به گزارش ایسنا، میراحمدرضا مشرف، تحلیلگر مسائل افغانستان در یادداشتی در روزنامه قدس با این عنوان نوشت: سخنان اخیر ترامپ در جریان سفر به لندن و پس از آن در کاخ سفید، در مورد قصد ایالات متحده برای بازپسگیری پایگاه نظامی بگرام افغانستان، جنجال و سر و صدای زیادی به پا کرده است.
اما اینکه چرا رئیسجمهور آمریکا تا بدین حد به بازپسگیری پایگاه بگرام علاقهمندی و حساسیت نشان میدهد، میتواند به چند عامل مرتبط باشد؛ در وهله نخست ممکن است پای انگیزههای شخصی و به خصوص تعهد ترامپ در عمل به شعارها و وعدههای انتخاباتی در میان باشد؛ چرا که این موضوع یکی از مسائلی بود که ترامپ در نخستین جلسه کابینه دوم خود بر آن تأکید کرد.
هزینههای سنگینی که آمریکا در پایگاه بگرام به مصرف رسانده و آن را به یکی از بزرگترین پایگاههای نظامی جهان تبدیل کرده است، میتواند انگیزه مهم دیگر این توجه باشد؛ کما اینکه ترامپ در سخنان اخیر خود از ظرفیتها و کیفیت ساخت پایگاه تعریف و تمجید کرده است.
نزدیکی به چین و بهرهگیری از این پایگاه برای رصد فعالیتهای پکن، یکی از مسائلی بوده که همواره از سوی ترامپ مورد تأکید قرار گرفته است. در این میان رئیس جمهور آمریکا به نزدیکی این پایگاه به مرکز فعالیتهای هستهای پکن توجه خاص نشان میدهد که ظاهراً به میدان آزمایش قدیمی لوپ نوروکلئار در حدود ۲هزار کیلومتری مرز افغانستان اشاره دارد، جایی که نخستین آزمایش اتمی چین در آن انجام گرفت و در این اواخر نیز گزارشهای ماهوارهای در مورد افزایش تحرکات در این محدوده به ثبت رسیده است.
در نهایت این احتمال نیز وجود دارد که در حاشیه توافق دوحه و یا حتی در بخشهای سری ادعا شده برای این توافق، بحثهایی در رابطه با سرنوشت پایگاه بگرام مطرح شده باشد. ترامپ مدعی است بر اساس توافقی که او با طالبان انجام داده بود، این پایگاه همچنان در کنترل آمریکاییها باقی میماند. البته با توجه به ویژگیهای شخصی ترامپ، این ادعا قابل تأیید و یا راستیآزمایی نیست.
با توجه به مجموع شرایط پیش آمده اکنون به نظر میرسد برای حل چالش میان طالبان و آمریکا بر سر بگرام، سه گزینه وجود دارد؛ نخست دستیابی به توافق از طریق مذاکره که با توجه به مواضع دو طرف و به خصوص طالبان، راه حلی غیرممکن و یا در حال حاضر دور از دسترس به نظر میرسد. استفاده از قوای نظامی و تهاجم دوباره آمریکا به افغانستان، احتمال دیگری است که حتی از میان صحبتهای ترامپ هم قابل استخراج بود، اما از نظر بسیاری از مقامات آمریکایی این گزینه به معنای گرفتار شدن دوباره در باتلاق افغانستان و صرف هزینههای هنگفت و احتمالاً بیفایده خواهد بود. در نهایت راه سوم یعنی استفاده از ظرفیت مخالفان داخلی برای اعمال فشار بیشتر به طالبان، محتملترین گزینه به شمار میآید، چنان که در روزهای اخیر شاهد تصویب قوانینی در کنگره برای حمایت بیشتر از جبهههای مخالف طالبان بودهایم.
اما بازگشت آمریکا به بگرام میتواند برای همسایگان افغانستان نیز حساسیتبرانگیز باشد. کاملاً روشن است که یکی از اهداف آمریکایی ها از بازگشت به بگرام، تحت نظر گرفتن فعالیتهای کشورهایی مانند چین، ایران و روسیه است. در این میان جمهوری اسلامی ایران برای رویکرد اعلام شده از جانب طالبان در پرهیز از ایجاد چالشهای امنیتی برای همسایگان اعتبار خاصی قائل شده است، اما در صورت هر گونه معامله طالبان با ترامپ بر سر بگرام، بدون شک این ویژگی مهم از میان رفته و زمینه چالشهای جدیدی در روابط دو طرف ایجاد خواهد شد.
انتهای پیام
نظرات