اولین نکته پرجاذبه فیلم «صددام» به کارگردانی پدرام پورامیری که بهار ۱۴۰۴ اکران سراسری شد و هم‌اکنون در سینماهای اصفهان نیز روی پرده است، بازی رضا عطاران محسوب می‌شود. نام این هنرپیشه در فهرست بازیگران فیلم «صددام» می‌تواند یادآور آثار موفقی، چون «ورود آقایان ممنوع» و «نهنگ عنبر ۱ و ۲» باشد، یعنی می‌تواند به همین مناسبت مخاطب را به سینما بکشاند، با این‌ حال «صددام» به جذابیت فیلم‌های یاددشده نیست.

«صلاح شریف» با بازی رضا عطاران، مردی میان‌سال است که از بداقبالی‌اش شباهت بسیاری به صدام حسین، رئیس‌جمهور دیکتاتور عراق (۱۹۷۹ـ۲۰۰۳ میلادی) دارد. صلاح با هویت ایرانی و عراقی و البته دل‌بستگی عمیق‌تر به کشورمان به‌خاطر همین شباهت به یکی از بدل‌های صدام تبدیل می‌شود؛ بدل‌هایی که تاریخ و افسانه‌شان دست‌کم برای ما ایرانیان آشنا است. «صددام» از این دریچه که دیکتاتور معروف جهان عرب بدلی دارد به واقعیت‌های تاریخی نزدیک می‌شود، اما در ادامه با اتفاقاتی پیوند می‌خورد که به‌قول مورخان از امرِ واقع یا داده‌های راستین فاصله می‌گیرد.

این بدل صدام در فیلم «صددام» مأموریت پیدا می‌کند که در اولین روزهای جنگ هشت‌ساله، یعنی پاییز ۱۳۵۹ شمسی، به ایران بیاید و در میدان آزادی تهران با گریمی شبیه به آن رئیس‌جمهور یک سخنرانی کوبنده و البته نمایشی اجرا کند. این حضور صلاح در ایران یادآور ادعای صدام واقعی مبنی بر فتح یک هفته‌ای ایران است! اما در پایتخت چه اتفاقی برای صلاح می‌افتد؟

بازگشت صلاح به تهران فرصتی برای زنده‌شدن عشق دیرینیش «ثریا سرور» با بازی پریناز ایزدیار است؛ عشقی که با سفر او به عراق و تبدیل‌شدنش به بدل صدام خدشه‌دار شده بود. حالا صلاح هم‌زمان با پرکردن فیلم سخنرانی برای صدام باید دل نامزدش را هم به‌دست آورد، بدون آنکه بویی از پیوند او با نظام دیکتاتوری عراق ببرد.

 موضوع وقتی پیچیده‌تر می‌شود که صلاح یک فرمانده زن عراقی به‌اسم «حلیمه رَسَن» با نقش‌آفرینی آزاده صمدی هم از آن کشور به همراه آورده است. پیچیدگی ماجرا دقیقاً به جایی بازگردد که به ثریا می‌گوید حلیمه خواهرم است و به حلیمه می‌گوید ثریا از نیروهای نظامی خودی است که قصد دارد به دروغ نقش نامزدش را بازی کند.

سرنوشت بدل صدام حسین از عراق تا تهران و تعهدش برای انجام‌وظیفه در برابر یک رهبر دیکتاتور با فرازوفرودهای طنزناکی سرشته است که شاید مخاطب حرفه‌ای فیلم را جذب نکند و به یک کمدی ماندگار در تاریخ سینمای ایران بدل نشود. بااین‌حال، برخی موقعیت‌های فیلم مانند چالش گریم صلاح، شبیه‌شدنش به ابراهیم تاتلیس، خواننده ترکیه‌ای و سبیل‌های اضافی که برای شباهت کامل‌ترش به صدام واقعی به‌همراه دارد، لحظات بانمکی را رقم می‌زند، یعنی می‌توان «صددام» را برای یک تفریح خانوادگی انتخاب کرد.

این فیلم کمدی و عاشقانه که در ۱۰۰ دقیقه به نمایش درمی‌آید، در لایه‌های عمیق‌ترش می‌توان گفت اثری ضدجنگ است و در مخالفت با نظام‌های استبدادی حرکت می‌کند. عاشقانه صلاح و ثریا که قربانی تصمیمات صدام و نقشه‌های جنگی او می‌شود، رنج و بی‌پناهی همه افراد تحت نظام‌های مستبد و آدم‌های درگیر در جنگ را به‌یاد می‌آورد. «صددام» در چهل‌وسومین دوره جشنواره بین‌المللی فجر چندین نامزی ازجمله بهترین بازیگر نقش مرد را به‌دست آورد، اما به سیمرغ نرسید.

انتهای پیام