حضرت زینب کبری (س) با شجاعت، خطابه و صبر، پیام عاشورا را از کربلا تا شام رساند و نهضت حسینی را از فراموشی تاریخی نجات داحضرت زینب (س) دختر امیرالمؤمنین علی (ع) و حضرت فاطمه زهرا (س) است؛ تربیت‌ شده‌ مدرسه‌ عصمت، خرد و فصاحت. او بانویی بود که با علوم و معارف اهل‌بیت آشنا بود و قدرت تحلیل اجتماعی، شجاعت در کلام و صلابت در رفتار، او را به یکی از تأثیرگذارترین چهره‌های تاریخ اسلام تبدیل کرد.

با نزدیک شدن به واقعه کربلا، حضرت زینب تصمیم گرفت همراه برادرش به کربلا بیاید. این همراهی، تنها از جنس روابط خانوادگی نبود. او می‌دانست که این حرکت، یک نهضت الهی است و در آن، رسالتی بر دوش دارد؛ رسالتی که در روزهای پس از عاشورا به اوج خود رسید.

در روز عاشورا، پس از شهادت امام حسین (ع) و یارانش، حضرت زینب تنها بازمانده‌ای بود که باید هم خانواده را جمع کند، هم از جان کودکان و اسیران مراقبت کند و هم پیام شهیدان را حفظ نماید. او در همان ساعات سخت، مدیریتی الهام‌بخش از خود نشان داد؛ هم با دشمن سخن گفت، هم کاروان را مدیریت کرد، و هم اجازه نداد کاروان اسرا در میان وحشت و اندوه از هم بپاشد.

اما نقش زینب کبری (س) در کوفه و شام، نقطه‌ عطف تاریخ اسلام است. وقتی کاروان اسرا وارد کوفه شد، مردم، بی‌خبر از عمق فاجعه، برای تماشا آمده بودند. در آنجا، حضرت زینب با ایراد خطبه‌ای کوبنده، وجدان خوابیده‌ی مردم کوفه را بیدار کرد. او نه‌تنها اشراف و حاکمان، بلکه وجدان عمومی را خطاب قرار داد و به همگان فهماند آنچه در کربلا رخ داده، یک جنایت تاریخی است که با سکوت مردم کوفه ممکن شد.

در بارگاه یزید در شام، اوج شجاعت حضرت زینب به تصویر کشیده شد. بانویی داغدار، اسیر و بی‌پناه، در برابر خلیفه‌ ظاهری اموی، بی‌هیچ ترس یا تزلزل، با خطبه‌ای فصیح و کوبنده، چهره‌ باطل را رسوا کرد. سخنان زینب در شام، به‌قدری نافذ بود که حتی یزید ناچار شد از موضع قدرت عقب‌نشینی کند و خود را تبرئه کند.

آنچه زینب (س) انجام داد، یک انقلاب فرهنگی و رسانه‌ای در دل یک فاجعه تاریخی بود. او بدون سپاه، بدون سلاح، با کلامی نافذ و ایمانی خلل‌ناپذیر، کار هزاران شمشیر را انجام داد. پیام عاشورا را، که خون حسین نوشت، زینب منتشر کرد؛ و این انتشار، موجب شد کربلا در گذر تاریخ نماند، بلکه به جریان تاریخ تبدیل شود.

تحلیل‌گران تاریخ اسلام بر این باورند که اگر حضرت زینب در شام سکوت می‌کرد یا در کوفه تسلیم می‌شد، شاید امروز عاشورا در حد یک قیام محلی باقی می‌ماند. اما او با ایستادگی بی‌نظیرش، مسیر امام حسین (ع) را ادامه داد و نامش را به عنوان راوی عاشورا و بیدارگر امت ثبت کرد.

امروز، زنان و مردان آزاده، فارغ از جنسیت و قومیت، حضرت زینب را به عنوان الگویی از مقاومت، شعور، فداکاری و آگاهی می‌نگرند. الگوی زنی که در عین عاطفه‌مندی، عمیق‌ترین تحلیل‌های سیاسی و اجتماعی را در حساس‌ترین لحظات تاریخ ارائه داد؛ و در لحظه‌ای که بسیاری فرو می‌ریختند، او ایستاد و تاریخ را تغییر داد.

اکنون، در هر محرم، در هر مجلس روضه، در هر حرکت اعتراضی عدالت‌خواهانه، نام زینب یادآور حقیقت و ایستادگی است. او تنها دختر علی و خواهر حسین نیست؛ زینب، چهره‌ بیدار تاریخ اسلام است.

در رابطه با شخصیت والای حضرت زینب (س) امام جمعه سلطانیه  با بیان اینکه نام ایشان از طرف خداوند زینب انتخاب شد، می‌گوید: حضرت زینب(س) در فصاحت و بلاغت و زهد و عبادت و فضیلت و شجاعت و سخاوت شبیه‌ترین مردم به پدر خود حضرت امیرالمومنین علی (ع) و مادر خود فاطمه(س) بود و وارث فضائل حیدر کرار و کوثر قرآن است و آراسته به زیور حجاب و عفاف بود. 

حجت‌الاسلام سیدعمران حسینی‌نسب با بیان اینکه یکی از دلایل و راز ماندگاری قیام عاشورا، جهاد تبیین حضرت زینب(س) بود، می‌گوید: یکی از مصادیق جهاد تبیین دفاع از حق است که این بانوی بزدگ اسلام در این مسیر از هیچ تلاشی دریغ نکرد.

وی به صبر و بصیرت آن حضرت اشاره کرد و ادامه می‌دهد: وقتی حضرت زینب (س) را وارد مجلس ابن زیاد کردند به او سلام نکرد تا نشان دهد روح حسین در کالبد زینب زنده است و به کسی که مردم با هزار ترس و لرز به او «یا امیرالمؤمنین» می‌گفتند، خطاب می‌کند که یا یزید! تو حقه باز هستی ولی بدان نمی توانی نام ما را محو کنی و با خطبه اش یزید را تسلیم کرد.

حضرت زینب (س)، الگوی بیدارباش و مسئولیت‌پذیری اجتماعی

 امام جمعه هیدج نیز با اشاره به نقش برجسته حضرت زینب کبری (س) در واقعه کربلا و پس از آن، می‌گوید: این بانو امروز الگوی بصیرت برای مردان و زنان جامعه است. حضرت زینب با شجاعت و آگاهی، مردمی که در خواب غفلت بودند را بیدار کرد و پس از شهادت امام حسین(ع)، توانست روح حقیقت‌طلبی و آگاهی را در دل مردم زنده کند.

حجت‌الاسلام اسدالله زارعی با انتقاد از نگاه ابزاری به زن در فرهنگ غربی اظهار می‌کند: زنان باید بدانند باید به حضرت زینب (س) تأسی کنند که با حفظ عفاف و شجاعت در عرصه‌های اجتماعی حضور یافت. او در برابر خون‌های مطهر شهدا احساس مسئولیت داشت.

انتهای پیام