش چشمگیر داشته است، می‌افزاید: در سال گذشته بالغ بر ۳۵۰ میلیارد تومان تسهیلات با سود ۵ درصد و بازپرداخت ۲۰ ساله به روستاییان و ساکنان شهرهای زیر ۲۵ هزار نفر جمعیت پرداخت شده است.
وی ادامه می‌دهد: از ابتدای اجرای طرح اعطای تسهیلات وام مسکن تاکنون بیش از ۱۱ هزار و واحد مسکن روستایی مقاوم‌سازی شده است.
نقش تسهیلات در مقاوم‌سازی
به گفته کارشناسان بنیاد مسکن استان زنجان برای تسهیل در فرآیند مقاوم‌سازی، تسهیلاتی با سود کم و حتی بلاعوض به متقاضیان ارائه می‌شود. طبق آمار در سال جاری نیز ساخت ۵ هزار واحد جدید در دستور کار قرار دارد، همچنین سهمیه استان زنجان از این تسهیلات حدود ۵۰ میلیارد تومان بوده که با پیگیری‌های انجام‌شده به ۱۰۰ میلیارد تومان افزایش یافته است.
یکی از عوامل کلیدی در تحقق مقاوم‌سازی مساکن روستایی، دسترسی ساکنان به تسهیلات مالی مناسب و هدفمند است. اغلب خانوارهای روستایی به دلیل درآمد محدود، توانایی تأمین هزینه‌های ساخت‌وساز ایمن و اصولی را ندارند؛ از این رو، حمایت‌های مالی دولت و نهادهای ذی‌ربط نقش تعیین‌کننده‌ای در تسریع روند مقاوم‌سازی ایفا می‌کند.
طرح هادی و توسعه روستایی
طرح هادی روستایی نقش بنیادینی در ساماندهی کالبدی و بهسازی فیزیکی روستاها دارد. با اجرای این طرح، مسیرهای عبور و مرور اصلاح می‌شود، معابر و زیرساخت‌ها بهبود می‌یابد و دسترسی به خدمات عمومی افزایش پیدا می‌کند. این تحول باعث مهاجرت معکوس، حفظ جمعیت روستایی و افزایش کیفیت زندگی در روستاها می‌شود. همچنین زمینه را برای اجرای پروژه‌های عمرانی و اقتصادی بعدی فراهم می‌کند
در استان زنجان، میانگین اجرای طرح هادی روستایی ۶۴.۵ درصد است که بالاتر از میانگین کشوری می‌باشد. این طرح‌ها شامل بهسازی معابر، ایجاد فضاهای عمومی و ارتقاء کیفیت زندگی روستاییان است.
اجرای موفق طرح هادی بدون همکاری و مشارکت مردمی تقریباً غیرممکن است. اگر مردم به آینده روستای خود امیدوار باشند و احساس کنند که صدایشان شنیده می‌شود، با رغبت بیشتری در واگذاری زمین، نوسازی بنا و اجرای طرح‌های جمعی همکاری می‌کنند. این مشارکت، نه‌تنها جنبه عمرانی، بلکه بعد فرهنگی و اجتماعی طرح را نیز تقویت می‌کند و به توسعه پایدار روستا منجر می‌شود.
نقش مردم در مشارکت در بهینه‌سازی خانه‌ها و مقاوم‌سازی
مردم ستون اصلی موفقیت در فرآیند مقاوم‌سازی و بهسازی خانه‌های روستایی‌اند. هرچند تسهیلات و حمایت‌های دولتی فراهم شده، اما در نهایت این انگیزه، آگاهی و اراده روستاییان است که تعیین می‌کند پروژه‌ها به نتیجه برسند یا نه. مشارکت فعال مردم علاوه بر سرعت بخشیدن به اجرای طرح‌ها، باعث افزایش حس تعلق و مسئولیت‌پذیری نسبت به خانه و محیط زندگی‌شان می‌شود.
علی حسنی کارشناس حوزه عمران و بلایای طبیعی، در این رابطه به خبرنگار ایسنا می‌گوید: مقاوم‌سازی مسکن روستایی نه‌تنها از نظر امنیت جانی اهمیت دارد، بلکه در کاهش هزینه‌های دولت پس از وقوع حوادث نیز بسیار مؤثر است. در بسیاری از روستاهای زنجان، خانوارهایی که با دریافت وام کم‌بهره یا بلاعوض اقدام به ساخت یا بازسازی خانه‌های خود کرده‌اند، اکنون در مقابل زلزله و سرما و سیلاب مقاومت بیشتری دارند.
به‌عنوان مثال، روستاییان در طارم و خدابنده با بهره‌گیری از تسهیلات ۲۰۰ میلیونی مسکن روستایی، اقدام به نوسازی خانه‌های فرسوده خود کرده‌اند.
محمدرضا ورقایی از ساکنان روستای شهر زنجان که خانه‌اش را به‌تازگی بازسازی کرده، به خبرنگار ایسنا، می‌گوید: تا قبل از گرفتن وام، همیشه با ترس زندگی می‌کردیم. حالا خیالم از بابت سقف خانه‌ام راحت است.
از سوی دیگر، برخی کارشناسان از کندی پرداخت تسهیلات بانکی انتقاد دارند. آن‌ها معتقدند اگر فرآیند اخذ وام، ساده‌تر و سریع‌تر شود، استقبال مردم به شکل محسوسی افزایش خواهد یافت.
در مجموع، اگرچه اقدامات خوبی در زنجان انجام شده و درصد مقاوم‌سازی نسبت به میانگین کشوری وضعیت مناسبی دارد، اما هنوز بخشی از خانه‌ها فرسوده باقی مانده‌اند. افزایش آگاهی روستاییان، تسهیل در دریافت وام و حمایت بیشتر از سوی نهادهای مسئول می‌تواند گام نهایی برای رسیدن به روستاهای ایمن و تاب‌آور باشد.
مقاوم‌سازی مسکن‌های روستایی در استان زنجان، با توجه به خطرات طبیعی موجود، امری ضروری است. با اجرای طرح‌های مقاوم‌سازی و توسعه زیرساخت‌های روستایی، می‌توان از خسارات جانی و مالی بلایای طبیعی کاست و کیفیت زندگی روستاییان را ارتقاء داد. ادامه این روند نیازمند حمایت‌های مالی، فنی و مشارکت فعال مردم است.
انتهای پیام
نظرات