در پهنه‌ی بی‌پایان کویر یزد، جایی که سکوت، نوا و رنگ، نقاش است؛ زیبایی‌هایی نهفته است که هر جان تشنه‌ی آرامش و شگفتی را به سوی خود می‌خواند. یزد، این سرزمین هزار رنگ، نه تنها در دل بافت تاریخی و کوچه‌هایش، بلکه در گستره‌ی کویری‌اش نیز، قصه‌های ناگفته‌ای از عظمت و لطافت را روایت می‌کند.
کویر یزد، نه یک بیابان خالی که جهانی زنده و پویاست. تپه‌های شنی، چون امواج خفته‌ای در دریایی از ماسه، زیر نور خورشید می‌درخشند و رقص باد بر این پیکره‌های نرم، منظره‌ای پیوسته در حال تغییر می‌آفریند.
اما اوج زیبایی کویر یزد در شب‌هایش رخ می‌نماید؛ آنگاه که خورشید رخت برمی‌بندد و سیاهی مخملین آسمان، چون جامه‌ای فاخر بر تن کویر می‌پوشد و ستارگان، گویی الماس‌های پراکنده بر این مخمل سیاه، خود را به نمایش می‌گذارند.
در شب‌های کویر یزد به دور از هیاهوی شهر و نورهای مصنوعی، می‌توان شاهد بارش شهابی بود، رد ستارگان را بر آسمان دید و در وسعت کهکشان‌ها، غرق در تفکر شد.
البته سکوت کویر در شب‌ها نیز نه یک فقدان صدا که حضوری پرمعناست؛ حضوری که به انسان اجازه می‌دهد تا پژواک وجود خویش را در آینه‌ی کیهان بشنود.
در واقع کویر یزد، تنها مکانی برای دیدن نیست بلکه فضایی است برای «بودن» و البته مقصدی ایده‌آل برای تجربه‌ی کمپینگ و اقامت در دل طبیعت؛ شترسواری آرام بر فراز تپه‌ها، هیجان آفرود در میان رمل‌ها یا حتی صرفاً نشستن در سکوت و تماشای غروب، همگی تجربه‌هایی هستند که فراتر از ادراک صرف، روح را نوازش می‌دهند.
خوشبختانه طی سالیان اخیر کویرگردی نیز به تنوع جاذبه‌های گردشگری یزد افزوده شده و با اهتمام بخش خصوصی شاهد راه‌اندازی کمپ‌ها و سایت‌های گردشگری مناسبی در دل کویرهای زیبای یزد برای ارائه خدمات به گردشگران داخلی و خارجی هستیم.
یکی از این مجموعه‌های گردشگری در جوار شهر یزد و چسبیده به این شهر میراث جهانی واقع شده به نحوی که تردد گردشگران و علاقمندان به طبیعت کویری را در حداقل زمان ممکن فراهم و تسهیل کرده است.
البته هنوز هم ضعف‌های زیادی در این حوزه از گردشگری یزد وجود دارد که می‌توان به فعالیت‌های غیرمجاز گردشگری در این بخش یا جاده‌ی نازیبای کمپ‌های کویری حاشیه شهر یزد اشاره کرد اما مدیر کل میراث فرهنگی استان یزد، رفع این نواقص و توسعه این نوع گردشگری در استان را نیازمند مدیریتی یکپارچه در این حوزه همراه با تعامل و هم افزایی سایر بخش‌ها می‌داند.
چند تولیتی علت نابسامانی جاده کمپ‌های کویری یزد
سید محمد رستگاری مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان یزد در گفت‌وگو با ایسنا، ضعف در مدیریت یکپارچه را علت نابسامانی راه‌های دسترسی به برخی کمپ‌های کویری و پارک‌های طبیعتگردی در استان از جمله در مرکز استان می‌داند و می‌گوید: هرچند میراث فرهنگی استان به عنوان متولی صدور مجوز بهره‌برداری از این کمپ‌ها طی سال‌های گذشته با اختصاص بخشی از اعتبارات گردشگری نسبت به زیرسازی و بهسازی بخشی از این مسیرها اقدام کرده ولی همچنان این وضعیت زیبنده گردشگری شهر میراث جهانی یزد نیست.
وی اظهار می‌کند: کمپ‌های کویری محدود دروازه قران شهر یزد از دو مسیر بلوار نصر و بلوار دهه فجر دارای راه دسترسی هستند که در مورد مسیر بلوار نصر، نیازمند همکاری بین‌بخشی برای بهبود و تکمیل مسیر هستیم.
رستگاری با بیان این که بخشی ابتدایی این مسیر در محدوده قانونی شهر و بخشی از آن در حریم شهر یزد واقع شده است، تصریح می‌کند: قاعدتاً شهرداری خدمات مناسبی را در محدوده قانونی شهر ارائه می‌دهد ولی به دلیل مسکونی نبودن بخش واقع شده در حریم شهر، خدمات کمتری را در این بخش شاهدیم و ارائه برخی خدمات مانند آسفالت در این بخش جزو تکالیف قانونی شهرداری محسوب نمی‌شود.
وی اضافه می‌کند: البته بخش انتهایی بلوار نصر که مسیری خاکی است و تا سیمان آزادگان ادامه دارد نیز خارج از حریم شهر و تحت مدیریت بخشداری مرکزی یزد و دیگر بخشداری‌هاست لذا خدمات‌دهی از سوی آنها میسر نیست و به دلیل قرار نداشتن در لیست راه‌های مصوب نیز از خدمات راهداری هم به این جاده تعلق نمی‌گیرد.
مدیر کل میراث فرهنگی استان نظر به اعلام آمادگی دستگاه‌های دولتی برای ساماندهی این مسیر، لازمه ساماندهی در این بخش را مشارکت بخش‌های غیردولتی مستقر در منطقه اعم از کمپ‌ها و صنایع می‌داند.
تاکید بر ساماندهی و ارتقا خدمات گردشگری کویر
رستگاری در ادامه مشکلات منطقه استقرار کمپ‌های کویری یزد را متعدد می‌خواند و با تاکید بر این که میراث فرهنگی تنها متولی صدور مجوز برای فعالیت این کمپ‌های گردشگری است، همکاری سایر بخش‌های مربوطه را در رفع مشکلاتی که بعضاً در خارج از محدوده کمپ‌ها شاهدیم را ضروری ذکر می‌کند.
وی ضمن اشاره به حوادث ناشی از فعالیت سافاری‌ها غیر مجاز یا مسائل مربوط به دریاچه پساب فاضلاب شهر یزد در این منطقه، می‌گوید: میراث فرهنگی ضمن نظارت بر عملکرد و خدمات داخل کمپ‌ها، جهت فعالان این حوزه به ویژه رانندگان سافاری علاوه بر ارائه آموزش‌های لازم، از طریق مراجع معتبر، کارت صلاحیت صادر و خودروهای آنان را نیز پس بررسی ایمنی‌های لازم، منقش به برچسبی مشخص برای فعالیت داخل کمپ می‌کند.
این مسئول تاکید می‌کند: میراث فرهنگی استان با وجود به فعالیت قابل قبول کمپ‌های گردشگری منطقه کویر یزد به رغم کمبود زیرساخت‌ها، ساماندهی و ارتقا خدمات در این مجموعه‌ها را دنبال می‌کند و معتقد است با رشد گردشگری می‌توان به جلب سرمایه‌گذار و تأمین بهتر زیرساخت‌های این حوزه از گردشگری استان کمک کرد.
تمرکززدایی و سرمایه‌گذاری در حوزه گردشگری کویر
مدیر کل میراث فرهنگی استان از تمرکززدایی در حوزه استقرار کمپ‌های کویری و پارک‌های طبیعتگردی در استان خبر می‌دهد و عنوان می‌کند: در همین رابطه شاهد صدور مجوز و واگذاری‌هایی در کویر فهرج، اشکذر، بافق و ابرکوه و اردکان برای ایجاد سایت‌های گردشگری جدید هستیم.
وی همچنین از صدور مجوز برای ساخت یک باب هتل در کویر یزد سخن گفته و ابراز امیدواری می‌کند با اهتمام سرمایه‌گذار بخش خصوصی این طرح، در آینده نزدیک شاهد آغاز عملیات اجرایی این مجموعه و ارائه خدمات مطلوب‌تر به گردشگران باشیم.
فعالیت ۱۰ پارک طبیعتگردی مجاز در استان یزد
سیدعلیرضا سالارحسینی معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی یزد نیز با اشاره به فعالیت ۱۰ پارک طبیعتگردی مجاز در استان، به ایسنا می‌گوید: استان و شهر میراث جهانی یزد به دلیل نزدیکی به چندین کویر معروف دشت لوت و کویر نمک، جایگاه ویژه‌ای در گردشگری کویری دارد به نحوی که کویرهای این استان یکی از بکرترین و زیباترین مناطق گردشگری در کشور و حتی کل دنیا به‌حساب می‌آید.
وی با بیان این که گردشگری کویری همواره یکی از مهمترین بخش‌های اقتصادی شاخه گردشگری طبیعت در استان یزد بوده است، اضافه می‌کند: گردشگران با حضور در این مناطق می‌توانند تپه‌های شنی، آسمان آبی، شترسواری، بیابانگردی و کمپینگ زیر ستاره‌ها و بسیاری از ماجراهای دیگر را تجربه کنند.
وی استقبال گردشگران و مسافران یزد از این جاذبه طبیعی در استان را رضایت‌بخش می‌خواند و تصریح می‌کند: بیابانگردی برای بسیاری از هموطنان در کشورمان و نیز ساکنان کشورهایی مانند اروپا بسیار جذاب است زیرا بوم و اکوسیستمی طبیعی است که بسیاری از آن بی‌بهره هستند.
زیرساخت‌های معقول کویرنوردی در کمپ‌های یزد
سالارحسینی به جاذبه‌های این اکوسیستم خاص از جمله تل‌ماسه‌ها، اقلیم گیاهی و جانوری متنوع، شرایط آب‌وهوایی متغیر ولی در عین حال آرامش و افق دید موجود در کویر اشاره و اذعان می‌کند: البته از آنجایی که افراد علاقمند به طبیعتگردی به ویژه بیابانگردی، گردشگرانی کم‌توقع و بیشتر به دنبال ماجراجویی هستند لذا تامین برخی زیرساخت‌ها در این حوزه را نمی‌توان با زیرساخت‌های سایر بخش‌های گردشگری مقایسه کرد.
وی ضمن تاکید بر این که نمی‌توان برای طبیعتگردی به ویژه سلیقه بیابانگردان، استانداردی را تعریف کرد، ادامه می‌دهد: تامین حداقل‌ها مانند آب آشامیدنی، برخی امکانات رفاهی مانند سرمایشی و گرمایشی و تفریحات بیابانگردی مانند رالی و سافاری که خوشبختانه پارک‌های طبیعتگردی یزد همگی از آنها برخوردارند و بعضاً بیش از این موارد دارای زیرساخت مانند برق هستند را می‌توان برای این حوزه از گردشگری معقول در نظر گرفت.
معاون گردشگری استان با اشاره به اهتمام جدی یزدیها به گردشگری در بیابان‌ها و کویرهای استان طی سالیان اخیر، اظهار می‌کند: قطعاً بهره‌مندی از ظرفیت این مناطق به عنوان فرصتی استثنائی برای اقتصاد و معیشت مردم استان غنیمت شمرده شده و مورد توجه قرار دارد.
حفظ اکوسیستم و منابع آبی با توسعه گردشگری کویر
به گفته سالار حسینی، در حال حاضر از جمله فعالیت‌های طبیعت‌گردان در نواحی بیابانی استان یزد می‌توان به پیاده‌روی، شترسواری، گردشگری تندرستی، طبیعت‌درمانی مانند حمام آفتاب، آفتاب‌درمانی، ماسه‌درمانی، مراقبه در طبیعت، دوچرخه‌سواری، موتورسواری، رالی در بیابان، پرواز با گلایدر و پاراگلایدر و البته در برخی ایام مانند عید نوروز بازدید از کویر به وسیله بالون، چشم‌اندازهای کویر و بیابان، رصد آسمان کویر در شب و غیره اشاره کرد.
وی معتقد است که این شاخه گردشگری علاوه بر این که برای بسیاری از اقشار بویژه جوانان درآمدزاست، می‌تواند راهی برای حفظ اکوسیستم، منابع آبی و حتی مناطق طبیعی نیز محسوب شود.
معاون گردشگری استان در پایان نیز ابراز امیدواری می‌کند در سال‌های آتی با رفع تحریم‌ها و کاهش تنش در منطقه و حضور بیشتر گردشگران شاهد رونق روزافزون گردشگری بیابانگردی و کویرنوردی و سرمایه‌گذاری بیشتر در ایجاد پارک‌های طبیعتگردی در این استان باشیم.
انتهای پیام
نظرات