این سومین فم توری است که فرمانداری مریوان برای بازدید خبرنگاران از جاذبههای طبیعی و گردشگری و فرهنگی شهر مریوان برگزار میکند، فم توری که هدف اصلی آن شناساندن هرچه بیشتر شهر مریوان در سطح منطقهای و ملی است.
با رسیدن به شهر مریوان اولین قدم بازدید و ادای احترام به مجسمه ماموستا قانع شاعر بلندآوازه کرد، نمادی از زبان و ادب غنی این سرزمین است که اخیرا در نزدیکی زریوار با هدف شناساندن شخصیتهای برجسته کرد نصب شده که هنر دستان توانمند هنرمند سنندجی هادی ضیاالدینی است، مجسمهای مشرف به دریاچه زیبای زریوار که حال به پاتوقی گردشگری و دیدنی برای شهروندان مریوان تبدیل شده است.
مریوان، پایتخت تئاتر خیابانی ایران
جدای از طبیعت بکری که شهر مریوان در خود جای داده است، مریوان به جاذبههای فرهنگی و هنری بسیار آن نیز معروف است و اجرای تئاتر خیابانی مریوان جزو یکی از برندهای خاص شهر مریوان است، به همین دلیل در جوار مجسمه ماموستا قانع برای خبرنگاران تئاتر خیابانی زیبایی تدارک دیده شد که در آن هنرمندان جوان با زبان هنر، دغدغهها و قصههای مردم از مسئله ازدواج جوانان تا افزایش طلاق در جامعه گرفته تا نبود شغل و درآمد و حادثه تلخ بندرعباس را به تصویر کشیدند.
زریوار ظرفیت ایجاد گردشگری پرندهنگری را دارد
هنوز اول صبح است و مقصد بعدی ما بازدید از سایت پرندهنگری مریوان است، سکوت و آرامش و طبیعت بکر این منطقه، فرصتی بینظیر برای تامل در زیباییهای طبیعت است، تنوع پرندگان مهاجر و بومی، چشمان هر بینندهای را خیره میکند و به دلیل فاصله بسیار زیاد ما با پرندگان داخل تالاب زریوار دوربینهایی در آن حوالی در دسترس قرار داشت که میتوان به وسیله آن پرندگان موجود در تالاب را از نزدیک دید.
کارشناس محیط زیست شهرستان مریوان در خصوص سایت پرندهنگری شهر مریوان گفت: تالاب زریوار هم به عنوان پناهگاه حیات وحش و هم به عنوان تالاب بینالمللی در سطح ۳ هزار و ۲۹۳ هکتار پناهگاه و در سطح ۲ هزار و ۴۰۰ هکتار تالاب شناخته میشود.
تالاب زریوار، میزبان ۳۰ هزار پرنده مهاجر
همت بلند در گفتوگو با خبرنگاران اظهار کرد: سالانه ۳۰ هزار قطعه پرنده مهاجر به تالاب زیبای زریوار مهاجرت می کند که این تعداد به میزان پرآبی و کم آبی سالانه زریوار نیز بستگی دارد.
وی بیان کرد: در محدوده زریوار حدود ۲۹۸ گونه پرنده شناسایی شده است که قریب به ۵۲ درصد تنوع زیستی پرندگان ایران متعلق به زریوار است که نشان از تنوع بالای زیستی این تالاب دارد.
همتبلند ادامه داد: تالاب زریوار یک زیستگاه فعال و پویا و آباد است که در فصلی همچون فصل بهار که فصل زادآوری پرندگان است، در یک مرحله سایت پرندهنگری میتوان ۱۲ الی ۱۶ گونه پرنده را در این تالاب دید.
وی افزود: زریوار میتواند، بستر مهمی برای گردشگری به ویژه گردشگری پرندهنگری که یکی از زیباترین نوع گردشگری است، باشد.
همت بلند گفت: حدود ۴۰ درصد از ۲۹۸ گونه در زریوار زادآوری میکنند که میتوان گفت بومی زریوار هستند، اما به دلیل اینکه در فصلهای مختلف قدرت مهاجرت دارند نمیتوان گفت که اندمیک زریوار هستند.
وی خاطرنشان کرد: پرنده نگری به عنوان یک نوع گردشگری به زیرساخت خاصی نیاز ندارد و همین که این امکان وجود دارد که در چنین فصلی همزمان ۱۶ گونه پرنده را به چشم دید، یعنی زریوار ظرفیت راهاندازی و توسعه سایت پرندهنگری را دارد.
همتبلند بیان کرد: آژانسهای مسافرتی میتوانند برنامه پرندهنگری را به برنامههای سفر خود اضافه کنند و قبل از سفر با ما هماهنگ کنند تا در روز ورود گردشگر امکانات لازم را در سایت پرندهنگری مستقر کنیم.
وی افزود: راهاندازی و رونق گرفتن گردشگری پرندهنگری در مریوان اگر اصولی صورت بگیرد نه تنها به نفع زریوار است که میتواند توسعه بیشتری نیز پیدا کند.
کارشناس اداره محیط زیست مریوان گفت: پرندهنگری یکی از جاذبههای گردشگری یونیک و جدید است که در هر شهر، استان و یا مکانی امکان آن وجود ندارد، اما این ویژگی خاص خود زریوار است.
همتبلند بیان کرد: خوشبختانه به دلیل اهمیتی که زریوار و گونههای جانوری و پرندگان در آن پیدا کردهاند، شکارچیان این منطقه شکار را متوقف کرده و در حال حاضر امنیت زیادی در میان پرندگان نسبت به این تالاب ایجاد شده است که همانگونه که میبینید پرندگان بدون هیچگونه ترسی از دست انسانها تغذیه میگیرند که این مهم اگرچه حرکت درستی نیست، اما نشان از امنیت زیستگاه دارد.
وی اظهار کرد: آنچه که زیست این پرندگان را با خطر مواجه میکند در واقع ساختوسازهای غیرمجاز و تخریب زیستگاه در زریوار و آلودگی محیط زیست است.
درهتفی، بهشتی برای لکلکها
مقصد بعدی اما روستای درهتفی است، روستایی مشهور به شهر لکلکها؛ روستایی با معماری سنتی و خانههای قدیمی و مردمانی مهماننواز که هر ساله میزبان تعداد بسیار زیادی لکلک هستند و لکلکها در سایه امنیت این منطقه فصل بهار و تابستان را در آنجا به سر میبرند.
اگر از مریوان ۱5 کیلومتر بە سمت غرب برانید سرانجام بە روستایی خواهید رسید بە نام روستای زیبای درەتفی، روستایی کە بە شهر لکلکها معروف است.
پس از طی ۱5 کیلومتر سرانجام بە مقصد میرسیم، سکوت دلچسپی در روستا حاکم است، کار و تکاپوی مردم این دیار و گاە پرواز لکلکی بر فراز آسمان تابلوی زندەای را در مقابل چشمها ترسیم میکند.
گاە گاهی صدای بر هم زدن منقار لکلکهایی در این حوالی، سکوت روستا را در هم میشکند و موسیقی دلچسپی را در روستا طنینانداز میکند.
پس از عبور از دل روستا سرانجام بە محل زندگی لکلکها میرسیم، تعداد زیاد لانەها و لکلکها را کە ببینید پی خواهید برد کە چرا بە روستای «درەتفی» شهر لکلکها میگویند.
چند سالی میشود کە در فصل بهار روستای درەتفی میزبان شماری زیادی از لکلکهای مهاجری است که بە این دیار سفر میکنند.
ورود لکلکها به روستای درەتفی بەویژه در فصل بهار در کنار جاذبههای طبیعی و گردشگری بسیاری کە این منطقە دارد، این روستا را به مقصد گردشگران داخلی و خارجی بسیاری تبدیل کردە است.
لکلکها در پشت روستا و بر بالای تیرکهای آهنی دستساز و درختان بلوط لانەسازی کرده و میزبانی خوب اهالی روستای درەتفی سبب شدە کە هر سال بر تعداد این لکلکها افزوده شود.
اگر میخواهید داستان مهاجرت لکلکهای درەتفی را بدانید باید بگویم کە طبق گفتەهای اهالی روستا سالها پیش در فصل بهار تنها یک جفت لکلک بە این روستا سفر میکردند و در بالای یکی از تیرکهای برق این روستا لانهای برای خود میساختند، مردم روستا نگران از اینکە لکلکها دچار برقگرفتگی شوند سرانجام بر یک تیرک آهنی لانەای ساختند و لکلکها را بە آنجا منتقل کردند.
پس از این ماجرای مهربانی مردم روستا در حق لکلکها، هرسالە بر تعداد لکلکهای مهاجر این منطقە افزودە شد، مردم روستا کە هر سالە شاهد افزایش تعداد لکلکها در روستاها هستند طی اقدامی خودجوش محلی را برای لانەسازی لکلکها در پشت روستا ایجاد میکنند کە امروزە میزبان تعداد بسیار زیادی از لکلکها است.
مردم روستای درەتفی، حضور لکلکها را مایە برکت روستا میدانند و هرسالە در آستانه فصل بهار بازگشت لکلکها را با برگزاری مراسم جشن و پایکوبی خوشآمد میگویند؛ بازگشت پرندههای سفید و خوشیمنی که همیشه نوید بهپایان رسیدن سرمای زمستان و رسیدن بهار و همچنین نماد زنده بودن دریاچه زریوار را دربردارد.
همچنین با ورود به روستا با صنایع دستی فراوانی روبهرو میشوید که خود یکی از انواع جاذبههای گردشگری این روستا برای گردشگران است که علاوه بر طبیعت بکر و دیدن لکلکها از فاصلهای نزدیک در واقع به نوعی معرف فرهنگ و هنر و پوشش مردمان کرد نیز هست.
با سفر به این روستای زیبا از چشیدن بستنی مشهور درهتفی غافل نشوید و از خوردن یک بستنی خوشمزه در این طبیعت بکر لذت ببرید.
هلپرکی دوازده سوارە، رقص حماسی مریوان و روایت تاریخ کردستان
برای صرف نهار راهی موزهخانه شانشین میشویم، یک بومگردی با المانهای سنتی قوم کرد که نمای سنگی و پلکانی آن یادآور معماری سنتی اورامانات و مشرف بر دریاچه زریوار است که خود از جاذبه گردشگری بی نظیری برخوردار است.
یکی از برنامهها اجرای گروه هلپرکی دوازده سواره مریوان است، یک رقص محلی مختص به منطقه مریوان که نه تنها یک رقص محلی که روایتگر یک ماجرای تاریخی در دل کردستان و گروهی به نام دوازده سواره در دل تاریخ کردستان است که این نوع رقص از جذابیت بسیاری در میان مردم این منطقه برخوردار است.
دمدمای غروب به سوی منطقه کوماسی به راه میافتیم و در مسیر خود از مجسمه نصب شده کوماسی دیدن میکنیم که یکی از بزرگان این مرز و بوم است.
بعد از دیدن مجسمه به قصد شبمانی در یکی از خانههای روستایی راهی روستای هلیزآباد میشویم، منطقهای بکر و سرسبز با جاذبههای طبیعی فراوان که هنوزم که هنوز است از نعمت آسفالت بیبهره مانده است.
مهماننوازی مردم این روستا بسیار چشمگیر است، در سفر خود به شهر مریوان مهمان خانوادهای میشویم از اهالی روستای هلیزآباد که به قول خود آنها ییلاق و قشلاق میکنند و بهار و تابستان را در روستا و پاییز و زمستان را در شهر مریوان میگذرانند.
با فرا رسیدن شب به نیمه اجرای رقص محلی در این خانه و نوای دلنشین ساز و دهل پیر و جوان و را به میدان میکشد و حرکات موزون و هماهنگ، نمادی از همبستگی و شادی جمعی است، لذا لازم به ذکر است که این رقص و پایکوبی در واقع نه تنها فقط یک رقص یا یک نمایش، بلکه بیانگر روح جمعی و فرهنگ غنی این سرزمین بود.
روز دوم سفر؛ صبح با منظرهای دلنشین که از پشت پنجره روح و روان آدمی را به وجد میآورد چشم میگشایم، سکوت آرامشبخش روستا، با صدای پرندگان و عطر نان تازه در هم آمیخته است پنجره را که باز میکنم هوای خنک و پاک روستا، به صورتم هجوم میآورد و جان تازهای میبخشد.
پس از بیدار شدن، دور یک سفره صمیمی مینشینیم و صبحانهای محلی نوش جان میکنیم که همگی ارگانیک است و از ماست و کره بگیر تا شیره و مربا و نان گرم، طعم اصیل زندگی در کردستان را به ما یادآوری میکند.
بعد از صرف صبحانه دلپذیر، راهی بازار مریوان میشویم، این بازار، قلب تپنده شهر است؛ جایی که رنگها، صداها و عطرها در هم میآمیزند و تصویری زنده از پویایی اقتصادی و فرهنگی منطقه را به نمایش میگذارند.
در اینجا و در بازار مریوان از شیر گنجشک تا جان آدمیزاد را میتوان پیدا کرد، که در لابهلای مغازههای متعدد بازار، مکانها و مغازههایی رنگارنگ یافت میشود که در آن صنایع دستی چشمنواز، لباسهای محلی زیبا و محصولات کشاورزی تازهای به چشم میخورد، که علاوه بر اهمیت اقتصادی معرف شهر مریوان نیز هست.
زریوار، نگینی در قلب مریوان
برنامه بعدی قایق سواری بر فراز دریاچه زیبای زریوار است، دریاچهای که به نگین فیروزهای کردستان نیز شهرت دارد؛ بە لب دریاچە میرویم و با اولین قایقی کە از راە میرسد سوار بر قایق موتوری میشویم.
قایق سواری برروی زیباترین دریاچە کشور یکی از لذتهای سفر بە مریوان است کە باید برای یک بار هم کە شدە آن را امتحان کنید و لحظاتی زیبا را برای خود خلق کنید.
سفر به نقطه صفر مرزی
پس از گشت و گذار در بازار و قایق سواری بر روی دریاچه زیبای زریوار راهی دشت مەڕانە میشویم، دشتی وسیع و زیبا که در نقطه صفر مرزی واقع شده است و یکی از تفرجگاههای جذاب آخر هفتهای برای مریوانیها است.
ایستادن در این نقطه صفر مرزی، آدمی را به فکر فرو میبرد؛ به پیوندهای فرهنگی و تاریخی دو سوی مرز و به اهمیت حفظ امنیت و آرامش در این مناطق؛ همچنین زیبایی خاموش دشت مەڕانە، فرصتی برای تامل و درک عمیقتر واقعیتهای این جغرافیا بود.
برای صرف نهار در دل طبیعت بە سمت دشت مەڕانە حرکت میکنیم، برای رسیدن بە این منطقە از دل مرز باشماق عبور و پس از گذر از دل کوەهایی سرسبز بە نقطە صفر مرزی میرسیم.
دشت «مەرانە» پهنەای سرسبز و مسطح با درختانی سترگ و بزرگ است کە تفرجگاە محبوب مریوانیها است.
در این قسمت از سفر دو روزە خبرنگاران، شهردار مریوان هم بە جمع ما میپیوندد و در مورد شهر مریوان، نقاط قوت و ضعف آن، کاستیها و کمبودهای آن گپ و گفتی با خبرنگاران میزند.
مریوان در مسیر تحول
شهردار مریوان از آغاز یک دوره جدید تحول در مریوان با هدف بهبود کیفیت زندگی شهروندان خبر داد.
دانیال فتاحی در گفتوگو با خبرنگاران با اشاره بە معضل پسماند در شهر مریوان اظهار کرد: تولید زباله در سطح استاندارد ۱۴۰ تن است، روزانه حدود ۲۴۰ تن زباله در مریوان تولید میشود کە از حد استاندارد خارج و به یک معضل جدی در این شهر تبدیل شده است.
فتاحی بیان کرد: طرح جامع مدیریت پسماند با همکاری دانشگاه شهید بهشتی در چهار مرحله شامل احداث چهار محل دفن بهداشتی، استخر ذخیره شیرابه، ایجاد ایستگاه تفکیک با ظرفیت ۲۵۰ تن و تولید سوخت جایگزین برنامهریزی و تدوین شده که و فاز نخست آن در حال اجرا است.
فتاحی در ادامه از آغاز یک دوره جدید تحول در مریوان با هدف بهبود کیفیت زندگی شهروندان خبر داد و گفت: پروژههای متنوعی در زمینههای عمرانی، زیباسازی شهری، مدیریت پسماند و بهسازی معابر در شهر مریوان به اجرا درآمده است کە زمینه ساز تحول خوبی در این شهرستان است.
وی با اشاره بە اجرای دو پروژه کلیدی با تمرکز بر مراسم اربعین و افزایش درآمدهای شهرداری بیان کرد: همچنین بهرهبرداری از پروژه اصلاح هندسی میدان درویش یک مطالبه سی ساله از سوی مردم مریوان بود که این پروژه در حال حاضر در چارچوب مصوبات ستاد اربعین به مرحله بهرهبرداری رسیده است.
فتاحی اضافه کرد: شهر مریوان یک شهر فرهنگی با ذخایر فرهنگی و جاذبەهای طبیعی و گردشگری فراوان است، لذا در همین راستا آبشار مصنوعی در پل زریوار احداث و تندیس ماموستا قانع در این مسیر نصب شد.
شهردار مریوان همچنین از اصلاح هندسی میدان ماموستا ناری خبر داد و افزود: این پروژه با هزینهای حدود ۲.۵ میلیارد تومان به صورت نمادین افتتاح شده است.
وی به طرح آسفالتریزی در سطح شهر مریوان اشاره و اظهار کرد: بیش از ۳۰۰ هزار مترمربع از معابر شهری با مصرف ۳۲ هزار تن آسفالت پوشش داده شده که تاثیر بسزایی در تسهیل عبور و مرور شهروندان داشته است کە بی سابقه بودە است.
انتهای پیام
نظرات