پریسا ارجمندی در گفتوگو با ایسنا بیان کرد: برای کاهش ترس کودک از ناشناختهها و کمک به سازگاری او با محیط مدرسه، حضور فعال و آگاهانه والدین در روزهای پیش از شروع رسمی کلاسها نقش بسیار مهمی ایفا میکند؛ یک بازدید کوتاه و دوستانه از محوطه مدرسه، قدم زدن در حیاط و نشان دادن فضاهای مختلف به کودک، میتواند به او کمک کند تا با محیط جدید آشنا شود و از بار هیجانی ناشناخته بودن آن کاسته شود.
روانشناس کودک و نوجوان ادامه داد: علاوه بر این، بازی نقش در خانه، مانند ایفای نقش معلم، شاگرد و شبیهسازی موقعیتهایی مثل زنگ تفریح این فرصت را به کودک میدهد تا موقعیتهای ممکن را پیش از مواجهه واقعی تجربه کند و احساس آمادگی بیشتری داشته باشد.
ارجمندی تصریح کرد: همچنین، طی کردن مسیر خانه تا مدرسه به همراه کودک و معرفی نشانههای مسیر، به افزایش حس پیشبینیپذیری و امنیت ذهنی او کمک میکند؛ استفاده از کتابهای داستان با موضوع اولین روز مدرسه نیز میتواند باعث همزادپنداری کودک با شخصیتهای داستان شود و از این طریق، نگرانیهایش کاهش یابد.
وی با بیان اینکه در هفتههای نخست، نحوه خداحافظی والدین از کودک در مدرسه تأثیر چشمگیری در مدیریت اضطراب جدایی دارد، گفت: یک خداحافظی کوتاه ولی اطمینانبخش با جملهای ثابت مانند «میدانم روز خوبی خواهی داشت و بعد از کلاس به دنبال تو میآیم» و سپس ترک سریع محیط، بسیار مؤثر است، زیرا طولانی کردن زمان خداحافظی میتواند به افزایش اضطراب کودک بینجامد؛ پایبندی به قول و قرارها و حضور بهموقع در زمان پایان مدرسه، اعتماد کودک را جلب میکند و به او اطمینان میدهد که جهان قابل پیشبینی و امن است.
وی ادامه داد: در صورت امکان، همراهی کوتاهمدت والدین برای چند دقیقه در روزهای اول و سپس کاهش تدریجی این حضور، میتواند به انتقال تدریجی کودک به فضای مدرسه کمک کند، همچنین، تحسین کودک پس از پایان روز مدرسه به دلیل موفقیت در جدا شدن و مدیریت خود، موجب تقویت حس استقلال و اعتمادبهنفس او میشود.
این روانشناس کودک و نوجوان تصریح کرد: اضطراب والدین به صورت ناخودآگاه و از طریق رفتار و کلام به کودک منتقل میشود؛ بنابراین مدیریت هیجانهای خود والدین پیش از ورود کودک به مدرسه، بسیار حائز اهمیت است. والدین میتوانند با تمرین تنفس عمیق، گفتوگوی درونی مثبت مانند تکرار جملاتی چون «کودک من توانمند است» و همچنین صحبت با دوستان یا مشاور، سطح اضطراب خود را کنترل کنند.
وی افزود: انتخاب جملات مثبت و امیدبخش به جای عبارات نگرانکننده نیز بسیار تأثیرگذار است؛ برای مثال، به جای گفتن «مواظب باش» بهتر است بگوییم «میدانم از پس آن برمیآیی»، یا به جای پرسیدن «دلت تنگ نمیشود؟» میتوان گفت «منتظر هستم تا بازگردی و تعریف کنی چه روزی داشتی»، همینطور، به کارگیری زبان بدن مطمئن مانند لبخند زدن، تماس چشمی آرام و خداحافظی بدون تردید پیام اطمینان و آرامش را به کودک منتقل میکند.
این روانشناس کودک و نوجوان با بیان اینکه پس از پایان ساعت مدرسه، ایجاد فضایی امن و بدون قضاوت برای تخلیه هیجانات کودک بسیار مهم است، گفت: یک روال آرامشبخش مانند ارائه یک میانوعده مورد علاقه، فراهم کردن زمان کوتاهی برای بازی یا استراحت پیش از شروع تکالیف و ترغیب کودک به بیان احساسات از طریق نقاشی یا گفتوگوی غیرمستقیم به او کمک میکند تا از فشارهای هیجانی روز رها شود؛ گوش دادن فعال و بدون قضاوت والدین بدون عجله برای ارائه راهکار یا نصیحت به کودک احساس دیده و شنیده شدن میدهد.
وی در پایان اضافه کرد: در عین حال، تشخیص مرز بین اضطراب طبیعی و نشانههای هشداردهنده ضروری است. کمی گریه در روزهای اول، نارضایتی مقطعی یا شکایت از خستگی، طبیعی هستند؛ اما تداوم اضطراب بیش از سه تا چهار هفته، بروز علائم جسمانی مانند دل درد یا تهوع، اجتناب شدید از مدرسه یا افت محسوس در عملکرد، نشاندهنده نیاز به مداخله تخصصی و مشورت با روانشناس یا مشاور مدرسه است.
انتهای پیام
نظرات