سعید توکلی شامگاه گذشته در نشست خبری تئاتر زهرماری در جمع خبرنگاران اظهار کرد: خوشحالم بعد از سال‌ها در شهر خودم هستم و نمایش زهرماری را توسط دوستان، هرچند با تمام سختی‌هایش روی صحنه بردیم. خیلی از دوستانم مهاجرت می‌کنند به تهران یا شهرهای دیگر، اما طاقت نمی‌آورند و دوباره برمی‌گردند، چون شرایط در تهران کاملاً متفاوت است. اما در واقع بدنه تئاتر خراسان بازنگشتم و همچنان در تهران ساکنم.
وی ادامه داد: با این حال واقعاً دلم برای فضای تئاتر مشهد تنگ شده بود و دوست داشتم در مشهد تئاتر کار کنم، اما فکر می‌کنم وضعیت تئاتر در مشهد نسبت به سال‌های گذشته خیلی بدتر شده است.
کارگردان تئاتر «زهرماری» بیان کرد: متاسفانه سلیقه مخاطب به شدت تغییر کرده و به نظرم خیلی بد شده است. در حال حاضر اگر سایت گیشات را باز کنید، بیشتر نمایش‌ها کمدی یا موزیکال هستند و این تبدیل به یک حربه برای جذب مخاطب به تئاتر شده است؛ به نظر من جایگاه این نوع نمایش‌ها در تئاتر چندان ملموس نیست و بیشتر ابزاری شده برای کشاندن مخاطب مشهدی که به دلیل عدم اجرای کنسرت در این شهر به سمت نمایش‌های موزیکال تمایل دارد.
وی عنوان کرد: من همیشه مرز بین تئاتر و سینما را دوست داشتم و معتقدم تماشاگر باید بیاید و قصه ببیند. ما ایرانی‌ها اصولاً قصه دوست داریم. اگر بخواهیم فضایی برای رقص داشته باشیم اپرا داریم، اما تئاتر محل رقص نیست. نمی‌دانم چرا دوستان به سمت گونه‌هایی رفته‌اند که بیشتر در نمایش‌های تئاتر آزاد مرسوم است. همه به آن سمت رفته‌اند، اما واقعاً این تئاتر حرفه‌ای نیست.
توکلی افزود: آن چیزی که در حال حاضر می‌بینیم به اسم موزیکال یا نمایش‌هایی که با حربه موسیقی می‌خواهند تماشاگر جذب کنند، دارد سلیقه تماشاگر را خراب می‌کند. البته تعداد تماشاگران تئاتر در مشهد افزایش یافته، اما من به یاد دارم که سال‌ها پیش فقط یک سالن داشتیم که شب‌ها فقط ۲ تماشاگر داشت. بچه‌ها خیلی تلاش کردند تا تماشاگر را به سالن‌ها بکشانند، اما به نظرم در حال حاضر همه دنبال نمایش‌های موزیکال هستند.
این کارگردان تئاتر بیان کرد: این در حالی است که تئاتر گونه‌های مختلفی دارد که می‌شود به آن‌ها پرداخت. این نمایش هم از آن دسته نمایش‌هاست که آتک ندارد؛ یعنی یک بار نور می‌آید و یک بار قطع می‌شود، رقص ندارد، آواز ندارد، موسیقی ندارد و فقط تماشاگر باید بازیگری ببیند و ما تلاش کردیم این اتفاق بیفتد.
وضعیت ممیزی تئاتر مشهد بهبود یافته است
وی تصریح کرد: از نظر ممیزی و نظارت، به نظرم تئاتر مشهد درخشان‌ترین روزها را می‌گذراند. فضای تئاتر خیلی بازتر شده و آدم‌هایی که در شورا هستند، هرچند اول مشکلاتی ایجاد شد اما نشستیم و گفت‌وگو کردیم و آن‌ها مجاب شدند که این نمایش باید اجرا شود و در حال حاضر از نظر ممیزی و نظارت، اوضاع تئاتر خیلی بهتر شده است.
تئاتر مشهد هنوز هم در شرایط خوبی قرار ندارد
این هنرمند ادامه داد: با این حال دعواهای بچه‌های تئاتر هنوز ادامه دارد؛ حسادت‌ها و حرف‌ها هنوز هست. هیچ مسئولی جلوی تئاتر نمی‌ایستد و اگر تئاتری تعطیل می‌شود یا مشکلی برای نمایشی ایجاد می‌شود، بیشتر به خاطر حواشی و مشکلاتی است که خود بچه‌های تئاتر ایجاد می‌کنند. حداقل من بعید می‌دانم مسئولینی که به خیلی از مسائل ما کاری ندارند، به تئاتر اهمیت بدهند اما در مجموع تئاتر مشهد هنوز در شرایط خوبی نیست.
لابی‌گری و روابط پشت پرده؛ مانع اصلی بقا و رشد تئاتر در مشهد
محمد طهان، تهیه‌کننده تئاتر «زهرماری» در ادامه این نشست به تشریح وضعیت دشوار و چالش‌های گسترده حوزه تهیه‌کنندگی تئاتر در این شهر پرداخت و اظهار کرد: اوضاع تهیه‌کنندگی تئاتر بسیار سخت‌تر از چیزی است که مردم می‌بینند. تولید یک اثر نمایشی چند صد میلیون تومان هزینه دارد و حتی اگر همه چیز بی‌نقص پیش برود، شرایط همچنان دشوار است.
مشکلات اقتصادی و کمبود تهیه‌کننده‌ها در تئاتر مشهد
وی با اشاره به تعداد انگشت‌شمار تهیه‌کنندگان در حوزه تئاتر مشهد افزود: آن‌هایی که در این حوزه فعالیت می‌کنند، به سختی کار می‌کنند. من خودم زمانی وارد این عرصه شدم به خاطر داشتن سالن بود، وگرنه اصلاً توجیه اقتصادی نداشت. وقتی هزینه‌ها، میزان فروش بلیط و تعداد مخاطب را بررسی می‌کنید، متوجه می‌شوید که کار اصلاً سودآور نیست.
طهان ادامه داد: در فرآیند دریافت و تمدید مجوز نمایش‌ها هزاران مشکل وجود دارد. تمدید مجوز نمایش ممکن است چند روز طول بکشد و حتی ممکن است از سوی برخی همکاران با شماره‌های ناشناس به وزارت ارشاد اعتراض شود که چرا به این نمایش مجوز داده‌اند. وقتی همه این مسائل را کنار هم می‌گذارید، خودت از خودت می‌پرسی چرا باید تولید کنی؟
عشق به هنر تنها انگیزه ادامه کار در شرایط سخت
تهیه‌کننده تئاتر «زهرماری» تاکید کرد: تنها عشق به هنر و کار است که باعث می‌شود هنرمندان در این شرایط سخت ادامه دهند. من سال‌ها در حوزه هنر فعالیت کرده‌ام و تنها همین عشق مرا وادار به ادامه می‌کند. در مشهد شرایط بی‌سابقه سخت است؛ به جای کمک، بیشتر سد راه هنرمندان می‌شوند.
گرایش به نمایش‌های موزیکال برای جذب مخاطب
طهان با اشاره به تغییر ذائقه مخاطبان مشهد گفت: مردم مشهد در حال حاضر بیشتر نمایش طنز یا موزیکال می‌خواهند. نمایش قبلی من موزیکال بود و نمایش قبل‌تر از آن، «یوتانازی» و «هرکول» بود. «یوتانازی» اصلاً موزیک نداشت، اما مجبور شدم دو قطعه موسیقی با اجازه نویسنده اضافه کنم تا مخاطب بیشتری جذب شود.
وی افزود: برای حفظ حداقل بقا و جذب مخاطب مجبوریم نمایش‌ها را به سمت موزیکال ببریم. در نمایش «زهرماری» واقعاً جا برای موسیقی نبود، وگرنه من هم پیشنهاد می‌دادم قطعات موسیقی اضافه کنیم.
این بازیگر تئاتر همچنین به مشکل جذب مخاطب و رقابت با نمایش‌های دیگر اشاره کرد و گفت: اتمسفر تئاتری در مشهد و مخاطب آن روز به روز کمتر می‌شود. ما هیچ بستر تبلیغاتی نداریم و تبلیغات در دست عده‌ای است که یا روابط دارند یا پول. من نه پول دارم و نه روابط، بنابراین کارم باید خودش خودش را بفروشد.
طهان در خصوص تلاش‌هایش برای دریافت حمایت از سازمان‌ها و نهادهای دولتی افزود: چند بار نامه به شهرداری، ارشاد و مسئولان بالا دستی نوشته‌ام مدام یکدیگر را به رد درخواست ارجاع می‌دهند و هیچ حمایتی نمی‌شود.
تهیه‌کننده تئاتر «زهرماری» تاکید کرد: درباره شورای نظارت برخی چیزها بهتر شده، اما ایرادات زیادی هنوز وجود دارد، اما حمایتی هنوز به درستی انجام نمی‌شود.
وی افزود: بر خلاف نمایش‌های موزیکال این نمایش حرف دارد، سناریو دارد، داستان دارد، بازیگری دارد، کارگردانی دارد اما بدون حمایت‌های واقعی و ایجاد بسترهای مناسب، هنرمندان این شهر با دشواری‌های جدی‌ای روبرو هستند.
این هنرمند تئاتر مشهد با تاکید بر اهمیت عشق به هنر و ضرورت یافتن راه‌حل‌های عملی از مسئولان خواست تا به جای سنگ‌اندازی، به کمک این هنر ناب و زنده بیایند.
انتهای پیام
نظرات