به گزارش ایسنا، در امتداد راهروهای ادارات و مراکز درمانی، زیر نورهای سفید مهتابی، زنانی هستند که هر روز با یک انتخاب سخت از خانه بیرون می‌آیند، انتخابی میان «نقش مادری» و «حضور حرفه‌ای». آنان که روزگاری مادران‌شان در میان خانه‌های شلوغ و حیاط‌های پرهیاهو فرزند بزرگ می‌کردند، حالا خود در اتاق‌های جلسات و سالن‌های بیمارستان، برای تصمیمی به نام فرزندآوری، بارها و بارها مکث می‌کنند.

چهارمحال‌وبختیاری که روزگاری نماد خانواده‌های پرجمعیت در غرب کشور بود، امروز در لبه پرتگاه بحران جمعیت ایستاده است. در این میان، زنان شاغل استان، هم‌زمان با پرونده‌ها، بیماران، گزارش‌ها و نامه‌های اداری، دغدغه‌ای پنهان و جانکاه را در دل دارند: «فرصت مادر شدن»، که گاهی در پیچ‌وخم نبود زیرساخت‌ها، بی‌پاسخ می‌ماند.

چه بسا زنان شاغل، با فشارهای چندگانه‌ای روبه‌رو هستند که فرزندآوری را نه یک انتخاب ساده، بلکه به تصمیمی سخت و پرمخاطره تبدیل کرده است.

زنان شاغل در تقابل سختِ فرزندآوری و کار

در دل آمار و هشدارها، صدای زنان شاغل بیش از هر چیز شنیده نمی‌شود. زنانی که هر روز باید میان مادر بودن و شاغل ماندن، یکی را انتخاب کنند؛ یا گاه هر دو را با هزینه‌ای سنگین تحمل کنند.

وجیهه معلم ۳۲ ساله، می‌گوید: با وجود علاقه به بچه‌دار شدن، نبود حمایت کافی باعث شده دائم عقب بیندازم. مرخصی زایمان کوتاه است، مهدکودکی در دسترس ندارم، و از طرف دیگر کارم را هم دوست دارم.

زهرا پرستار ۲۸ ساله، می‌گوید: شیفت‌های شبانه، فشار کاری، نبود خواب کافی و ... اصلاً شرایط برای مادری فراهم نیست. از مسئولان فقط شعار می‌شنویم.

زنان، مادری، و دوگانه‌ای به‌نام شغل یا فرزند؟

مریم کارمند یکی از ادارات، اضافه می‌کند: وام و بسته‌های تشویقی وقتی خوب است که محیط کار انعطاف‌پذیر باشد. وقتی نیست، بیشتر شبیه یک شوخی تلخ است.

نازنین کارشناس IT، با بغض می‌گوید: احساس می‌کنم بین کار و فرزند باید یکی را انتخاب کنم. هیچ سیاستی هنوز از ما به شکل واقعی حمایت نکرده است.

از شور گذشته تا بی‌رمقی امروز / آسیب فرهنگ فرزندآوری

سید ابوالحسن فاطمی‌، نماینده ولی‌فقیه در چهارمحال‌وبختیاری با تأکید بر نقش فرهنگ در کاهش فرزندآوری اظهار کرد: در گذشته مردم شوق و ذوق داشتند و نتیجه زندگی را فرزندپروری می‌دانستند، اما امروز فرهنگ فرزندآوری آسیب دیده است و راحت‌طلبی جای آن را گرفته است.

وی با اشاره به مسئولیت رسانه‌ها از جمله صداوسیما در بازسازی این فرهنگ، افزود: باید برنامه‌هایی متنوع و آگاه‌کننده تولید شود که خطرات کم‌جمعیتی را برای خانواده‌ها توضیح دهد. همچنین علما و رسانه‌ها باید با ابزارهای نوین، مردم را به این سمت تشویق کنند.

قانون صریح است؛ اجرا باید جدی و پیگیرانه باشد

در پاسخ به این دغدغه‌ها، کیومرث مرادی، مدیرکل امور اداری و مالی استانداری چهارمحال‌وبختیاری در گفت‌وگو با ایسنا گفت: استانداری، به عنوان نهاد ناظر عالیه دولت در استان، مسئول نظارت بر اجرای کامل قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت است. تمامی دستگاه‌ها موظف‌اند مفاد این قانون را بدون کم‌وکاست اجرا کنند و در صورت تخلف، اداره‌کل بازرسی ورود می‌کند.

مرادی با اشاره به ماده ۱۷ قانون، گفت: مرخصی زایمان به ۹ ماه افزایش یافته و در صورت دوقلوزایی یا بیشتر، این مرخصی به ۱۲ ماه می‌رسد. همچنین مادران می‌توانند دو ماه از مرخصی را در ماه‌های پایانی بارداری استفاده کنند. برای زنان باردار، حداقل چهار ماه دورکاری پیش‌بینی شده، به شرطی که شغل آنان از راه دور قابل انجام باشد.

وی افزود: برای مادرانی که فرزندان بیشتری دارند، قانون کاهش سن بازنشستگی در نظر گرفته به‌ازای هر فرزند، یک سال و برای فرزند سوم به بعد، ۱.۵ سال کاهش در سن بازنشستگی لحاظ شده است.

مرادی همچنین در خصوص امنیت شغلی تأکید کرد:مطابق ماده ۱۵، هیچ دستگاهی حق تعدیل نیرو یا اعلام عدم نیاز به مادران باردار یا دارای فرزند شیرخوار و کارمندان با سه فرزند و بیشتر را ندارد، مگر در موارد قضایی خاص.

مرادی گفت: خانواده‌های دارای فرزند سوم و بیشتر، امکان دریافت مجدد مسکن دولتی تا سقف ۲۰۰ مترمربع، به‌صورت اقساطی و تخفیف ۷۰ درصدی هزینه‌های نظام مهندسی و ساخت نیز پیش‌بینی شده است، بیمه مادران خانه‌دار در روستاها نیز ۱۰۰ درصد توسط دولت پرداخت می‌شود. همچنین اشخاص حقیقی که از فرزند سوم به بعد صاحب فرزند شوند، مشمول تخفیف ۱۵ درصدی مالیات سالانه خواهند بود.

وی در پایان خاطرنشان کرد: اجرای واقعی این قوانین، همراهی کامل همه دستگاه‌ها و گزارشگری دقیق مردم را می‌طلبد. از خانواده‌ها می‌خواهیم موارد تخلف را به اداره‌کل بازرسی استانداری گزارش دهند تا با حساسیت پیگیری شود.

وقتی تصمیمی جمعی به دوش فردی می‌افتد

در مسیر بازگشت امید به جمعیت جوان چهارمحال‌وبختیاری، شاید باید نگاه‌ها از آمارهای کاهشی به صدای زنانی دوخته شود که پشت فرم‌های رسمی، بار تصمیمات بزرگ زندگی را پنهان کرده‌اند. زنانی که اگرچه مشوق‌های مالی و شعارهای حمایتی را شنیده‌اند، اما در عمل، خود در میانه میدان تنهایند.

جوانی جمعیت، مفهومی صرفاً آماری نیست؛ مفهومی است عمیقاً اجتماعی، که اگر قرار است از روی کاغذ به واقعیت تبدیل شود، باید ابتدا از دل ادارات، مدارس، بیمارستان‌ها و خانواده‌ها شروع شود؛ آن‌جا که زنان، دکمه‌های خاموش جمعیت را روی مانتوی فرم خود حمل می‌کنند.

سیاست‌گذارانی که نگران آینده‌اند، باید اکنون صدای این زنان را بشنوند؛ نه با بخشنامه‌ای دیگر، بلکه با راهکاری واقعی، مهدکودک‌های در دسترس، محیط کاری حمایتگر، مرخصی‌های متناسب و فرهنگی که فرزندآوری را مسئولیتی همگانی بداند، نه فقط دغدغه‌ای زنانه.

قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، در ظاهر پاسخی به این چالش بزرگ است؛ اما تا زمانی که این قوانین در عمل و در فرهنگ سازمانی نهادینه نشوند، زنان همچنان میان خواستن و نتوانستن، درگیر خواهند بود.

مادری نباید به آزمون بقا بدل شود. اگر جامعه خواهان نسلی پرنشاط و خانواده‌هایی بالنده است، باید مادری را نه مسئله‌ای شخصی، بلکه مسئولیتی ملی بداند. راهکارها باید فراتر از بخشنامه‌ها باشند، به دل اداره‌ها، سالن‌های انتظار بیمارستان‌ها و ذهن مدیران.

انتهای پیام