سروش ناطقی در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: واردات گسترده اسباببازی موجب شده کودکان بهطور ناخودآگاه با فرهنگ سفارششده غربی بازی کنند. نمونه آن ترند شدن برخی اسباببازیهای خارجی همچون «لبوبو» است که علاوه بر قیمتگذاری سؤالبرانگیز، باورهای خاصی را نیز به همراه دارد و خانوادهها به دلیل جهانی شدن این ترند، به خرید آن ترغیب میشوند.
وی با اشاره به تجربه عروسک باربی افزود: این نوع اسباببازیها تصویری خاص از زیبایی و شهرت را به کودکان القا میکنند و آنان را از سنین پایین به سمت الگوهای مصرفی و ظاهربینانه سوق میدهند.
ناطقی گفت: امروزه اسباببازیها بیشتر از آنکه ابزار بازی و شناخت باشند، به کالایی لوکس تبدیل شدهاند. از سوی دیگر، بسیاری از کودکان ایرانی در سنین بسیار پایین صاحب گوشی هوشمند هستند؛ در حالی که در بسیاری کشورها تا ۱۶ سالگی چنین اجازهای وجود ندارد.
رئیس اتحادیه اسباببازی، لوازم ورزشی و خرازی کرج یادآور شد: طبق توصیههای جهانی، استفاده از ابزار دیجیتال برای کودکان زیر دو سال ممنوع بوده و برای سنین بالاتر تنها بهصورت محدود و مدیریتشده مجاز است.
وی ادامه داد: با وجود گرایش بازار به کالاهای لوکس، ظرفیت مثبتی هم در تولید بازیهای فکری داخلی وجود دارد که موجب افزایش تعاملات اجتماعی، قدرت تمرکز و تفکر کودکان میشود. اما در مقابل، اسباببازیهای وارداتی به دلیل ناسازگاری فرهنگی میتوانند آسیبزا باشند. یکی از دلایل رواج آنها، نبود سیاستهای بنیادین در حمایت از صنعت اسباببازی کشور است.
به گفته رئیس اتحادیه اسباببازی، در گذشته تولیدکنندگانی بودند که شخصیتهای ایرانی خلق میکردند و با استقبال کودکان همراه میشدند، اما حمایت مؤثری از آنان صورت نگرفت.
وی تأکید کرد: امروز خانوادههای با توان توان مالی تمایل به خرید برندهای خارجی دارند و این موضوع تأثیر مستقیم بر هویت و شخصیت کودکان دارد.
ناطقی افزود: فرهنگ و آینده کشور را کودکان امروز میسازند، اما هیچ کار اساسی در این حوزه انجام نشده است. پیش از ورود هر محصول خارجی، باید فرهنگ استفاده از آن در جامعه نهادینه شود. تجار و واردکنندگان نیز موظفاند استانداردها را رعایت کنند، چراکه ورود بیحسابوکتاب کالاها نه تنها تهدید، بلکه به معنای تخریب فرهنگ ملی است.
وی با ابراز تأسف از نبود عروسکها و اسباببازیهای الهامگرفته از شخصیتهای ملی و داستانهای شاهنامه گفت: بیشتر تولیدات داخلی بیکیفیت و پلاستیکیاند و در حالی که مهمترین سرمایه هر جامعه کودکان هستند، صنعت اسباببازی کشور جایگاه واقعی خود را پیدا نکرده است.
ناطقی خاطرنشان کرد: امروز کودکان بدون هیچ محدودیتی به محتواهای شبکههای اجتماعی دسترسی دارند و هر آنچه میبینند را میخواهند. برای حل این معضل باید نگاه جامعهشناسی و روانشناسی حاکم شود و برنامهریزی در سطح کلان صورت گیرد.
وی بیان کرد: ما نمیتوانیم جلوی تکنولوژی را بگیریم، اما میتوانیم با تکیه بر فرهنگ ایرانی محصولاتی مشابه و جذاب تولید کنیم. وقتی ما چیزی برای ارائه نداریم مشخص است که به جای ما محصولی یا رویدادی را ترند میکنند. لبوبو چیزخاصی نیست که ما نتوانیم با الهام از فرهنگ ایرانی آن را بسازیم. در واقع از کوتهی ماست که دیوار بلند است.
انتهای پیام
نظرات