حجت الاسلام دکتر طاهر کریم زاده در گفت‌وگو با ایسنا به فلسفه اصلی قیام امام حسین(ع) از منظر اعتقادی اشاره و اظهار کرد: فلسفه محوری نهضت عاشورا، به‌ویژه از دیدگاه اعتقادی، تحقق و استقرار شعار توحید بود؛ همان شعاری که پیامبر گرامی اسلام(ص) و تمامی پیامبران الهی بر آن تأکید فراوان داشتند.

وی افزود: پیامبر اکرم(ص) به مدت ۲۳ سال برای نهادینه‌سازی این اصل بنیادین، تلاش‌های طاقت‌فرسا و مجاهدت‌های بسیاری را متحمل شدند؛ چنان‌که خودشان فرمودند: «ما أُوذِیَ نَبِیٌّ مِثْلَ مَا أُوذِیتُ»، یعنی هیچ پیامبری به اندازه من مورد آزار و اذیت قرار نگرفت. ایشان تمام تلاش خود را برای تثبیت شعار توحید در جامعه جاهلی و بدوی آن زمان عربستان به‌کار گرفتند.

هدف محوری قیام عاشورا، احیای توحید بود

وی ادامه داد: اگرچه تا حدی این هدف محقق شد، اما پس از رحلت پیامبر اکرم(ص)، انحراف‌هایی در تفسیر این اصل بنیادین پدید آمد. به‌گونه‌ای که حتی امیرالمؤمنین علی(ع) نیز در دوران حدود پنج‌ساله حکومت خود، نتوانستند آن تحریفات و انحرافات را به‌طور کامل از میان بردارند و جامعه را به مسیر اصیل توحید بازگردانند.

عضو هیئت علمی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان اضافه کرد: بر همین اساس، ضروری بود که امام حسین(ع) با قیام و نثار خون پاک خود، جامعه‌ای را که در غفلت و خواب فرو رفته بود، بیدار سازند و توجه همگان را بار دیگر به اصل بنیادین توحید معطوف دارند.

پیامبر(ص) آینده‌نگری کرد و بقای اسلام را در قیام امام حسین(ع) دید

وی به نقش برجسته امام حسین(ع) در حفظ و احیای اسلام اصیل اشاره و اظهار کرد: در خصوص جایگاه امام حسین(ع) در صیانت از اسلام واقعی، شاید بهترین شاهد، حدیث معروف پیامبر گرامی اسلام(ص) باشد که فرمودند: «حسینٌ منّی و أنا من حسین». بخش نخست این حدیث که می‌فرماید «حسین از من است» امری طبیعی است؛ چراکه امام حسین(ع) نوه رسول خدا و از نسل ایشان بودند. اما بخش دوم که می‌فرماید «من از حسینم» حاوی پیام عمیق‌تری است و نشان می‌دهد که پیامبر اسلام آینده را پیش‌بینی کرده و این حقیقت را بیان فرموده‌اند که دین او، اسلام اصیل و توحید واقعی، جز با قیام خونین امام حسین(ع) زنده نخواهد ماند.

وی بیان کرد: از همین‌رو مشاهده می‌کنیم که امام حسین(ع) برای احیای توحید ناب، از همه چیز خود گذشت؛ از جان، از اهل‌بیت، از یاران باوفایش و حتی از پیکر پاره‌پاره خویش. هدف ایشان چیزی جز حفظ جوهره اصلی دین و بازگرداندن اسلام به مسیر حقیقی‌اش نبود.

حجت الاسلام کریم زاده خاطرنشان کرد: ایشان در روز عاشورا با فریادی رساتر از همیشه فرمودند: «اَلَمْ یَکُنْ دِینُ مُحَمَّدٍ لا یَسْتَقیمُ إِلّا بِقَتْلی، فَیا سُیوفُ خُذینی»؛ یعنی: «اگر دین محمد(ص) جز با کشته شدن من به‌پا نمی‌خیزد، پس ای شمشیرها مرا در آغوش گیرید». این سخن بیانگر آمادگی کامل حضرت برای فداکاری در راه اعتلای دین بود، و ایشان این مسیر را تا انتها پیمودند.

وی یادآوری کرد: پیش از واقعه عاشورا، امام حسین(ع) بارها بزرگان امت اسلامی، صحابه پیامبر(ص) و تابعین را مورد خطاب قرار دادند و نسبت به بدعت‌ها و انحراف‌هایی که در دین در حال شکل‌گیری بود، هشدار دادند. اما جامعه آن روز، جامعه‌ای سست و بی‌تحرک بود؛ مردمی که عزم برخاستن و مقابله نداشتند. از این‌رو امام حسین(ع) چاره‌ای ندیدند جز آن‌که با خون پاک خود، جامعه غفلت‌زده را بیدار سازند و تلنگری عمیق به وجدان‌های خفته وارد کنند.

نهضت عاشورا، آغاز راهی که با قیام حضرت مهدی(عج) به اوج می‌رسد

وی به پیوند عمیق میان واقعه عاشورا، انتظار فرج و همچنین نسبت کربلا با ظهور حضرت ولی‌عصر(عج) اشاره کرد و گفت: رابطه میان عاشورا و انتظار فرج، رابطه‌ای خاص و بنیادین است. بر اساس روایات معتبر، نهضت عاشورا حرکتی است که به‌دست امام حسین(ع) آغاز شد، اما تحقق کامل آن و جهانی‌شدن این پیام، به‌دست فرزند ایشان، حضرت مهدی(عج) به سرانجام خواهد رسید.

مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه شهید مدنی آذربایجان مطرح کرد: هنگامی که امام حسین(ع) در دوم محرم سال ۶۱ هجری وارد سرزمین کربلا شدند، وقایع روز عاشورا را پیش‌بینی فرمودند. ایشان در همان لحظات ابتدایی ورود، با اشاره به سرانجام خونین اهل‌بیت، فرمودند: «هاهُنا مَصارعُنا، و مَسافِکُ دِمائِنا»؛ یعنی: «این‌جاست محل شهادت ما، جایی که خون‌های ما بر زمین خواهد ریخت و عزیزان ما به اسارت خواهند رفت».

وی ادامه داد: زمانی که از ایشان پرسیده شد؛ آیا در این سرزمین همگی شهید خواهیم شد و آیا خون‌خواهی برای ما نخواهد بود؟ حضرت پاسخی ژرف دادند و فرمودند: «والله لا یسکن دمی حتی یبعث الله المهدی»؛ یعنی: «به خدا قسم، خون من آرام نخواهد گرفت تا زمانی که خداوند مهدی را برانگیزد». این سخن، بیانگر آن است که امام حسین(ع) نهضت عاشورا را آغازی برای مسیری می‌دانستند که سرانجام آن با قیام جهانی حضرت مهدی(عج) به ثمر خواهد نشست.

وی عنوان کرد: از همین‌روست که در تمامی زیارات امام حسین(ع)، اشاره‌ای به حضرت صاحب‌الزمان(عج) وجود دارد؛ به‌عنوان نمونه در زیارت عاشورا دو بار نام حضرت مهدی(عج) ذکر شده و در زیارات دیگر چون زیارت اربعین نیز چنین مضامینی دیده می‌شود. همچنین در زیارات و ادعیه مربوط به امام زمان(عج) نیز یاد امام حسین(ع) به‌صورت برجسته مطرح است. به‌طور خاص در دعای ندبه که با اشتیاق و حسرت از خداوند خواستار ظهور امام زمان می‌شویم، فرازی آمده که می‌فرماید: «أین الطالب بدم المقتول بکربلاء»؛ کجاست آن خون‌خواه مقتول کربلا؟ این فراز، پیوند عمیق بین نهضت امام حسین(ع) و قیام حضرت مهدی(عج) را به‌خوبی نشان می‌دهد.

حجت الاسلام کریم زاده تشریح کرد: یکی دیگر از ابعاد این پیوند، شباهت شرایط اجتماعی زمان امام حسین(ع) با شرایط آخرالزمان است. در دوران امام حسین(ع)، مردم کوفه که بسیاری از آنان از شیعیان بودند با ارسال حدود ۱۸ هزار نامه، ایشان را برای رهبری و قیام دعوت کردند. اما هنگامی که امام(ع) دعوت آنان را اجابت کرد، بیشترشان نتوانستند به عهد خود پایبند بمانند و از یاری امام زمان خود سرباز زدند.

وی بیان کرد: امروز نیز ما در دوران غیبت، حضرت ولی‌عصر(عج) را دعوت می‌کنیم، دعای فرج می‌خوانیم و خواستار تعجیل در ظهور ایشان هستیم. اما باید از تاریخ درس بگیریم که مبادا همانند مردم زمان امام حسین(ع)، در عمل نتوانیم بر عهد و پیمان خود با امام زمان بایستیم. وفاداری به امام عصر(عج) مستلزم صبر، استقامت و آمادگی برای تحمل سختی‌هاست؛ چراکه عهد با امام، پیمانی خونی و الهی است.

وی خاطرنشان کرد: اهل کوفه نیز با امام حسین(ع) پیمان بسته بودند، اما از پایبندی به آن، به‌واسطه ترس و رفاه‌طلبی، عاجز ماندند. ما نیز اگر به تعهد خود عمل نکنیم، در معرض همان سرنوشت قرار خواهیم گرفت. به امید خدا با بصیرت و استقامت، بتوانیم سربازان واقعی حضرت مهدی(عج) باشیم.

عضو هیئت علمی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان مطرح کرد: در نهایت، نهضتی که امام حسین(ع) آغاز کرد به دست فرزند بزرگوارشان حضرت ولی‌عصر(عج) جهانی خواهد شد. چنانکه در روایات آمده است، اصلی‌ترین شعار قیام حضرت مهدی(عج) «یا لثارات الحسین» خواهد بود؛ شعاری که نشان می‌دهد جوهره حرکت جهانی امام زمان(عج)، خون‌خواهی برای امام حسین(ع) و تحقق اهداف نهضت عاشورا است.

نهضت عاشورا، الهام‌بخش ایستادگی محور مقاومت در برابر رژیم صهیونیستی

وی درباره این‌که چگونه می‌توان نهضت عاشورا را الگویی برای مقاومت در برابر تجاوزات امروز به‌ویژه حملات رژیم صهیونیستی به ایران یا محور مقاومت دانست؟، اظهار کرد: ذات نهضت امام حسین(ع)، ذات یک قیام مقاومتی است. ایشان در همان آغاز حرکت خود، خطاب به مؤمنان چنین فرمودند: «مَن کانَ باذِلاً فینا مُهجَتَه، و مُوَطِّناً عَلی لِقاءِ اللّهِ نَفسَه، فَلیَرحَل مَعَنا»؛ یعنی: هر کس آماده است جان خود را در راه ما فدا کند و با دل و جان برای دیدار با خدا مهیا شده، با ما همراه شود.

وی اضافه کرد: در نامه‌ای نیز که خطاب به بنی‌هاشم نگاشتند، فرمودند: «فمَن لَحِقَ بی استُشهِد»؛ هر کس به من بپیوندد، به شهادت خواهد رسید. این سخنان به‌روشنی نشان می‌دهد که از نظر امام حسین(ع)، همراهی با نهضت ایشان، مستلزم آمادگی برای سختی‌ها، ایثار و مقاومت در برابر ظلم و ستم است.

حجت الاسلام کریم زاده با بیان اینکه نهضت سرخ عاشورا، در طول تاریخ الهام‌بخش تمامی آزادگان و خصوصاً شیعیان بوده است، گفت: این نهضت، توانسته است شیعیان را در برابر انواع فشارها، ظلم‌ها و هجمه‌هایی که از سوی دشمنان در طول قرون مختلف وارد آمده، مقاوم و پایدار سازد. اگر امروز می‌بینیم که علی‌رغم اقلیت بودن، شیعه همچنان پویا، تأثیرگذار و فعال است، به‌ واسطه الگو گرفتن از نهضت حسینی است؛ نهضتی که روح پویایی، حرکت و ایستادگی را در میان پیروان خود زنده نگه می‌دارد.

وی یادآوری کرد: در همین راستا، در طول تاریخ می‌بینیم که طاغوت‌ها و مستکبران جهان، همواره با مظاهر نهضت عاشورا از جمله عزاداری برای سیدالشهدا(ع) مقابله کرده‌اند. خلفای بنی‌عباس بارها تلاش کردند تا آثار عاشورا را از بین ببرند؛ نقل است که چندین مرتبه مسیر فرات را به سوی کربلا منحرف کردند تا خاک آن سرزمین مقدس شسته شود. بارها دستور دادند که زائران امام حسین(ع) کشته یا غارت شوند و یا از آنان مالیات‌های سنگین گرفته می‌شد.

وی همچنین افزود: در دوران معاصر نیز، به‌ویژه در عصر پهلوی، شاهد محدودیت‌های شدید نسبت به مراسم عزاداری بودیم. رضاشاه حتی نصب پرچم‌های سیاه یا برگزاری مراسم روضه را جرم تلقی کرده و با زندان و تبعید پاسخ می‌داد. این اقدامات نه تنها در ایران، بلکه هم‌اکنون نیز در برخی کشورهای همسایه دیده می‌شود که عزاداری امام حسین(ع) ممنوع است و مردم به دلیل نصب پرچم عزا یا برگزاری مراسم حسینی، مورد تعقیب و جریمه قرار می‌گیرند.

مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه شهید مدنی آذربایجان اظهار کرد: سؤال اساسی این‌جاست: چرا چنین سخت‌گیری‌هایی علیه فرهنگ عاشورا و عزاداری صورت می‌گیرد؟ پاسخ روشن است؛ زیرا نهضت امام حسین(ع) یک نهضت ضد استکباری و ضد استبدادی است. 

وی اضافه کرد: امام حسین(ع) با صدای بلند در روز عاشورا اعلام کردند: «ألا وإنّ الدعیّ ابنَ الدعیّ قد رکزنی بینَ اثنتین: بینَ السلّةِ والذلّة، وهَیهاتَ مِنّا الذلّة»؛ آگاه باشید که یزید، مرا بین دو راهی شمشیر و ذلت قرار داده است؛ و هیهات که ما تن به ذلت دهیم.

وی مطرح کرد: این روحیه، همان روحیه‌ای است که محور مقاومت امروز از آن الهام می‌گیرد. نهضت عاشورا ذاتاً نهضتی است که در برابر تهدیدها، تحریم‌ها، جنگ‌ها و حتی شهادت، از مسیر خود منحرف نمی‌شود. روح مقاومت، پایداری و عزت در تار و پود این نهضت تنیده شده است. بنابراین، الگوگیری از عاشورا برای مقابله با تجاوزات رژیم صهیونیستی و هر نوع استکبار و استبداد، نه تنها ممکن است بلکه یک راهبرد الهی و مؤثر در امتداد همان مسیر سرخ حسینی است.

شمر زمانت را بشناس؛ تداوم منطق عاشورا در جبهه مقاومت

حجت الاسلام کریم زاده در پاسخ به این پرسش که آیا می‌توان امروز، همان‌گونه که امام حسین(ع) زیر بار بیعت با یزید نرفت، ایران یا گروه‌های مقاومت را نیز در برابر سازش‌ناپذیری با رژیم صهیونیستی مصداقی از آن الگو دانست، اظهار کرد: این تشبیه نه تنها قابل دفاع است، بلکه ریشه در منطق عاشورا دارد. شهید مطهری جمله معروفی دارند که بارها نقل شده است: «شمر مرد، یزید مرد اما شمر زمانت را بشناس!» این سخن، جوهره یکی از مهم‌ترین فلسفه‌های مجالس حسینی، دهه محرم، پرچم‌های سیاه و مراسم عزاداری است؛ یعنی این‌که انسان در هر زمان، شمر و یزید عصر خویش را بشناسد و همان‌گونه که امام حسین(ع) در برابر یزید ایستادند، ما نیز زیر بار ذلت یزیدیان زمانه خود نرویم.

وی اذعان کرد: نهضت عاشورا از بنیان بر پایه مبارزه با ظلم، استکبار و استبداد شکل گرفت. یزید، نه فقط یک فرد، بلکه نماد یک جریان فساد، ظلم و تحریف دین بود. امروز نیز چهره‌های جدیدی از همان تفکر یزیدی در قالب قدرت‌های سلطه‌گر جهان، از جمله رژیم صهیونیستی و دولت استکباری آمریکا ظهور کرده‌اند. اگر ما خود را حسینی می‌دانیم، نمی‌توانیم نسبت به این شمرها و یزیدهای زمانه بی‌تفاوت باشیم یا با آن‌ها کنار بیاییم.

وی بیان کرد: شخصی که حسینی است، نمی‌تواند تسلیم خواسته‌های ناحق و تحمیلی دشمنان خدا و مردم مظلوم شود. این آموزه را امام حسین(ع) در پاسخ به دعوت مروان بن حکم برای بیعت با یزید، به روشنی بیان کردند. آن‌گاه که صفات زشت و ناپسند یزید را برشمردند، فرمودند: «و مثلی لا یبایع مثله»؛ یعنی شخصی مانند من، با شخصی مانند یزید بیعت نمی‌کند. امام نفرمودند: "من بیعت نمی‌کنم"، بلکه فرمودند: "شخصی با ویژگی‌های من، نمی‌تواند با شخصی با ویژگی‌های یزید همراه شود."

عضو هیئت علمی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان افزود: این جمله، نه فقط یک موضع‌گیری سیاسی، بلکه یک منش و قاعده فکری و اخلاقی است. تفکر حسینی با تفکر یزیدی قابل جمع نیست. بنابراین امروز نیز تفکر مقاومت، در برابر اشغالگری، تحقیر ملت‌ها و ظلم قدرت‌های جهانی، ریشه در همین منطق دارد؛ منطقِ مثلی لا یبایع مثله.

وی اضافه کرد: بنابراین، همان‌گونه که امام حسین(ع) ذلت بیعت با یزید را نپذیرفتند، امروزه نیز ملت ایران و گروه‌های مقاومت، ادامه‌دهنده همان راه هستند؛ راهی که بر پایه عزت، استقلال، کرامت انسانی، و مبارزه با ظلم و فساد بنا شده است.

حضرت زینب(س) الگوی رسانه‌ای جبهه مقاومت در جهاد تبیین

وی در پاسخ به این سؤال که نقش حضرت زینب(س) در رساندن پیام عاشورا چه شباهتی با نقش رسانه‌های جبهه مقاومت در برابر جنگ رسانه‌ای دشمن دارد، چنین بیان کرد: حضرت زینب(س) بی‌تردید پیام‌رسان اصلی نهضت عاشورا بود. جمله مشهور «کربلا در کربلا می‌ماند اگر زینب نبود» به‌خوبی گویای آن است که اگر روشنگری‌ها، خطابه‌ها و افشاگری‌های حضرت زینب(س) و امام سجاد(ع) نبود، شاید پیام عاشورا با آن عظمت و تأثیرگذاری در تاریخ باقی نمی‌ماند.

حجت الاسلام کریم زاده خاطرنشان کرد: اسرای اهل‌بیت در مسیر کوفه، شام و دربار یزید رنج‌های طاقت‌فرسایی را متحمل شدند؛ رنج‌هایی که بنا بر نقل تاریخی، گاه حتی از سختی‌های روز عاشورا نیز سنگین‌تر بود. نقل است که وقتی از امام سجاد(ع) درباره سخت‌ترین صحنه‌ها پرسیدند، سه بار با گریه فرمودند: «الشام، الشام، الشام».

وی گفت: با وجود همه این مشقت‌ها، کاروان اسرای کربلا میدان روایت‌گری و جهاد تبیین را خالی نگذاشت. حضرت زینب(س) با خطبه‌های آتشین خود در کوفه و شام، حقیقت عاشورا را برای همگان روشن ساخت و چهره باطل یزید را رسوا کرد.

وی تاکید کرد: این الگو امروز نیز برای ما قابل استفاده و بلکه واجب‌الاقتداء است. یکی از نقاط ضعف جبهه مقاومت در زمانه ما، ضعف در حوزه «جنگ روایت‌ها» و اطلاع‌رسانی است. امروز جنگ، صرفاً یک جنگ نظامی نیست؛ بلکه یک جنگ ترکیبی است که روایت و رسانه، بخش مهمی از آن را تشکیل می‌دهد. 

مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه شهید مدنی آذربایجان اعلام کرد: متأسفانه ما در جبهه رسانه به اندازه جبهه سخت، مجهز و قدرتمند نیستیم؛ به همین دلیل است که پیروزی‌های جبهه مقاومت در میدان نبرد، آنگونه که باید، در افکار عمومی نمود نمی‌یابد و مظلومیت این جبهه در سکوت رسانه‌ای دفن می‌شود.

وی یادآوری کرد: برای پیروزی در این جبهه، نیاز به زینب‌های رسانه‌ای داریم؛ کسانی که همانند حضرت زینب(س) با شجاعت، فداکاری و ایثار وارد میدان شوند، رنج روایت‌گری را به جان بخرند و در مقابل امواج سهمگین رسانه‌های دشمن بایستند.

وی اظهار کرد: امروز بیش از ۵۰۰ شبکه ماهواره‌ای فارسی‌زبان توسط دشمنان برای اثرگذاری بر افکار عمومی راه‌اندازی شده‌اند. این‌ها تلاش می‌کنند تا حقیقت را وارونه جلوه دهند، ذهن‌ها را تسخیر کنند و روایت‌ها را به نفع باطل مصادره نمایند. به‌همین دلیل هم هست که در هر تهدید نظامی علیه ایران، صداوسیما و مراکز اطلاع‌رسانی در فهرست اهداف اولیه دشمن قرار دارند؛ زیرا می‌دانند رسانه، خط مقدم جبهه امروز است.

حجت الاسلام کریم زاده بیان کرد: در چنین شرایطی، وظیفه رسانه‌های مقاومت و فعالان این عرصه بسیار سنگین است. همان‌طور که رهبر معظم انقلاب بارها بر جهاد تبیین تأکید کرده‌اند، امروز اصحاب رسانه باید خود را در خط مقدم این جهاد بدانند. روایت‌گری درست، افشاگری نسبت به توطئه‌های دشمن و رساندن پیام حق به دل‌ها و ذهن‌ها، مسئولیتی بر دوش همه فعالان رسانه‌ای است.

وی در خاتمه گفت: امید آن‌که این مجاهدان عرصه خبر و تحلیل، همانند حضرت زینب(س) با تمام توان در این میدان حاضر شوند و پرچم آگاهی و بیداری را برافراشته نگه دارند.

انتهای پیام