حجتالاسلام والمسلمین غلامعلی بدرلو، محقق و پژوهشگر بنیاد بینالمللی امامت در گفتوگو با ایسنا گفت: در روایات تاریخی آمده است هنگامی که امام رضا(ع) وارد نیشابور شدند، جمعی از اهل حدیث که نصگرا بودند، از ایشان طلب روایت کردند. این افراد لزوماً شیعه نبودند و به امامت علی ابن ابیطالب و علی ابن موسیالرضا اعتقاد نداشتند بلکه صرفاً از حضرت، بهعنوان یک عالم دینی، حدیثی درخواست کردند.
بدرلو بیان کرد: امام رضا(ع) فرمودند: «از موسی بن جعفر با همان سلسله تا علی بن ابیطالب نقل میکنم که پیغمبر اکرم از جبرئیل شنید، و جبرئیل از خدای باریتعالی که لا اله الا الله حسنی، فمن دخل حسنی أمن من عذابی.»
وی در همین باره ادامه داد: سپس، هنگامی که قافله در حال حرکت بود، حضرت قیدی را افزودند: «به شرطها و أنا من شروطها.» این حدیث، که به سلسلهالذهب مشهور است، نشاندهنده پیوند میان توحید و ولایت اهلبیت(ع) است لذا پذیرش توحید بدون امامت اهلبیت، معنا ندارد.
پیوند میان توحید و امامت
محقق و پژوهشگر حوزه امامت تصریح کرد: مرحوم علامه مصباح در کتاب «اخلاق در قرآن»، بیان میکند: «ایمان باید به همه آنچه از سوی خدا آمده است، باشد.» سپس تصریح میکنند که کسی که عالماً و عامداً خلافت علی ابن ابیطالب را قبول نکند، مشرک است؛ چراکه در برابر آنچه خدا امر فرموده است، عناد ورزیده و مخالفت کرده است.
وی با بیان مصادیق دیگر از علما اظهار کرد: مقام معظم رهبری نیز در کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی» به این مسئله پرداخته و توضیح دادهاند که پیغمبر اکرم در کنار کوه صفا با فریاد بلند میفرمود: «قولوا لا اله الا الله تفلحوا.» دشمنان میفهمیدند که این کلمه، نهتنها یک مسئله اعتقادی است، بلکه امتداد اجتماعی نیز دارد؛ زیرا قانون جامعه باید از سوی خدا باشد، و رهبر جامعه نیز باید منصوب از جانب الهی باشد.
بدرلو با شرح جریانها در فضای فکری دوران امام رضا(ع) عنوان کرد: دو جریان غالب در فضای فکری زمان امام رضا(ع) وجود داشت؛ اهل حدیث که نصگرا بودند و بر روایت تأکید داشتند و معتزله که عقلگرا بودند و به تحلیل عقلانی مسائل اعتقادی توجه میکردند.
وی افزود: امام رضا(ع) در چنین شرایطی، جریان نصب الهی در امامت را مطرح میکنند و تأکید دارند که امام، توسط خداوند منصوب میشود، نه اینکه مردم او را برگزینند زیرا امام ویژگیهایی دارد که تشخیص آنها برای مردم امکانپذیر نیست. حضرت در توضیح این مسئله فرمودند: «امام باید معصوم باشد، امام دارای علم الهی ویژه است و امام از خطا و ضلالت در امان است.»
محقق و پژوهشگر حوزه امامت تاکید کرد: این ویژگیها، مرزبندی عقاید شیعه را نشان میدهد و بیانگر تفاوت تفکر شیعی با دیگر اندیشههای آن زمان است.
نقش امام در هدایت تکوینی و تشریعی
وی با استناد به روایتی دیگر از امام رضا(ع) درباره هدایت اظهار کرد: امام رضا(ع) در بیانی دیگر، هدایت امام را با نور ماه تشبیه میکنند و میفرمایند: «امام مانند ماه است که در هر مکان نورافشانی میکند.»
بدرلو ادامه داد: همچنین، از حضرت نقل شده است که امام دارای ارتباط خاصی با عالم غیب است. ایشان درباره خبر وفات پدرشان، موسی بن جعفر، میفرمایند: که خداوند این مسئله را به امام الهام میکند.
وی عنوان کرد: امام رضا(ع) در بیانی دیگر، تفاوت میان نبی، رسول و امام را مطرح کرده و تأکید میکنند که امام، کلام ملائکه را میشنود. مشابه همین بیان، از امیرالمؤمنین علی(ع) نیز نقل شده است که هنگام بعثت پیغمبر، حضرت ناله شیطان را شنیدند و عرضه داشتند که این صدا از کیست؟ پیامبراکرم فرمودند: این ناله شیطان است که از ناامیدی برخاسته. «ای علی، تو همان چیزهایی را میشنوی که من میشنوم، و میبینی آنچه را که من میبینم، مگر اینکه تو پیامبر نیستی.» این سخن، نشاندهنده جایگاه امام در نظام هدایت الهی است.
محقق و پژوهشگر حوزه امامت در پایان ضمن بیان جایگاه امامت و خلافت تاکید کرد: امامت و خلافت اهلبیت(ع) امتداد اجتماعی همان توحید است. نمیتوان کسی را موحد دانست که عالماً و عامداً امامت اهلبیت را انکار کند. امام رضا(ع) در روایتی دیگر فرمودند: «هیچ پیغمبری به مقام نبوت نمیرسد، مگر آنکه ولایت و امامت ما اهلبیت به او عرضه شود.» این بیان نشان میدهد که امامت نهتنها مکمل نبوت، بلکه معیار سنجش ایمان واقعی است.
انتهای پیام
نظرات