سعید سرآبادانی یکشنبه ۱۹ مرداد ۱۴۰۴، در نشستی با خبرنگاران با موضوع «رسانه، افکار عمومی و مدیریت مصرف آب» با اشاره به تنش آبی در شهرهای اراک، ساوه و برخی روستاها، از مردم خواست با مدیریت مصرف و صرفه‌جویی، به عبور از این بحران کمک کنند.
وی با بیان اینکه پس از ترسالی سال ۱۳۹۸، استان مرکزی با خشکسالی بی‌سابقه‌ای مواجه شده است، اظهار کرد: کاهش ۴۰ درصدی بارندگی‌ها در سال‌های اخیر، این استان را دستخوش تغییرات جدی کرده و شهرهای اراک و ساوه را در فهرست هفت شهر دارای تنش آبی قرار داده است و برخی روستاها نیز از این بحران متأثر شده‌اند.
وی با بیان اینکه پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که پاییز ۱۴۰۴ با بارش‌هایی کمتر از نرمال، شرایط دشوارتری را برای منابع آبی استان رقم خواهد زد، تصریح کرد: این وضعیت، ضرورت مدیریت مصرف آب را بیش از پیش برجسته می‌کند.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان مرکزی در ادامه با اشاره به نقش کلیدی رسانه‌ها در آگاهی‌بخشی به مردم و ترویج فرهنگ صرفه‌جویی، از رسانه‌ها خواست تا با اطلاع‌رسانی گسترده، مردم را به مدیریت مصرف آب تشویق کنند تا از شدت یافتن تنش آبی در ماه‌های آینده جلوگیری شود.
وی در خصوص پوشش گسترده خدمات آب در استان مرکزی گفت: این استان با جمعیتی بالغ بر یک میلیون و ۴۶۰ هزار نفر، از پوشش خدمات آب قابل‌توجهی برخوردار است. ۹۹.۹۹ درصد جمعیت شهری و ۹۸.۲۷ درصد جمعیت روستایی تحت پوشش خدمات آب شرب قرار دارند که این استان را در زمره استان‌های پیشرو قرار داده است. ۳۴ شهر و ۸۲۵ روستا تحت پوشش خدمات شرکت آب و فاضلاب هستند و ۷۱۴ هزار خانوار مشترک آب شهری و روستایی این استان هستند.
سرآبادانی با بیان اینکه منابع آبی و زیرساخت‌های منابع آبی استان شامل ۹۵۰ حلقه چاه، سدهای کمال صالح و الغدیر و بخشی از سدهای کوچری گلپایگان و زاینده‌رود است، افزود: ۵۲ درصد آب مصرفی از منابع سطحی و مابقی از منابع زیرزمینی تأمین می‌شود. کل حجم آب تولیدی استان ۱۶۳ میلیون مترمکعب در سال است.
وی ادامه داد: زیرساخت‌های آب شامل ۸۶۶ مخزن با ظرفیت ۴۳۰ هزار مترمکعب، ۷۵۰۰ کیلومتر شبکه توزیع، ۳۲۰۰ کیلومتر خطوط انتقال و ۱۸ آزمایشگاه فعال برای کنترل کیفیت آب است. همچنین، ۵۱ واحد آب‌شیرین‌کن در روستاهایی که مشکل کیفی آب دارند، فعال هستند.
مدیر عامل آبفای استان از هدررفت آب؛ به عنوان چالشی جدی نام برد و گفت: هدررفت آب در استان ۲۵.۱ درصد گزارش شده که ۱۵ درصد آن هدررفت واقعی است. ۸۰ درصد این هدررفت به فرسودگی شبکه انتقال و انشعابات مربوط می‌شود که به دلیل کمبود اعتبارات و زیان‌ده بودن شرکت‌های آب و فاضلاب، اصلاح شبکه‌ها با کندی پیش می‌رود. ۱۰ درصد باقی‌مانده هدررفت به خطاهای کنتور، اشتباهات اپراتوری و داده‌ای مربوط است که به معنای هدررفت واقعی آب نیست.
وی در خصوص وضعیت شبکه فاضلاب در استان گفت: در حوزه فاضلاب، استان مرکزی با پوشش ۷۴ درصد جمعیت شهری و ۲ درصد جمعیت روستایی (۸۵۰ هزار نفر) جزو استان‌های پیشرو است. ۳۵۰ هزار خانوار تحت پوشش شبکه فاضلاب به طول ۱۸۰۰ کیلومتر قرار دارند. شهر اراک با پوشش ۹۸ درصدی شبکه فاضلاب، از معدود مراکز استانی است که در این حوزه عملکرد برجسته‌ای دارد. ۱۳ تصفیه‌خانه فاضلاب فعال نیز در استان مشغول به کار هستند. بااین‌حال، محدودیت اعتبارات در سال‌های اخیر، روند اجرای پروژه‌های فاضلاب را کند کرده است.
وی به تابستان بدون قطعی برنامه‌ریزی‌شده با همکاری مردم، اشاره کرد و گفت: تابستان ۱۴۰۴ با حداقل تنش آبی سپری شد. در برخی نقاط اراک، قطعی یا افت فشار موقتی رخ داد که با تلاش شبانه‌روزی در کوتاه‌ترین زمان رفع شد. برخلاف برخی مناطق کشور مانند تهران که با قطعی‌های طولانی‌مدت مواجهند، استان مرکزی هیچ‌گونه قطعی برنامه‌ریزی‌شده‌ای نداشت.
سرآبادانی در خصوص الگوی مصرف و ضرورت صرفه‌جویی نیز اشاره کرد وگفت: ۵۰ درصد مشترکان استان کمتر از الگوی مصرف (۱۳ مترمکعب در ماه در اراک) آب مصرف می‌کنند و ۲۸ درصد حجم آب را به خود اختصاص می‌دهند، درحالی‌که ۵۰ درصد دیگر که بیش از الگو مصرف می‌کنند، ۷۲ درصد آب را استفاده می‌کنند. میانگین مصرف آب در اراک ۱۸۰۰ لیتر بر ثانیه است که در پیک مصرف به ۲۴۰۰ لیتر بر ثانیه می‌رسد. در گذشته، ۱۲۰۰ لیتر بر ثانیه از سد کمال صالح تأمین می‌شد، اما به دلیل محدودیت منابع، چاه‌های جدیدی در اراک حفر شده است.
وی تصریح کرد: ۹۲ درصد آب شیرین استان در بخش کشاورزی، ۶ درصد در شرب و ۲ تا ۳ درصد در صنعت مصرف می‌شود. صرفه‌جویی ۱۰ درصدی در بخش کشاورزی می‌تواند نیاز شرب و صنعت را به‌طور کامل تأمین کند. کشاورزان با استفاده از روش‌های نوین آبیاری، مصرف آب را کاهش دهند تا از تنش در بخش شرب جلوگیری شود.
مدیر عامل آبفای استان به بیان راهکارهای ساده برای صرفه‌جویی اشاره کرد و گفت: اصلاح نشتی کولرها و استفاده از سایه‌بان برای کولرها، نصب لوازم کاهنده فشار آب که تا ۲۰ درصد مصرف را کاهش می‌دهد، پرهیز از شست‌وشوی خودرو و حیاط با آب شرب، آبیاری درختان در ساعات خنک (بامداد یا غروب) و کاهش زمان استحمام می‌توانند تأثیر قابل‌توجهی در مدیریت منابع آبی داشته باشند.
وی با هشدار درخصوص پاییز کم بارش و دعوت به همکاری گفت: با توجه به پیش‌بینی کاهش بارندگی‌ها در پاییز ۱۴۰۴، منابع آبی به حداقل خود خواهد رسید. از مردم درخواست می‌شود با صرفه‌جویی و مشارکت فعال، از بروز تنش‌های شدیدتر جلوگیری کنند.
وی همچنین بر نقش محوری رسانه‌ها در اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی تأکید کرد و خواستار همکاری همه‌جانبه برای مدیریت این بحران شد.
انتهای پیام
نظرات