پارسا پازوکی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به تلاش دولت چهاردهم برای برقراری تعادل میان اصلاح‌طلبی و واقع‌گرایی سیاسی، اظهار کرد: باید شرایطی که از چند سال پیش شروع شد را مرور کنیم؛ وضعیتی که نهادها از پس وظایف ابتدایی و حیاتی خود برنمی‌آمدند، ظرفیت‌های طبیعی و انسانی رو به فرسایش شدید بود و اساسا مسئله حکمرانی به پایه‌ای‌ترین نیازها مانند تامین برق و پرداخت حقوق کارمندان و... تنزل یافته بود. طبیعی است در این شرایط، خواسته‌های توسعه‌ای و آینده‌نگرانه جایی در منظومه تصمیم‌گیری دولت ندارد و مسئله بقا جای خودش را به مسئله توسعه می‌دهد.
وی افزود: همزمان با این شرایط که میراث دهه‌ها بی‌توجهی به ویژگی‌های سرزمینی ایران و جامعه ایرانی بود، برخی دولتمردان خواسته و یا ناخواسته با رویکردهای غیرمردمی و تلقی‌های خودی و ناخودی نه‌تنها نقشی در مهار بحران‌ها نداشتند، بلکه زمینه‌ساز تضعیف سرمایه اجتماعی خصوصا در طبقه متوسط شهری شدند و جامعه دانشگاهی که باید برای رفع بحران‌ها دست به کار شود، سرخورده و به حاشیه رانده شد. این نقطه‌ای بود که جبهه اصلاحات دکتر پزشکیان را به عنوان یکی از کاندیداهای مورد حمایتش معرفی کرد.
عضو شورای مرکزی حزب مجمع ایثارگران با اشاره به شعار وفاق دولت دکتر پزشکیان بیان کرد: به نظر می‌رسد دکتر پزشکیان گرچه از ابتدا نامی از وفاق به میان نیاورده بود، اما صراحتا اعلام می‌کرد برای دعوا کردن نیامده و مشخصا می‌دانست اگر نتواند در سطح ملی برخی از مسائل پر اهمیت را حل کند، هر تلاشی در سطح محلی و استان‌ها زود از نفس می‌افتد. بنابراین دولت چهاردهم در فضایی شکل گرفت که اولویتش عدم ایجاد تعارض با مردم بود. وفاق هم تا جایی کارکرد دارد که تنشی جامعه و حاکمیت را ملتهب نکند.
پازوکی ادامه داد: البته اساسا دولت تصمیم ندارد آن تصویری که ما از دولت اصلاحات در ذهن داریم را بازسازی کند. نه اینکه نخواهد، بلکه زمانه و زمینه آن متناسب نیست. اگر واقع‌گرایی سیاسی را مترادف با عزم برای حل مسائل اساسی مانند سیاست خارجی و جلوگیری از بحران‌های جدید مانند عدم اجرای قانون حجاب بدانیم، دولت چهاردهم توانسته در عین داشتن مواضع اصلاح‌طلبانه، از خطوط قرمز عبور نکند و به سمت اصلاحات ساختاری نرود و در مجموع فضایی نسبتا باثبات و کم‌تنش را بسازد.
وی با اشاره به لزوم توجه به احزاب، عنوان کرد: ارتباط با بدنه مردمی و یا به عبارت دیگر کم کردن شکاف دولت و ملت نیازمند داشتن حزب یا احزاب هم‌پیمان، رسانه‌های اختصاصی و تیم قوی و متحد است؛ امری که به نظر نمی‌رسد دکتر پزشکیان آن‌را در اختیار داشته باشد. چیزی که به نظر می‌آید آن است که رئیس‌جمهور معتقد است اعتماد عمدتا از پایین ساخته نمی‌شود؛ مثلا اگر صدها NGO ظرف یکسال ایجاد شود، نمی‌تواند به اندازه عدم اجرای قانونی مانند حجاب یا سیاست‌های شوک‌درمانی در اقتصاد، منجر به ایجاد اعتماد و همبستگی در جامعه باشد. لذا رئیس‌جمهور اولویت خود را ایجاد اعتماد از بالا قرار داده است.
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب اضافه کرد: دکتر پزشکیان با مردم مواجهه صادقانه دارد ولی اینکه سازوکارهای ارتباطی با بدنه مردمی را فراهم کرده باشد را تردید دارم؛ لااقل نشانی از آن دیده نمی‌شود. حضورهای سرزده در محلات و بازار معنی‌ای از بهبود ارتباط با بدنه مردمی را نمی‌دهند. در کل تمرکز بر حل مسائل و اعتماد آفرینی از بالا (با فرآیندسازی و گفتمان‌سازی نه صرفا مداخله شخصی) می‌تواند در این دوگانه بسیار اولویت‌دارتر باشد. یکی از ویژگی‌های ساختاری سبک سیاست‌ورزی دکتر پزشکیان این است که فاقد شبکه حزبی، جبهه‌ای یا رسانه‌ای گسترده است و بیشتر بر پایگاه شخصی، سرمایه اخلاقی و اعتماد عمومی تکیه دارد تا بر پشتوانه تشکیلاتی. این مسئله هم نقطه قوت ایشان یعنی استقلال و هم نقطه‌ضعفش در توان بسیج و تثبیت قدرت است.
پازوکی با اشاره به اینکه پزشکیان همواره به‌عنوان چهره‌ای شناخته می‌شود که بی‌پرده و صریح سخن می‌گوید، افزود: ایشان از گفتن نمی‌دانم، نمی‌توانم یا حتی اشتباه کردم ابایی ندارد؛ چیزی که در فضای سیاسی پر از تکلف و فریب‌کاری رایج، یک تمایز مهم است. این سبک در امتداد سیاست‌ورزی اخلاقی است؛ یعنی صداقت را بر تاکتیک ترجیح می‌دهد، حتی اگر پرهزینه باشد. برخلاف برخی چهره‌های اصلاح‌طلب یا اصول‌گرا که در تلاش هستند تا از خود فردی متفاوت بسازند، پزشکیان خود را در زبان و رفتار ساده نگه داشته و با اینکه فاقد پایگاه سیاسی-تشکیلاتی قدرتمندی است، مردم با او احساس خویشاوندی اخلاقی دارند.
وی با بیان اینکه پزشکیان اهل شعارهای هیجانی نیست، گفت: دکتر پزشکیان در میدان‌داری عاطفی و پیوند با طبقه متوسط و محرومان مهارت دارد. پزشکیان به نوعی از مدل اصلاح‌طلبی از درون ساختار پایبند است، اما برخلاف اصلاح‌طلبان محافظه‌کار، در بزنگاه‌ها موضع‌گیری شجاعانه‌ای هم داشته، مانند حصر، نابرابری و تبعیض قومیتی و مذهبی. او نه اهل رادیکالیسم است و نه مصلحت‌گرای محض؛ بلکه نوعی اصلاح‌طلبی مبتنی بر زیست واقعی مردم را نمایندگی می‌کند.
عضو شورای مرکزی حزب مجمع ایثارگران با اشاره به سوابق پیشین دکتر پزشکیان، بیان کرد: در قامت وزیر، نماینده و سپس رئیس‌جمهور، پزشکیان همواره دوری از خودنمایی و ادبیات نظامی‌گرایانه و مدیریتی پرطمطراق را در پیش گرفته و سبک مدیریتی ایشان به گفت‌وگو، گوش دادن، همراهی با کارشناسان و اجتناب از دستوردهی از بالا میل دارد. پزشکیان مصداق یک اصلاح‌طلبِ اخلاق‌محورِ مستقل با پایگاه مردمی است که سعی دارد بدون تندروی، اما با شجاعت، در دل ساختار سیاسی ناکارآمد، حرف بزند و کار کند.
پازوکی ادامه داد: آقای پزشکیان به‌عنوان فردی با سرمایه اخلاقی بالا و سلامت مالی اثبات‌شده، در بستری عمل می‌کند که قواعد بازی غیررسمی در آن مانند رانت‌جویی، بده‌بستان‌های پنهان، بی‌عدالتی و... وجود ندارد. در چنین وضعیتی، کنشگرهای اصلاح‌طلب اخلاقی اگر فاقد قدرت نهادسازی باشند، به‌سرعت توسط نظم غالب بلعیده شده یا کنار گذاشته می‌شوند. پزشکیان تاکنون در لبه این تقابل ایستاده اما هنوز به نهادساز بدل نشده است.
وی با اشاره به توجه پزشکیان به نهادهای اجتماعی پایه‌ای مانند آموزش، سلامت، عدالت اداری و قومیت‌ها عنوان کرد: پزشکیان تلاش می‌کند اصلاحات نهادی نرم را درون ساختار دنبال کند اما صرف تمایل به اصلاح، بدون حمایت شبکه‌ای از نهادهای مکمل مانند رسانه، قوه قضائیه مستقل و جامعه مدنی فعال کافی نیست. در حال حاضر، پزشکیان ابزار نهادسازی قوی مانند حزب، رسانه، بدنه کارشناسی منسجم و توان چانه‌زنی فرابخشی را در اختیار ندارد. در سطوح مدیریتی ما، بسیاری از تصمیمات نه بر اساس قواعد عمومی، بلکه بر اساس «دسترسی‌های خاص» گرفته می‌شوند و پزشکیان، به‌سبب سلامت شخصی و پرهیز از لابی‌گری سنتی، در این نظم هزینه مبادله بالایی دارد؛ یعنی برای پیشبرد هر تصمیم، باید انرژی و زمان مضاعف صرف کند. این امر توان اجرایی او را کاهش می‌دهد مگر آنکه بتواند قواعد بازی را به نفع خود بازتعریف یا شبکه‌های جدیدی نهادینه کند.
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب تاکید کرد: پزشکیان اکنون در نقطه‌ای است که اگر نتواند برنامه‌ای برای اصلاحات نهادی پایدار تعریف کند مانند اصلاح ساختار بانک‌ها، مالیات و حمایت از آموزش عمومی و اگر نتواند از حامیان خود یک ائتلاف نهادی پایدار بسازد مانند احزاب، روشنفکران، دانشگاهیان، نیروهای اجرایی پاکدست، ممکن است دولتش خواسته یا ناخواسته به بازتولید ساختارهای معیوب بینجامد.
انتهای پیام
نظرات